Pressan - 03.12.1992, Blaðsíða 23
FIMMTUDAGUR PRESSAN 3. DESEMBER 1992
23
og er búin að taka allt og alla í sátt,
ekki síst sjálfa sig.
Lítið hefur farið fyrir Jóni Óttari
Ragnarssyni undanfarið, enda
maðurinn í Ameríku. Fyrir tveim-
ur árum gerði hann upp við Stöð 2
í bók sinni Á bak við œvintýrið. í
bókinni segir hann frá hryggðar-
og gleðistundum bak við tjöldin
og sviptir hulunni af fjármálavefn-
um sem spunninn hafði verið um
sjónvarpsstöðina. Og þá flaug
hrafninn er uppgjör annars sjón-
varpsmanns, Ingva Hrafns Jóns-
sonar. Bókin kom út 1988, eftir að
Ingva Hrafni hafði verið vikið úr
starfi fréttastjóra sjónvarpsins. í
bókinni segir hann frá storma-
sömum árum hjá sjónvarpinu,
átökum um stefnu og samskipt-
um sínum við útvarpsstjóra og út-
varpsráð.
Saga Höllu Linker, Uppgjör
konu, sem kom út fyrir fimm ár-
um, vakti feiknaathygli. f bókinni
segir Halla á afspyrnu hispurs-
lausan hátt frá fortíðinni og lífi
sínum með fyrrum eiginmanni
sínum, Hal Linker kvikmynda-
gerðarmanni, en ævi hennar
reyndist hafa verið allt öðru vísi en
menn höfðu haldið. Guðmundur
J. Guðmundsson jaki gekk til
fullnaðaruppgjörs við ýmsa þætti
ævi sinnar og lagði spilin á borðið
í Baráttusögu Omars Valdimars-
sonar sem út kom fyrir tveimur
árum. Jakinn hafði reyndar ffá svo
mörgu öðru að segja að það nægði
í aðra bók og kom hún út árið áð-
ur.
KARLARNIR
Rétt eins og með konurnar hafa
margir íslenskir karlmenn hleypt
þjóðinni inn á sig og lýst gleði og
raunum í opinskárri viðtalsbók.
Náttúran hrópar og kallar er ný-
útkomin ævisaga Guðlaugs Berg-
mann, skráð af Óskari Guð-
mundssyni. I bókinni segir Gulli í
Kamabæ sögu sína á afar fúspurs-
lausan hátt og dregur ekkert und-
an. Sagt er frá tilfinningum,
hjónabandinu, breyskleikum
mannlegs eðlis, sigrum og ósigr-
um. Önnur ný viðtalsbók, Lífs-
saga Ragga Bjarna, er skráð af
Eðvarði Ingólfssyni. f bókinni seg-
ir Ragnar frá æsku sinni, söngn-
um og einkalífinu, þar á meðal
dekksta tímabili ævi sinnar.
Guðni rektor Ómars Valdi-
marssonar er að sjálfsögðu saga
Guðna Guðmundssonar í MR,
sem aldrei hefur skafið af hlutun-
um og lætur gamminn geisa í ný-
útkominni bók. Hugsað upphátt
inniheldur æviminningar Svavars
Gests, þar sem hann segir ffá erf-
iðum bernskuárum sínum og ill-
kynja sjúkdómi. Þóra Kristín Ás-
geirsdóttir ræðir við Guðberg
Bergsson í Metsölubókí bókinni
kvartar skáldið hvorki né kveinar,
heldur lýsir bernskunni, mótun-
arárunum og leiðinni til skáld-
skapar. Lífróður Árna Tryggva-
sonar leikara og Ingólfs Margeirs-
sonar sló eftirminnilega í gegn um
síðustu jól.f bókinni segir Ámi ffá
sigrum og vonbrigðum í h'fi sínu,
vanheilsu sem fæstir vissu um.
Svanhildur Konráðsdóttir
skráði mintiingar Jónasar Jónas-
sonar útvarpsmanns ífyrra íbók-
inni Lfsháskanum. í bókinni seg-
ir hann, eins og allir hinir, hisp-
urslaust frá lífi sínu, m.a. gömlum
sögusögnum um hann sem sumar
vom beittar og ristu djúpt. Heiðar
Jónsson opnaði sig í fyrra í bók-
inni Heiðar - eins og hann er,
sem Nanna Rögnvaldardóttir
skráði. Þar segir sögu sína einlæg-
ur, opinskár maður sem þorir að
vera hann sjálfur, þrátt fyrir um-
tal. Sama ár sagði Ömar Ragnars-
son m.a. ffá fyrstu ástinni í endur-
minningum sínum og í viðtals-
bókinni Ladda fékk Þráinn Bert-
elsson hinn góðkunna háðfugl til
að opna sig upp á gátt. f bók Silju
Aðalsteinsdóttur Bubba er engu
sleppt úr viðburðaríkri ævi trúba-
dorsins. f bókinni segir hann á
yfirmáta opinskáan hátt frá freist-
ingum dópsins, sorginni og ást-
inni.
