Lesbók Morgunblaðsins - 16.04.1988, Síða 11

Einskonar líf í
sambandinu
milli
ú byrjaðir að vinna að grafíkmyndum á
árunum 1951—1952 í Lacouriere-vinnu-
stofunni. Hvað kom til að þú byijaðir á
þessu myndformi?
— Satt að segja var þetta ekki mitt eig-
ið frumkvæði — frú Lacouriere sá einu sinni
mynd eftir mig í glugganum á Galerie Carré
og sagði síðan við mig nokkuð, sem ég
gleymi aldrei: „Ég sá svo fallega plötu eft-
ir þigÞað sem hún sá líktist grafík.
Síðan fór ég að stunda Lacouriére-vinnu-
stofuna og dag einn var mér boðin aðstaða
þar og ráðgjöf. Mér var einnig sagt að allar
myndimar sem ég ynni þar yrðu gefnar út.
Þannig bytjaði þetta. Mig hafði lengi
langað til þess að reyna mig á þessu- sviði,
en aldei þorað. Ég sló því alltaf á frest af
því að mér fannst ég ekki kunna nóg fyrir
mér. Mér virtist þessi aðferð vera alltof
þung í vöfum, allt of mikið umstang, en ég
fékk góða hjálp frá prentaranum.
Christian Labbaye ræðir
við franska málarann
PIERRE SOULAGES,
sem varð frægur á sjötta
áratugnum fyrir
sérstæðar
abstraktmyndir sínar, en
hefur einnig fengizt við
grafík og stendur nú að
grafíksýningu í
Listasafni íslands.
Pierre Soulage á yngri árum.
— Þú byijaðir á þvi að nota sama mýnd-
efnið og í máiverkum þínum við fyrstu
ætingamar.
— Já, það er rétt hvað fyrstu tvær æting-
amar varðar, en um leið og ég fór að skilja
um hvað þetta snerist allt saman fór ég að
þora að tjá mig án þess að styðjast við það
sem ég jafði gert áður í málverkum. Ég var
leitandi í byijun, en um leið og maður fór
að vinna með efni eins og lakk, sým, tiják-
voðu, sykur, í stuttu máli öll þessi efni, sem
em notuð í málmristur, þá þarf í rauninni
ekkert að leita. Þetta er sama aðferðin og
er notuð við gerð ætinga. Maður er i
raunirini að setja sjálfum sér takmörk með
því að byija að vinna með fyrirfram ákveðna
hugmynd eða þegar maður vill endurskapa
Dæmigert Soulage-málverk, 1959.
eitthvað. Þess vegna valdi ég svo að segja
alveg frá upphafí hugmyndir, sem hentuðu
lakkinu, sýmnni, ætingu og vöm, sem em
gmndvallaratriði ætingagerðar.
— Eitt er það sem allir tala um, sem
hafa séð myndir þínar, það er nýjunga-
gimin í þeim — þú notar kopar sem er
sundurskorinn, uppétinn af sýru, og
síðan prentar þú prufuna með því að
renna henni einu sinni í gegnum press-
una.
— Já, en þar hefur margt spilað inn í
sem ég verð að reyna að aðskilja. Hr. La-
couriére hvatti mig áfram og sagði mér að
hafa engar áhyggjur. Ég gæti haldið áfram
svo lengi sem einhver kopar væri eftir. Ég
tók eftir því að meira að segja þegar það
var komið gat á koparinn, þá gerðust hlutir
sem stóðu framar mínum vonum. Það kem-
ur gat á plötuna af slysni að sjálfsögðu —
þannig var það í byrjun a.m.k. — og ég tók
eftir því að þar sem gatið var kom hvítur
pappírinn í ljós, með engu á, bara sinni
fallegu áferð eins og pappír sem er ekki
búið að prenta á. Eftir því sem ég risti
dýpra í plötuna, þess svartari varð svarti
hlutinn, þangað til ég var allt í einu kominn
í gegnum plötuna og niður í hvítt. Þá hafði
allt umtumast. Venjulega fer maður frá ljós-
gráu yfir í dökkgrátt, síðan yfir í svart, siðan
enn svartara og enn svartara og þar liggja
takmörkin. En ég komst allt í einu hring-
inn, niður í hvítt. Þá þurfti ég að hugsa
verkið allt upp á nýtt og fannst það mjög
speimandi.
Ég fór að vinna á þennan hátt — ekki
bara að gera göt á plötuna, heldur líka að
breyta útlínunum. Ég lét mér ekki alltaf
nægja rétthyming heldur notaði ég form
sem urðu til fyrir tilviljun. Tilviljun sem ég
sætti mig við eða sem ég hafði framkallað
með samvinnu sýru og kopars.
Mér finnst ennþá gaman að vinna svona
— tilviljanimar opna ófyrirsjáanlega mögu-
leika, eitthvað ópekkt sem maður á á hættu
áð týna sér í. Ég er ekki endilega að leita
eftir þessum áhættum, en ég hef fundið
ýmislegt í þeim, sem mér hefði aldrei dottið
í hug. Mér finnst vera mjög hvetjandi að
vinna án þess að vera bundinn af einhveiju,
sem maður vill endilega framkalla.
— Þannig að þú ert í sífellu að kanna
möguleikana, sem pappír, blek eða kopat
bjóða, þú gerir tilraunir með efnin?
— Já, og á meðan á þessari könnun
stendur fæðist myndin og ég tek ákveðna
stefnu ef ég hrífst af einhverju í henni og
ég reyni að gera hana sterkari.
— Þá er við hæfi að minna á þekkta
tilvitnun þína: „Það sem ég geri, kennir
mér hverju ég er að leita að. . . “
— Ég hef mjög náið samband við það
sem ég er að vinna við, í koparnum sem ég
er með á milli handanna leynist þegar eitt-
hvað af prentaðri prufunni. Þegar ég vinn
ætingu gerist í rauninni það sama og þegar
ég er að mála, ég vinn með liti, útlínur og
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 16. APRÍL 1988 1 1
pappirs og
bleks