Morgunblaðið - 06.06.1998, Blaðsíða 32

32 LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
UTI AÐ BORÐA MEÐ
ÞÓRARNI SIGÞÓRS-
SYNI TANNUEKNI
LM
Að standa uppi
sem sigurvegari
Laxveiðitímabilið er hafíð og Þórarinn Sig-
þórsson er klár í slaginn. Hann segir
Sveini Guðjónssyni frá þessu áhugamáli
sínu og mörgu fleira yfír kvöldverði á
Jónatan Livingston Mávi.
LIMÚSÍNA! Það dugði ekkert
minna þegar við Þórarinn Sig-
þórsson fónim saman út að
borða á veitingahúsið „Jónatan Li-
vingston Mávur“. Reyndar er þetta
þjónusta sem veitingahúsið býður
gestum sínum upp á og sjálfsagt að
notfæra sér hana. Krakkai-nir í hverf-
inu ráku að vonum upp stór augu
þegar drossían góða renndi í hlað og
einn strákurinn hrópaði upp yfir sig:
„Vá, maður, limósína!" Undirritaður
var hins vegar hálf flóttalegur þegai-
hann laumaðist inn í eðalvagninn og
vonaði að engir fullorðnh’ leyndust á
bak við gluggatjöld til að fylgjast
með, - þetta var einhvern veginn „út
úr kortinu" miðað við aldur og íyrri
störf blaðamannsins.
En svo þegar maður er kominn út
á göturnar er þetta skemmtileg til-
finning, svona dálítið eins og maður
sé orðinn þjóðhöfðingi, eða
þannig... - Og þegar Þórarinn,
tannlæknir og laxveiðimaður með
meiru, er stiginn um borð kemur ek-
illinn, Ami Valur Sólonsson sem
einnig er framkvæmdastjóri veit-
ingahússins, með kampavínsflösku,
Bollinger Special Cuvée, og skenkir í
tvö glös. Þórarinn staðhæfir að þetta
sé sama kampavínstegundin og
James Bond bjóði jafnan stúlkunum
sínum upp á þegar hann vill láta vel
að þeim og hasarinn er yfirstaðinn í
lok hverrar kvikmyndar.
„Eg var einu sinni sóttur í svona
limúsínu á lúxushótel á Miami og ek-
ið að skipshlið, þegar ég fór í sigl-
ingu á Karíbahafi hérna um árið,“
segir Þórai’inn og við erum sammála
um að skemmtisigling á Karíbahafi
sé lífsreynsla sem menn verði að
prófa, ef efni og aðstæður leyfa, að
minnsta kosti einu sinni á ævinni.
Þórarinn valdi „Jónatan Li-
vingston Máv“ með tilliti til þess að
staðurinn býður upp á góða villibráð-
arrétti, enda er það í fullu samræmi
tr

■X'

á
við áhugamál hans og veiðimanns-
eðli. Þórarinn er nefnilega ekki bara
laxveiðimaður af guðs náð, heldur
einnig skotveiðimaður og uppá
síðkastið hefur hann einnig verið að
renna fyrir þorsk. En við förum ekki
nánar út í þá sálma.
Allur pakkinn
Við valið á réttunum á matseðlin-
um og vínunum á vínlistanum geng-
ur Þórarinn ákveðið og skipulega til
verks, eins og hans er von og vísa.
Allt hefur þar sína skírskotun og
rökstuðningui’ liggur að baki valinu
á hverjum rétti fyrir sig. Og Þórar-
inn vill velja allan pakkann í einu,
það er forréttinn, aðalréttinn og eft-
irréttinn, með tilheyrandi vínum.
