Morgunblaðið - 30.08.1997, Blaðsíða 14

14 LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 1997
LANDIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
Oánægja með fyrir-
komulag hreindýraveiða
OANÆGJU hefur gætt í haust
með fyrirkomulag hreindýraveiða,
en leyfð hefur verið veiði á 141
tarfi og 156 kúm á tímabilinu frá
1. ágúst til 15. september og út-
hlutaði hreindýraráð því samtals
297 veiðileyfum á níu veiðisvæð-
um. Að sögn Sigmars B. Hauks-
sonar, formanns Skotveiðifélags
íslands, eru veiðimenn óánægðir
með verulega hækkun á verði
veiðileyfanna og þá ákvörðun að
sveitarfélög ráðstafi veiðileyfunum
hveit á sínu svæði.
„í fyrsta lagi er um að ræða að
þau afhendi hreindýraráði veiði-
heimildirnar til sölu á almennum
markaði, í öðru lagi að skipta veiði-
heimildum milli íbúa sveitarfélags-
ins með hliðsjón af ágangi hrein-
dýra og í þriðja lagi að fela einum
einstaklingi að fella þau dýr sem
koma í hlut viðkomandi sveitarfé-
lags. Við teljum að hreindýrin séu
eign þjóðarinnar en ekki sveitar-
stjómarmanna austur á landi og
við teljum það ekki samræmast
nútíma samfélagi að ráðinn sé
slátrari, þ.e. maður sem fella má
öll dýrin. Þá má alveg eins reka
þau í rétt og flytja í sláturhús.
Hvað úthlutun til einstakra bænda
vegna ágangs varðar er þar um
huglægt mat að ræða. Við teljum
það hins vegar skýrt og rétt að
þeir sem verða fyrir einhveiju tjóni
af völdum dýranna eigi að fá ein-
hveijar bætur fyrir það, en þeir
eiga ekki að fá það í formi kvóta,“
sagði Sigmar.
Hann sagði að félagar í Skot-
veiðifélagi Islands vildu að leyfí til
að fella hreindýr væru seld á al-
mennum markaði ogjafnvel mætti
setja kvóta um fjölda dýra á hvern
veiðimann.
„Við og margir íbúar fyrir aust-
an telja þetta verða til hagsbóta
fyrir Austfirðinga sjálfa vegna
þeirrar þjónustu sem veiðimennirn-
ir myndu kaupa í sveitunum,"
sagði Sigmar.
Enginn veit hvort
Ieyfi eru til
Steinunn Ásmundsdóttir ferða-
málafulltrúi á Egilsstöðum sagði
að frá sínum bæjardyrum séð
þyrfti tvennt að breytast varðandj
fyrirkomulag hreindýraveiða. I
fyrsta lagi þyrftu menn að vita það
í síðasta lagi um áramót hvaða
leiðir væru fyrirliggjandi fyrir
næsta ár, og í öðru lagi þyrfti að
vera ákveðinn fjöldi leyfa í potti.
„Við stöndum í þeim sporum að
við getum ekki auglýst að við selj-
um leyfi því það veit enginn hvort
þau eru til. Það er hins vegar vitað
mál að þau leyfi sem seld eru út
fyrir svæðið koma með óhemjum-
ikla peninga inn því hver einasti
veiðimaður þarf leiðsögumann,
gistingu, fæði og flutning,“ sagði
Steinunn.
Morgunblaðið/Arnaldur
LÖGÐ er áhersla á að Reykholt verði menningarsetur. Snorralaug hefur
mikið aðdráttarafl fyrir ferðafólk.
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
AXEL Kristjánsson ásamt dóttursyni sínum Daða Sigurðarsyni
við vænan tarf sem Axel skaut við Grænadrag á Vesturöræfum.
Hreindýraveiðin fer
rólega af stað
Vaðbrekku, Jökuldal - Hrein-
dýraveiði fer rólega af stað,
aðeins er búið að veiða um þriðj-
ung af kvótanum þó liðinn sé
mánuður af veiðitímanum og
aðeins um hálfur mánuður eftir
af honum.
