Morgunblaðið - 22.05.1965, Blaðsíða 24

24
MORGU N BLAÐIÐ
r
Lattgardagur 22. inaí 1965
ANN PETRY:
STRÆTID
Gary Cap kinkaði kolli. Hann
stóð gleiður með hendur á síðum,
beint íramundan Bub, og glotti.
Það nægði alltaf, hugsaði hann.
Koma af stað áflogum og taka
svo peningana af krakkanum og
hvað, sem hann hefði á sér.
Þannig var hægt að ræna, hvern
sem vera skyldi, um hábjartan
daginn. Hópurinn umkringdi
blátt áfram áflogahundana, þegar
þeir væru farnir að fljúgast á.
Hann beið eftir Bub, sem nálg
aðist hægt, og naut þess að sjá
hann líta upp og sjá, að hann
var genginn í gildruna.
—Hæ, sagði Gray Cap glott-
andi.
Bub leit upp, hissa. Hann leit
hægt við, og vissi alveg fyrir-
fram, hvað hann myndi sjá. Já,
þarna var einn til hvorrar hand-
ar og tveir . . nei, þrír . . að
baki honuni. Hann lét áfram og
hugsaði sér að ganga beint að
Gray Cap, en snúa þá snöggt við
og komast inn í dyrnar.
Höndinni á Gray Cap skaut
út og hún greip í kragann á Bub.
— Slepptu fötunum mínum,
sagði Bub vesældarlega.
— Hver á að gera hvað? spurði
Gray Cap. Bub svaraði ekki. —
Mamma þín er hóra, sagði hinn,
snögglega.
Bub hnykkti við. — Hvað er
það?
— Hann segist ekki vita, hvað
það er. Bendum á hann! Gray
Cap leit á fylgismenn sína. Hann
veit ekki, hvað hún mamma hans
er, ha, ha!
— Hún er það ekki! sagði Bub
í varnarskyni, því að hann þótt-
ist neyddur til að andmæla,
hverju, sem hinn segði um
mömmu hans.
— Hvað segirðu, að hún sé
ekki. Og búinn að segja, að þú
Nýjasta hefti ICELAND
REVIEW kynnir á fræði-
legan hótt íslendinginn
LEIF HEPPNA.
Sendið ritið vinum og
viðskiptamönnum yðar
erlendis.
Hafnarfjörður
Afgreiðsla Morgunblaðsins
fyrir Hafnarfjarðarkaupstað
er að Arnarhrauni 14, simi
50374.
Kópavogur
Afgreíðsla Morgunblaðsins í
Kópavogi er að Hlíðarvegi 61,
simi 40748.
AKUREYRI
Afgreiðsla Morgunblaðs-
ins er að Hafnarstræti 92,
simi 1905.
Auk þess að annast þjón-
nstu blaðsins við kaupend-
ur þess í bænum, er Akur-
eyrar-afgreiðslan mikilvæg-
ur hlekkur í dreifingarkerfi
Morgunblaðsins fyrir Norð-
urland allt. Þaðan er blaðið
sent með fyrstu beinu ferð-
um til nokkurra helztu kaup
staða og kauptúna á Norður-
landi, svo og til fjölda ein-
staklinga um allan Eyjaf jörð
vitir ekki hvað það er. Bendum
á hann!
Bub svaraði engu.
— Mamma hans er hóra, end-
urtók Gray Cap. — Gerir ijótt
með karlmönnum, bætti hann við
til skýringar.
— Hún gerir það ekki, sagði
Bub. — Og þið skulum hætta að
tala um hana.
— Bölvaður. . . . Drengurinn
beindi höggi að Bub, en hann gat
beygt sig niður svo að höggið
missti marks. En þá hrinti Gray
Cap honum, svo að hann missti
jafnvægið og datt kylliflatur á
stéttina. Hann stóð samt upp
aftur og fékk þá högg á nefið.
Og það fór að blæða úr því.
Hinir ruddust nú allir að hon-
um og tóku til að leita í vösum
hans. Gray Cap kom auga á frú
45
Hedges í glugganum sínum, horf-
andi á það, sem fram fór, án
þess að láta sér bregða. En hann
var svo ánægður yfir þessu
vesældarlega fórnarlambi sínu,'
sem nú var hægt að ræna, að
hann æpti upp: — Já, og þú ert
líka hóra-
— Þú þarna, Charlie Moore!
Frú Hedges hallaði sér út úr
glugganúm. — Þú gerir svo vel
og lætur krakkann vera!
Allir litu upp til gluggans og
andlitin voru ólundarleg og
skuggaleg . . hatursfull. Hendurn
ar teygðu sig enn í áttina til Bubs
og reyndu að ná til hans.
