Morgunblaðið - 29.09.1994, Side 36

Morgunblaðið - 29.09.1994, Side 36
,36 FIMMTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1994 MORGUNBLAÐIÐ SIGURPÁLL VILHJÁLMSSON + SigurpáII Vil- hjáimsson var faeddur í Sandfells- haga í Oxarfjarðar- hreppi í Norður-Þin- geyjarsýslu 15. júní 1933. Hann lést á Fjórðungssjúkra- húsinu á Akureyri 21. september síð- astliðinn. Foreldrar hans voru Guðrún Jónsdóttir húsfreyja og Vilhjálmur Bene- diktsson, bóndi í Sandfellshaga. Hálf- systkini Sigurpáls af fyrra hjónabandi föður hans eru: Þóra Sigurveig, fædd 20. júní 1914, Jóhanna, fædd 24. október 1915, Aðal- björg, fædd 19. október 1917, Björn, fæddur 26. febrúar 1919, Þorbjörg, fædd 19. desember 1921, Margrét Helga, fædd 21. desember 1923 og Hulda Júl- íana, fædd 7. júní 1927. Af þess- um systkinum eru Þóra Sigur- veig, Aðalbjörg og Björn látin. Alsystir Sigurpáls er Maren, fædd 17. júlí 1934. Eftirlifandi eiginkona Sigurpáls er Erla Hrönn Ásmundsdóttir, fædd 30. september 1941. Þau gengu í hjónaband 1. júlí 1972. Foreldrar Erlu eru Valborg Ingimundar- dóttir, búsett á Akureyri, og Ásmundur Elíasson, sjómaður, sem er látinn. Sonur Sigurpáls og Erlu er Rúnar, fæddur 15. desem- ber 1972. Stjúpbörn Sigurpáls, börn Erlu af fyrra hjónabandi, eru Harpa Gylfa- dóttir, fædd 1. apríl 1962, gift Unnsteini Sigurgeirssyni, Elfa Björt Gylfadóttir, fædd 20. maí 1963, gift Jóni Sævari Þórðarsyni, og Gylfi Gylfason, fæddur 7. september 1966. Sigurpáll nam við- skiptafræði við Há- skóla Islands frá 1955 til 1960 og útskrifaðist cand. oecon. þaðan í janúar 1960. Árið 1961 var hann síðan við framhaldsnám í Noregi. Hann var starfsmaður Kaupfélags Norður-Þingeyinga á Kópaskeri frá 1960 til 1967, en þá fluttist hann til Akureyrar. Þar hóf hann störf hjá skattstofu Norð- urlandsumdæmis eystra og var fulltrúi skattstjóra frá 1967 til 1969. Þá réð hann sig til iðnaðar- deildar Sambands ísl. samvinnu- félaga á Akureyri og starfaði þar óslitið þar til framleiðsla og starfsemi iðnaðardeildarinnar lagðist af á síðastliðnu ári. Síð- asta árið starfaði Sigurpáll hjá Fjórðungssjúkrahúsinu á Akur- eyri. Hann verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju í dag. Það syrtir að, er sumir kveðja. (D.St.) EINSTAKUR ljúflingur hefur lokið dvöl sinni á Hótel Jörð. Sigurpáll Vilhjálmsson, náinn vinur okkar hjónanna og bekkjarbróðir minn, er látinn eftir snörp en hörð átök. Aðeins þrír mánuðir eru síðan bekkurinn okkar hélt upp á 40 ára stúdentsafmæli á glæsilegri MA- hátíð, 16. júní í sumar. Þar hélt Palli okkar aðalræðuna fyrir hönd bekkj- arins, glettinn og orðheppinn að vanda. Fáa mun hafa grunað þá, að þar færi sjúkur og sárþjáður maður. Það var ekki hans stíll að kveinka sér eða óróa aðra vegna eigin hags, slík var háttvísi hans. Aftur á móti veitti hann öðrum óspart af tíma sín- um, yfirvegaður, nærfærinn en um- fram allt glaðvær og spaugsamur. Ófáir hafa tjáð mér, að ættu þeir í erfiðleikum, smáum