Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1967, Síða 11
9
maöurinn hvílst í höll sinni, er
við ókum þar framhjá, verið
þreyttur efir Moskvuförina og
útifandinn. Tæpast að honum
hafi verið hugsað til fornvinar
síns Ben Bella, sem sat þar í
fangelsj skammt frá.
Mikið klæjaði mig samt í
fingurna, sem blaðamanni.að
mega ekki ganga fyrir þessa
tvo menn, spyrja þá spjörunum
úr, eiga við þá eitt gamaldags
viðtal upp á íslenzku, en vafa
laust hefði slíkt ekki tekizt
nema á löngum tíma.
Fjölbýlishús með gati í miðj-
unni.
Nú þótti við eiga að sýna okk
ur eitt nýtt fjölbýlishús, og var
það með nokkuð öðru sniði en
blokkirnar okka-r í Reykjavík.
Eitthvað voru konur þar frjáls
legri, því að þær höfðu varp-
að blæjunum, og sýndu okkur
óhikað íbúðir sínar. Skrautlega
voru þær klæddar og vingjarn
legar á svipinn.
Það vakti furðu. að gegnum
allar hæðir hússins í miðjunni,
var op, garður á svölum á
hverri hæð, svart-hvítir tíglar
settu svip á öll gólf. Lífskjör
þessa fólks sýndust ekki lakari
en gengur og gerist annars
staðar hjá miðstéttarfólki.
Nú var hitinn orðinn allmik-
ill, og þurftu sumir ærið oft
að strjúka sveitt andlit sitt
með vasaklútnum, og tæpast
gátum við haft það eins og Ar
abarnir að leita undir tré, sem
klippt eru gagngert þannig, að
þau veiti einhvern skugga, þeg
ar sólin er hæst á lofti. Mætti
nefna þau forsælutré.
Gómsætur arábiskur matur og
piparmintute
Var það því tekið til bragðs
að fará með okkur á veitinga-
hús. Það vár stórt og mikið,
og stóð ekki að baki því bezta,
24. desember 1907 -------------
sem þekkist í hinum vestræna
heimi. Þar var sezt að snæð-
ingi, og enginn var svikinn af
matnum. Fyrst fengum við
grænar olífur og allskyns góm
sætar kryddjurtir og ávexti í
forrétt. Var það sérstaklega
bragðgott þótt kryddið væri
nokkur sterkt. Síðan fengum
við kjötrétt, sem var vafinn inn
an í einskonar pönnukökur, ein
staklega bragðgóður. Síðan
komu kjúklingar og að síðustu
var sett á borðið skál full af
allskyns ávöxtum. Með þessu
var drukkið rauðvín frá Sor-
ensen í París, en börnin mín
fengu ávaxtasafa. Á eftir feng-
um við svo arabiskt te með pip
armintubragði, einstaklega
gott og hressandi. Allur þessi
viðurgerningur var til mikils
sóma, og var allt þetta innifalið
í ferðakostnáði, sem Sunna sá
um, og var mjög í hóf stillt.
Þjónn sá, sem gekk um beina
kenndi mér að þakka fyrir mig
á arabisku, en þá segir maður
nokkuð snöggt „Saha“. Kom
mér það að notum síðar, er ég
hitti gamla Arabahöfðingjann.
f gegnum gömlu Arabahverfin
Næst lá leið okkar inn í Ar-
abahverfin, og hygg ég, að til
þeirrar ferðar hafi verið beð-
ið með mestri eftirvæntingu.
Nær engir okkar höfðu áður átt
þess kost að kynnast Aröbum
á heimilum þeirra.
Það er talið, að sum þessara
gömlu Arabahverfa, sem byggð
eru utan í hæðir Algeirsborg-
ar séu ævagömul, og mörg
þeirra byggð á árunum fyrir
Kristsburð, enda er byggingar-
lag eftir því..
Yfirleitt gengum við niður
frá hæðunum, gegnum það, sem
Arabamir kalla götur, en við
myndum varla nefna því
nafni, enda eru þær svo mjóar,
að sæmilega handleggjalangur
maður getur snert húsveggina
meðfram þeim báðum höndum
samtímis. Göturnar eru yfir-
leitt tröppulaga, en pallar eru
þó á milli trappana víðast hvar,
og inn af þeim eru svo „íbúð-
irnar“.
SmáíbúðahverfiS
Ég hef nafnið á „íbúðum“
þessum innan gæsalappa, svo
furðuiegar þóttu okkur þær.
Eitthvert op, misstórt, var fyr-
ir þeim í dyrastað, og oftast
grófur strigapoki í stað hurð-
ar. Innan við var svo „íbúðin“.
ekki stærri en 2x2 metrar að
flatarmáli, og í þessu herbergi
bjó öll fjölskyldan, konurnar
og krákkarnir og eiginmaður-
inn, þegar hann var heima.
