Morgunblaðið - 22.05.1965, Blaðsíða 2

*
MORGU N BLAÐIÐ
r Laugardagur 22. maí 1965
— Hófun
Framihald af bls. 1
vilja fara heim til Stokkhólms.
Sagði han að nazistafélagið þar,
Oarlsberg-stofnunin og „Viking",
leynisamtök nazista, teldu um
1250 félagsmenn, þeirfa á með-
al Þjóðverja, sem flutzt hefðu til
Svíþjóðar eftir heimsstyrjöldina
síðari. Hefðu samtök þessi náið
samband við önnur félög ný-
nazista og einnig við sendiráð
Egypta í Stokkhólmi.
Sagði Granquist að það hefði
tekið hann átta ár að vinna sig
i álit hjá leiðtogum sænsku naz-
Istanna. Neitar hann því að hafa
þegið fé fyrir upplýsingar sínar,
en segiT að eini tilgagur hans
hafi verið að tryggja að starf-
semi nazistanna yrði stöðvuð áð-
ur en það væri um seinan.
Að því er nazistaleiðtoginn
Björn Lundahl sagði fyrir rétti
í gær skuldar Göran Granquist
Carlsberg-stofnunini 3.500,- kr.
sænskar. Fékk hann fé þetta
skömmu fyrir áramót og átti að
annast einhver innkaup fyrir
samtökin. Segir Lundahl að lítið
hafi verið keypt, og Granquist
farið til ísrael án þess að skila
af sér.
Sænska lögreglan hefur sent
einn af fulltrúum sínum til ísra-
els og hefur sótt um leyfi yfir-
valdanna þar til að fá að ræða
við Granquist.
Sænska blaðið Expressen birti
í dag kafla úr hótunarbréfunum,
sem blaðamennirnir Michanek og
Sjöquist fengu frá nazistum.
Þar stendur m. a.: „Nú megið þið
eiga von á meiri ofsóknum en
nokkurn tíma hafa þekkzt Að
vísu höfum við að vissu leyti
verið afhjúpaðir, en breytingar
hafa verið gerðar á forustu okk-
ar. I>ið hafið verið dæmdir til
lífláts á hinn hryllilegasta hátt.“
Enfremur segir í bréfunum „ bar-
áttunni verður haldið áfram.
Heil Hitier." Og undirskriftin er
Sænski nazistafiokkurinn.
Bjartsýnn á framtíð samtakanna
— sagði Gunnar Guðjdnsson,
nýk|örinn formaður SH
MORGUNBLADIÐ átti í gær
stutt viðtal við Gunnar Guð-
jónsson, hinn nýkjörna for-
maana stjórnar Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna. Við
spurðum hann fyrst, hvað
helzt væri framundan í
rekstri þessara stærstu sam-
taka útfiytjenda í landinu.
— 1 framtíftaráætlunum okk
ar eru langmerkust áformin
um byggingu nýrrar verk-
smiðju í Bandaríkjunum í stað
hinnar gömlu verksmiðju SH
í Nanticoke. Enda þótt gamla
verksmiðjan hafi verið ágæt
á sínum tíma, höfum við kom-
izt að r.aun um, að hún er
ekki lengur í samræmi við
kröfur tímans. Þar að auki
eru nú allir helztu keppi-
nautar okkar um sölu á til-
búnum fiskréttum á Banda-
ríkjamarkaðium núna um það
bil að reisa nýjar verksmiðjur
svo að okkur er nauðsynlegt
að halda vel á spöðunum til
þess að verða ekki undir í
samkeppninni við þá. Hinn
nýafstaðni aðalfundur SH
veitti sem kunmugt er stjórn
samtakanna heimild til að
reisa nýja verksmiðju, og
verður nú brátt tekin enidan-
Ieg ákvörðun um staðsetningu
hennar og hvað gert verður
við gömlu verksmiðjuna.
— Eru nokkrar likur til
þess að allir íslenzkir útflytj-
endur frystna sjávarafurða
sameinist um að reisa vcrk-
smiðju?
— Nei, ég tel það alveg úti-
lokað, vegna þess að StS hef-
ur nú þegar reist verksmiðju
Og aðrir aðilar flytja út til-
tölulega litið magn, svo að við
verðum einár um að reisa nýja
verksmiðju.
Hvað viljið þér segja um þá
ákvörðun ríkisstjórnarinnar
að útflytjendum frystra sjáv-
arafurða veriö ekki fjölgað
frá þvi sem nú er?
