Morgunblaðið - 27.05.1982, Blaðsíða 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. MAÍ1982
+ Elsku sonur og bróðir, HALLDÓR VIÐAR ADALSTEINSSON, lést í Borgarspítalanum 25. maf. Jaröarförin auglýst sföar. Sigrún Einarsdóttir, Jóhanna Aóalatainsdóttir.
+ Eiginmaöur minn og mágur, EUGENE BULL, andaöist 29. aprfl f Salen Oregon USA. Margrét Jónadóttir Bull, Fríóa Jónadóttir.
+ Móöir mfn, ELÍN GRÓA JÓNSDÓTTIR, Ægisfóu 56, andaöist 25. maí. Jaröarförin ákveöin síöar. Guórún S. Karlsdóttir.
+ Eiginkona mín og móöir okkar, SIGRÍOUR HALLDÓRSDÓTTIR fré Sauðholti, Malgaröi 5, Kópavogi, lést 25. þ.m. Halgi Jónsson, Sigrún Bairdain, Guóný Andrésdóttir, Þórdfs Andrésdóttir.
+ Eiginmaöur minn og bróðir, SNORRI ÓLAFSSON, klsaóskeri, Sólheimum 23, Reykjavík, lést 25. maí. Ólöf Ólafsdóttir, Árni Ólafsson.
+ Eiginmaöur minn og faöir okkar, KRISTBJÖRN GUÐLAUGSSON, Eirfksbúö, Arnarstapa, Snasf., lést aö heimili sínu 25. maí. Guórún Wormsdóttir og dætur.
+ Eiginmaöur minn og faöir, KARL KRISTJÁNSSON, Heióargeról 78, andaöist 26. maf á heimili sínu. Jaröarförin auglýst sföar. Guörún Sigurjónsdóttir og synir.
+ Faðir okkar, MAGNÚS STEFÁNSSON, fyrrvarandi dyravöróur, Laugahvoli, Laugarésvagi 75, andaöist 25. maf. Börnin.
+ Eiginmaöur minn, HALLDÓR JÓNSSON, Hésteinsvagi 60, Vastmannaayjum, veröur jarösunginn frá Landakirkju f dag, fimmtudag, kl. 14.00. Fyrir mfna hönd og annarra vandamanna, Anna Erlandsdóttir.
+ Eiginmaöur minn og faöir okkar, HENRI HENRIKSEN, Grénufétagsgötu 33, Akureyri, veröur jarösunginn frá Akureyrarkirkju föstudaginn 28. maí kl. 13.30. Eiginkona og börn.
Benedikt Sveinsson
— Minningarorð
Benedikt fæddist á Bíldhóli á
Skógarströnd, sonur hjónanna
Þuríðar Halldórsdóttur frá Leys-
ingjastöðum í Hvammssveit og
Sveins Klemenssonar frá Gröf í
Miðdölum, sem þar bjuggu og víð-
ar, bæði í Döium og á Snæfells-
nesi. Áratugirnir síðustu fyrir
aldamótin voru erfiðir ungu fólki
sem byrjaði búskap af litlum efn-
um og þar sem ómegðin á heimil-
inu óx var Benedikt komið í fóstur
þegar hann var á öðru árinu til
frændfólks síns á Hamraendum í
Miðdölum. Þar bjuggu þá hjónin
Halldóra Guðmundsdóttir og
Baldvin Baldvinsson og var Bene-
dikt að frændsemi til þremenning-
ur við bæði.
Á Hamraendum dvaldist Bene-
dikt í nær fjóra áratugi. Hann
vandist snemma öllum algengum
sveitastörfum, fyrst hjásetunni,
síðan heyskap og búfjárhirðingu
og á vökunni vann hann reipi og
gjarðir úr hrosshári.
Frá Hamraendum réðst Bene-
dikt til nafna síns Jónssonar á
Fellsenda í sömu sveit og var þar
næstu 6 árin en var þó lausari við
undir lokin enda þá búinn að
ákveða að skipta um umhverfi og
atvinnu. Áhrif kreppunnar fóru að
vísu minnkandi en þó var erfitt
fyrir mann á miðjum aldri að fá
trygga vinnu við sitt hæfi á möl-
inni. Með aðhaldssemi hafði Bene-
dikt tekist að safna sér nokkrum
höfuðstól sem hann hugðist leggja
í eitthvert fyrirtæki og starfa síð-
an við það.