Gray Cap glápti á hana, en
svaraði engu.
— Enginn hreyfði sig. — Þið
heyrðuð vonandi til mín, skit-
seiðin ykkar, sagði hún með
breiðu, viðkunnanlegu röddinni
sinni. — Þið látið þennan dreng
í friði. Annars skal ég hjálpa
ykkur til þess.
— O, svei. Hendurnar á Gray
Cap héngu niður með síðunum.
Drengirnir hörfuðu hægt, sneru
út að strætinu og héldu sig þétt
saman.
Gray Cap fór seinastur. Hann
sneri sér að Bub og sagði: — Svo
að þú færð aðra til að berjast
fyrir þig! Ég skal ganga frá þér.
Ég skal ná í þig þegar þú ferð
heim úr skólanum og ganga al-
mennilega frá þér.
— Nei, það skaltu einmitt ekki,
Charlie Moore. Ef þessi drengur
kemur úr skólanum rifinn og
tættur, þá veit ég hverjum það
er að kenna. Þú platar mig ekki,
kall minn.
Hann hörfaði undan þessu
hörkulega augnatilliti hennar. —
O, mamma hans er hóra, og það
ert þú líka, tautaði hann. Það
var vesældarleg ögrun, og hann
sagði það ekki hátt, en hann varð
að segja það, af því að hinir
stóðu þarna á stéttinni. Þeir
höfðu hendur í vösum og störðu
upp eftir götunni, eins og þeim
væri alveg sama um þetta, en
hann vissi alveg, að þeir hlust-
uðu, af því að Það skein út úr
öllum letilegum andlitunum.
— Hafðu þig héðan burt,
Charlie Moore, sagði frú Hedges.
— Og vertu ekki hérna á ferð-
inni meira en þú þarft.
Frú Hedges var kyrr á glugg-
anum og handleggirnir hvíldu á
gluggakistunni. Hún og Bub
horfðu lengi hvort á annað. Þ'ns
var eins og þau ættu þögult sam
tal . . . skildu hvort annars þján-
ingar og vorkenndu hvort öðru,
og það var einsog hún lofaði að
gleyma þessu atviki og minnast
aldrei á það framar. Drengurinn
sýndist afskaplega lítill í saman-
burði við risavöxt konunnar.
Blóð lak úr nefinu á honum,
fjólublátt á dökku andlitinu.
Hann skalf rétt eins og honum
væri kalt.
Allt í einu litu þau hvort af
öðru, rétt eins og eftir samkomu
lagi. Frú Hedges beindi athygli
sinni að strætinu. Bub gekk inn
í húsið og blés blóðbólur með
nefinu.
Hann var hræddur. Hann tók
að rannsaka þennan ótta sinn,
þar sem hann stóð í forstofunni.
Það var eins og eitthvað hefði
náð taki á honum og vildi ekki
sleppa honum aftur, og hvað sem
það nú var, þá kom það honum
til að skjálfa. Hann komst að
þeirri niðurstöðu, að það væri af
því að hann hafði bæði logið og
lent í áflogum á einum og sama
degi. En hann hefði alls ekki
getað komizt hjá áflogunum.
Hann gat ekki liðið neinum að
tala þannig um móður sína.
Hann barði á kjallarahurðina
undir tröppunum. Hann skalf
enn af hræðslu og æsingi. Þungt
og hægt fótatak húsvarðarins,
sem nálgaðist, var einskonar
ógnun. Þegar Jones opnaði dyrn
ar, fór hann með honum niður
stigann, níður í kjallarann.
Þegar hann var kominn niður
á neðstu tröppuna, var honum
farið að líða betur. Hann af-
henti húsverðinum alltaf bréfin
þarna.
Hitinn þarna var þæg'ilegur og
vinalegur. Píptirnar, sem lágu
uppi undir lofti, þaktar skít,
ljósaperurnar í málmhykjum,
hrúgurnar af kolum, gljáandi
svörtum í hálfdimmunni, hver
einkennilegur þefur þarna í kjall
aranum, gerði hann að einskon-
ar ræningjabæli.
Og svo var svo rúmgott hérna
niðri. Hann losnaði smám sam-
an við óþægindin, sem það hafði
valdið honum að heyra svona
talað um hana mömmu sína. Að-
eins orðin, sem höfðu komið út
úr munninum á Grey. Cap urðu
kyrr í huga hans.
Þetta hérna var raunverulegt.
Hitt var bara ljótur draumur. Og
að fara heim úr skólanum í
þögla, tóma stofu var heldur ekki
raunverulegt. Þetta stóra hlýja
rúm var staðurinn þar sem hon-
um fannst hann vera heima hjá
sér. Vörður var spæjaraforinginn
og hann sjálfur, Bub, var aðal-
aðstoðarmaður hans.
