Morgunblaðið - 06.07.1962, Blaðsíða 3
Föstudagur 6. júlí 1962
M r»n cvn nr AÐlÐ
ÞAÐ ER ekki ofsögum sagt, “
að Reykjavík hefur tekið
mi'klum stakka skiptum á
undanförnum árum. Borgin
hefur stækkað í allar áttir ný
ibúðahverfi hafa þotið upp
og háhýsi teygja sig í átt til
himins. Ætáð hefur verið
lögð mikil áherzla á það að
fegra borgina og má segja,
að Garðyrkjustofnun Reykja
ví'kur sé „alltaf að“, undir
ötulli stjórn Hafliða Jónsson
ar, garðyrkjustjóra.
Myndirnar tvær, sem á síð
unni eru í dag, sýna ljóslega
þá miklu breytingu, sém á
Hið nýja andiit Reykjavíkur
"—9fian Ifl OlTiAú''^—f~ • V .........................; •
borginni hafa orðið. Efri
myndina tók ljósm. Mbl Ólaf
ur K. Magnússon árið 1940,
um þær mundir, sem hafizt Raunar voru fyrstu tilraunir
var htenda af fullum krafti að til gróðursetningar gerðar ár
græða upp Tjarnargarðinn. ið 1912, við Bjarnargötuna,
Siommúnistar argir
út af kiarabótum
KOMMÚNISTABLAÐIÐ er geð-
vont í gær þegar það ræðir um
kjaramálin, en reynir þó að grípa
til gamalkunnra bardagaaðferða,
blekkinga og hreinna ósann-
inda. Það segir til dæmis áð for
eætisráðherrann hafi látið liggja
að því í þjóðhátíðarræðu sinni,
að ráðstafanir ætti að gera til
að svifta launþcga þeim kjarabót
um, sem þeir hafa að undanförnu
aflað sér. Rétt er því að rifja upp
ummæli Ólafs Thors, forsætisráð
berra um kjaramálin. Þau voru
svohljóöandi:
„Enn hafa gerzt á þessu sviði
miklir og merkir viðburðir. Á
ég þar við kauphækkanirnar, sem
urðu á Akureyri í vor samtímis
því sem Dagsbrún og atvinnurek
endur í Reykjavík hófu samn-
ingaumleitanir. Skal ég ekki
neita því, að telja verður nokkra
óvissu á, hvort efnahagskerfið
etenzt áorðnar kauphækkanir, án
þeSs að grípa þurfi til vaxtahækk
•na, lánsfjárskerðinga eða ann-
•rra svipaðra ráðstafana til varn
ar gegn verðbólgu. Vona ég þó
í lengstu lög að svo reynist.
Að þessu sinni er vikið af
glæfrabraut undanfarinna ára og
kröfugerðin nú, miðuð við það,
sem a.m.k. nokkrar vonir standa
til að leiði til raunhæfra kjara-
bóta. Eiga nú allir mikið í húfi
um, að sú verði reyndin og ættu
þá að mega vænta, að þáttaskil
séu hafin í kjarabaráttunni á fs-
landi, stefnt sé burt frá fyrri ára
yfirskinssigrum yfir í jafnar,
tryggar og raunhæfar kjarabæt-
ur. Mætti það þá vera mikið
gleðiefni öllum þeim, sem að þess
ari stefnu hafa unnið og hana
markað og raunar þjóðinni allri.
Nú nýverið hafa að sönnu þeir,
sem meira bera úr býtum kraf-
izt og fengið meiri kaupphækkan
ir en þeir lægst launuðu og verð
ur að játa, að það varpar skugga
á þessar vonir. Er þó að sjá hvað
setur, vona hið bezta, þar til hið
verra reynist, en taka síðan rétti
lega á því, sem að höndum ber.