Að sögn starfsmanns hrein-
dýraráðs voru pöntuð um 300
veiðileyfi eða sem nemur öllum
veiðikvótanum, en aðeins komu
um 180 leyfi inn til sölu frá
sveitarfélögunum til hreindýr-
aráðs. Hreindýraráð er eini að-
ilinn sem má selja hreindýra-
leyfi á fijálsum markaði.
A vinsælasta veiðisvæðinu,
svæði 2 sem nær yfir Snæfells-
svæðið og Fljótsdalsheiðina,
komu inn til sölu 40 leyfi af 109
sem úthlutað var til sveitarfé-
laganna, aftur á móti voru pant-
anir í veiðileyfi á því svæði 120.
Fyrstu dagar veiðitímans
hafa þess vegna farið í að bíða
eftir að fleiri veiðileyfi komi inn
til sölu og skipuleggja niður-
skurð á pöntunum.
Þær veiðar er þegar hafa
farið fram hafa gengið vel og
áberandi er hvað hægt er að fá
stóra tarfa nú með skrokk-
þyngd 60-80 kíló og þriggja
spaða krúnur.
Svæðisskipulag fyrir Borgarfjarðarsýslu miðar að því að draga úr fólksfækkun
Tillaga aö brú á
Hvítá hjá Stafholtsey
GERT hefur verið svæðisskipulag
fyrir Borgarfjarðarsýslu norðan
Skarðsheiðar. Fólki hefur fækkað
í sveitarfélögunum á þessu svæði á
síðastliðnum 20 árum og í svæð-
isskipulaginu eru meðal annars til-
lögur um ýmislegt sem talið er
geta snúið þeirri þróun aftur við.
Hreppsnefndimar fímm í Borg-
arfjarðarsýslu norðan Skarðsheiðar
óskuðu eftir því við skipulagsstjóra
ríkisins að gerð yrði skipulagsáætl-
un fyrir svæðið. Erindið var sam-
þykkt og skipuð samvinnunefnd,
undir forystu Margrétar Heinreks-
dóttur lögfræðings, fulltrúa skipu-
lagsstjómar ríkisins. Svæðisskipu-
lag hefur verið gert á allmörgum
svæðum, meðal annars í Borgar-
fjarðarsýslu sunnan Skarðsheiðar.
Guðrún Jónsdóttir arkitekt sem ráð-
in var til að vinna skipulagið segir
að vinna þurfí að ljölda mála óháð
hreppamörkum og því sé áríðandi
fyrir sveitarfélögin að vinna saman
að skipulagsmálum.
Snúa vörn í sókn
Guðrún segir að fólki hafí fækk-
að á þessu svæði og það sé farið
að ganga út yfír félagslega- og
efnahagslega getu sveitarfélag-
anna til að taka á málum. Sveitar-
stjórnarmenn hafí áhuga á að snúa
vöm í sókn og ná aftur fyrri íbúa-
fjölda og því hafí atvinnumálin ver-
ið ofarlega á baugi við skipulags-
vinnuna.
Hún nefnir nokkur mál af því
tagi. Landbúnaður er mikilvæg at-
vinnugrein í Borgarfírði. Við skipu-
lagsvinnuna kom í ljós að einungis
liðlega þriðjungur búa er með yfir
400 ærgilda framleiðslurétt, en tal-
ið er að bú þurfi að framleiða sem
nemur 400-600 ærgildum til þess
að standa undir sér. Guðrún segir
að áhersla sé lögð á að fá meiri
kvóta inn í héraðið og styrkja bú-
skapinn með aukabúgreinum. Þar
er m.a. rætt um skógrækt, land-
græðslu, ylrækt og ferðaþjónustu.
Vinna þarf landgræðsluáætlun og
Guðrún segir að lagt sé til að gerð
verði skógræktaráætlun, hliðstæð
þeirri sem verið hafi gmnnur að
Suðurlandsskógum.
Úrbætur í vegamálum
Guðrún telur þörf á að vinna að
úrbótum í vegamálum svæðisins.