Hann lyfti hendi í kveðju
skyni. — Gerðu svo vel, kafteinn,
Hann dró samanvöðluð bréfin úr
vasanum.
Húsvörðurinn hélt þeim laus-
lega í vinnulúinni hendinni. —
Ég fæ þau yfirvöldunum á morg-
un. Hann leit á Bub með for-
vitni. — Hefurðu verið að slást?
spurði hann.
Bub þurrkaði sér um nefið með
jakkaerminni. — Já, víst, sagði
hann, — og ég hafði betur. Hinn
strákurinn var allur í klessu.
Tvö glóðaraugu. Og hann missti
eina tönn. Framtönn.
— Gott, sagði Jones. En í huga
sínum sagði hann, að strákarnir
hefðu átt að kála bolvuðum grís-
lingnum.
— Á ekki að setja þessi bréf,
sem ekki eru þau réttu, aftur
í kassana.
— Jú, samþykkti Jones. Hinir
karlarnir setja þau aftur. — Svo?
sagði hann og honum létti. —
Hefurðu náð í nokkra af bófun-
um ennþá?
— Nei, en þetta kemur. Það
tekur dálítinn tíma. Hafðu engar
áhyggjur af því. Þeir ná áreiðan-
lega í þá.
— Ég held ég verði að vinna
svolítið meira, sagði Bub. Það er
langt þangað til mamma kemur
heim. Strætið var skárra en
þessi leiðinlega stofa uppi. Og
hann skyldi hafa vel auga með
Gray Cap og óaldarflokki hans.
Hann ætlaði ekki að renna beint
á þá eins og áðan.
— Það er gott, sagði Jones. —
Wí duglegri sem þú ert, því
vjótar nær löggan í bófana.
15. kafli.
Min kom út úr íbúðinni og
hélt fast á brúnum böggli undir
hendinni. í honum voru vinnu
fötin hennar, upplitaður inni-
kjóll og slitnir gamlir skór, sem
hæfðu líkþurnunum hennar. Hún
staðnæmdist áður en út á götuna
kom til þess að líta til himins.
Hann var blýgrár og ólundarleg-
ur og þungbúinn. Stormský, sem
voru enn dekkri þutu eftir hon-
um. Hún hleypti brúnum. Nú
mundi rigna eða snjóa, því að
veðrið var svo kaldranalegt og
það var eins og hún fyndi snjó-
þef af því.
Strætið var þögult. Það var
dimmt. Það var rétt svo, að hún
sæi húsin binumegin. Hún ætti
svo sem að vera orðin vön þess-
ari morgundimmu, en það var
hún bara ekki. Það olli henni
einhverrar innvortis vanliðunar
og hún hélt áfram að líta til
beggja hliða og hlusta eftir hljóð
um og rýna eftir þöglu húsunum
meðan hún færði böggulinn und-
an öðrum handleggnum og undir
hinn. Það var útlitið fyrir snjó,
sem gerði henni þessa vanlíðan.
í fyrravetur höfðu þeir verið
fleiri morgnanir, þegar "himinn-
inn var dökkblár og sólin stafaði
ljósrauðu skini yfir strætið.
Hún hafði þá verið full ánægju,
af því að hún var laus við
áhyggjur út af húsaleigunni, og
var meira að segja að leggja
fyrir aura fyrir fölsku tönnunum
og kaupa ýmislegt smávegis til
að gera íbúðina hjá Jones vist-
legri.
Hún leit á dimma grámann í
loftinu og hugsaði til þessa veð-
urs, sem hafði gert þennan vetur
einhvern þann lengsta, sem hún
hafði haft af að segja. Og það
var Jones að kenna. Því að hún
var því svo sem alvön að fara
til vinnu í myrkri og koma ekki
heim fyrr en í myrkri, en hún
hafði ekkert sett það fyrir sig
fyrr en þessi breyting fór að
verða á honum Jones.
Þessi breyting á honum, hafði
gert íbúðina að óviðkunnanleg-
Um og leiðinlegum stað. Þessi
stöðuga vonzka í honum, og þessi
ólundarlega þögn hafði fyllt stof-
una, þangað til hún var orðin
eins og bakaraofn . . . lítið og
algjörlega innilokað rúm, þangað
sem aldrei náði neinn sólargeisli.
Þetta- hafði nú gengið svona vik-
um saman, og henni fannst hún
ekki mundu geta þolað það öllu
Iengur.