Að vandlega íhuguðu ráði flutt-
ist Benedikt til Hafnarfjarðar
1937, gerðist einn af stofnendum
raftækjaverksmiðjunnar þar og
vann síðan hjá því fyrirtæki fram
um áttrætt meðan honum entist
heilsa til. í Hafnarfirði átti hann
lengst af heima á Öldugötu 35.
Það voru fyrstu aldursmerkin á
Benedikt að sjónin tók að daprast.
Þegar svo var komið leitaði hann
til fornvina sinna, hjónanna Vig-
dísar Einarsdóttur og Hjartar
Jónssonar á Fornastekk 11 í
Reykjavík, sem fúslega tóku hann
til sín og hjá þeim dvaldi hann frá
1972 og þar til hann, fyrir rúmu
ári, veiktist alvarlega og varð að
fara á sjúkrahús.
Þetta er örstutt æviágrip Bene-
dikts föðurbróður míns, sem lifði
og starfaði í sveit og í bæ á mestu
umbrotatímum þjóðarinnar. En
þótt stutt sé segir það sína sögu.
Sögu sem skýrir viðhorf hans og
skoðanir. Honum fannst alltaf að
betra væri að veita en þiggja, að
gera annars bón en að biðjast ein-
hvers sjálfur. Hann kunni því best
að vera ekki öðrum til byrði en
mátti á hinn bóginn ekkert aumt
sjá svo að ekki reyndi hann úr að
bæta ef í hans valdi stóð. Honum
var þetta svo eiginlegt að margir
gengu að því sem vísu að hann
greiddi götu þeirra án þess að
hugað væri að einhvers konar
endurgjaldi. Eins voru viðhorf
hans til vinnunnar og tímans
ákaflega fastmótuð. Hvert augna-
blik var dýrmætt vegna þess sem
koma mátti í verk ef dyggilega var
unnið og vel að verki staðið.
Vinnugleði hans og áhugi var
smitandi og hvatti samstarfs-
mennina til dáða. Ekki hvað síst
unga fólkið, en með því átti hann
samleið alla ævina, síungur í anda
og skilningsríkur á vandamál þess
þótt tímarnir breyttust.
Benedikt var einlægur félags-
hyggjumaður og trúði á samtaka-
máttinn þegar leysa þarf sameig-
inleg hagsmunamál. Á hinn bóg-
inn sýndist honum oft að morg
svokölluð hagsmunamál nútíma
neysluþjóðfélags væru harla fánýt
og ekki til þess fallin að leiða þjóð-
ina eftir þeirri framfarabraut sem
hann taldi farsælasta. Réttara
væri að eyða ekki um efni fram
heldur búa stöðugt í haginn fyrir
framtíðina.
Fyrir áeggjan vina sinna og
frænda á Fornastekk 11 leitaði
Benedikt lækninga við sjóndepr-
unni og tókst að fá þá bót að hann
gat lesið sér að gagni. Það stytti
honum stundirnar síðustu árin og
hann naut þess að geta fylgst með
þjóðmálum og heimsmálum. Það
var gaman að koma til hans og
ræða við hann um dægurmálin. Þá
var hann ómyrkur í máli og vildi
oft að meira væri að gert en
stjórnmálamennirnir töldu ráð-
legt.
Ég hygg að Benedikt hafi sjald-
an á lífsleiðinni átt eða unnað sér
tómstunda að neinu marki. Þó
+
Fósturmóöir okkar og tengdamóðir,
MARGRÉT TÓMA8DÓTTIR
fré Klwngeeeli í Flóa,
sem lést 16. maí, veröur jarösungin fró Gaulverjabæjarkirkju laug-
ardaginn 29. maí kl. 2.
Hulda Magnúsdóttir, Alf Wilhelmsen,
Hjalti Kristgeirsson, Edda Óakarsdóttir,
Reynir Geirsson, Guólaug Elfaadóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
+ Móöir okkar og tengdamóöir,
VILHELMÍNA HALLDÓRSDÓTTIR
fré Kéraatöóum,
Kvlsthaga 11,
er lést f Landakotsspftala 21. maf, veröur jarösungln þriöjudaginn
1. júní kl. 15.00 frá Fossvogskirkju.
Gunnar Jóhannsson,
Halldór Jóhannsson, Alma Brand Jóhannsson,
Halgi Jóhannsson, Rannvaig Laxdal,
Margrét Jóhannsdóttír, Haraldur Samsonarson,
Hanna J. Holton, Tómas A. Holton,
Björgvin Ólafsson, Halldóra Sigurjónsdóttir.
fann ég á honum í ellinni að hann
minntist hestanna sinna og
stunda á hestbaki með mikilli
ánægju. En fyrr á árum átti hann
góða hesta og kunni vel með þá að
fara.