sem stórum, hafí þeim nægt að slá á þráðinn til Palla. — Hann var búinn þeim fá- gæta eiginleika að geta breytt dimmu í dagsljós. Ég fínn sárt til vanmáttar, þegar ég nú freista þess að festa á biað fátækleg orð um þennan kæra vin. Kynni okkar hófust þegar ég ein og öllum ókunn settist í 3. bekk í MA. Þetta var fyrsti bekkurinn, sem krafíst var landsprófs af. í þriðja bekk, sem oftast hafði verið stærsti bekkur skólans, með um hundrað manns, voru nú aðeins 32 nemend- ur. Kvíðablandin virti ég hópinn fyr- ir mér. Þarna voru nánast fermingar- stúlkur og allt upp í fullvaxna menn, sýndist mér. Aldursmunur var tals- verður, fólk víða af landinu, frá sveit til sjávar. Þetta var hópur sterkra og litríkra einstaklinga, engar hóp- sálir. — Við okkur festist nafnið Undri, líklega vegna þess, hve kenn- urum og meistara varð tíðrætt um þetta fyrirbæri. Fyrir þessum hópi fór svo lágvaxinn, hæglátur og svip- bjartur piltur, hann Palli okkar. Hann hafði strax í fyrsta bekk verið kosinn inspector bekkjarins og hélt því öll sex árin. Segir þetta allt sem segja þarf um tiltrú okkar á honum. Nú er þetta sameiningartákn okkar fall- ið í valinn og eftir stendur stórt, stórt skarð og mikið tóm. Sigurpáli var alla tíð tengdur heimahögunum í Öxarfírði traustum böndum. Eftir próf í viðskiptafræð- um hélt hann aftur á heimaslóðir uns hann fluttist til Akureyrar. Þessi prúði og eilítið feimni maður var gæddur fjölbreyttum gáfum og ótrú- lega góðu minni. Það var því ekki að ófyrirsynju sem Þingeyingar leit- uðu til hans, þegar útvarpið hóf 1965-66 spurningakeppnina „Sýsl- umar svara“. Seinna, þegar sjón- varpið kom til og hélt ámóta keppni, varð hann enn fyrir valinu, nú fyrir Akureyri, ásamt Gísla Jónssyni, menntaskólakennara, og Guðmundi Gunnarssyni, skattstjóra. Þekking hans var afar yfírgripsmikil og spannaði ólíkustu svið. Hann var jafnt heima í skák, ættfræði, lausa- vísum, örnefnum sem og sætaskipan í Garðskirkju í Kelduhverfi anno 1848, svo fátt eitt sé nefnt. Þá hafði hann á hraðbergi nöfn maka okkar skólafélaganna, barna og jafnvel barnabarna. Nú er ég kveð hinstu kveðju vin minn Sigurpál, er brjóst mitt barma- fullt af þökk, þakklæti fyrir að hafa átt samleið og vináttu þessa góða manns. Erla mín. Þér, bömum ykkar og öðrum ástvinum sendum við Bjöm dýpstu samúðarkveðjur. Þið vitið hug okkar. Flýt þér, vinur, í fegra heim. Kijúptu að fótum friðarboðans og fljúgðu á vængjum morgunroðans meira að starfa Guðs um geim. (Jónas Hallgrímsson.) Jóhanna D. Skaftadóttir. Eftir lát Vilhjálms Bénediktsson- ar, eiginmanns síns, fór Guðrún Jóns- dóttir með dóttur sinni Marenu til dvalar hjá frændum sínum í Klifs- haga, en Sigurpáll til frændfólks á Syðrí-Bakka í Kelduhverfí. Síðar voru þau öll um skeið í Nýhöfn og Leirhöfn á Sléttu. Eftir það gerðist Guðrún ráðskona í Núpasveitarskóla og voru bömin þar með henni. Síðar voru þau öll um langt skeið á heim- ili foreldra þess er þetta ritar í