Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1968, Blaðsíða 17

Út um glugga sér í hlaðinn vegg.
iari samkeppni. Var til þess ætl-
azt, að þarna rísi heill háskóli
imeð bótomennta'deiMnm og vís-
indadeildum, og þá gert ráð fyr
ir um 20 þúsund stúdentum með
fjölskyldur og tilheyrandi þjón
ustustofnunum, þannig iað þetta
yrði 50 þúsund manna háskóla-
bær.
Högna og Tainsilbert tóku
þátt í samkeppninni sameigin-
lega. Allir aðrir völdu þá hefð-
bundnu lausn, að nota -auða
svæðið undir háskólabygging-
arnar. — Við vildum heldur
láta þetta svæði óhreyf-t, en
reisa byggingarnar í útkönt-
unum í kringum það. Þannig
að framikvæmdir vinni sigismám
sama-n inn í by-g-gðiina, sem
fyrir er, útskýrði Högna. Svo
að þarna rísi ekki upp háskóla
hv-erfi eða kampur, eims og Am
eríkum-enn haf-a, hel-dur lifa-ndi
skóli, tengdur byggðinni sjálfri
og fólkinu sem þar býr.
Eftir það s-em svo gerðist í
stúdentaóeirðunum, er hófus-t í
m-aí í vor, kom það betur í
Ijós, að ekki -er gott að stúd-
entar séu einangr-aðir í skól-a-
byggingunum og það kær-a þeir
sig raunar ekki um. Þetba hef-
ur haft þau áhrif á áætlanirn-
ar fyrir Engien, -að í stað þess
að reisa þrjár stónar bygging
ar þar, er nú efst á baugi -að
bland-a háskóladeildunum sam
an. Við erum nú að vinn-a að
því að útfæra hugmyndir okk-ar
með hliðsjón af þessum við-
horfum, segir Högna. Síðastlið-
ið ár höfum við haft það að
daglegu s-tarfi og vinnum venju
1-egan vinnutíma hjá Skipul-agi
P-arísarborgar og Menn-tamála-
ráði. Þó vitum við ekki enn
fullkoml-eg.a hvað verður úr
framkvæmdum, þar sem fjár-
framlög eru -aðeins komin til
vísindaháskólans.
-— I haust vorum við í tvær
vikur í Englandi, ásamt full-
trúurn frá Menntamál-aráði og
Skipulaginu við að skoða há-
skólahverfi. Englendingar
standa framar á þ-essu s-viði en
noik'krir aðrir, að talið er.
Þeir skipuleggja -að vísu há-
skólahverfi utan við borgirnar,
en þau eru miklu opnari. Þó
-ekki sé byrj-að nema smátt og
fyrir tiltölúlega fámenna há-
skóla, þá er hverfið sjálfu sér
nægt, hefur banka, kaffihús og
alla þjónustu, eins og önnur
bæjarihverifi. Skólamir iþeirra
er-u e'kiki dauðir frá upphafi.
Þeir eru þannig uppbyiggðir, að
þar miá 'kioma fyrir öllu því,
sem þörf er fyrir í 'veinj.ulegu
samielaigi, þe-gar tímar líða.
Við teljurn að ef báisikó’lanum í
Enghien v-erðuir ko-mið upp, þá
getum við -genigið 1-engra í þessa
átt, þar seim hann er inni í
bæj-um. Og a-ð bæði byggðin og
hásikólinn ige-ti þ-á notið góðs af
hverju öðru.
— Við erum semsagt að reyna
að vinna þannig úr þessari hug
myn-d okkar, að neme-ndur
hinna ýmsu skóla og deiilda
inna-n liáskólans, blandist
saman og fyrirlestrarsalir,
veitinigasailir og lei'klhús verði
opin a'lmienningi, þanni-g að
stúdentar verði etkki ein-
anigraðir, eins og sérstök
stétt. Nýju 'hásikólarnir, sem
byggðir hafa verið, eru svo
lokaðir -almenningi og það hef-
ur valdið erfiðleikum. Vísind-a-
háskólinn hér í P-arís er t. d.
