Morgunblaðið - 06.07.1962, Blaðsíða 20

Fostudagur 6. júlí 1962
«e
M O R C U y B L A Ð1Ð
____ Alexander FulJerton ^
Guli Fordinn
|>að öllum öðrum. Jafnvel blá-
ókunnugu fólki og fólki, sem ég
tala annars alls ekki við. Ég hef
sagt þeim allt! Tungan í mér
gengur af sjálfri sér og gerir
ella hundleiða á mér, og ég er
viss um, að það er þéssvegna
sem hér er svona manntómt í
fcvöld.... En þú hefur gefið mér
Von, Ted. Skál!
Ská.1.
Sannast að segja er hún....
Hann þagnaði Og ég sá, að bann
var að reyna að stilla sig um
að segja mér það. En svo hvarf
einbeittnissvipurinn af honum
Og í staðinn kom kjánalegt bros.
Hún er í Salisbury að fæða
barn.... jæja, fjanddnn hafi það,
en lseknirinn sagði, að það væri
betra, að hún færi þangað. .þú
skilur, öll þægindi og allt þess
háttar. Ég ætla að fljúga þangað
um helgina, og fara með þau
heim. I>að er von á þeim um
það leyti.
heim?
Brosið varð enn kjánalegra.
Já, læknirinn sagði það. Tvíbur-
ar!
Guð minn góður!
Það sagði ég líka.. Eigum við
að fá okkur einn til?
Eftir tvo umganga gat ég beint
falinu frá fjölskyldumlálefnum
hans og að þrælasölunni. Þessi
■uppástunga Jane, að ég skyldi
semja skáldsögu, hafði vakið á-
huga minn, og enda þótt ég hafi
alltaf þótzt hafa heldur lítið í-
myndunarafl, þá hafði þessi hug-
mynd gripið mig föstum tökum.
Craill vissi talsvert um þetta
efni og hafði sjálfur ferðazt til
afskekktra staða á portúgalska
svæðinu, til að rannsaka það
nánar, en þegar yfirvöldin þar
komust á snoðir um að hann
væri blaðamaður, sökum laus-
mælgi hans, og hann hafði glopr-
að því út úr sér við ein-
hvern embættismann yfir vdn-
glasi, hvert erindi hans væri, var
honum vísað, kurteislega en á-
kveðið, út fyrir landamærin.
Hann þekkti líka austurströnd-
ina, þar sem hann hafði verið
í fríi í Bagamoyo. þar sem ferill
Iþrælalestanna endaði og þeim
var skipað um borð í flutninga-
'skútur. Hann hafði viðað að sér
mörgum smáatriðum um þetta,
sem ég hafði enga hugmynd um,
og nú var ímyndunarafl mitt
komið á hreyfingu, svo að um
munaði. Meðan hann talaði, gat
ég séð þetta atlt fyrir hugar-
sjónum mínum, rétt eins og ég
sæi það með eigin augum, og ég
var ákveðinn í því, að seinna
skyldum við Jane ferðast hingað
og þá ætlaði ég að semja bókina
á staðnum.
Ég hafði þegar hugsað mér
nafnið á henni: Bagamoyo. Það
er að vísu staðarnafn, en það
þýðir: „Þar sem ég skil hjorta
mitt eftir“.
10.
Saga Teds — Vli.
Ég komst ekki af stað frá
Blantyre eins snemma og ég
hafði vonað. Þegar ég hafði gert
ráð fyrir að sleppa morgunverð-
inum og leggja af stað með
fyrstu birtu, hafði ég ekki tekið
það með í reikninginn, að ég
mundi ekki geta fengið að greiða
fyrir gistinguna fyrr en af-
greiðslustofan væri opnuð. Vit-
anlega hefði ég átt að ljúka því
af um kvöldið og þá hefði ég get-
að farið hvenær sem ég vildi.
Ég var samt snemma á fótum
og kom dóti mínu fyrir og kynnti
mér leiðina eftir körti og leiðar-
'bók. Ég fór inn í matsalinn jafn-
skjótt sem hann var opnaður,
gleypti í mig eitthvað af steikt-
um eggjum og kaffi og flýtti
mór út aftur, en ennlþá var eng-
inn á fötum til að taka við
greiðslunni hjá mér. Stúlkan,
sem það átti að gera, var ekki
'komin fram fyrr en ég hafði kom
ið öllu fyrir í bílnum.
