Morgunblaðið - 28.06.1988, Blaðsíða 1

80 SIÐUR B
144. tbl. 76. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚNÍ 1988
Prentsmiðja Morgfunhlaðsins
Lestarslys í París;
>
Ottast að seylján
manns hafi farist
Morgunblaðið/ól.K.M.
Vigdís Finn-
bogadóttir for-
seti endurkjörin:
„Ég er
djúpt
snortin“
VIGDÍS Finnbogadóttir forseti
hlaut endurkjör í kosningunum
á laugardag með yfirgnæfandi
meirihluta, 92,7% atkvæða. Sig-
rún Þorsteinsdóttir fékk 5,3%
atkvæða. „Ég er djúpt snortin
og afar þakklát fyrir þessa
traustsyfirlýsingu sem niður-
staða kosninganna sýnir,“ sagði
frú Vigdís í samtali við Morgun-
blaðið.
Nýtt Qögurra ára kjörtímabil frú
Vigdísar hefst 1. ágúst næstkom-
andi, þegar forseti undirritar eiðstaf
sinn í Alþingishúsinu við hátíðlega
athöfn. I bytjun næsta mánaðar
heldur forseti til Vestur-Þýskalands
í_ opinbera heimsókn. Myndina tók
Ólafur K. Magnússon ljósmyndari
Morgunblaðsins á kosningavöku á
Bessastöðum. Astríður dóttir
Vigdísar lítur yfir öxl hennar.
Sjá nánar á miðopnu.
Morgunblaðið/RAX
Svavar Guðnason. Ásta Kristín Eiríksdóttir eigin-
kona hans er í baksýn.
Svavar Guðnason
listmálari látinn
EINN helsti brautryðjandi islenskrar
málaralistar, Svavar Guðnason, lést í
öldrunardeild Landspítalans i Hátúni
laugardaginn 25. júni síðastliðinn á 79.
aldursári. Svavar var einn víðkunnasti
listamaður landsins en hafði ekki síður
mikil áhrif á þróun myndlistar á Norð-
urlöndum, ekki síst í Danmörku.
Svavars Guðnasonar er víða getið í lista-
sögunni og fáir menn um okkar daga
hafa borið íslenskri samtímamenningu
fegurra vitni eða hróður hennar víðar en
þessi sérstæði og áhrifamikli listamaður.
Þótt Svavar tileinkaði sér erlend listáhrif
hefur þótt gæta sterkra áhrifa í verkum
hans frá náttúru og birtu æskuslóðanna
á Homafirði, þar sem jökulinn ber við loft
og landið er baðað ljósi sem þekkist hvergi
annarstaðar en hér á norðurslóðum, svo
vitnað sé í lýsingu Halldórs Laxness á því
umhverfi sem mótaði list Svavars frá
fyrsta fari.
Svavar Guðnason fæddist 18. nóvember
árið 1909 á Homafirði. Foreldrar hans
vom Guðni Jonsson verslunarmaður og
Ólöf Þórðardóttir. Svavar útskrifaðist frá
Samvinnuskólanum árið 1929 og stundaði
síðar nám í Listaháskólanum í Kaup-
mannahöfn um nokkurra mánaða skeið á
árunum 1935 og 1936. Einnig hlaut hann
tilsögn í málaraskóla F. Légers í París á
árinu 1938.
Arið 1939 gekk Svavar að eiga Ástu
Kristínu Eiríksdóttur og lifír hún eigin-
mann sinn. Svavar átti heima í Kaup-
mannahöfn frá árinu 1935 til ársins 1945
en þau hjón fluttust þá til íslands. Svavar
veitti forystu Félagi íslenskra myndlistar-
manna um tíma og var síðar formaður
íslandsdeildar Norræna listabandalagsins
og Bandalags íslenskra listamanna.
París, Reuter.
TALIÐ er að seytján manns
hafi beðið bana og fjörutíu slas-
ast þegar neðanjarðarlest ók á
kyrrstæða lest í Gare de Lyon-
brautarstöðinni í París á anna-
tima síðdegis í gær. í gærkvöldi
reyndu björgunarmenn við illan
leik að bjarga tuttugu mönnum,
Noregur:
Nýr hjarta-
gangráður
Ósló. Reuter.
NY gerð af hjartagangráðum,
sem hannaðir hafa verið með
hjálp dvergrásatækni, getur
hugsanlega gefið þúsundum
hjartasjúklinga tækifæri til að
lifa eðlilegu lífi.