í fon’étt velui’ hann: Blanciaða
sjávairétti sem eru: smokkfiskur á
bleksósu, hörpuskel á sítrónusósu,
rækjur á anaissðsu, humar á humar-
vinaigrettesósu og kræklingur á
rauðvínssösu. „Þetta er vel við hæfi
þar sem við erum nú staddir hér við
höfnina í nálægð við hafið,“ segir
hann. Og með þessu velur hann
hvítvínið Chablis Premier Cru
„Monts de Milieu“ árgerð 1995, Pi-
erre André/Appellation Chablis
premier Cru Contrólée. „Þetta er fal-
legt vín“, segh’ hann og ber það upp í
ljósið og dreypir á: „Ferskt og gott og
það er af því eikarilmur. Dýiindis
vín,“ ítrekar hann, „og ég hlakka til
að finna hvernig það fer með þessum
flókna sjávairétti sem við pöntuðum.“
í aðah’étt velui’ hann rjúpubringu
með gratineruðum kartöflum og
villibráðasósu ásamt rauðvíninu
Chateau Beuregaard, árgerð 1990,
Appellation pomerol controllée. „í
samræmi við skotveiðiáhugann,"
segir veiðimaðurinn og er gi’einilega
með þetta allt á hreinu. „Auðvitað
hefði verið við hæfi að fá sér lax í til-
efni af því að laxveiðitímabilið er að
hefjast, en Iax borða ég yfirleitt

Morgunblaðið/Ásdís
ÞORARINN Sigþórsson: „Þetta var sá sterkasti
fiskur sem ég hef komist í kynni við...“
aldrei á veitingahúsum. Fram-
reiðsluferill hans er svo erfiður og
viðkvæmur að hann verður sjaldnast
góður kominn á disk á veitingahúsi."
EftiiTétturinn er einnig valinn
strax: Fantasíu dessert, með fjórum
tegundum af kökum og döðluís,
mangóís, kókosís og súkkulaðiís. Og
með því sérstakt desertvín: Fonseca
Guimaraens, 1985.. En áður en við
hefjumst handa við forréttinn er
okkur borinn eins konar „for-forrétt-
ur“ sem er hreindýrahjarta - terrine
með muldum pistaníuhnetum.
Hér er snöfurmannlega gengið til
verks og ég spyr Þórarin hvort þetta
sé ekki bara í samræmi við hans per-
sónuleika. „Ég hef heyrt að þú sért
„perfeetionisti". Haldinn fullkomn-
unaráráttu, sem meðal annai’s kem-
ur fram í því hvernig þú berð þig að
við laxveiðarnar?"
„Jú, það er mikið til í því, hvort
sem það er nú kostur eða löstur. Ég
hef alla tíð lagt mig fram um að gera
eins vel og kostur er í hverju því sem
ég tek mér fyrir hendur. Það gildir
jafnt um áhugamál og starf. Og þeg-
ar maður veit að maður hefur gert
sitt besta þá fylgir því sérstök til-
fmning. Anægjan að hafa leyst verk
sitt vel af hendi. Það er sú ánægja
sem felst í þeirri tilfínningu að
standa uppi sem sigurvegari."
Besta sjávarfang í heimi
Blönduðu sjávarréttirnir eru
bornir fram með sérlega smekkleg-
um hætti og bragðast afar vel og
ekki síst eru sósurnar vel heppnað-
ar: „Þetta er einstaklega fallegur
diskur og mér finnst að við ættum að
taka sérstaka mynd af honum,“ segir
Þórarinn hrifinn. „Hér erum við með
besta sjávarfang í heimi. Þegar ég er
á veitingahúsum erlendis panta ég
oft til gamans sjávari’étti bara til að
fá staðfestingu á því enn og aftur að
þeir eru alltaf bestir heima á ís-
landi.“
„Þetta er dýrindisvín,“ segir hann
ennfremur um Chablis-hvítvínið.
„En ég held að það megi ekki verða
eldra en sjö til átta ára gamalt.
Akveðin tilbrigði af þessu hvítvini er
hægt að kaupa fyrir bílverð, og þá
eru gæðin eftir því,“ og við skálum í
okkar Chablis og erum fyllilega sátt-
ir með það þótt ekki kosti það bíl-
verð.
„Sterk vín bragða ég sárasjaldan
heldur drekk frekar létt vín,“ segir
hann og bætir við eftir nokkra um-
hugsun: „Það er kannski ekki rétt að
vera að reka mikinn áróður fyrir vín-
drykkju en þó verður að segjast eins
og er að léttvín, sérstaklega rauðvín,
virka í raun eins og meðal, til dæmis
við hjarta- og æðasjúkdómum séu
þau hóflega drukkin, eitt til tvö glös
á kvöldi.“
- Þú ert þá væntanlega orðinn sér-
fræðingur í léttvínum, ef ég þekki
þigrétt?
„Sérfræðingur er of sterkt orð
enda er vínþekking heilt fag sem
tekur menn alla ævina að stúdera.