Hann hafði ekki verið almenni-
legur nema rétt þarna, þegar
hann fékk höfuðverkinn. Þá hafði
hann talað við hana allt kvöldið
og komið til hennar við uppþvott
inn og þurrkað diskana eftir því
sem hún þvoði þá, og svo síðar
hafði hann í fyrsta skipti beðið
hana að gera sér greiða.
Þegar hún fór út til að láta
smíða lykilinn fyrir hann, hafði
hún verið gripin sælukennd. Hún
beið þolinmóð meðan maðurinn
var að fitla við málmstykkið,
sem átti að lokum að koma út úr
vélinni hjá honum sem lykill,
því að hún var viss um, að Jones
mundi koma upp í til hennar um
kvöldið, og sofa aftur hjá henni.
Það var nú eitt í viðbót. Enda
þótt íbúðin væri alltaf að
minnka, hafði rúmið hennar allt-
af stækkað og stækkað, þangað
til hún lá í þessari miklu víð-
áttu . . . alein. Það var ekki rétt,
að kona svæfi svona ein, nótt
eftir nótt, og það var ekki al-
mennilegt, að rúmið skyldi
teygja sig svona í aliar áttir burt
frá henni.
En þegar hún svo kom aftur
með lykilinn, sagði hann, að höf-
uðverkurinn væri enn svo slæm-
ur, að hann yrði að sofa inni 1
stofunni áfram. Næsta dag hafði
hún flýtt sér heim úr vinnunni og
hlakkað til endurtekningar 4
þessu skemmtilega kvöldi, og þá
hafði hann verið vitlaus af
vonzku, svo að hún mátti gera
svo vel að halda sig í svefnher-
berginu og loka að sér, og heyra
bölvið í honum gegn um lokaða
hurðina.
Hann virtist verða ennþá reið-
ari við að heyra til sjálfs sín og
eftir því sem mínúturnar drött-
uðust áfram, fór hann hríðversn-
andi, svo að hún hélt, að hann
ætlaði að springa af vonzku.
Hún settist á rúmið undir kross-
inum og stakk hendinni í vas-
ann þar sem hún geymdi vernd-
arduftið frá spámanninum.
Kannski ætti hún að fara aftur
til spámannsins Nei. Hann gat
víst ekki gert meira en hann var
búinn að. Hann hafði varnað því,
að hún yrði rekin út, og Jones
mundi ekki reka hana, en nú var
það hún sjálf, sem vildi ekki
vera þarna lengur.
Hún deplaði augunum við
þessa hugsun. Hugurinn hopaði á
hæl fyrir henni, en nálgaðist
hana svo aftur . . . hægt og hægt.
Jú, víst var það satt. Hún vildi
ekki vera lengur hjá honum. Þótt
undarlegt væri, var það ekki
nema satt. Og þetta var ekki'
nema sönnun þess, hvernig lagleg
kona gat verið örlagavaldur
fólks, sem hún þekkti einu sinni.
Því að ef Jones hefði ekki séð
frú Johnson, hefði hún sjálf, —
Min — látið sér lynda að vera
þarna til eilífðar nóns. En nú
var ekki annað gera en fara
eitthvað annað og setjast þar að.
Jones hafði aldrei verið sami
maður eftir að frú Johnson flutti
í húsið, og hann varð helmingi
verri eftir kvöldið, þegar hann
reyndi að draga hana niður í
kjallarann. Yfirleitt var hann svo
vondur síðan, að það að búa með
honum var eins og að vera lok-
uð inni í búri með bandóðu villi-
dýri.
Og verst var það, að hann leit
aldrei á hana lengur. Hún hefði
getað þolað þennan þegjandahátt
hans, af því að honum var hún
orðin vön, og hefði meira að
segja ef til vill getað vanið sig
við þessa reiði, sem sí og æ sauð
niðri í honum, en það, að hann
leit ekki á hana, særði stolt henn
ar og fyllti hana blygðun. Það
var rétt eins og hann væri alltaf
að segja henni, að hún væri svo
mikil ófreskja, svo ljót, að hann
þyldi ekki að líta hana augum,
svo að þau fóru alltaf framhjá
henni og í kring um hana, en
stönzuðu aldrei við hana. Þetta
var meira en nokkurri mann-
eskju væri bjóðandi.
Já, hún gæti flutt eitthvert
annað. Það skyldi ekki verða hér
í götunni og hún ætlaði alls ekki
að segja honum, hvert hún flytti,
eða þegar hún flytti. Hún leit enn
til himins. Hún ætlaði að reyna
að koma dótinu sínu einhvers-
staðar fyrir, áður en hann færi
að snjóa. Frú Hedges mundi út-
vega henni mann með handkerru.
Hún leit út á götuna. Þessi gata
var einhvernveginn ekki ákjósEtn
legur staður að búa á, því að