-alveg lokaður frá umhverfinu,
þó h-ann sé í miðri stórborg-
inni og engir aðrir en stúd-
entarnir og prófessorar koma
þar nærri. Hann er ágætt dæmi
um hvernig einangrað háskóla-
hverfi getur risið inni í stór-
borg, ef stefn-an er að hald-a
háskól-anum lokuðum.
Högn-a útskýrir, -að skipul-ag
það, sem hún og Tainsilbert
unnu að í tvö ár og skiluðu
í samkeppnina, h-afi verið heild
arskipulag, unnið í grófum drátt
um, en nú eru þ-au -að vinn-a
nán-ar að útfærslunni og -að smá
-atriðum. Almennt er unnið -að
því -að -endurskoða fyrri hug-
myndir um þenn-an háskóla og
bygging-ar hans með tilliti til
hinn-a nýju viðhorf-a. Arkitekt-
inn Zerfuss, seim er mjög þékkt
ur í Frakkl-andi, v-ar áður bú-
inn að teikna vísindaskól-abygg
ingilna og nú bíður . hann eftir
-að endurskoða sinn hluta í s-am
ræmi við endanleg-a stefnu. —
Okkar hlutverk -er semsagt að
skipuleggja allt svæðið, og nú
lít-ur út fyrir að ölil-uim þremur
skólunum, sem upphaflega voru
fyrirhugiaðir, verði bland-að sam
an, segir Högna. Við reynum
-að ná byggingarformi, sem geti
lagað sig að ýmiskon-ar þörfum,
hver sem þróunin verður, í saim
ræmi við það, sem tíminn leið-
ir í ijós. Upph-aflega v-ar á-
formað -að byrj-a á vísindahá-
skól-anum og átti h-ann að vera
tilbúinn eftir eitt ár. En ákaf-
leg-a erfitt er að segja hvað úr
verður, eins og er. Við vinn-
u-m okkar verk samikvæm-t
þessari stefnu — og bíðum á-
tekta. Öll þessi mál eru svo
mikið í deiglunni hér. Það er
því mjög erfitt -að tal-a um þetta
á þessu stigi.
BAKNABÚÐIR
í SKÓGLENDI
— Þú ert með eitthvað fleira
á prjónunum, er það ekki
Högna?
— Ég vinn fullan vinnudag
við háskólahverfið, og kem því
ekki mikið meiru í verk. Þó
hefi ég verið að teikna nokk-
urskonar hressingarbúðir fyrir
börn sbammt frá París. Þær
eiga að taka 250 börn, sem mér
finnst í rauninni of stórt, og á
að byrja að by.ggja þær í vor.
Þessar búðir, sem ek'ki eru ein
göngu sumarbúðir, eru staðsett
<ar í skógiendi og ég legg á-
herzlu á -að setjia þær þannig
niður að þær -eyðileggi ekki
1-andslagið, að skógurinn fái >að
halda sér.
EINKENNI LANDSLAGSINS.
— Já, skógurinn. Þú leggur
mikl-a áherzlu á að láta lands-
1-agið h-alda sér. Þú ert með eitt
hv-að í byggingu á Islandi, þar
sem íslenzkur gróður nýtur sín?
— Ba-ra eitt hús í Garð-a-
hverfi. Það er einbýlishús fyrir
stóra fjölskyldu, útsýni er lít-
ið og lóðin falleg og ég hefi
neynt að láta einkennin h-alda
sér. Arini-nn er eigmtega mið-
depillinn í húsinu og stendur
upp úr miðri stofunni. Ann-að
er eiginlega byggt upp í kring
um hann. Heyrðu ann-ars, þetta
er svo almennilegt fólk. Ef þig
langar til að sjá þetta, þá skaltu
bara biðj-a þau um að lof-a þér
að ko-ma. Það er ek'ki sv-o goitt
að sitja 'hér og lýs-a þ-ví.