Sand- hólum á Kópaskeri. Síðustu árin áður en hún fluttist til Akureyrar bjuggu þau í húsi frænda síns Þorsteins Bjömssonar að Víðirhóli á Kópa- skeri. Árið 1967 fluttist hún með syni sínum til Akureyrar, en dóttirin var þá gift og farin að heiman. Sigurpáll lauk stúdentsprófí frá MA 1954, kandídatsprófí í viðskipta- fræði frá HÍ árið 1960 og framhalds- námi í Noregi 1961. Á námsárunum var hann í bygg- ingarvinnu og við ýmis önnur störf hjá KNÞ á Kópaskeri. Að námi loknu var hann þar árin 1960-1967 við skrifstofustörf, en eftir að hann flutt- ist til Akureyrar var hann í 3 ár fulltrúi skattstjóra Norðurlandsum- dæmis eystra og starfaði síðan hjá iðnaðardeild SÍS á Akureyri til 1993. Síðasta árið fékkst hann við ýmis MINNINGAR sérverkefni. Árin 1981-1984 var hann fulltrúi starfsmanna á Akur- eyri í stjórn SIS. Sigurpáll og eiginkona hans Erla Hrönn Ásmundsdóttir gerðu sér glæsilegt heimili að Kringlumýri 10 á Akureyri. Þau vom samhent, dug- leg og ráðdeildarsöm. Gott var að sækja þau heim og njóta hlýju um- hverfís og gestgjafa. Það má um Sigurpál segja, að hann var sannkallaður gleðigjafí. Glettin glaðværð hans blönduð al- vöm, góðvild og einstakri tryggð, olli því að alltaf fóm menn glaðari og bjartsýnni af fundi hans en þeir komu. Söm vom áhrif af símtölum, sem undirritaður átti tíðum við hann. Við systkinin og börn Halldóra og Sigurðar í Núpasveitarskóla litum alltaf á Sigurpál og Marenu eins og þau væra af okkar fjölskyldum og hygg ég að þetta hafí verið gagn- kvæmt. Sérstaklega kemur mér í hug órofa tryggð þeirra systkinanna við Friðrik heitinn bróður minn, og móð- ur mína til loka hennar langa striðs við þann illa sjúkdóm, sem einnig lagði Sigurpál að velli á ótrúlega skömmum tíma. Sigurpáll var meðalmaður á hæð, grannvaxinn og bar sig vel. Hann var ljós yfirlitum, svipurinn hreinn og ákveðinn. í heild bauð hann af sér góðan þokka, sem laðaði bæði unga og aldna. Hann var ekki heljar- menni að burðum, en þó nógu sterk- ur og bjó yfír því sem meiru varðar, seiglunni, sem hann sýndi til hinstu stundar. Uppgjöf fyrir erfiðleikum var ekki í geði hans. Ég man að hann nefndi oft orð, sem sonur minn Karl, þá 5 ára gamall, sagði við hann, en Sigurpáll leyfði honum að hjálpa sér við timburstöflun og þeir héldu hvor undir sinn plankaendann: „Kall- ar em nú seigir.“ Sigurpáll var afburða námsmaður, og hefðu honum flestir vegir verið færir. Þar fór saman eðlisgreind, dugnaður og samviskusemi. Flest lék í höndum hans og hug. Ef nota má svo stórt orð, tel ég að hann hafí verið vitur. Víðlesinn var hann, margfróður og stálminnugur. Hann átti sér jafnan áhugamál utan starfs. Þar bar hæst ýmsan þjóðlegan fróð- leik. Ég veit að í fórum hans er mik- ið af skemmtilegum kveðskap og gamansögum, sem fæst hefur á prent komið. Og nú hin seinni ár hefur hann mikið grúskað í ættfræði. Margar sendingar úr þessu safni hefí ég þegið og raunar margir fleiri. Þegar ég var 14 ára gamall við störf í sláturhúsi KNÞ, frískur og orðhvatur, tók mig tali Höskuldur Stefánsson frá Syðri-Bakka, en hann og Sigurpáll vom sýstrasynir. Hann sagði við mig af sinni eðlislægu hóg- værð: „Kanntu þetta, Bjöm minn?