Morgunblaðið - 18.02.1979, Page 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. FEBRÚAR 1979
7
Af sögum má sjá aö
fornmenn iðkuöu þann
leik, einkum viö ölteiti, aö
fara í mannjöfnuö tveir
saman, ýmist um eigin
mannkosti eöa annarra
manna afrek. Um þaö er
hvaö merkust sú saga
sem Snorri segir í Heims-
kringlu af þeim bræörum
Eysteini konungi og
Siguröi konungi Jórsala-
fara. Hvor þeirra bræöra
vildi teljast hinum fremri
um afrek og atgervi og
lauk svo mannjöfnuöi
þeirra, að ekki var
bræöralag þeirra síöar
jafngott og áöur haföi ver-
iö, þótt friö héldu meðan
báöir lifðu.
Svo mun oft hafa oröiö,
fyrr og síðar, aö metingur
hafi valdið vinslitum og
hæfileikum og heföi því
reynst þjóöfélaginu miklu
verðmeiri maður ef
metnaöur hans hefði verið
meiri. Eitthvaö í þá áttina
var hinn mikli stjórnskör-
ungur Svía, Axel
Oksenstjárna, aö innræta
syni sínum þegar hann tók
aö kenna honum stjórn-
speki og sagði við hann:
Láttu þér ekki til hugar
koma, aö valdhafar og
stjórnmálamenn séu eins
gáfaöir og þú hyggur.
Á þaö er auðvelt aö
benda, aö metnaöur getur
oröiö hvati hins góöa, en
mörg eru dæmi hins, aö
hann veldur ógæfu.
Tvö andstæö dæmi
ætla ég að taka úr guö-
spjöllunum.
til hans út í eyöimörkina,
hrifizt af honum, oröiö
gagntekinn af krafti og
trúarhita hins stórbrotna
manns. En nú er hópurinn
aö þynnast. Jesús frændi
hans hefur hafiö starf og
nú hverfa margir til hans,
sem áöur höföu gerzt læri-
sveinar Jóhannesar en
sjást ekki lengur hjá hon-
um, og svo lítur út, sem
þau örlög bíöi hans aö
verða vinafár. Þetta veldur
hinum trúu lærisveinum
Jóhannesar þungum
áhyggjum og þeir bera
upp viö hann áhyggjur
sínar. En hvernig bregzt
hann viö? Hann var skap-
maður mikill, geö hans var
heitt og stórt, og þeim
mun undrunarveröari eru
viöbrögö hans. Auömjúk-
Mannjöfnuður
orðið bróöurhug og
bræöralagi ofraun, eink-
um þegar menn kunnu
verr meö aö fara en þeir
Magnússynir aö sögn
Snorra.
Þótt leikur þessi, sem
einkum mun hafa tíökazt
viö mannfögnuö meö
norrænum mönnum og
keltneskum, sé ekki tíö-
kaður lengur með sama
hætti og fyrr, eru kristin
þjóöfélög gegnsýrö þeim
anda sem tilefni gaf heiön-
um forfeðrum okkar
metnaðarleik mann-
jafnaðarins: Hvor er meiri
maöur, ég eöa þú? Ber
mér ekki æðri sess en þér
í opinberu lífi? Hví ert þú
skipaður einni skör ofar
mér í stöðuveitingum og á
vinnumarkaði?
Þessa sögu þarf ekki að
segja lengri, þú þekkir
hana úr eigin barmi eöa úr
umhverfi þínu á marga
vegu, en er ekki metnaöur
eölilegur hverjum manni
jafnt hér í kristni og í
heiönum sið? Verður ekki
metnaöurinn oft hvati
þess aö heilbrigður maður
neyti krafta sinna og neyti
manndóms, sem meö
honum býr en nýtur sín
aldrei í lífi hins metnaðar-
lausa manns? En á þessu
er líka önnur hliö: Met-
oröagirndin leysir oft úr
læðingi þá orku, aö hinn
metorðagjarni kemst
mörgum þrepum ofar í
mannfélaginu en hinn,
sem minni hefur metnaö
þótt miklu meiri sé að
Á fund Jesú gengur
sköruleg kona meö syni
sína tvo, lærisveina hans,
Zebedeussynina, og ber
fram, aö undirlagi þeirra
að sjálfsögöu, þá bæn, aö
þeir fái aö sitja, annar til
hægri handar viö hann og
hinn til vinstri í ríki hans. I
æpandi ósamræmi viö
þaö sem hann haföi kennt,
var kominn til að lifa fyrir
og deyja fyrir, var þessi
metnaðarfulla ósk hinnar
stórlátu móöur og sona
hennar. Hér hlýtur aö vera
rétt og satt sagt frá í
guöspjallinu, hér er ekki
verið aö draga fjöður yffr
þaö, sem sýnir, aö jafnvel í
nánasta vinahópi Jesú er
enn, þegar hér er komiö,
mikill misskilningur á
kenningu hans. Hann vísar
á bug fávísri von hinnar
stórlátu móöur og sona
hennar. Viö undrumst, er
viö lesum þetta guöspjall,
aö slíkur metnaöur skyldi
geta búiö þeim í barmi,
sem í þrengsta vina-
hópnum voru og áttu aö
þekkja hann bezt. Er þá
ekki minna undrunarefni
það, hve rík er þessi
metnaðargirnd í kristnum
þjóðfélögum í dag?
