Morgunblaðið - 24.12.2000, Blaðsíða 2

2 SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Jafnvæg-
islist í mið-
borginni
JAFNVÆGI er nauðsynlegt á öll-
um sviðum. Er það ekki síst góður
eiginleiki innra með mönnum.
Einnig er eins gott að hafa al-
mennilega stjórn á jafnvæginu eins
og stúlkan á myndinni gerir svo vel
enda engin hætta á að nokkuð fari
þá úrskeiðis.
Morgunblaðið/Kristinn
Viðræður við bandaríska verslanakeðju um útflutmng: lambakjöts
Bandarískir kjötiðnaðar-
menn í réttum næsta haust?
ÁÆTLUN um sölu nýslátraðs ís-
lensks lambakjöts í verslunum
bandarísku keðjunnar Whole Foods,
sem nú er unnið að, miðast við 300
króna skilaverð til íslenskra bænda
fyrir kílóið, að sögn Baldvins Jóns-
sonar, framkvæmdastjóra Áforms,
átaksverkefnis um sölu lambakjöts á
erlenda markaði. Skilaverð til
bænda vegna útflutnings er nú að
jafnaði um 180 kr. fyrir hvert kíló.
Baldvin sagði í samtali við Morg-
unblaðið að Whole Foods ræki 133
verslanir víðs vegar um Bandaríkin
og legði áherslu á að selja uppruna-
vottuð matvæli sem framleidd eru á
sjálfbæran hátt.
Samstarf Áforms og Whole Foods
gerir ráð fyrir að unnið verði að því
á 4-7 ára tímabili að vinna íslensku
lambakjöti, og jafnvel fleiri mat-
vælategundum, markað í Bandaríkj-
unum. Ein sérstaða verslana keðj-
unnar er, að sögn Baldvins, að
vöruframboð getur verið breytilegt
frá einni verslun til annarrar þannig
að þær þurfa ekki allar að taka inn
Handtekinn
eftir eftirför
SJÖ lögreglubílar tóku þátt í að
stöðva ökumann sem virti ekki um-
ferðarreglur og reyndi að stinga
lögregluna af um klukkan fjögur í
fyrrinótt. Maðurinn, sem er grun-
aður um ölvun við akstur, var
stöðvaður í Breiðholti laust fyrir
klukkan fjögur fyrir að aka gegn
rauðu ljósi. Þegar lögreglumaður
ætlaði að ganga að bíl mannsins
tók hann til þess bragðs að aka í
burtu. Honum var veitt eftirför
sem endaði úti á Seltjarnarnesi er
hann lenti á umferðareyju en áður
hafði hann ekið nokkrum sinnum
gegn rauðu ljósi. Á Seltjarnarnesi
yfirgaf maðurinn bílinn og reyndi
að komast undan lögreglu á hlaup-
um en var eltur uppi og handsam-
aður. Hann var vistaður í fanga-
geymslu lögreglu.
Rætt um a.m.k. 300 krónur á
hvert kíió í skilaverð til bænda
kjötið samtímis og hentar það fyr-
irkomulag íslensku seljendunum
vel.
Árstímabundið framboð
um sláturtíð
Jafnframt er lögð áhersla á árs-
tímabundið framboð einstakra mat-
væla og byggja hugmyndir um sölu
lambakjötsins á því að það verði selt
nýslátrað á tímabilinu frá 1. sept-
ember og þar til sláturtíð lýkur í
nóvember. „Þeim finnst þetta vera
þannig gæðavara að þetta verði
fyrst og fremst selt ferskt í slátur-
tíð,“ sagði Baldvin. Ekki er rætt um
að eingöngu verði fluttir út ákveðnir
vöðvar heldur kaupi Whole Foods
mestallan hluta skrokksins.
Baldvin sagði að keðjan selji ís-
lenskt lambakjöt á um 170 kr. hærra
verði hvert kfló en nýsjálenskt
lambakjöt sem er dýrasta lambakjöt
sem fyrir er þar í kjötborði. Kíló-
verðið fyrir dýrustu hryggbitana út
úr búð sé um 33 dollarar eða um
2.800 krónur hvert kfló. „Viðskipta-
vinir þeirra eru sér mjög vel meðvit-
aðir um að gæðin liggja í því að
þetta sé árstíðabundið kjöt,“ sagði
Baldvin og sagði að styrkur Whole
Foods lægi í að upplýsa neytendur
vel um framleiðslu og uppruna
þeirrar vöru sem í boði er.
Hagræðing í slátur- og
flutningskostnaði
Fyrir þennan markað sé áhuga-
vert að eiga viðskipti við íslenska
bændur sem framleiði matvæli í
blönduðum búskap á litlum bæjum.
Sífellt skipti meira máli að hægt sé
að rekja uppruna þeirra matvæla
sem seld eru, ekki síst í kjölfar
nautgripafársins í Evrópu en ýmis
mál vegna sýktra matvæla hafi einn-
ig komist í hámæli í Bandaríkjunum.
Baldvin Jónsson segir að tals-
menn keðjunnar líti svo á að ein
lausnin á ógöngum verksmiðjubú-
skapar sé að taka á ný upp gamlar
hefðir með blönduðum búskap í
smærri einingum.
Áformað er að í haust komi kjöt-
iðnaðarmenn úr verslunum Whole
Foods til landsins og fari í göngur
og réttir með íslenskum bændum og
kynni sér allt framleiðsluferli ís-
lensks lambakjöts og geti þannig
gefið út tryggingu fyrir uppruna
matvælanna. „Þeir hafa staðfest
mjög ákveðinn vilja tfl að fjölga mat-
vælategundum frá Islandi,“ sagði
Baldvin.