“ Síðan hélt hann áfram og hafði fyrir mig heilræðavísu séra Hallgríms: Lítillátur, Ijúfur, kátur, leik þér ei úr máta. Varast spjátur, hæðni, hlátur, heimskir menn sig státa. Þessu atviki gleymi ég ekki. Ef einhver, þá hefur Sigurpáll lifað í samræmi við þessa forskrift. Þegar hann kemur að Himnaríkishliði, þarf hann áreiðanlega engu að kvíða. Reikningur hans er eflaust með vænni innstæðu. Þennan einstaka ágætismann, bróður og vin kveð ég með trega. Ég bið Almættið hugga og styrkja Erlu, börnin og aðra ástvini hans. Undir framangreint vilja taka allir í fjölskyldu minni, systkina og for- eldra, svo og afkomendur Halldóm og Sigurðar í Núpasveitarskóla. Björn Þórhallsson. Á tíu ára afmæli lýðveldisins, 17. júní 1954, brauðskráðist frá Mennta- skólanum Akureyri lítill samhentur hópur stúdenta, mun fámennari en verið hafði árin næstu á undan og æ síðan. Hópurinn var harðsnúinn nokkuð og hafði í fullu tré við aðra bekki, bæði í bóklegri mennt og íþróttum, en eins og gjarnan er í smáum samfé- lögum, þá munaði þar um hvern ein- stakling, þótt sumir væru þar kallað- ir til meiri afreka, meiri ábyrgðar og starfa en hinir. Þegar við bekkjarsystkinin sem búsett eram á Stór-Reykjavíkursvæð- inu komum saman fyrir tæpu ári til að undirbúa 40 ára stúdentsafmæli okkar kom það eins og af sjálfu sér, að fulltrúi okkar á Akureyri við undir- búninginn væri Sigurpáll Vilhjálms- son, hann hafði hvort sem er alltaf verið okkar úrræðabestur og prak- tískastur, bæði í smáu og stóm, og þar að auki var hann okkar lang- skemmtilegastur, og hefur alltaf ver- ið, svo við voram í engum vandræðum að velja ræðumann fyrir okkar hóp í fagnaði afmælisstúdentanna í vor. Hvort tveggja leysti Sigurpáll af hendi, svo sem við var að búast, með miklum sóma. Okkur var þó ljóst að heilsa hans var ekki svo traust sem við höfðum haldið og vænst, þótt hann kvartaði ekki og tæki fullan þátt í stúdentagleðinni. Nú þremur mánuðum síðar er hann fallinn frá. Við bekkjarsystkin hans eigum erfítt með að sætta okk- ur við þá tilhugsun, því að það mun- ar um hann, við emm fátækari að gáfum, manngæðum og mannviti og græskulausum skemmtilegheitum en við vomm í vor. Við söknum Sigurp- áls, syrgjum hann og tregum. Við sendum Erlu og ástvinum þeirra okkar samúðarkveðjur. Sjálfan felum við hann góðum Guði. Fyrir hönd MA-stúdenta 1954, Jón Bjarman. Sigurpáll dó í morgun. Éjg talaði við hann í gær. Sigurpáll var bekkjar- bróðir minn. Sigurpáll var vinur minn. Við vomm báðir í heimavist MA og samferða í háskólanum. Hvað er hægt að segja meira um hann? Jú, ég held að okkur öllum bekkjar- systkinunum hafi fundist hann vera einkavinur hvers og eins. Hann hafði mikið að gefa og við áttum öll okkar besta vin í honum, það fannst