Ég hef hins vegar lagt mig fram um
að kynna mér gæði og eiginleika
hinna ýmsu víntegunda og veit
nokkurn veginn hvað það er sem ég
er að láta ofan í mig hverju sinni. En
ég ætla mér ekki þá dul að þykjast
vera sérfræðingur í borðvínum. Ég
J-’V ▼ fór eitt sinn að gamni mínu á veit-
ingahús á Miami, sem státar sig af
stærsta vínkjallara í heimi, og leit á
vínseðilinn hjá þeim. Hann var eins
og Biblía í stóru broti og dýrasta vín-
ið þar kostaði 26 þúsund dollara. A
risfcT" M I)eim vínlista var margt eðalvínið
' IJ sem ég þekkti hvorki haus né sporð
á, svo maður grípi nú til líkingar úr
laxveiðinni."
82 laxar á einum degi
- Hvenær var það sem laxveiði-
áhuginn greip þig þessum heljartök-
um, ef svo má að orði komast?
„Ég er alinn upp á laxveiðijörð,
Einarsnesi við Hvítá í Borgarfirði,
og byrjaði sem strákur að renna
fyrir lax, þótt þar væri aðallega
stunduð netaveiði. Veiðibakterían
hefur sjálfsagt blundað í mér alla
tíð, þótt hún hafi ekki blossað upp
fyrr en eftir að ég var kominn vel á
legg. Það hefur verið um miðjan
sjöunda áratuginn og þá strax
ákvað ég að taka þetta mjög vís-
indalega. Ég gekk þá í smiðju til
besta laxveiðimanns sinnar samtíð-
ar, Kristjáns í Cristel, og bað hann
um að kenna mér fagið. Og hvort
sem það var fyrir hans ráð eða ein-
skæra heppni, þá kom ég aflahæst-
ur heim úr mínum fyrsta alvöru
veiðitúr, sem var í Miðfjarðará."
- Og þú hefur jafnan verið afía-
hæstur síðan. Hvað er það mesta
sem þú hefur fengið á einum degi?
„Við Egill Guðjohnsen veiddum
eitt sinn 82 laxa á eina stöng í Laxá á
Asum. Það er líklega heimsmet í
laxafjölda á eina stöng á einum degi,
án þess að ég geti þó staðfest það.
En í íslands metabókinni er skráð að
ég eigi met í laxafjölda á einu sumri,
en sumarið 1976 veiddi ég 812 laxa.“
- Er það keppikefíi hjá þér að fá
sem flesta laxa? Hvað gerir þú við
allan þennan afla?
„Það er hluti af veiðigleðinni að
afla vel. Hér á árum áður má segja
að ég hafi verið atvinnuveiðimaður.
Ég seldi aflann og fékk dágóðan
pening fyrir. A áttunda áratugnum
var dýrasta veiðileyfið í neðsta
hluta Laxár í Kjós. Ef ég seldi 12
punda lax var ég kannski búinn að
fá fyrir veiðileyfinu þann daginn.
Nú kostar dagur fyrir eina stöng í
Laxá á Asum um 180 þúsund krón-
ur, en verð fyrir lax er í algjöru lág-
marki þannig að viðhorfin eru
breytt hvað þetta varðar. En góð
aflabrögð eru enn hiuti af veiðigleð-
inni hvað mig snertir."
- Nú hefur þeirri skoðun vaxið
fískur um hrygg að sleppa laxinum í
friðunarskyni. Að veiða aldrei meira
en það sem menn ætla að borða og
sleppa þeim fiskum sem veiðast um-
fram það. Hver er þín afstaða til
þessa?
Að fara í
MAGNÚS JÓHANNSSON LÆKNIR SVARAR SPURNINGUM LESENDA
Spurning: Spurning mín er um
ófjósemisaðgerðir. Ég er 28 ára
gömul og hef aldrei haft gaman af
börnum eða hvarflað að mér sú
hugsun að mig langaði til að eign-
ast börn. Nú er ég orðin viss um
að ég muni ekki skipta um skoðun
og langar því að afla mér upplýs-
inga um ófrjósemisaðgerðir. Mig
langar að vita hvern maður talar
við til að fá slíka aðgerð, hvort það
sé háð mati einhvers hvort maður
kemst í aðgerðina og þá hvers,
hvort einhverjar reglur séu um
hverjir fá þessar aðgerðir, hvort
það sé biðlisti eftir að komast í
þær, hversu mikið það kæmi til
með að kosta, hversu lengi maður
þarf að liggja á spítala á eftir,
hvort það séu einhver hugsanleg
eftirköst og hvort þessar aðgerðir
séu fullkomlega öruggar því ég
veit um konu sem fékk utanlegs-
fóstur nokkrum árum eftir ófrjó-
semisaðgerð.