Garðar Sverrisson skráði bók-
ina Kristján, þar sem stórsöngv-
arinn Kristján Jóhannsson segir af
einstakri hreinskilni ffá vonbrigð-
um sínum, glæstum sigrum,
dökkum skugga öfundar, ástríðu
og sorg. Ferðagarpurinn Ingólfur
Guðbrandsson er búinn að segja
sögu sína og í bók Sveins Guð-
jónssonar, Lífsspegli, er hann
sagður fjalla um konur og ástina
af þeirri ástríðu sem einkenni
gerðir hans allar. Af öðrum körl-
um sem birst hafa íslendingum í
viðtalsbók má nefna Flosa Ölafs-
son, Sverri Hermannsson og loks
Bjöm Sv. Björnsson, sem sagði al-
þjóð söguna sem ekki mátti segja.
HVUNNDAGSHETJURNAR
f skugganum af þeim sem
þekktari eru í íslensku þjóðfélagi
standa hvunndagshetjur, sem
einnig hafa orðið efni í viðtals-
bækur. Fyrsta ber þar að nefna
Lífsbók Laufeyjar, baráttusögu
Laufeyjar Jakobsdóttur, ömm-
unnar í Grjótaþorpinu, skráð af
Ragnheiði Davíðsdóttur. í bókinni
segir Laufey á opinskáan hátt frá
kynnum sínum af skuggahliðum
mannlífsins í miðborg Reykjavík-
ur og baráttu sinni í þágu lítil-
magnans. Fréttaritarapistía skör-
ungsins Regínu Thorarensen
þekkja allir, en I þeim tekur hún á
öllum þessum helstu málum;
kleinuverði, kjólagæðum, kaffi-
boðum og kaupfélaginu. í bókinni
Regína — fréttaritari af guðs
/:áð, sem skráð er af Jóni Kr.
Gunnarssyni, hefur Regína enn
fleiri og stærri orð um vöruverð
og þjónustu fyrir austan fjali.
Af Ufi °g sdl er saga Þóru Ein-
arsdóttur sem kennd er við
Vernd. í bókinni segir hún m.a.
frá þrotíausu starfi sínu í þágu
þeirra sem fæstir vilja vita af, róna
á íslandi og holdsveikra á Ind-
landi. Leifur Muller, sem nú er lát-
inn, lenti í mikilli þolraun á styrj-
aldarárunum, er hann var tekinn
höndum af nasistum. f bók Garð-
ars Sverrissonar, Býr Islendingur
hér?, segir Leifur áhrifamikla sögu
sína. Lífsstríðið er frásögn Mar-
grétar Róbertsdóttur, skráð af Ei-
ríki Jónssyni. f bókinni segir
Margrét frá miklum raunum sem
hún upplifði á stríðsárunum,
þrengingum síðar á Islandi og
hamingjunni sem loks tók við.
Árni í Hólminum er að sjálfsögðu
saga Árna Helgasonar, bindindis-
manns og hvunndagshetju í
Stykkishólmi. f bók Eðvarðs Ing-
ólfssonar lætur þessi óþreytandi
stórtemplar gamminn geisa, í
heldur lengra máli en í Velvak-
anda Morgunblaðsins.
GARPARNIR
Ekki er hægt að ljúka þessari
umfjöllun um íslenskar viðtals-
bækur síðustu ára án þess að geta
garpanna. Sögur sægarpa koma út
nokkuð reglulega og þetta árið er
það í kröppum sjó, saga Helga
Hallvarðssonar skipherra, skráð af
Atía Magnússyni. í bókinni segir
Helgi frá landhelgisstríðum, sæ-
görpum og svaðilförum. Sveinn
Sæmundsson hefur skrifað
minnst tíu bækur um íslenska sjó-
menn og Hjörtur Gíslason hefur
skráð sögu nokkurra trillukarla og
bók hans Aflakóngar og athafna-
menn kom út í þremur bindum.