okkur líka í fjölskyldu minni. Við fórum eitt sumarið saman á bátnum inn „Djúpið". Það var svarta- logn, eins og sagt er í djúpum, löng- um og þröngum fjörðum. Undir mið- nættið sigldum við inn Hestfjörðinn. Ilmurinn af birkinu var þungur eftir regnskúrina og niður snarbrattar hlíðarnar fossuðu lækimir. Við tjöld- uðum á Seleyri, hún er horfin, það var lagður vegur. Við áttum nokkra góða daga inn í Djúpinu. Nú hefur Sigurpáll sjálfur lagt á djúpið, á djúp- ið út, það kvöldar. Jesús kallar. Við héldum í vor að þetta yrði ekki svona fljótt. Við vomm í hátíðar- skapi að hlusta á hann halda ræðuna fyrir okkar hönd vegna 40 ára stúd- entaafmælisins. Við vissum þó að hann var veikur. Mennska hans og háttvísi var slík að hann lét ekki á bera, ef honum leið illa. Fögnuðinum vegna endurfunda í MA mátti ekki spilla. Við veiddum silung, fórum á sjó og renndum fyrir þorskinn, gengum í varpið og söfnuðum saman „út- leiðslum". Hann tók þátt í öllu því sem var að gerast, og á þann hátt að eðlilegast var að hanrf færi út í hænsnahús að ná í egg eða aðgæta hvort vantaði vatn. Hann talaði um fólk, siði, sögur og venjur, því hann hafði lesið og hlustað, horft á og athugað. Hann var því ætíð fræðari og nemi í senn. Af hveiju féll hann svona vel inn í heimilismunstrið hjá okkur? Ætli það hafi ekki verið vegna þess að hann lærði eða kynnti sér allt um fjörðinn, raunar Vestfírðina, mann- fólkið, söguna og lífið áður en hann kom. Hann var alltaf að læra, læra það sem stjúpbörnin hans höfðu áhuga á, eða voru að læra, það sem Rúnar sonur hans var að læra eða gera hverju sinni. Þegar sonur minn var um nokkurra mánaða skeið í Dalasýslu, gat hann sagt honum margt um Dalamenn og eftir að hann flutti til Vestmannaeyja sendi hann honum bækur og annan fróðleik um Eyjamenn og Eyjarnar. Síðasta verk hans fyrir mig var að skrifa mig inn sem félaga í Isfírð- ingafélagið í Reykjavík. Honum þótti það lélegt að borinn og barnfæddur Isfírðingur væri utan þess ágæta félags. Sjálfur var hann auðvitað áskrifandi að riti Sögufélags Isfírð- inga og trúlega flestum slíkum ritum, enda bjó hann yfír ótrúlega miklum fróðleik um menn, ættir, byggðir og óbyggðir á íslandi. Hvað er hægt að segja um hann Sigurpál? Kannske ekki neitt, því allt sem hann var vinum sínum er ekki hægt að skrifa. Hann var vinur- inn, sem við ölll gátum treyst á og á sinn hljóðláta og hógværa hátt viss- um við alltaf af honum „í grennd- inni“, ef á þyrfti að halda. Við .tölum ekki oftar saman á gamlárskvöld, • en það hefur verið venja okkar í gegnum áratugina. En Sigurpáll á sinn tíma hjá mér það kvöld, sem og endranær meðan Guð leyfir mér líf héma megin. Hann Sigurpáll er dáinn. Fór afí þá ekki að gráta? spurði lítill dóttur- sonur minn. Víst grátum við öll góð- an dreng og Guð blessi ókkur öllum góðar minningar, sem eigum vinar að sakna, minningar um gott, tilgerð- arlaust, heilt og satt líf góðs vinar. Erla, Rúnar, Elva, Gylfi og Harpa. Guð