Morgunblaðið - 21.10.1983, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. OKTÓBER 1983
Bygging ratsjárstöðvar á Islandi:
Engin ákvörðun hef-
ur enn verið tekin
— segir John Kelly, aðstoðarutanrfkisráöherra Bandaríkjanna
„Þótt andrúmsloftið sé e.t.v. neikvæðara en það var fyrir tveimur
mánuðum, og þá einkum vegna árásarinnar á kóresku farþegaþotuna, er
það takmark okkar að ná samkomulagi við Sovétmenn í Genfarviðræðun-
um,“ sagði John Kelly, einn aðstoðarutanríkisráðherra Bandaríkjanna, á
fundi með fréttamönnum, sem boðað var til í Menningarstofnun Banda-
ríkjanna á miðvikudag. Kelly fer með málefni Evrópu í utanríkisráðu-
neyti Bandaríkjanna.
„Þótt minna fari fyrir Kóreu-
þotumálinu í fréttunum þessar
vikurnar fer því fjarri að við
höfum gleymt því. Við viljum
hins vegar ekki láta það koma í
veg fyrir að samkomulag náist
við Sovétmenn um gagnkvæma
fækkun kjarnorkuvopna í
Vestur-Evrópu. Sovétmenn hafa
dregið sig inn í skelina að und-
anförnu og ég tel að það megi að
vissu leyti rekja til þeirrar reiði-
öldu, sem varð við árás þeirra á
kóresku þotuna," sagði ráðherr-
ann ennfremur.
Er Kelly var að því spurður
hvort hann teldi útilokað, að
samkomulag næðist í Genf áður
en staðsetning fyrstu flauganna
af 572 fyrirhuguðum hefst, svar-
aði hann því til, að vissulega
vildi hann ekki útiloka neitt.
„Það verður hins vegar mjög erf-
itt,“ sagði hann og lagði m.a.
fram eftirfarandi rök:
1) Frakkar viðurkenna ekki,
og hafa aldrei viðurkennt, að
kjarnorkuflaugar þeirra teljist
til vopna NATO á einn eða ann-
an hátt.
2) Bretar hafa sömuleiðis
áskilið sér rétt til þess að beita
flaugum sínum, hvort heldur er
með eða án samráðs við NATO.
3) Kjarnorkuvopn Breta og
Frakka er að stærstum hluta að
finna í kafbátum þeirra, en ekki
á þurru landi. Viðræðurnar snú-
ast um kjarnorkuflaugar á jörðu
niðri í V-Evrópu. Til samans
eiga þessar þjóðir 162 kjarn-
orkuflaugar. Sovétríkin eiga
meira en 1300.
4) Sovétmenn hafa allt frá ár-
inu 1977 talað um að jafnvægi
ríkti í kjarnorkumálum í V-Evr-
ópu. Á sama tíma hafa þeir
ótrauðir haldið áfram fram-
leiðslu og þróun SS-20 flauga
sinna.
„Sovétmenn fara fram á, að
kjarnorkuflaugar Breta og
Frakka verði taldar með. Við
teljum það ekki eðlilegt," sagði
Kelly og bætti við: „Ég hef meira
að segja heyrt sovéskan dipló-
mat segja, að sanngjarnt væri að
þeir réðu yfir jafnmörgum
kjarnorkuflaugum og allar aðrar
þjóðir heims til samans, þar með
talið Kína. Er ég heyrði þessi
ummæli gat ég ekki stillt mig
um að segja við Sovétmanninn í
gamansömum tón, að ef þeir
höguðu sér betur á alþjóðavett-
vangi þyrftu þeir ekki alltaf að
vera með lífið í lúkunum yfir því
að allir væru á móti sér.
Við höfum reynt að koma til
móts við Sovétmenn í viðræðun-
um í Genf. Við erum reiðubúnir
að semja um færri flaugar, 450,
350 eða hvað þær eiga að vera
margar. Þeir virðast einfaldlega
ekki vera á þeim buxunum að
ræða eitt eða neitt af okkar
hálfu að svo stöddu. Það má vel
John Kelly, aðstoðanitanrikisráðherra Bandaríkjanna. MorgunbiiAíí/KÖE.
vera, að þeir vilji bíða átekta og
sjá hvort NATO-ríkin standa
einhuga saman um að koma
fyrir fyrstu flaugunum i V-Evr-
opu nú um miðjan desember.
Það er kannski, að einhver al-
vara færist í málflutning þeirra
þegar þeir sjá, að við ætlum að
halda okkar striki," sagði Kelly.
Ráðherrann hitti utanríkis-
ráðherra íslands, Geir Hall-
gríntsson, að máli í gærmorgun.
Sagði hann þeim hafa farið ým-
islegt á milli, m.a. hugsanlega
byggingu radarstöðvar NATO
hér á landi til þess að auðvelda
eftirlit með ferðum Sovétmanna,
einkanlega norður og austur af
landinu.