Saga flugmannsins kemur
aldrei á óvart í jólaflóðinu og að
þessu sinni er það kempan Þor-
steinn J. Einarsson sem segir frá
ævintýrum og hættum í bók sinni
Dansað í háloftunum. Læknar
eru sömuleiðis vinsælir viðmæl-
endur. Þetta árið er það reynslu-
saga Guðbrands Híðar dýralækn-
is, Eyrnatog og steinbítstak. Bók
Ólafs E. Friðrikssonar, Lceknir á
vígvelli, kom út í fýrra, en þar
sagði Gísli H. Sigurðsson læknir
frá störfum sínum í hernumdu
Kúveit og ógnum stríðsins; átaka-
saga sem frá upphafi var dæmd til
að koma út á bók.
Bergljót Friðriksdóttir
smaa
letrið
Það hefur ekki farið framhjá þeim
sem stunda bíóin að mannkynið er
sífellt að verða dónalegra og dóna-
legra. Það eru ár og aldir síðan sýnd
hefur verið mynd í bíó þar sem að-
alleikararnir stunda ekki kynrhök fyr-
ir framan kvikmyndatökuliðið og
ekki alltaf í trúboðsstellingunni.
Roseanne er líklega eina kvenleik-
konan í Hollywood sem enn hefur
ekki sést nakin á hvíta tjaldinu. Jafn-
vel karlarnir í Holly-
wood keppast um
að afklæðast og
sýna á sér rassinn.
En dónaskapurinn
sækir víðar að. Nú
syngja sumir popp-
arar um löngun
sína til að láta ein-
hverjar kvensniftir
svitna þar til þær
geta ekki svitnað
meir en aðrir láta
sér nægja að
stynja.
Og dónaskapurinn
er líka kominn í
jólabókaflóðið ís-
lenska. Fyrir fjórum
árum kom út ein dónabók; Unaður
kynlífs og ástar. Það var Skjaldborg
sem gaf út. í þessari bók mátti sjá
teiknað fólk hafa samfarir í öllum
mögulegum og ómögulegum stell-
ingum. Þetta var árið 1989.
Árið 1990 leituðu Örn og örlygur í
sama farið og gáfu út Sjafnaryndi. í
þeirri bók mátti sömuleiðis sjá
teiknað fólk hafa samfarir í mögu-
legum og ómögulegum stellingum.
Árið 1991 keyrði
síðan um þverbak.
Skjaldborg lék
sama leikinn og
tveimur árum fyrr
og gaf út Unaðs-
drauma og
ímyndanir kyn-
lífsins. Aftur var
það teiknað fólk
sem bylti sér í
ástaleikjum. Örn
og Örlygur voru
líka komnir á
bragðið og gáfu
Út Betra kynlíf.
Iðunn reyndi að
taka þátt í þessu en vildi vera sett-
legri og gaf út Listina að kyssa.
Og í ár heldur skriðan áfram af full-
um krafti. örn og Örlygur geta ekki
hætt og gefa út Töfra kynlífsins.
Enn með sama teiknaða fólkinu í
teiknuðum ástaleikjum. Og Forlagið
er komið í leikinn og gefur út Ást-
arelda. Þar er Ijósmyndað fólk í
ástaleikjum innan um það teiknaða.
Lausleg athugun bendir til að það
teiknaða sé heldur dónalegra og
blygðunarlausara í athöfnum sín-
um. Fjölvi-Vasa gefur síðan út Ung
og bálskotin og kunnum ekkert að
passa okkur og ætlar sjálfsagt með
því að koma ungirngunum á bragð-
ið sem fyrst.
Efni þessara bóka allra er í stórum
atriðum eftirfarandi: Karlinn ofan á.
Karlinn situr og hallar sér fram. Kon-
an ofan á. Konan situr með bakið að
honum. Konan hallar sér aftur. Kon-
an krýpur. Sitjandi. Konan situr og
snýr að honum. Konan snýr hliðinni
að honum. Konan situr og snýr baki
karlinn. Krjúpandi. Tilbrigði í upp-
réttri stöðu. Konunni lyft. Kynfærin
lárétt. Standandi. Hliðarstellingar.
Karlinn fyrir aftan. Upprétt hunda-
stellihg. Konan hallar sér fram. Karl-
inn snýr frá konunni. Bæði á bakinu
og konan ofan á. Konan situr og
snýr baki að karlinum. Hún beygir
sig fram.