Það er norskur vísindamaður,
Ole Jörgen Ohm, og samstarfs-
hópur hans í Björgvin, sem hannað
hafa nýja gangráðinn. Fyrr í þess-
um mánuði var gerð hjartaaðgerð
á manni þar sem fyrsta slíka gang-
ráðinum var komið fyrir. Sá sem
gekkst undir aðgerðina er 60 ára
gamall maður en fyrir uppskurðinn
var hann varla fær um að fram-
kvæma einföldustu hluti. Maðurinn
er kominn heim af sjúkrahúsinu
og farinn að vinna í garðinum
sínum eins og ekkert hafi í skorist.
Að sögn Ohms, mælir skynjari,
sem er á gangráðnum, súrefnis-
magn í blóðinu og fær hjartað til
að slá hraðar eftir því sem áreynsl-
an eykst.
Þúsundir manna safnast saman í Búdapest:
Mótmæla fyrirætlunum um að
jafna rúmensk þorp við jörðu
Búdapest, Reuter.
TUGÞÚSUNDIR Ungveija og út-
lægra Rúmena héldu í gær fund
í Búdapest, höfuðborg Ungveija-
lands, til að mótmæla áætlunum
Nicolais Ceausescus, forseta
Rúmeníu, um að jafna rúmlega
helming þorpa landsins við jörðu.
Mannfjöldinn kom fyrst saman á
Hetjutorgi til að hlýða á ávörp
áður en gengið var til rúmenska
sendiráðsins. Fólkið bar skilti þar
sem lesa mátti nöfn þorpa sem
eru í hættu og slagorð á borð við
„Burt með einræðisherrann" og
„Adolf Ceausescu".
Ceausescu hefur í hyggju að afmá
8 þúsund af 13 þúsund þorpum í
Rúmeníu af yfírborði jarðar og
leggja landið sem vinnst undir 500
samyrkjubú. í mörgum þorpanna
búa minnihlutahópar af þýskum og
ungverskum ættum og ætlar Ceau-
sescu að flytja íbúana í blokkir á
þéttbýlissvæðum.
Lögregla neitaði að áætla fiölda
þeirra sem tóku þátt í mótmælunum
en aðstandendur þeirra sögðu að á
milli tíu og tuttugu þúsund manns
hefðu þegar safnast saman áður en
fundurinn hófst formlega kl. 19 í
gærkvöldi. Búist var við því að 40
þúsund manns myndu taka þátt í
göngunni til sendiráðs Rúmeníu. Þar
ætluðu fulltrúar 12 óháðra samtaka
að afhenda mótmælaskjöl. Rúmensk
stjórnvöld hafa frá stríðslokum kúg-
að ungverska minnihlutann í landinu
og er Ceausescu grunaður um að
vilja klekkja enn frekar á honum
með áformum sínum.
Opinber samskipti ríkjanna hafa
verið stirð og sagði Károly Grosz,
forsætisráðherra Ungverjalands,
fyrr í mánuðinum að „eyðilegging
þorpanna yrði ekki einungis óbætan-
legt tjón fyrir Rúmena heldur og
fyrir allt mannkyn".
mönnum, sem talið var að hefðu
lokast inni í lestunum.
Slysið varð með þeim hætti að
lest sem var að koma frá Melun,
suður af París, ók á fullum hraða
aftan á aðra lest sem var um það
bil að leggja af stað frá Gare de
Lyon. Sjónarvottar sögðu að
áreksturinn hefði verið svo harður
að nokkrir fremstu vagnanna úr
lestinni frá Melun hefðu lent uppi
á hinni lestinni. Að sögn Iögreglu
voru báðar lestimar fullar af far-
þegum og er talið að allt að þúsund
manns hafi verið í þeim.
Að sögn forstöðumanns Frönsku
jámbrautanna er talið líklegt að
bremsur lestarinnar frá Melun hafi
bilað. „Lestarstjórinn gerði sér
grein fyrir hvað var á seyði þegar
lestin átti 500 metra ófama að opi
neðanjarðarstöðvarinnar. Hann
æpti til farþeganna að þeir skyldu
hlaupa aftur í lestina." Ljóst er að
lestarstjórinn sem sjálfur lét lífið
hefur þannig bjargað lífi einhverra
af farþegum sínum.