Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1968, Qupperneq 3
&MÍÍ&
> ’ ^ > > : -' ■:>;. ■:’■>.
íic s*>: > >» ’ . >»». > t> >■ »' ■;. „ .'
OfSií! !»»;>: s;;sí'» > :.>.»> í>»H" a,.>
S5 jvr íiffgísií fs>* ';»<.» .>>;■»:» »»»s!> >>:
kuwm ^ ;:<»-:.>; >-> > '>-5>:V
v'fvrt4i-p.-i!5.;><*> ,-»•><■ ' ::»>
SKtW|><>!'iSt!i:HI f<>-it»,i>'í S > !
' if'i f' S 5 i 1 ts’ >>:;v>ii!i
Mfíii’i.s'fi!'* j’ »>v!< :1; v'SU-
S\V ! .»
EI£I^^''^wÍk1 .1«1's'!»iMs<HÍ.
jl i) . ".•* }*■'
-M lv 'h-i|tiíi!;í
SdíSitsiifsiisj? ,iv 'ivfiíivfv!:! >»(i't» Knst
VIH> ÍVXUIIt.' fssst jitic cistiflili'. !'!■»•!! I
i'iCf.Y' iiVt'.'CKS smifj !vi»»?.s;m! fsísctUvs:
ÍJII4nti'! ;)tííIitiS11SI.Vi'gs iSil'irf'lStW i
fí».-íisu» fi'SS ú't'.tfSi! i'isssi s sift fcnjHfí.í
Ífícttr Cii.SISitdS.i. ptiSi.MÍCilltS Íjísstv’
ist siiiv.t j,v'‘m.s.'attts sjtsf silvt.sli.j.te
»ií!itj.ttsiv ivú m is i'tiv jvsmí" kv If’
j'íiríiMmjTitiim fifjstitesiis csi.isittjV
lit j«l!SVi('tí'.sSitr .sjVi t>- t> ftTlj'í.l Cm
cvrs-.s v.s fjsit'frsst' t-tuiiijrluT limvtiittt
niv'Vi jvú. st tel s lí.ívisstc iítVt'íistsiíi í.'i
H'iií'' fisir.ui p.'imsitiitjitvst' Ittvisl'is^:
ttsiiisi ('scptf.iitm.u'.isi'siro;! ,m v4;ncstt
tvs ij'i tn.mttf'f! iS'iitss siisi.i,'. ni-mt'.is
»-sr fsltiilw .frivftit. sit ít'ls? («,4?? ctóstó
ssv Ivtsvtt-iim; m-itírivírnim Mfsijsj-
t íiutrsv !l'iictf;i«'>sssát Sc.isit'is t-cc.'.v
ivits nicsis.m'ci.r.r.'.nv; iVSnstcsis
j'." IC.j'f.'t'ii.S i.,tii;!'-4>.lli>;,0 !!.|SiS!;f'
tv (•vtmi»(» i .titc.'f.in.tiitwii jfutó.
? m cjhv dccítwf i'ikiW mmcm« ■>
mií.fsm m Sc 'j'ícs.s cc, 'jiscccsif .sf.i
Itií-mckvsr.i.tetSi sav jvif Ivij'niftiö
ísiss .vi .t(V'tesi.'»'c.s!u».t's!:'.> v.i vjí'
mt('!cfc > icjvícmv. 4 |'»mrij'W> suiis-
iffitfMifc jvs.v jtómsrt'iv.ist it'tjin
IV.S'U''<','!■!.'!»•»».!!;! ->» <(,i <> .f j('»>;j,.-
ttt'ímv'.u ívs ........................
svcis-tvtmcm ivmíí.j'í!m.msv.smmf
* ’»• i'p-s’ !> «'s *<s ,»<!,>,• s i,
U-»síSíms'> v(»íu ísissm (vúvcn mmv k'
iSISI’l' SSVti'Cmsc (V •('!>,;,■ f ><;,;, ,
js;» ssstíiC (-.'>: :,s »ss>s < •> ,n svclyiv
':>!,!' >, 's!i!lí,>' .V;i •;!»< ;>; . ’< ;-jfi:
ix !'<"';>>>! ,’j*ist<>>s >,-, »<!!,,,> jvcr sc s
siiissimSU'sm n.ms.s.sii ;v<-m ú,,,., ,i
j'ínsy > »sím »v'>(m>:'ms?Cf ;sss;«t >';>v
,1Í' !(»>•• ,1j'l;>s ’!>:,> » :>m>;;j.,,mjý
SÚSSI ',>'!!<! ; '(>,', ",
>*:>;!! Ct'f).i»t S
'0H''< • -(?:>- -
!!»!>; n:>|! 1ús<s f< !cs>v's>s)í s ol»"«;
.Ú> f»iíi»o ij'i miv.'ímf.f ists siSlsi fis.'si;;
SúlsmtU. mfílíit c j mttó, ,<•>;> :!»» ;,>;>
<ij»U'.'jsim.i íísiSíjVifS' >'vtí»c »U»'t
>,>>!? 11 Cj»r»:>; ffv>'(>;>»• ; s > " >
Cv'.stst?! nCítórs»í! »v vjssíi' > ‘vsc >"»
SSCSICIfC.