geymi ykkur. Lárus Þorv. Guðmundsson, Kaupmannahöfn. Hinn 11. september sl. heimsótti ég Sigurpál á sjúkrahús. Hann hafði verið lagður inn nokkrum dögum áður. Öll afabörnin voru í heimsókn. Auðfundið var hvað þeim leið vel í návist hans og sambandið var gott. Þama sást svo ekki var um að vill- ast einn af mörgum góðum eiginleik- um í fari Sigurpáls. Öllum sem þekktu hann leið svo dæmalaust vel í návist hans. Sigurpáll hafði næmt skoþskyn og sagði vel frá. Á vinnustað var hann hvers manns hugljúfi. Þessir eigin- leikar urðu m.a. til þess að hann var vinmargur. Við Sigurpáll voram sveitungar, systkinasynir, og höfðum þekkst frá fmmbernsku. Sigurpáll missti föður sinn fjögurra ára og ólst upp hjá einstæðri móður. Systkinin vora tvö, Maren var ári yngri. Guðrún móðir þeirra vann fyrir börnunum víða um Norður-Þingeyjarsýslu. Má þar til nefna vinnu við Húfugerðina í Leir- höfn, og matráðskona í Núpasveitar- skóla. Að síðustu settu þau saman heimili á Kópaskeri. Við þessar upp- eldisaðstæður kynntist hann mörgu ágætis fólki, sem hann hafði gott samband við alla tíð. Oft heyrði ég hann segja frá dvöl sinni og kynnum af fólki á Sléttu. Fljótt kom í ljós, að Sigurpáll var vel fallinn til náms. Bókgefínn sem barn og stálminnugur. í Núpasveit- arskóla var skólastjórinn afbragðs kennari og hvatti hann til frekari skólagöngu. Sigurpáll lauk stúdents- prófí frá MA og prófi í viðskipta- fræði frá HÍ. Eftir háskólaprófið vann hann í nokkur ár hjá Kaupfé- lagi Norður-Þingeyinga. Haustið 1966 fluttist hann til Akureyrar og fór að vinna á Skattstofunni. í Gler- árgötu 16 lágu leiðir okkar saman hjá þeim ágætu hjónum Þuru og Skarphéðni. Oft var tekið í spil eða annað sér til gamans gert. Frá haustinu 1968 höfum við Sig- urpáll spilað reglulega yfír vetrar- mánuðina. Ekki var alltaf spilað af mikilli alvöm, en þeim mun meira spjallað. Sigurpáll hafði á hraðbergi skemmtilegar sögur og hnittnar tækifærisvísur. Oftast spiluðum við í bókaherberginu hans í Kringlumýri 10. Innan um sitt mikla og góða bókasafn með öllum ættfræðiritum var hann á heimavelli. Fyrir hönd okkar spilafélaga þakka ég af alhug þessar liðnu stundir og einstaklega gefandi félagsskap. Sigurpáll var mikill og góður heim- ilisfaðir og heimakær. Hann naut þess að sjá Rúnar son þeirra Erlu vaxa úr grasi. Studdi hann með ráð- um og dáð í skáklistinni, sem Rúnar hefur iðkað frá unga aldri og náð góðum árangri. Ekki síst núna í ág- úst, þegar hann tók þátt í skákþingi íslands í Vestmannaeyjum og stóð sig með miklum ágætum. Við Guðný sendum þér Erla og fjölskyldunni allri, einnig Maren og fjölskyldu, dýpstu samúðarkveðjur. Ég tileinka Sigurpáli þessar Ijóð- línur. Flýt þér, vinur í fegra heim. Kijúptu að fótum friðarboðans og fljúgðu á vængjum morgunroðans meira að starfa pðs um geim. (Jónas Hallgrímsson.) Blessuð sé minning Sigurpáls Vil- hjálmssonar. Jóhann Sigvaldason.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.