Á ég enga ósk heitari í þessum
efnum en að vel rætist úr, en
vara þó við of mikilli bjartsýni,
því hér eru að verki lögmál, sem
ekki verða umflúin, þótt sam-
hugur og góðvilji ráði alltaf
miklu. En hvað sem öðru líður
bendir nú margt til þess, að
reynslan hafi nú sannfært menn
um að í kjarabaráttunni er síg-
andi lukka bezt, og að það er
ekki krónutala, heldur kaupmátt
ur tímakaupsins sem gildir. Er þá
skammt í fullan skilning á því,
að kauphækkanir umfram gjald
þol framleiðslunnar eru böl en
ekki bót. Eftir það miðast barátt
an við það eitt, að hlutur laun-
þega verði sem mestur innan
þess, sem auðið er að gjalda og
mun þá hefjast nýtt og merkt
tímabil í efnahagssögu íslend-
inga.
Ber nú allri þjóðinni að samein
ast í að stuðla að því, að þær
vonir, sem við þessa nýju stefflu
eru tengdar, megi rætast, öllum
til heilla og farsældar".
Mun mönnum að vonum reyn-
ast erfitt að lesa skilning komm
únistablaðsins • út úr orðum for-
sætisráðherra. En blaðið bætir
en þau tré reyndust illa og
um 1930 voru settar niður
hríslur frá. Þrastaskógi í
Grímsnesi, en það gekk held
ur ekki, því þær mynduðu að
eins kjarr. Rétt fyrir 1940 var
síðan gróðúrsett mikið af
trjáplöntum úr Bæjarstaða-
skógi og eru þær uppistaðan
í trjágróðrinum í Tjarnargarð
inum nú.
Neðri myndina tók Ólafur
K. Magnússon fyrir fáeinum
dögum og sínir hún, að mikil
breyting hefur orðið á. Trén
fremst á myndinni' eru aðal-
lega víðir norðan úr Þingeyj
arsýslu og kvað Hafliði þau
vera hin einu, sem fengju að
vaxa, því önnur væru klippt
til í limgerði. Víðirinn er frá
árinu 1945, en sumrin 1953 og
1954 fór fram mikil útpíöntun
í garðinum, en síðan hefur
lítið verið gróðursett af
trjám. Eftir 1957 komu svo
runnarnir, en þeir eru mjög
áberandi í garðinum í dag.
því við, að Morgunblaðið sé með
hótanir í garð launþega. Sann-
leikurinn er sá, að Morgunblaðið
hefur margbent á þá augljósu
staðreynd, sem enginn fær um-
flúið, að raunhæfar kjarabætur
byggjast eingöngu á framleiðslu-
aukningu. Ef allir fá meiri kaup-
hækkanir en nemur aukinni fram
leiðslu, verður ekki um raunhæf
ar kjarabætur að ræða. Það skipt-
ir því ekki meginmáli, hvort al-
menn kauphækkun nemur t. d.
5% eða 15%, ef framleiðsluaukn-
ingin er lægri en 5%, nema hvað
meiri hækkunin getur dregið úr
kjarabótinni, þar sem hún kann
að raska efnáhagsþróuninni.
Meginatriði málsins er það, að
nú er talið að efnahagslífið geti
nokkurn veginn staðið undir 4%
kjarabótum allra launþega og
hefði ef til vill þolað meiri kjara
bætur til hinna lægst launuðu,
eins og ríkisstjórnin óskaði eftir.
Hannibal Valdimarsson og Snorri
Jónsson sórust hinsvegar í fóst-
bræðralag til að hindra að lægst
launaðir verkamenn fengju meiri
kjarabætur en aðrir. Þeim tókst
það með því að knýja fram
meiri hækkun til járnsmiða en
verkamanna. En afleiðingin af
því hefur orðið almennar kaup-
hækkanir.
Verkamenn munu sjálfir dæma
um það, þegar þeir fá aðstöðu
til, hvor stefnan hefði fært þeim
meiri kjarabætur.