— Ég er afar ánægður yfir,
að komið hefur verið í veg
fyrir upplausn Sörumiðstöðv-
arinnar, sem við blasti um
tíma. Ég hef ávallt verið
hlynntur frjálsri samkeppni
og frjálsri verzlun, en eigi að
síður er það bjargföst sann-
færing mín, að útflutnings-
verzlun tslendinga eigi að
vera á sem fæstra hödum. Þá
tel ég það vera óréttmætt að
vissu Ieyti, að aðrir aðilar
geta nú fengið að flytja út
frystan fisk og þannig fengið
að njóta uppskerunnar af allri
hinni gífurlegu kynningar- og
auglýsingastarfsemi, sem Sölu
miðstöðin hefur gengizt fyrir
frá því að hún var stofnuð
1942. Hins vegar viðurkenni ég
það, að aðilar, sem hafa minna
magn að selja heldur en við,
get.a á stundum fengið hærra
verð fyrir sína vöru með því
t. d. að hoppa inn á markað-
inn með sitt litla magn þegar
fiskskortur er. Við verðum
hins vegar að selja á nokkurn
veginn föstum verðum og höf-
um það mikið magn, að okkur
er ókleift að stunda slík.a spá-
kaupmennsku.
— Það hefur komið fram
oft að udanförnu, að hagur
frystihúsanna sé ekki sem
beztur um þessar mundir.
Teljið þér líkur á vaxandi
Gunnar Guðjónsson
gengi sölusamtaka ykkar við
slíkar aðstæður?
— Út af fyrir sig er ég bjart
sýnn á framtíð Sölumiðstöðv-
arinar sem slíkrar. Frysti-
húsin sjálf eiga hinra vegar í
miklum erfiðleikum og eftir
allar þær hækkanir, sem orðið
hafa á framleiðslukostnaði
þeirra undanfarin ár, er raun-
verulega brostinn grundvöllur
fyrir rekstri þeirra. Samt hafa
frystihúsin getað sparað mik-
ið með bættri og aukinni
viirmuhagræðingu, en þá er
það að athuga, að ekki er
ávallt auðvelt að koma við
nauðsynlegri vinnuhagræð-
ingu t. d. í gömlum húsakynn-
um. Frystihúsunum hefur
einnig reynzt ómögulegt að fá
lán til að kosta vinnuhagræð-
ingu, en þó mundi slíkt eitt
ekki nægja. Frystihúsin þurfa
að geta eigniazt eigið fjármagn
til þeirra hluta og til að endur
nýja vélkost sinn, ef ekki á
að verða um stöðnun i þess-
um iðnaði að ræða. Þess má
þó geta í þessu sambandi, að
nokkur hækkun hefur orðið
á framleiðsluvörum okkar á
erlendum mörkuðum, enda
væru nú öll frystihús í land-
inu komin á vonarvöl að öðr-
um kosti.
— Er ekki stöðugt unnið að
öflun nýrra markaða á vegum
Sölumiðstöðvarinnar?
— Jú, að sjálfsögðu erum
við alltaf að leita fyrir okkur
um nýja markaði. Við leit-
umst við að tryggja okkur
bæði nýja viðskiptiavini svo
og ný viðskiptalönd. Með því
dregur úr þeirri áhættu, sem
alltaf hlýtur að vera samfara
þvi að einskorða sig um of við
einn eða fáa markaði.
— Ég vil svo að lokum taka
það fram, að mér er vissulega
mikill vandi á höndum að
setjast i sæti Elíasar heitins
Þorsteinssonar sem formaður
Sölumiðstöðvarinnar, slíkur
ágætismaður og með eindæm-
um farsæll sem h.ann. var í
öllu starfi sínu fyrir þessi sam
tök.
Stofnun
Surtseyjarfélags
Hefur sænska lögreglan hafið
rannsókn á þessum hótunum og
öðrum, sem henni er kunnugt
um. >
Sex samstarfsmenn Björns
Lundahls hafa að undanförnu
setið í gæzluvarðhaldi í Stokk-
hólmi. Fór ríkissaksóknarinn,
Bertil Österberg, fram á að þeim
yrði haldið enn í fimm daga
meðan verið væri að afla frekari
upplýsinga. En rétturinn leit svo
á að áframhaldandj gæzluvarð-
hald værí ekki heimilt, og var
mönnunum sex sleppt síðdegis í
dag.
EEdur í
Skátaheimilmu
UM kl. 18:15 í gærdag kom upp
eldur í skúrbyggingu milli
tveggja bragga Skátaheimilisins
í Reykjavík. í skúrnum voru
geymdir gamlir hjólbarðar og
annað rusl. Mikill reykur varð af
þessu og fyllti báða braggana. —
Slökkviliðinu tókst þó að slökkva
eldinn á skömmum tíma og
munu skemmdir vera mjög litlar.
SKÖMMU eftir að Surtseyjargos
hófst, mynduðu vísindamenn í
jurðvísindum og líffræði, sem
störfuðu að Surtseyjarrannsókn-
um, með sér nefnd, Surtseyjar-
nefnd, til samræmingar á rann-
sóknum í Surtsey. Starf þessarar
nefndar hefur síðan smám sam-
an aukizt. Nefndin hefur m.a.
gert áætlun um forgangsrann-
sóknir í Surtsey og gefið út
skýrslu um þær rannsóknir, sem
framkvæmdar voru á árinu 1964.
