Morgunblaðið - 30.08.1981, Blaðsíða 30
78
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. ÁGÚST 1981
Presturinn í
Bolungarvík
sló út alþjóð-
lega sellóleikara
Tschaikowskaja (í miðið) með nemendunum sex, sem hún valdi úr til kennslu. Til-vinstri við hana er
rússneski túlkurinn hennar og næst henni Marta Gal, sem lék undir fyrir sellóleikarana. Hái pilturinn með
sellóið var i hópi áheyrnarnema. Sr. Gunnar lengst til hægri.
Maria Konstantinovna Tschaikowskaja sellóleikari frá Moskvu
leiðbeinir Gunnari Björnssyni i Weimar.
Úr kennslustund. Tschaikowskaja sýnir sellóleikara hvernig hún vill
láta leika.
PRESTURINN á Bolungarvík,
sr. Gunnar Björnsson, sló i gegn
á alþjóðlegu tónlistarmóti i
Þýzkalandi i sumar, enda selló-
leikari góður, sem kunnugt er.
Þegar fréttamaður Mbl. rakst á
sóknarprestinn við heimilisinn-
kaupinn með ungum syni sinum i
Einarsbúð i Bolungarvik, lá
beint við að fá að fylgjast með
honum heim á prestssetrið og fá
nánari fréttir af þessu og myndir
til birtingar.
— Upphaf máls var að Anna
Áslaug Ragnarsdóttir sagði mér
frá þessu merkilega alþjóða tón-
listarmóti, sem árlega er haldið í
Weimar í Þýzkalandi en af því
hafði hún fregnir gegn um erlenda
vini sína, sagði sr. Gunnar, þegar
við höfðum komið okkur fyrir í
stofunni, þar sem sellóið stóð tii
reiðu við opna nótnabók á miðju
gólfi. — Það fylgdi sögunni að í
sumar mundi ungverskur selló-
snillingur Laslo Meszo verða með-
al kennara. Ég skrifaði til Weimar
og í svarbréfi sagði, að frá 9. til 22.
júlí yrði haldið 22. alþjóðlega
námskeiðið í þýzka Alþýðulýð-
veldinu í Frans Lizt-tónlistarskól-
anum í Weimar. Ég væri velkom-
inn. Ég hafði haft af því áhyggjur
að vera orðinn 36 ára og kominn
yfir þau 35 ára aldursmörk, sem
sett eru fram í pappírum. En ég
hélt af stað, einn Islendinga. Það
kom í ljós að íslendingur og
Kúbubúi voru þarna í fyrsta sinn
og virtist vekja athygli.
— Námskeið eru á þessu móti í
flestum greinum tónlistar og
þátttakendur 550 hvaðanæva að
úr heiminum. Ungverski selló-
kennarinn var þarna að vísu ekki.
En í stað hans komin María
Konstantinovna Tschaikowskaja,
prófessor við Tónlistarháskólann í
Moskvu. Hún hefur aflað sér góðs
orðstírs. Fékk til dæmis Pablo
Cassals-tónlistarverðlaunin í
Budapest 1968. Auk hennar
kenndi á selló Finninn Erkki
Rautio, sem íslendingar fengu að
heyra á tónleikum í Norræna
húsinu í nóvember sl.
— Það höfðu 16 sellóleikarar
sótt um hjá Tschaikowskaju, hélt
Gunnar áfram. — Fyrsta daginn
lét hún þá alla leika fyrir sig, til
að velja sex úr, sem hún ætlaði að
kenna næstu tvær vikurnar. En
hinir yrðu að vera áheyrendur að
kennslunni. Ég lék fyrir hana
sellósvítu nr. 1 eftir Bach og hefi
sjaldan orðið meira hissa en þegar
ég var valinn einn í hópi þessara
sex, því ég hafði mikið dálæti á
þessari konu. Ekki nóg með það. Á
þriðja degi tilkynnti frúin að tveir
af þessum sex skyldu koma fram á
tónleikum, sem haldnir yrðu i
tilefni námskeiðsins og ég væri
annar þeirra. Hitt var stúlka frá
Austur-Þýzkalandi, Renate Kuv-
isch að nafni. Ég átti að leika
sónötu nr. 5 eftir Vivaldi og hún
La Falia eftir 18. aldar manninn
Marin Marais. Undirleik annaðist
ungversk kona, Marta Gal að
nafni, en hún hefur það fyrir
atvinnu að leika undir hjá selló-
leikurum, sem er nokkuð óvenju-
legt. En í frístundum sínum þenn-
an hálfa mánuð var hún að
aðstoða ungverska sjónvarpið við
að gera kvikmynd um Frans Liszt,
sem átti heima í Weimar. Hennar
starf var fólgið í því að leiðbeina
leikurunum, sem áttu að vera að
Ieika á hljóðfæri í myndinni.