STAKSTEiNAR
Bílar og Tímin
í gær birti Tíminn geysimikla
forsíðugrein, sem hefst á þessum
orðum:
„í vor heyrði Tíminn orðróm
þess efnis, að ríkisstjórnin hyggð
ist hækka benzínlitrann í 7 kr.
en jafnframt fella niður aðflutn
ingsgjöld af bílum. Jafnframt
fylgdi sögunni, að ríkisstjórnin
hefði í hyggju að koma þessari
skipun á í haust.
Síðastliðinn þriðjudag stað-
festi svo aðalmálgagn ríkisstjón
arinnar, Morgunblaðið, þennan
orðróm í forystugrein, sem það
nefnir: Eru bílar lúxus?“
Morgunblaðið verður að
hryggja Tímann með því, að
þennan orðróm. hefur það aldrei
heyrt og efast satt að segja stór
lega um að Tímamenn hafi heyrt
hann. Af þessari einföldu á.stæðu
gat Morgunblaðið ekki staðfest
„orðróm“ Tímans. Síðan vitnar
blað Framsóknarflokksins til um
mæla í ritstjórnargrein Morgun-
blaðsins og bætir við:
„Þarna er ekki verið að segja
að gjöld verði felld alveg niður,
heldur að þau lækki.“
Þessi síðari ummæli eru fyrir
ferðarminni hjá Tímanum en
hin fyrri, þótt skýrt sé tekið
fram að það sem Mbl. stakk upp
á var nokkur lækkun aðflutn-
ingsgjalda en alls ekki niðurfell
ing þeirra.
Framsóknar-
hugsunarháttur
Annars er grein þessi ágætt
dæmi um Fram.sóknarhugsunar
hátt. Fyrir utan falsanirnar
finnst Tímanum það fjarstætt
að ræða um málefni, hvort lield
ur þau eru stór eða smá, án þess
að setja þau á f'okkspólitísk
mæliker. Ekkert megi ræða á
opinberum vettvangi, fyrr en
flokksleiðtogar hafi tekið um
það endanlega ákvörðun og um
ræður séu þess vegna út í blá-
inn. Framsóknarmenn geta tkki
n?.3ð nokkru móti skilið það, að
Morgunblaðið veki athygli á
vandamálum, án þess að stjórn
sú, sem það vissulega styður af
alefli, hafi tekið um það ákvörð
un. Þetta er einn þáttur Fram-
sóknarþröngsýninnar.
En til að forða misskilningi,
þá telur Morgunblaðið að eng-
um hafi dottið í hug að hækka
benzín í 7 krónur né heldur að
fella niður aðflutningsgjöld af
bílum nema þeim Tímamönnum.
Dæmdu sig úr leik
f gær birti Alþýðublaðið mik
inn forsíðuleiðara, sem er með
því ofsafengnásta, sem sett hef-
ur verið fram. lengi. Þar segir
til dæmis:
„Það er ekki venjulegt íhald,
sem leitt hefur verið til valda í
Hafnarfirði. Jafnvel Sjálfstæðis
menn sjálfir viðurkenna, að meg
inuppistaðan í þeirri valdaklíkn
sem nú stjórnar þar, sé ribbald
ar á þólitíska vísu, fullir af
margþættri minnimáttarkennd,
haldin pólitiskri ósvífni svo að
fádæmi finnist önnur eins á lánd
inu. Hvað sem um það er, er það
vitað að forystumennirnir eru af
gamla nazista-skólanum: haturs
fullir, tillitslausir og fyrirhyggju
lausir.
Slík ummæli eru ósæmileg
lýðræðissinnuðu blaði og til mik
illar minnkunar fyrir ritstjórn
þess. En hitt er rétt, að þau eru
í samræmi við bardagaaðferðir
Alþýðuflokksmanna í Hafnar-
firði, en einmitt slík framkoma
þeirra hefur dæmt þá þar úr leik
svo að Sjálfstæðisflokkurinn áttl
ekki annars úrkostar en starfa
með Framsóknarflokknum. Kr
aðeins vonandi að Hafnarfjarðar
pólitik Alþýðuflokksins verði
ekki oftar innleidd í iandsnr.ála
blað.