Eins og fyrr sagði gera núverandi
áætlanir ráð fyrir um það bil 300 kr.
skilaverði til bænda fyrir kílóið en
Baldvin sagði að einnig væri stefnt
að því að ná niður kostnaði við slátr-
un og flutninga sem megi búast við
að skili bændum enn hærra verði.
Ekki þarf umhverf-
ismat vegna fisk-
eldis í Berufírði
Kemur til
greina að
kæra nið-
urstöðuna
til EFTA
ORRI Vigíússon, formaður
Norður-Atlantshafssjóðsins,
NASF, lýsir vonbrigðum og
undrun með þá ákvörðun um-
hverfisráðherra að staðfesta
úrskurð Skipulagsstofnunar
um að ekki skuli fara fram
mat á umhverfisáhrifum á fyr-
irhuguðu sjóeldi á laxi í Beru-
firði. Hann segir koma til
greina að kæra niðurstöðuna
til Eftirlitsstofnunar EFTA.
Hræddir við
umhverfismat?
„Það er greinilegt að um-
hverfisráðherra og fiskeldis-
menn eru hræddir við eðlilegt
umhverfismat. Mig grunar að
nú verði umsókn um fiskeldi í
Reyðarfirði dregin til baka og
sú pólitíska niðurstaða verði
að fiskeldi verði leyft í Mjóa-
firði og Berufirði án þess að
fram fari umhverfismat. Eftir
sem áður bíðum við niður-
stöðu við kæru okkar út af
Mjóafirði frá Eftirlitsstofnun
EFTA. Ég geri ráð fyrir því
að það verði skoðað hvort
þessi ákvörðun verði ekki
kærð líka til EFTA,“ segir
Orri.
Aflaverðmæti Höfrungs III jókst um fjórðung á árinu
„Með hörkuduglega
stráka um borð“
AFLAVERÐMÆTI frystitogara
Haralds Böðvarssonar hf. á Akra-
nesi, Höfrungs III AK, jókst um
nærri fjórðung á þessu ári miðað
við síðasta ár. Höfrungur III AK
var með þriðja mesta aflaverð-
mæti ársins á eftir Arnari HU frá
Skagaströnd og Baldvini Þor-
steinssyni EA frá Akureyri.
Samtals nam aflaverðmæti
Höfrungs III um 920 milljónum
króna en aflaverðmætið allt síð-
asta ár var um 715 milljónir
króna. Þessi góði árangur er sér-
staklega áhugaverður í ljósi þess
að Höfrungur III hefur ekki yfir
jafnmiklum þorskveiðiheimildum
að ráða og Arnar HU og Baldvin
Þorsteinsson EA.
Sturlaugur Gíslason, skipstjóri
á Höfrungi III AK, var að vonum
ánægður með árangurinn þegar
Morgunblaðið ræddi við hann á
föstudag. „Þetta hefur verið
ágætt ár hjá okkur. Við höfum
haft úr meiri kvóta að spila en við
flskuðum líka vel í úthafinu í vor
en karfaveiðarnar á Reykjanes-
hrygg eru að verða helsta vertíð
þessara frystiskipa. Það var al-
mennt lakari úthafskarfaveiði í
fyrra og þá náðum við ekki kvót-
anum um vorið. Við vorum síðan
lengi innan grænlensku lögsög-
unnar um haustið að reyna að ná
kvótanum og vorum þá í smærri
og verðminni karfa. Við hins veg-
ar náðum öllum úthafskarfakvót-
anum í vor og gátum því verið
innan landhelginnar að veiðum
það sem eftir var ársins.“
Uppistaðan karfi
Ætla má að afli Höfrungs III
AK sé vel á fimmta þúsund tonna
upp úr sjó á árinu og segir Stur-
laugur að uppistaða aflans sé
karfi enda hafi skipið ekki mikinn
þorskkvóta. „Við fengum góðan
karfaafla í sumar og í haust og
talsvert meira en við höfum feng-
ið áður. Við höfum aðallega verið
fyrir vestan land, í kringum Vfk-
urálinn svokallaða, og þar hefur
verið óvenju góð karfaveiði. Eins
hefur grálúðuveiðin batnað til
muna en hún er verðmætur fisk-
ur.“
Sturlaugur segir áberandi
hversu smærri þorskurinn er víða
í kringum landið. Það þurfi hins
vegar ekki að vera áhyggjuefni.
„Sem betur fer sést smáþorsk-
urinn víða, bæði fyrir vestan land
og austan. En þá má spyrja hvar
sá stóri sé? Almennt tel ég að það
sé minna af þorski en það að við
verðum varir við smáþorsk gefur
okkur auðvitað vonir um að veiði
muni glæðast á ný. Reyndar má
segja að nú séu fleiri sem mega
veiða þorsk en áður. Það er hins
vegar ekki það mikið af honum að
nög sé til fyrir alla.“
27 skipverjar eru í áhöfn Höfr-
ungs III í hverri veiðiferð en sam-
tals eru um 40 manns sem skiptast.
á um að fara í veiðiferðirnar.
Sturlaugur og Kristján Pétursson
skiptast á um skipstjórnina. „Við
erum með hörkuduglega stráka
um borð og það hefur verið lítil
hreyfing á mannskapnum síðustu
árin,“ segir Sturlaugur skipstjóri.