Þar við sat, enda orðið á-
liðið kvölds. Húsbóndinn þurfti
-að vakna kl. 4 morguninn eft-
ir til að vera kominn á upp-
boð snemma og það er seinfar-
i-ð gegn-um stórbongina til
vinnu, þar se-m Högna þarf að
mæta á skrifs-tiofunni.
NÚTÍMA TORFBÆR.
Þegar ég kom heim og fór
að spyrjast fyrir um húsið, sem
hún Högna hefði teiknað við
Bakkaflöt í Garðahverfi, þá
könnuðust margir við það
skrýtna hús — hlaðið væri
upp að veggjunum, ræktað gnas
langt upp eftir húsi og glugg-
ar sæjust v-arla. Áhugi minn
vakn-aði nú fyrir alvöru. Ég
hafi nefnilega verið svo hepp-
in, að fá á æskuárunum -að búa
í góðum, þurrum torfbæ, —
g-amla bænum á Boll-astöðum í
Blöndudal — þar sem voru fall
egar hl-eðslur og -grænt gras óx
upp á gluggan-a. Þar v-ar gott
að búa. Seinn-a þótti mér þrí-
hyrnti gluggin-n á stofunni hans
Osvaldar Knudsens við Hellu-
sund, þar sem sjá má -allt sum-
arið út á grænt gr-as og blá-
gresi á þaki, hám-ark þess sem
er notalegt í íslenzku hú-si. Torf
ið og grasið á þessum húsum
tveimur hefur mér alltaf þótt
„þjóðlegra“ og komast nær því
sem íslenzkt er en háu mjóu
tvílyftu burstahúsin úr stein-
steypu, sem einu sinni áttu að
vera svo íslenzk. Og úr því
fólk vill bú-a í milljónahúsum,
sem varla standa upp úr jörð-
inni, þá hlýtur það að vera
kostur aS ná sambandi við móð
ur jörð. Hvernig skyldi það
hafa tekizt þarna?
H-afsteinn Ingvarsson, tann-
læknir og Ragnheiður Jón-sdótt
ir, kon-a h-ans, tóku mér vel,
er ég leitaði til þeirra. Það v-ar
reyndar gott að ég lét mér
ekki bara nægja -að horf-a á
húsið frá götunni, því þar er
einmitt miðað að því -að gera
íbú-an-a óhulta fyrir forvitnum
vegf-arendum, bæði inni hjá sér
og í skjólgóðum skotum við
húsið að utan. En grónu torf
veggirnir, sem hlaðnir eru upp
að steyptum hfeiveg-gj-uniuim,
leyna sér ekki, og auðséð að
víða muni græn strá gægj-ast
upp á glugg-a og sjá í gróinn
vegg út um þá stærri, sem ná
niður úr. Inngangurinn í hús-
ið liggur líka um nokkurs kon-
ar traðir, innmeð húsvegg og
fram með hlöðnum halla. Þess
ir veggir voru hl-aðnir sl. sumar,
en við það unnu tveir mennta-
skólanemar og einn úr háskól-
-anum. Þeim þótti þ-að mjög
skemmtilegt verk, segja þau
hjónin. Hafsteinn kveðst hafa
verið svolítið hræddur um að
erfitt yrði að hald-a bröt-tu-m
veggjum slegnum, en reynzt
hafi auðvelt að renna garðsláttu
vél yfir þá í sumar.
Húsfreyjan segir, að á fyrstu
teiikn-i-nig-u hafi sér fu-ndizt húsið
æði lágt. Hún hafi ekki áttað
sig á því hve mikill hæðarmun
ur er þarna. L.óði-n fyrir ofan
liggur svo miklu hærx-a, og nú
þegar húsið er byggt, sé eins
og það komi af sjálfu sér og
falli eðlilega að aðstæðum. —
Það er bæði fallegt að h-af-a
þess-a hlöðnu torfveggi á sumrin
þegar gras er við gluggan-a, og
ekki síður að vetrinum, þeg-ar
snjó festir á skáveg'gina. Það
Framhald á bls. 60
Högna Sigurðardóttir lítur í spegilinn á leiðinni út, meðan maður hennar, Gerald Anspach, bíður.
23. des. 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 49