Þegar ég losnaði úr gistihús-
inu, voru allar búðir opnar, svo
að ég ók að bílaumboðinu og
meðan verið var að fylla bílinn,
fór ég inn í varahlutabúðina og
keypti mér nýja viftureim til
iþess að hafa með mér til vara.
Nú var sólin komin vel á loft,
og ég var hræddur um, að Less-
ing og Jane hefðu gleypt í sig
morgunverðinn í snatri, eða jafn
vel verið búin að fá hann í her-
'bergið, og væru nú ef til vill til-
'búin jafnsnemma mér. En þegar
ég var kominn út á veginn á
thraðri ferð, sá ég ekkert til
iþeirra.
Ekki svo að skilja, að þetta
hefði gert neitt verulega til, en
ég vildi nú samt ekki láta Jane
halda að ég hefði svikið loforð
mitt við hana. Þau ætluðu að
gista í Lilongwe, sem var aðeins
tvö hundruð og fjörtíu mílur
fram undan, en það var nú samt
nægileg dagleið, því að vegurinn
var slæmur og auk þess ferja á
ieiðinni, til að tefja en til þess
að komast til Kasungu, sem var
áttatíu og fjórum mílum lengra.
Þar var einskonar gistihús á veg
um stjórnarinnar, og jáfnvel þótt
ég fengi ekki inni, gæti ég að
minnsta kosti fengið bað þar og
svo gœti ég sofið í bílnum. Þann
ig gæti ég skotið þeim heila dag-
leið aftur fyrir mig á þrem dög-
um. Það var engin ástæða til að
'halda, að þetta gæti mistekizt.
Samt var það dálítið skrítið,
að nú skyldi ég vera að hugsa
út ráð til að komast sem lengst
burt frá Jane, en bara í gær-
kvöldi var ég að reikna út, hvern
ig ég gæti orðið henni sem mest
samferða.
Yegurinn til Zomba var alls
ékki sem verstur, og ég var inn-
an klukkustundar frá Blantyre
kominn inn í þennan staif, sem er
annars höfuðstaður Njassalands
og krökur af ríkisþjónum af öll-
um stigum. Svo þurfti ég að kom
ast yfir Shire-ána, sem ég hafði
annars farið yfir eina bugðuna
af daginn áður, á brú, en í þetta
sinn varð ég að fara á fleka, því
að þarna er áin miklu breiðari.
Leiðin frá Nceu til Dedza er
ekki nema fimmtíu mílur en á
þeirri leið gerðist samt sitt af
hverju. Það fyrsta var í sam-
bandi við innlendan mann á reið
hjóli. Vitanlega eru býsna mörg
þúsund innlendra manna um
þessar slóðir og mikil hundraðs-
hluti þeirra á reiðhjól. Enda þótt
ég viti, að það muni vekja reiði
margra þarlendra manna og auk
þess brézka verkamannaflokks-
ins, þá get ég ekki%illt mig um
að segja, að engínn Afríkumaður
ætti að leyfa sér að hjóla nema
með gangandi mann á undan sér
og sá beri rautt flagg, og svo
annan á eftir sér’ sem gefi hon-
um bendingar um, hvernig hann
skuli haga sér í sambandi við
umferðina, sem á eftir honum
kemúr.
Ég kom fyrir langa, hæga
beygju og sá þá hjólreiðamann
svo sem hálfa mílú á undan
mér, sem hjólaði yzt á hægri
vegarbrún og fór í sömu átt og
ég. Jafnskjótt sem ég sá hann,
tók ég að gefa hljóð frá mér með
flautunni. Þetta er nauðsynlegt,
iþví að komi maður eitthvað í
námunda við hjólreiðamann þar
í landi, án þess að flauta, má bú-
ast við, að hann sleppi stýrinú,
rétti báðar hendur í loft upp og
fleygi sér síðan á veginn beint
framan við bílinn. Á þröngum
vegi getur þetta orðið að slysi,
einkum ef hjólreiðamaðurinn er
svo útfarinn í þessari list sinni,
að hann geti beðið með að detta
alveg fram að síðasta andartaki.
Ég dró úr ferðinni og flautaði
jafnt og þétt. Maðurinn hélt á-
fram að hjóla löturhægt, öfugu
megin á veginum, og þegar ég
nálgaðist hann með stuttum,
reglulegum bopsum í flautuna,
sá ég, að hinumegin á veginum
var hópur, líklega einir. fimmtán
Afríkumenn saman, og sá f-yrr-
nefndi yar að skrafa við þá. Ég
þóttist viss um, að nú hefði hann
heyrt til mín, og það jók á þessa
vissu mína, að hinir allir horfðu
beint á mdg. Ég varð því að
álykta, að maðurinn ætlaðí að
vera áfram á sömu vegarbrún-
inni, og láta mig fara framihjá.