\j'í( mrnhtf
:< >;>!>>' >>.,','
>SS.Vt Scccsjw
'■;»»».'■-:»»» <!>'!-'
Vscksfl if'.ír
•aiwwwnw
-----<;*«**>♦
..... ,v
Úxi<í&9«W:
jyjyjjjjywáwúíCjx
■*•»**«*«?■><*"<*
, 'S-Í-.-. í" <-'
(K !tó • rsiííbitr <-; ::rftanö
5íí §.>crsö -S'Cstr
prfítv) R»i> twí- vt
Sfr 4 «WJ> <rf JÍUtf
&«*»>
Síðan með upphafi Lúkasarguðspjalls. Myndin til hægri: Gjafabréfið frá íslenzku ræðismönnunum á ítalíu.
VEGLEG GJÖF FRÁ ÍTALÍU
Fremst í hinni ljósprentuðu útgáfu Borso-biblíunnar frá 1961 stendur þessi tileinkun:
Alþýðubankinn (La Banca Popolare) í Bergamo og Bolis-fjölritunin (Le Poligrafiche
Bolis) tileinka með lotningu samborgaranna hans heilagleika Jóhannesi XXIII á áttræð-
isafniaíli hans þessa útgáfu Borso d’Este-biblíunnar, sem varð til fyrir trú og tilverkn-
að ítalskrar listar fyrir fimm hundrum árum.
Á myndinni hér að ofan sjáum vér uppliaf Lúkasarguðspjalls, en í 2. kapítula þess
cr jólaguðspjallið.
Eins og fram hefur komið í fréttum nýlega, gáfu ræðismenn íslands á ítalíu ís-
lcnzka ríkinu ljósprentað eintak af hinni svonefndu Borso-biblíu, frægu myndskreyttu
liandriti frá miðri 15. öld.
Menntamálaráðuneytið liefur falið Landsbókasafninu að varðveita þessa góðu gjöf,
og verður biblían til sýnis í anddyri Safnaliússins fram á þrettándann.
Hér fer á cftir þýðing Halldórs Þorsteinssonar bókayarðar á formála fyrir hinni ljós-
prentuðu útgáfu, en höfundur hans er Adolfo Venturi.
fító <:<!»»)>»»
s orciiio 1,3 i'oita i>«»»>
„te»íi«w>is Dmo «rimnt»ttf cioh-íí
>sftbtii.wil»:;:pmflli ?<»>«.'
<»». >»». , tt'PtS «Wa»>>
Á dögum Borso d ’Este var við hina
blómlegu hirð Estensíananna í Ferr-
ara hópur bókskreytingarmanna, sem
hafði ekki enn vikið fyrir hinum fljót-
virku og afkastamiklu preniturum. Verk
þeirra var fólgið í því að skrey-ta hand-
rit í bókhlöðu furstans. Þannig vildi
það til, að Borso d’Este fól Taddeo
Crivelli og Franco de Russi að mynd-
skreyta biblíu sína, þá er lokið var við
á árunum 1455 til 1461. Þessi tvö glæsi-
legu bindi voru geymd við hirð Estens-
íananna og skrásett í safnskrána frá
1495 sem „Falleg bib'lía í tveimur bind-
um í flauelsbandi slegin silfri“. Bind- *
anna er ennfremur getið í skránni frá
1560. 1598 voru þau flutt frá Ferr-
ara til Modena, þegar Aldobrandini
kardináli, sendimaður Clemensar VIII,
flæmdi Cesare d’Este frá völdum sem
svikráðan lénsmanin, og gerðist það án
þess að til nokkurra blóðsúthel'linga
kæmi. Estensíanarnir höfðu á brott með
sér til Modena ásamt fleiri menningar-
minjum frá Ferrara handrit furstans,
sem um aldaraðir var jafnan gætt sem
sérstakra gersema af bókvörðum hall-
arinnar, svo sem þeim il Bacchini, il
Muratori, lo Zaccaria, il Tiraboschi.
Meðan á herleiðangri Napoleons stóð,
var biblíunni komið í vörzílu í Austur-
ríki, og það var ekki fyrr en eftir
Vínarfundinn (1815), að hún var afhenit
Maríu Beatrice d’Este erkihertogafrú,
móður Francesco IV hertoga af Modena.
Lenti hún þá aftur á safninu í Modena m
1831 og var varðveitt þar til ársins
1859, þegar Francesco V d’Austria —
d’Este varð að flýja úr landi. Fundur-
inn 1868 leitaðist ekki aðeins við að
tryggja Modena til frambúðar listasafn-
ið og allt bókasafnið, heldur var því
einnig komið til leiðar, að Estensíanarn-
ir, sem sviptir höfðu verið völdum,
fengju Borso-biblíuina sem nokkurs
konar ættargrip ásamt Breviario (bæna-
bók) Herkúlesar 1 og e Officium Be-
atae Mariae Virginis Alfons I.
Seinna fól stjórn austurrísku safn-
anna greinarhöfundi að fjalla um mynd-
skreytingu biblíunnar, og var það
verk þegar hafið, er erkihertoganum
Franceco Ferdinando d’Austria — d
’Este, sem þá var orðinn löglegur erf-
ingi biblíunnar, þóknaðist að láta greitó
arhöfund hverfa frá því verki í miðj-
um klíðum. Hermann var svo fenginn
til að Ijúka verkinu, og kom það út
fagurlega sett í Jahrbuch der kunst-
historischien Sammlungen des allerhöch-
sten Kaiserhauses (Vínarborg, 1900).
En örlögin réðu því, að þeim, sem þetta
ritar, var aftur falið að fjalla um þessa
dýrlegu bibiíu, sem hann hafði að vísu
Framh. á bls. 47
■
y
23. des. 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 35