Síðasta æviárið var Benedikt
ekki eins þungbært og ég hafði
vænst, þrátt fyrir bæði sjúkleika
og sjúkrahúsvist. í huganum var
hann alltaf heima á Fornastekk
11, þar heyrði hann til og þar vildi
hann vera. Varla gat hann á ann-
an hátt betur sýnt þeim Vigdísi og
Hirti hve mikils hann mat þau og
hvað þau voru honum.
Mikill starfsmaður er allur.
Hann hafði um nokkurt skeið þráð
hvíldina, sem engan furðar þegar
að ævistarfi er hugað. Megi
frændi minn hvíla í friði.
Gísli Karlsson
Benedikt Sveinsson fæddist 16.
desember 1891 á Bíldhóli á Skóg-
arströnd, sonur hjónanna Sveins
Klemenssonar og Þuríðar Hall-
dórsdóttur er þar bjuggu og bráð-
ungur tekinn í fóstur að Hamra-
endum í Miðdölum til hjónanna
Baldvins Baldvinssonar og Hall-
dóru Guðmundsdóttur.
Snemma varð Benedikt liðtækur
við algeng bústörf og vann æsku-
heimili sínu með hug og hönd. Á
þeim tíma voru fráfærur enn við
lýði, þeim störfum sinntu aðallega
börn og unglingar. Það kom í hlut
Benedikts að sitja hjá fráfæruán-
um. Síðar, þegar honum óx fiskur
um hrygg, varð fjárgæsla eitt
hans aðalstarf á Hamraendum.
Árið 1931, þá fertugur að aldri,
flyst Benedikt að Fellsenda í
Miðdölum til frænda síns og
nafna, Benedikts Jónssonar. Þar
hófust kynni okkar Benedikts, þar
sem ég var borgarbarn í sumar-
dvöl á sama bæ, og hafa þau kynni
varað síðan.
Mér er minnisstætt hversu at-
orkusamur og ósérhlífinn með af-
brigðum Benedikt var og hreif
hann aðra til athafna, svo störfin
unnust fyrr og betur, hann var sí-
vakandi fyrir velferð þeirra heim-
ila sem hann dvaldi á og lagði
bætandi hönd að margvíslegum
verkefnum.
Á þessum tíma átti Benedikt
góða hesta, þó bar einn af, brúnn
að lit, sem var honum mjög kær.
Milli þeirra lá ósýnilegur þráður
sem bar boð beggja. Fékk hann
listamanninn Halldór Pétursson
til að teikna hestinn eftir ljós-
mynd. Benedikt hafði gott lag á
hestum og var því fenginn til að
sitja keppnishesta, er unnu
oftsinnis til verðlauna.
Árið 1937 lá leiðin til Reykja-
víkur og litlu seinna til Hafnar-
fjarðar. Atvinnuleysi var þá tölu-
vert, en hann var framsýnn og
fannst óleyst verkefnin alls staðar
blasa við.
Benedikt gerðist einn af stofn-
endum Raftækjaverksmiðjunnar
Rafha í Hafnarfirði og fastur
starfsmaður þess fyrirtækis.
Virkjun Sogsins var þá að komast
í gang, og því vaxandi þörf raf-
tækja. Aukastarf innti Benedikt
af hendi, sem afgreiðslumaður um
árabil á Bifreiðastöð Sæbergs í
Hafnarfirði.
Benedikt skildi mikilvægi góðra
samgangna og lagði því lóð á vog-
arskálar söfnunar til stofnunar
Eimskipafélags íslands, þó ungur
að árum.
Stórhugur og framsýni voru
ríkjandi eðlisþættir í fari hans, og
hlýhug bar hann í brjósti til sveit-
ar sinnar. Gaf hann því hjóna-
görðum Háskóla íslands andvirði
einnar íbúðar, svo þar mættu
dvelja öðrum fremur námsfólk úr
Dölum vestur.
í Hafnarfirði vann hann allt til
þess, að hann missti sjónina, þá
um áttrætt, og flutti á heimili
mitt. Litlu síðar gekkst hann und-
ir aðgerð á auga með þeim árangri
að geta notið lesturs bóka og
blaða.
Nú þegar leiðir skiljast færi ég
og fjölskylda mín Benedikt alúðar
þakkir fyrir alla greiðasemi og
höfðingshátt á langri samfylgd, og
óska honum blessunar á nýjum
lífsbrautum.
Hjörtur F. Jónsson