En þegar ég fór framhjá hon-
um, varð það ljóst, að hann hafði
alls ekki orðið mín var. Hann
rak upp öskur mikið, beygði
þvert inn á veginn og beint á
brettið hjá mér. Ég reyndi að
ihindra þetta aiugljósa sjálfsmorð
með því að víkja bílnum fyrst
til hægri og síðan til vinstri, en
það varð til þess, að hann rann
til og stakkst síðan beint á nefið
í mjúka moldarhrúgu, sem þarna
var skammt frá.
Ég fór út og bjóst nú við að
finna stórslasaðan mann. En
hann var þá kominn upp á hjólið
aftur og þeysti nú burt, eins og
hann væri hræddur um að verða
eltur. Ég kallaði til hans, Og þá
sneri hann hjólinu við og kom
þjótandi til mín aftur, steig af
hjólinu og kastaði sér á hnén,
eins og hann væri að biðja mig
fyringefningar. Þetta voru ein-
kennileg viðbrögð, því að um
iþessar slóðir hefðu menn verið
miklu líklegri til að kasta á mig
grjóti.
Ég sagði honum, að ég hefði
fyrirgefið honum, en að hann og
vinir hans yrðu að hjálpa mér til
að losa bílinn. Þá brá svo við,
að karlmennirnir í hópnum
hxeyfðu ekki hönd né fót, en
Ihinsvegar gengu konurnar á
hann með þeim árangri, að inn-
an skamims var hann laus og kom
dnn upp á vaginn aftur. Ég spurði
hjólireiðamanninn, hvort hann
hefði nokkuð meitt sig, og hann
fuilvissaði mig, brosandi út und-
ir eyru um, að svo væri ekki.
Þegar óg hafði ekið nokkrar
mílur sá ég óvenju stórt tré, al-
laufgað, rétt við vegarbrúnina.
Þarna var hægt að fá ofurlítinn
skugga, svo að ég staðnæmdist
þarna og át bitann, sem ég hafði
haft með mér frá Blantyre. En
þegar ég var að því loknu kom-
inn vel af stað, heyrði ég ein-
hverja suðu í hægra framihjólinu
og þegar ég aðgætti nánar, sá ég,
að það var orðið vindlaust.
Ég flýtti mér að ná í það sem
til þurfti til að bæta úr þessu,
því að sízt af öllu vildi ég, að
gutli Fordinn næði í mig, með
Lessing við stýrið, því að þá
mundi Jane halda, að ég hefði
tafið fyrir mér viljandi. Ég var
orðinn mörgum kluikkustundum
á eftir áætlun — ekki einu sinni
kominn til Dedza, en þaðan voru
* X- *
GEISLI GEIMFARI
X- X- X-
— Þetta var viðburðarrík nótt,
Geisli. Fyrst var Rafheila-mynd-
sjánni stolið á læknisfræðisýning-
unni.... Síðar var Tamik, eld-
flaugavísindamanninum frá Aspen,
rænt!
ð versta er að ég hef ekki
hugmynd um hvernig þessir glæp-
ir voru drýgðir. Og samt.... hef ég
það á tilfinningunni að það sé sam-
band á milli þeirra.
svo hundrað og fimmtíu míluir
til Kasungu. Ég kom hjólinu á,
og kom öllu í lag. Nú hafði ég
ekki efni á að springa hjá mér
oftar, því að ég hafði efcki fleiri'
varahjól. Ég fékk að vita f
Dedza, að viðgerðin á því tæfci'
minnst hálftáma, svo að ég gekk
til gistihússins, komst þar í bað
og spurði hvort ég gæti fengið
þar nokkrar brauðsneiðar með
mér. Stúlkan lofaði að gera hvað
hún gæti og ég fór inn í barinn
til að skola rykið úr kverikunum.
Það hefði nú verið ögn betra að
sitja í mjúku stólunum í setustof
unni, en þar gat ég átt á hættu
að hitta Lessing.
