Lesbók Morgunblaðsins - 19.02.1956, Blaðsíða 9

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
iOd
Frlðriksvígi hjá höfn Charlotta Amalie.
Byrjað var á smiði þess 1666. Nú er það
hluti af gistibúsi.
Dronningens Gade. Á götunni
stendur gömul og rj’ðguð fallbyssa
frá dögum Dana. Hún minnir ey-
arskeggja á ina nafnfrægu kakker-
lakka á eyunum, en sú saga er
þannig:
— Einu sinni kom bréf frá
dönsku stjórninni um það að horfin
væri fallbyssa úr einu víginu, og
hvað hefði orðið um hana? Foring-
inn í víginu vissi sem var, að langt
var til Kaupmannahafnar, og tók
sér þetta ekki nærri. Hann svaraði
því, að kakkerlakkar hefði etið
hana. Annað bréf kemur frá stjórn-
inni og hún biður foringjann að
senda sér nokkur sýnishorn af þess-
um kakkerlökkum, Hann svaraði
„Hvernig ætti ég að senda þessar
járnætur yfir hafið, án þess að þær
eyðilegðu skipið?“ Þar með var það
mál úr sögunni.
Eyarskeggjar á St. Thomas hfa
aðallega á ferðamönnum. Þangað
fara uxn 17.000 ferðamenn á skipum
á hverju ári, og mesti fjöldi með
flugvélum. Veldur þar einkum
tvennt um: að þarna er alltaf sum-
ar, og að þarna er hægt að fá ýmsa
kjörgripi með miklu lægra verði
en í Bandaríkjunum. Meðan Danir
réðu eyunum, var þar allt toll-
frjálst og Woodrow Wilson forseti
hét því að hagur eyarskeggja skyldi
ekld versna við húsbóndaskiptin.
Þess vegna eru þar engir tollar og
hver ferðamaður má kaupa þar
fyrir 500 dollara og flytja vörurnar
skattfrjálsar til Bandaríkjanna.
Þarna má fá danska silfurmuni,
handtöskur úr krókódílaskinni frá
Kúba, austurrískt postulín, sviss-
nesk úr, franska forngripi, gim-
steina frá Brazilíu, útskorið fíla-
bein frá Delhi, þýzkar myndavélar,
hollenzka leirmuni, írskt lín og ótal
margt annað. — Ferðamönnum er
líka tryggt gott veður. í einu gisti-
húsi á St. Thomas er þeim afhent
vátryggingarskjal, er kveður svo á,
að ef hitinn fari nokkurn tíma nið-
ur fyrir 26 stig um vetrarmánuðina,
þá fái þeir dagkostnað endurgreidd-
an hjá Lloyds í London.
★
ST. CROIX er mest þessara eya að
landkostum. Þar er helzti staður-
inn Christiansted og er þar alit
með gömlum svip. Þar eru enn
dönsk nöfn á götunum, svo sem
Kongens Gade, Dronningens Tvær-
gade, Kirkegade, Kompagnigade.
Sú seinasta heitir í höfuðið á
danska Vesturindía og Gínea versl-
unarfélaginu. Á stjórnarbygging-
unni er enn fangamark Danakon-
ungs. Þar heitir Rasmussenshandel
í Kirkegade, og eru þar enn seldar
danskar vörur, „því að fólkið vill
þær.“ Á götunum eru hundar af
dönsku kyni.
Hinum megin á eynni er þorp,
sem heitir Frederikstad. Þar er
gamalt vígi, frá 1760. Yfir dyrum
þess er áletrun og stendur þar:
— 3, júlí 1848 birti Peter Carl
Fjárhirðir með kindur sinar hjá rúst-
um gamallar hallar eins af „sykur-
kóngunum“ á St. Crix,
Frederik von Scholten, landstjóri,
á þessum stað ina frægu yfirlýs-
ingu, er hefst með þessum orðum:
Frá þessum degi eru allir þrælar í
dönsku Vestindíum frjálsir.
Það var ekki fyr en 15 árum
seinna að Abraham Lincoln lýsti
yfir því að þrælahald væri afnum-
ið í Bandaríkjunum. —
Á St. Croix var einu sinni tnikið
af rottum. Þá voru flutt þaúgáð
smádýr frá Indlandi til þess að
eyða þeim. Dýr þetta er af hreysi-
kattakyni og nefnist „mongoose,\
en Kipling kallar það Rikki-tikki-;‘
tavi. Dýr þessi voru og flutt til^'
Jamaica í sama tiígangi. Þar byrj-
uðu þau á því að útrýma snákum,
síðan lögðust þau á froska, fugla
og hæns. En rotturnar flýðu upp
í tré og hafa lifað þar kóngalífi
síðan, eftir því sem sagt er! Á St.
Croix munu dýrin hafa útrýmt
rottunum, en eru nú-sjálf orðin
landplága og þarf nú að fara að
útrýma þeim, ef hægt er. Menn
óttast einnig, að ef hundaæði skyldi
koma þarna upp, þá múndu dýrin