Ólík er sú mynd af
Jóhannesi skírara, sem
mér er í huga, lærdómsrík
er sú mynd og fögur.
Langt er liðið á hina
skammvinnu starfsævi
Jóhannesar. Lærisveinar
hans nokkrir ganga á fund
hans meö mikið áhyggju-
efni. Aö honum haföi
flykkzt fjöldi manns, fariö
ur hneigir hann höfði viö
fregn lærisveina sinna um
mannfjöldann sem flykkist
aö Jesú, hvar sem hann
fer, og segir: „Hann á aö
vaxa en ég aö minnka“
Þetta er stórkostleg
mynd og stórkostlegust
þegar þess er gætt, hvern-
ig maður Jóhannes skírari
var, stormasál, iörunar-
predikari svo voldugur, að
menn höföu ekki vitaö
annan eins. Hann er reiöu-
búinn til þess aö ganga
auðmjúkur inn í þögnina,
gleymskuna vegna manns,
sem hann vissi sér miklu
meiri.
Skömmu síðar er hann
fangi í Makkeruskastalan-
um þar sem bööull
Heródesar heggur höfuö
hans af bolnum.
Mynd guöspjallanna af
Jóhannesi skírara er ekki
mynd af metnaðarlausum
manni, en metnaö haföi
hann vegna heilags mál-
efnis sem hann hafði helg-
aö líf sitt og innsiglaöi
með blóðugum dauöa, en
ekki metnaöur sjálfs sín
vegna. Því var honum fjar-
lægur mannjöfnuöur sá,
sem forfeöur okkar iökuöu
og gegnsýrir mannlífiö
enn.
Ég minnti á tvær guö-
spjallssögur, er segja frá
æöi ólíkum aðstæöum og
mönnum, en frá mörgum
örlagasögum og mörgum
manngerðum segja guö-
spjöllin, og svo lærdóms-
ríkum að allir eiga aö geta
af þeim lært, ef lesin eru
meö athygíi.
Til sölu
jaröhæö og kjallari aö Sólvallagötu 9, ca 250 fm.
Hentugt fyrir hverskonar léttan iönaö og/eða verzlun.
ATlar nánari upplýsingar gefur Halldór Einarsson í
símum 18355, 29815 eöa 11313 í dag og næstu daga.
Henson sportfatnaður h.f.
Smfðum Neon- 09 plastljósaskilti.
Einnig ýmiss konar hluti
úr Acrfl plasti.
Mconþjönuflatf hf. Smjðjuvcgi 7, Slmi 43777
Stjórnunarfélag
Noröurlands
ATTU I VANDA MEÐ BOKHALDIÐ?
VILTU LÆRA UNDIRSTÖÐUATRIÐI
BÓKFÆRSLU?
Dagana 23.—26. febrúar n.k. gengst Stjórnunarfélag
Norðurlands fyrir námskeiöi í Bókfærslu I í sal
Landsbankans á Akureyri.
Námskeiðið er sniðiö fyrir ein-
staklinga sem:
— hafa litla eða enga bók-
haldsmenntun
— vilja geta annast bókhald
smærri fyrirtækja
— hyggja á eða hafa með
höndum eigin atvinnurekstur
og vilja geta annast bókhaldiö
sjálfir.
Námskeiöiö er einnig mjög
hagnýtt fyrir einstaklinga sem
vilja aðstoða maka sína við
rekstur, svo og fyrir konur sem
eru að halda út á vinnumarkað-
inn eftir að hafa sinnt heimilis-
störfum í lengri eða skemmri
tíma.
Leiðbeinandi er Kristjón Aðalsteinsson viðskiptafræöingur.
Nánari upplýsingar og skráning pitttakenda ter fram á skrífstofu
félagsins hjá Jóni Kr. Sólnes lögfr. á Akureyri, sími (96)21820.
Kaupmannahofn
Scandinavian
Fashion Week
Brott for 14. marz.
OTCOVTM(
FERÐASKRIFSTOFA
lönadarhúsinu - Hallveigarstíg 1,
s. 28388 — 28580.