Jafnframt hefur mjög vaxið
áhugi m.a. erlendis, fyrir aukn-
um rannsóknum í Surtsey og á
öðrum skyldum landssvæðum á
íslandi, ekki sízt fyrir líffræði-
legum rannsóknum.
Með tilliti til þessa aukna
áhuga og þeirra möguleika til
eflingar jarðvísinda og líffræði-
rannsókna, sem skapazt þafa, var
stofnað, fimmtudaginn 20. þ.m.
Surtseyjarfélagið, í þeim til-
gangi að efla rannsóknir í jarð-
vísindum og líffræði í sambandi
við Surtsey og á íslandi almennt.
í'élagið sjálft annast ekki rann-
sóknarstörf, en skal leitast við
að efla og samræma rannsóknir
á ofangreindum sviðum, m.a.
með því að afla fjármagns og
veita styrki til einstaklinga,
stofnana eða verkefna. Stofn-
endur voru íslenzkir vísinda- og
áhugamenn á sviði líffræði og
jarðvísinda, sem starfað hafa við
Surtseyjarrannsóknir.
Á stofnfundi voru kjörnir í
sttjórn félaigsins: Steingrímur
Hermannsson, formaður, og þeir
Aðalsteinn Sigurðsson, Eyþór
Einarsson, Finnur Guðmundsson,
Guðmundur Sigvaldason, Sig-
urður Þórarinsson og Þorbjörn
Sigurgeirsson, og til vara Guð-
mundur Pálmason, Sturla Frið-
riksson og Unnsteinn Stefánsson.
Framhald á bls. 27
ísafirði, 21. maí.
í MAÍBYRJUN hófust fram-
kvæmdir við nýjan flugvöll á
Patreksfirði, sem verður annar
fullkomnasti á Vestfjörðum. —
í hinni nýju samgönguáætlun
Vestfjarða voru veittar 6,8 millj.
króna til þessa mannvirkis. Flug
völlurinn er lagður á Sandodda
Eámskip
( gefur 200 |
| þús. kr. til 1
Hjarta-
verndar
\ AÐALFUNDUR Eimskipafé- í
i lags íslands, sem haldinn var i
§ í gær, samþykkti að félagið §
i gefi Hjartavernd 200 þúsund i
!. krónur. i
i Stjórn Eimskip lagði upp- i
i haflega fram tillögu um að i
i gjöfin næmi 100 þúsund krón i
i um, en Egill Vilhjálmsson bar i
i fram þá breytingartillögu að 1
i hún yrði tvöfölduð og var það ;
i eindregið stutt.
i Fyrir tæpum 11 árum sam- i
= þykkti stjórn E- í. samkvæmt i
i málaleitan frá Jóhanni Sæ- i
i mundssyni, prófessor, sem nú i
i er látinn, að gefa 50 þúsund i
i krónur til greiðslu kostnað- i
i ar við öflun tækja til hjarta- i
i og blóðrásasjúkdóma. Ekki i
| varð frekar aðhafzt í málinu i
i þá, þar eð prófessor Jóhann f
= andaðist nokkru síðar.
Patreksfjarðar, en skammt frá
hinum nýja velli er eldri flug-
braut, sem lögð verður niður.
3. maí hófst vinna við að ryðja
upp flugbrautinni. Gekk það
verk mjög vel og er því nýlega
lokið, enda þarna eingöngu sand
hólar. Aðalflugbrautin verður
1400 til 1500 metra löng og um
50 metra breið. Liggur h.ún soiu
EJármálaráð-
herra á klúbh-
fundi Heim-
dallar í dag
KLÚBBFUNDUR HEIMDALL-
AR vekður í Sjálfstæðishúsinu í
dag. Húsið verður opnað kl. 12 30
en fundurinn hefst kl. 13.
Á fundi þessum mun hinn ný-
skipaði fjármálaráð'herra,
Magnús Jónsson frá Mel, ræða
um fjármál ríkisins.
Heimdallarfélagar eru hvattir
til þess að fjölsækja fundinn og
taka með sér gesti.
næst frá austri til vesturs. Þver-
braut er orðin um 540 metra
löng og um 30 metra breið. Talið
er að aka þurfi geysimiklum
ofaníburði á völlinn eða um 35
til 40 þús. rúmm. Mun því verki
varla verða lokið fyrr. en seint
í haust.
Jafnframt þessum framkvæmd
um við flugvallargerðina, hefur
verið unnið að endurbótuim á
veginum frá Patreksfirði inn á
flugvöll.
H. T.
Unnið að slökkvistarfinu við Skátaheimilið (Ljósm. Mbl.: Sv. Þ.)
hjá Sauðlauksdal sunnan megin
Fullkominn flugvöllur
á Patreksfirði