Svar: Ófrjósemisaðgerðir á konum
eru algengasta tegund getnaðar-
vama í heiminum. Slíkum aðgerð-
um vai’ fyrst lýst árið 1834 og áætl-
að hefur verið að um 150 milljónir
núlifandi kvenna hafi gengist undir
slíka aðgerð. Aðgerðin byggist á því
að hindra að egg, sem myndast í
eggjastokkunum, komist niður eftir
legpípunum (eggjaleiðurunum) og
niður í leg. Sú aðferð sem mest er
notuð er að loka legpípunum með
klemmu en einnig er hægt að hnýta
utan um þær eða brenna. Til að
framkvæma þetta þarf að fara inn í
kviðarhol og er það venjulega gert í
gegnum tvö lítil göt, annað rétt neð-
an við nafla og hitt nokkru neðar.
Þetta telst vera lítil og tiltölulega
hættulaus aðgerð sem tekur 15-20
mínútur og hana má framkvæma í
deyfingu eða léttri svæfingu. Fylgi-
kvillar við ófrjósemisaðgerðh’ eru
mjög sjaidgæfir. Aðgerðin er gerð
að morgni og konan getur farið
Ófrjósemis-
aðgerð
heim sama dag. Konan þaií að fara
vel með sig, t.d. ekki lyfta þungum
hlutum, i eina til tvær vikur. Líta
ber á slíka aðgerð sem varanlega
ófrjósemisaðgerð, það er fræðilegur
möguleiki að gera megi konuna
frjóa aftur en líkm’ á að slíkt heppn-
ist eru litlai’. Það er eingöngu
ákvörðun konunnar sjálfrar að fara
í slíka aðgerð og ekki þarf sam-
þykki neins nema maka. Ekki er
talið ráðlegt að gera ófrjósemisað-
gerð á konum sem hafa t.d. fengið
utanlegsfóstur, eru með legsig,
eggjastokkablöðrur, sýkingu í kvið-
arholi eða þjást af offfitu. Aðgerðin
heppnast næstum alltaf en í sjald-
gæfiim tilvikum verður konan
ófrísk þrátt fyrir ófrjósemisaðgerð
og þá er örlítið aukin hætta á utan-
legsfóstri. Þetta er þó mjög sjald-
gæft og talið er að ófrjósemisað-
gerð mistakist hjá 1-3 konum af
hverjum 1000, efth’ því hvaða aðferð
er notuð. Eftir aðgerðina verður
konan ófrjó en líkaminn og starf-
semi hans breytist ekki að neinu
öðru leyti. Alls engin breyting verð-
ur t.d. á hormónastarfsemi og tíðir
halda áfram eins og áður. Sömuleið-
is hafa slíkar aðferðir engin áhrif á
kynlíf fólks. Einfaldast er að fara
beint til kvensjúkdómalæknis sem
hefur aðstöðu til að framkvæma
ófrjósemisaðgerðir. Biðtími efth’
slíkri aðgerð getur verið 1-2 mánuð-
ir og hún kostar á bilinu 15-20 þús-
und krónur. Eins og áður sagði er
aðgerðin framkvæmd að morgni og
konan getur farið heim síðar sama
dag. Rétt er að taka sér frí frá
vinnu í nokkra daga og fara varlega
með sig í 1-2 vikur.
Við þetta má bæta að ófrjósem-
isaðgerðir á karlmönnum eru mun
minni, einfaldari og enn hættu-
minni en á konum. Gerðir eru smá-
skurðir sitt hvorum megin við
punginn og hnýtt fyrir sáðrásina
sem flytur sæðið frá eistum. Að-
gerðin er gerð í staðdeyfingu, tek-
ur 10-15 mínútur og karlmaðurinn
getur farið heim skömmu síðar.
Oþægindi eru venjulega minnihátt-
ar en rétt er að fara vel með sig í
viku til 10 daga. Að þremur mán-
uðum liðnum má gera ráð fyrir að
sáðrásin hafi tæmst af sæðisfrum-
um og karlmaðurinn þá orðinn
ófrjór. Þessar aðgerðir heppnast
ekki (karlmaðurinn verður áfram
frjór) hjá u.þ.b. einum af hverjum
þúsund.
9 Lesendur Morgunblaðsins geta
spurt lækninn um það sem þeim
iiggur á hjartn. Tekið er á nwti
spurningum á virkum dögum milli
klukkan 10 og 17 i síma 569 1100
og bréfum eða simbrcfum merkt:
Vikulok, Fax: 569 1222.