Hún nefnir sérstaklega nýja brú
yfir Hvítá hjá Stafholtsey. Með því
móti fengist betri tenging innan
héraðsins, það er milli umræddra
hreppa Borgarfjarðarsýslu og Mý-
rasýslu. Slík tenging myndi draga
umferðina inn í miðhluta þess svæð-
is sem skipulagið tekur til og tengja
það betur við aðra landshluta. Guð-
rún telur einnig æskilegt að laga
Uxahryggjaleið, Kaldadal og Draga
og nefnir sérstaklega að það gæti
orðið lyftistöng fyrir ferðaþjónustu
héraðsins að tengjast Þingvalla-
svæðinu með betri hætti.
Lagt er til að hugað verði að
hreinlegum iðnaði og nýtingu heita
vatnsins við atvinnuuppbyggingu.
Er meðal annars talað um heilsu-
hæli í því sambandi.
Guðrún segir að hveijum þétt-
býliskjarna sé ætlað sitt sérstaka
hlutverk. Húsafell verði áfram
ferðamannastaður, Reykholt verði
nýtt í þágu lista, fræðslu, safna-
starfsemi, æðri menntunar og
menningar yfírleitt, Hvanneyri sem
skóla- og rannsóknasetur og ylrækt
og úrvinnsla þeirra afurða verði á
Kleppjárnsreykjum. Bær fengi m.a.
hlutverk sem þjónustumiðstöð við
nýjan veg yfir Hvítá auk þess sem
þar í nágrenninu er gert ráð fyrir
stórum lóðum ætluðum þeim sem
sækjast eftir að stunda ræktun og
ýmis konar smábúskap.
Jaðarmiðstöð á
Uxahryggjaleið
í þágu ferðamennsku er auk
þess gert ráð fyrir svonefndri jað-
armiðstöð á Uxahryggjum, efst í
Lundarreykjadal. Hér er um að
ræða upplýsinga- og fræðslumið-
stöð fyrir ferðafólk. Frá henni verða
góð tengsl við svæðið umhverfís
Ok, Lundarreykjadalinn, sem skil-
greindur er sem búsetulandslag í
skipulaginu, og efsta hluta Skorra-
dals. Einnig er gert ráð fyrir mið-
stöð við suðurenda Skorradals-
vatns. Henni er ætlað að þjóna
sumarbústaðafólki í Skorradal og
nágrenni svo og íbúum og öðrum
vegfarendum.
I svæðisáætluninni kemur fram
að stefnt er að því að nota mark-
visst sögu svæðisins og þá miklu
hugsuði og listamenn sem þar búa,
hafa búið eða tengst um aldir. Einn-
ig má nefna að áhugi er á eflingu
safnastarfs og rannsókna á menn- *
ingarminjum. Reykholt er nefnt í
sambandi við báðar þessar hug-
myndir.
Sérstaklega er fjallað um um-
hverfi, náttúru- og menningarminj-
ar. Fram kemur m.a. að stefnt er
að því að gera fleiri minjar sýnileg-
ar og verndun menningararfs svæð-
isins á sviði byggingalistar og
mannvirkj agerðar.
Kynningarfundur )
á mánudag
„Til þess að fylgja eftir þeirri
stefnumörkun, sem fram er sett í
skipulaginu er áríðandi að strax sé
farið að vinna að verkefnum, sem
tengjast framkvæmd skipulags-
áætlunarinnar. Framtíð svæðisins
til búsetu byggist á því að vel tak-
ist til, m.a. um atvinnumál og vel j
sé búið að íbúunum á sem flestum
sviðum," segir í skýrslunni og þessu I
fylgt eftir með upptalningu á
nokkrum mikilvægum verkefnum
sem sveitarfélögin þurfi að sinna á
næstu 3-5 árum.
Skipulagstillögurnar hafa legið
frammi til kynningar í héraði og
hjá Skipulagi ríkisins og gefst fólki
kostur á að koma athugasemdum
á framfæri til 15. september. Sér-
stakur kynningarfundur verður í j
íþróttahúsinu á Kleppjárnsreykjum k
á mánudagskvöld og þangað verður r
þingmönnum kjördæmisins meðal
annars boðið.