— Frúin kenndi daglega frá kl.
9—2 e.h. og hafði hvern nemanda
æði lengi. Hún kennir samkvæmt
svokölluðum rússneskum skóla,
þar sem sellóleikarinn beitir sér
mjög mikið. Til dæmis mikið lagt
upp úr því að æfa sig með fullum
tónstyrk. Líkamsþunganum er
beitt, en ekki einstökum vöðvum.
Ég er allur af mér genginn eftir
átökin, því talsvert gengur á.
Fyrri hluta dags var semsagt
kennt, síðari hlutann þurfti að
æfa sig og á kvöldin héldu kennar-
arnir, sem voru hvaðanæva að úr
heiminum, tónleika. Þetta voru
glæsilegir tónleikar með vandaðri
efnisskrá. Þar var m.a. Joannes
Walter á flautu, Wladimir Lalenin
frá Sovétríkjunum á fiðlu, Rautio
á selló, og baritónsöngvarinn
Giinter Leib, svo einhverjir séu
nefndir. Það var mikið ævintýri að
fá að hlusta á þá.
— Allir tónleikarnir, okkar
líka, voru í stórum hljómleikasal
og áberandi hve vel þeir voru
sóttir, þetta voru opinberir tón-
leikar. Þeir sem voru að lesa
hljómsveitarstjórn fengu þar stór-
fína hljómsveit, Sinfóníuhljóm-
sveitina í Iena, sem er fræg í
austantjaldslöndunum. Kennari
þeirra var Rolf Reuter. Hann tók
svo við stjórninni, þá var eins og
hljómsveitin breyttist í þetta
magnaða hljóðfæri. Nemendurnir
höfðu greinilega ekki á henni
sömu tök.
— Tschaikowskaja hélt í lokin
ræðu og ávarpaði nemendur sína
sex. Við mig sagði hún að ég hefði
einstaka hæfileika, en þyrfti að
æfa mig mjög mikið. Þegar ég
sagði henni að ég æfði mig 2 klst.
á dag, sagði hún að það væri mjög
lítið. Þó ekki sem verst, miðað við
það að ég þyrfti að gera það með
fullu starfi. Og hún endaði á því að
senda mig á fund rektorsins, til að
spyrja hann hvort ég fengi að
koma aftur. Mér leizt ekkert á það,
því ég verð eldri með hverju árinu,
og var því dauðfeiminn við að bera
upp erindið. En hann tók mér
ákaflega vel, sagði að ég væri
velkominn svo oft sem ég vildi.
Það er mjög dýrmætt fyrir mig að
eiga þetta tækifæri og að þeir ætla
ekki í mínu tilfelli að binda sig við
aldursreglurnar.
— Freistar þessi uppörvun þín
ekki, sr. Gunnar, að fara meira út
í tónlistina?
— Auðvitað væri freistandi að
fá meiri tíma til æfinga, en það er
alveg prýðilegt að hafa þetta
svona með mínu starfi, svaraði
presturinn.
Sr. Gunnar heldur uppi miklu
tónlistarlífi á Bolungarvík, svo
sem kunnugt er af fréttum, stjórn-
ar m.a. karlakórnum Ægi, sem fór
söngför til Færeyja í sumar og er
með í karlakvartett með meiru.
Það hlýtur að vera upplyfting
fyrir byggðarlag að fá svo hæfan
tónlistarmann á staðinn.
Áður en við skildum, sýndi sr.
Gunnar fréttamanni stoltur kirkj-
una, sem stendur sér og rúmt um
hana, teiknuð af arkitektinum
Rögnvaldi Ólafssyni. Þetta er sé-
kennileg og ákaflega falleg gömul
kirkja með tvöfaldri gluggaröð og
predikunarstólnum hátt uppi inn-
an við altarið. Kirkjunni er ákaf-
lega vel við haldið og vissulega
geta bæði presturinn og Bolvík-
ingar verið stoltir af henni.
- E.Pá.
Nú geta allir varið lakkið á bílnum sínum með því
að nota Blue Poly, — nýja gljáhjúpinn, sem
skýtur öllu venjulegu bóni ref fyrir rass.
Blue Poly hreinsar, gefur gljáa og lokar allt í
senn.
Fáðu þér upplýsingaþlað hjá okkur.
Fæst á bensínstöóvum Shell
Heildsölubirgöir:
Skeljungur hf-Smávörudeild
Laugavegi 180-sími 81722