Þegar ég ætlaði inn í afgreiðslu
stofuna aftur ti'l að vitja um
brauðið, datt mér í hug, að betra
væri nú að komast að því, hvort
Lessing og Jane væru raunvenu-
lega komin. Ég gægðist því út
um framdymar, og — viti menn
— þarna stóð guli Fordiinn hinu
megin á malbikaða bílastæðinu,
Hann sýndist manntómur og
leit út eins Og búið væri að ganga
frá honum fyrir nóttina. Lessing
hefði heldur ekki skilið hann
þarna eftir nema hafa fyrst tekið
farangurinn út úr honum, og þar
af gat ég ráðið, að nú væru þau
inni í gistihúsinu. Ég flýtti mér
því yfir bílastæðið og veginn tiil
verfcstæðisins.
Úr því að ég hafði sloppið við
að hitta Lessing, var óg feginn,
að ég hafði stanzað þa*na og
fengið þessa viðgerð, því að ekfci
var að reiða sig á, að noikkurt
almennilegt verkstæðd -------’ h
næstu grösum. ‘
Ég var ekfci kominn nema þrjá
tíu mílur í áttina til Kasungu,
þegar ég var örðinn svo syfjað-
ur, að það gat varla verið hættu-
laust að halda lengra áfram. Og
SHUtvarpiö
Föstudagur 6. júlí.
8.00 Morgunútvarp (Bæn. — T6n-
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.35
Tónleikar. — 10.10 Veðurfregnir)
12.00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12.25 Fréttir og tilkynningar).
13.15 Lesin dagskrá næstu viku.
15.00 Síðdegisútvarp (Fréttir og tilik.
— Tónleikar. — 16.30 Veður-
fregnir. — Tónleikar. — 17.00
Fréttir. — Endurtekið tónlistar-
efni).
18.30 Ýmis þjóðlög. — 1845 Tilkynn-
ingar. — 19.20 Veðurfregnir.
19.30 Fréttir.
20.00 Efst á baugi (Tómas Karlsson og
Björgvin Guðmundsson).
20.30 Frægir hljóðfæraleikarar; IVs
Edwin Fischer píanóleikari.
21.00 Ljóðmæli eftír Guðrúnu Jóhanns
dóttur frá Brautarholti (Skáld-
konan og Þorsteinn Ö. Stephen-
sen flytja).
21.20 Slavneskir dansar eftir Dvorálc
(Tékkneska fílharmoníusveit-
in leikur; Vaclav Talich stjórn-
ar).
21.30 Útvarpssagan: „Skarfaklettur**
eftir Sigurð Helgason; IV. Pétur
Sumarliðason).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Kvöldsagan: „Bjartur Dagsson**
eftir Þorstein Þ. I>orsteinsson;
III. (Séra Sveinn Víkingur).
22.30 Tónaför um víða veröld; —
fyrsti áfangastaður: Vínarborg
(Þorkell Helgason og Ólafur
Geirsson).
23.15 Dagskrárlok.
Laugardagur 7. júlí.
8.00 Morgunútvarp (Bæn. — Tón-
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.35
Tónleikar. — 10.10 Veðurfregnir)
12.00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12.25 Fréttir og tilkynningar),
12.55 Óskalög sjúklinga (Bryndís
Sigurjónsdóttir).
14.30 Laugardagslögin. — 15.00 Fréttir,
16.30 Vfr. — Fjör í kringum fóninn:
Úlfar Sveinbjörnsson kynnir
nýjustu dans- og dægurlögin.
17.00 Fréttir. — t»etta vil ég heyraj
Elísabet Jónsdóttir velur sér
hljómplötur.
18.00 Söngvar 1 léttuan tón.
18.55 TUkynningar. — 19.20 Veður-
fregnir.
19.30 Fréttir.
20.00 Upplestur; „Hólmgangan‘% smá
saga eftir Alexander Púskin
(Jón Aðils leikari).
20.30 Frá Grikklandi: Sigurður A*
Magnússon rithöfundur kynnir
gamla tónlist og nýja.
21.15 Leikrit: „Maðurinn, sem ekikl
vildi fara tU himna'* eftir Fran-
cis Sladen-Smith, 1 þýðingn
Áma Guðnasonar. — Leikstjórl
Lárus Pálsson. Leikendur: Ind-
riði Waage, Margrét Guðmunds-
dóttir, Róbert Arnfinnsson, Æv-
ar R. Kvaran. EmUía Jónsdóttir,
Helga Valtýsdóttifl, Arndi*
Björnsdóttir, Guðbjör^ Þor-
bjarnardóttir, Valúr Gíslason,
Þorsteinn Ö. Stephensen og
Gísli Alfreðsson.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Danslög. — 24.00 Dagskrárlolt,