„Við vorum á sínum tíma með
tvær radarstöðvar fyrir norðan
ísland, en þær urðu báðar
stormum og óveðri að bráð fyrir
tveimur áratugum. Undanfarinn
áratug hafa ferðir sovéskra
skipa, kafbáta og flugvéla aukist
mjög á norðurhöfum og sérstak-
lega höfum við veitt athygli
ferðum flugvéla þeirra frá Kóla-
skaga niður til Kúbu. Radar er
ekki neitt hættulegt vopn, held-
ur öryggistæki. Það voru hins
vegar engar ákvarðanir varðandi
þetta teknar á fundi okkar."
Er ráðherrann var spurður út
í samskipti íslands og Banda-
ríkjanna svaraði hann því til, að
þau væru góð og þar hefði engan
skugga borið á. „Við gerum
okkur fulla grein fyrir mikilvægi
landsins, það nægir að líta á
landakort til þess, og metum
samstarfið mikils," sagði John
Kelly.
Pétur Jónasson
Anna Guðný Guðmundsdóttir
Frá nýja heiminum
Fyrstu tónleikar Islensku
híjómsveitarinnar í Neskirkju
FYRSTU áskriftartónleikar
Islensku hljómsveitarinnar
af sex á öðru starfsári, verða
haldnir í Neskirkju, fimmtu-
daginn 10. nóvember, kl.
20.30.
Á tónleikunum, sem bera yfir-
skriftina Frá nýja heiminum,
verða flutt sex tónverk sem tengj-
ast Suður- og Norður-Ameríku.
Hljómsveitin mun frumflytja tón-
verkið Summer-Soft, eftir Mark W.
Phillips, samið sérstaklega fyrir
íslensku hljómsveitina. Þá mun
Anna Guðný Guðmundsdóttir
píanóleikari flytja þrjár Jazz-píanó
Prelúdíur eftir eitt ástsælasta
tónskáld Bandaríkjanna, George
Gershwin. Annar einleikari kemur
fram á þessum tónleikum, Pétur
Jónasson, sem leikur einn vinsæl-
asta gítarkonsert tónbókmennt-
anna, konsert brasilíska tón-
skáldsins Heitor Villa-Lobos. Síðari
hluti tónleikanna hefst með tríói
eftir Charles Ives, Largo, sem leik-
ið verður af Sigurði I. Snorrasyni,
Hlíf Sigurjónsdóttur og Önnu Guð-
nýju Guðmundsdóttur. Þá mun
Kristinn Sigmundsson flytja
nokkra negrasöngva, en Kristinn
hefur vakið mikla athygli á und-
anförnum misserum fyrir vandað-
an söng. Lokaverk þessara amer-
ísku tónleika er hljómsveitar-
verkið Three Latin-American
Sketches, eftir Aaron Copland, en í
verkum hans birtist tjáningar-
gleði Ameríkubúans í sinni fjörug-
ustu mynd. Verkið er í raun tveir
dansar í blóðheitum suður-amer-
ískum stíl auk milliþáttar er ber
yfirskriftina „Paisaje Mexicano"
(mexíkanskt landslag). Stjórnandi
Húsavík:
á þessum fyrstu tónleikum verður
Guðmundur Emilsson.
Nú stendur yfir söfnun áskrif-
enda, en alls verða 400 áskriftar-
kort seld og er við það miðað að
þau seljist öll fyrir upphaf starfs-
árs. Því gefst ekki kostur á miðum í
lausasölu. Umsóknir um áskrift
þurfa að hafa borist skrifstofu
hljómsveitarinnar 1.—5. nóvem-
ber. Áskriftargjald er kr. 1.600
sem greiða má í tvennu lagi, fyrir
5. nóvember og fyrir 10. desember.
Þeir sem kjósa að styrkja
hljómsveitina sérstaklega geta
gerst styrktarfélagar, en þeir
greiða kr. 2.400 fyrir áskrift, sem
greiða má með sama hætti.
(Frétutilkynning)
Sjávaraflinn 14%
minni en í íyrra
IIÚHavík, 13. október.
SJÁVARAFURÐIR, landsettar á
Húsavík, 9 fyrstu mánuði þessa árs
voru samtals um 7.500 lestir eða
rúmlega 14% minni en á sama tíma í
fyrra. Þá voru það 8.600 lestir.
í fyrra var á sama tíma búið að
salta síld í 1.434 tunnur og frysta
til beitu um 100 lestir. Nú hefur
engin síld verið söltuð, en svipað
magn fryst í beitu.
Uthafsrækjan er eina sjávaraf-
urðin, sem meira hefur veiðzt af á
þessu ári en í fyrra.
Fréttaritari.
SKIPADEILD
SAMBANDSINS
SAMBANDSHÚSINU REYKJAVÍK SÍMI 28200
annast
flutninqa
fynr
Þ'9