Einhvers staðar í þessum
„stigagangi“ var svo eitt sal-
erni, opið „pissoir“, þar sem
gamlar úlfaldahetjur köstuðu
af sér vatni, án þess að veita
iðandi manngrúanum sérstaka
athygli, svona rétt eins og fólk
gerir á íslandi úti í náttúr-
unni, á ferðalögum, en fer þó
dult með.
Einn var vatnskrani við stiga
ganginn, þar sem krakkar sóttu
vatn til heimilisþarfa í alls-
kyns ílát úr plasti, leir og tré,
hið merkýegasta samsafn af
koppum og kyrnum.
Innan um allan þennan Sóða-
skap 'léku sér svo undurfögur
hfokkinhærð, lítil börn, svört
Eftir
Friðrik
Sigurbjörnsson
á brún og brá, og einn hafði
brugðið yfir höfuð sér plast-
poka, sem okkur á Vesturlönd-
um er sagt að halda frá litlum
börnum vegna slysahættu.
Skyldleiki viS Islendinga lítill
En litlu börnin og raunar þau
stálpaðri líka, þarna í Algeirs-
borg, eru ljómandi falleg og
glöddu hjarta manns. Hvað mik
ið, sem við reyndum að koma
auga á afkomendur íslenzku
þrælanna þarna, Ijóshærðra og
bláeygðra, var ekki viðlit að
finna neinn skyldleika með
Tyrkja-Guddu og sálufélögum
hennar, enda hætt við að blóðið
hafi þynnst eitthvað á langri
leið.
Hafa þeir lært slátursgerð af
íslendingum?
Eitt fannst okkur þó benda
til skyldleika við íslendinga og
það voru kjötbúðirnar. Þar
hengu upp um alla veggi vamb-
ir og keppir, og í búðarglugga
einum sáum við velverkuð svið,
þótt fremur væru þau ólystileg
innan um flugnamergð og ó-
hreinindi. Máski hefur Tyrkja-
Gudda kennt þeim til sláturgerð
ar, kennt þeim að meta súr-
mat, máski hafa þeir haft blóð
mör og lifrarpylsu ásamt lunda
böggum til hátíðabrigða? Skýr
ingin er þó sjálfsagt einfaldari
en þessi og ekki eins langsótt.
Þykir mér líkiegt, að Aröbum,
eins og okkur Íslendingum áð-
ur fyrr, hafi reynst erfitt að
geyma mat óskemmdan lengi,
og þess vegna tekið til braigðs
að koma honum fyrir í kepp-
um og vömbum og súrsað hann.
Neyðin kennir alls staðar naktri
konu að spinna.
Kynnisferð ungra íslenzkra
hjóna til Algier
Einhverjum okkar datt í hug,
að ráð væri að bjóða öllum
nýgiftum íslenzkum hjónum í
ferð um Arabahverfi Algeirs-
borgar. Myndi það sýna þeim,
að allt er ekki fengið með rík-
mannlegum . íbúðum. Nægju-
semi er ævinlega dyggð, og
hamingjan er ekki alltaf fólgin
í miklu prjáli'og hégóma, held
ur oftast í einfaldleikanum.
Ekki má samt skilja orð þessa
félaga míns á þann veg, að
hann óski eftir, að við íslend-
ingar slökum á hóflegum kröf-
um okkar í byggingarmálum.
Síður en svo. Það er ekki svo
langt síðan við bjuggum sjálfir
í frumstæðum hreysum, þótt á
síðustu mannsöldrum hafi ver-
ið unnin þrekvirki í húsnæðis-
málum hérlendis.
Máski er það sorglegt að
ganga í gegnum þessi hverfi.
En örugglega er það lærdóms-
rikt. Við tölum á margvísleg- '•
an hátt um vanþróaðar þjóðir,
lítum jafnvel niður á þær, sum
ir hverjir. En fæst okkar ger-
um við okkur þess nokkra
grein, hvað hugtakið merkir.
i
Öryggisleysið allsráðandi
Að ferðast meðal Arabana í
Algeirsborg kennir okkur
margt, Við meltum það máski
ekki allt í einu, — en svo kem
ur það yfir okkur yfirþyrm-
andi hvað okkur finnst þessar
þjóðir eiga margt ólært, á hve
marga vegu væri hægt að
hjálpa þeim.
Meðan við búum við alls-
nægtir. og öryggi um 'íf okk-
ar, ættum við að hugsa til þess
ara þjóða, þar sem öryggi
mannslífanna er minna en ekk-
ert, og fólk veit nánast ekki,
hvort það á málungi matar á
næsta degi.
Eitthvað fannst okkur al-
sírski fararstjórinn okkar mið-
ur sín. þegar hann var að sýna
okkur þessi hverfi líkt og hann
skammaðist sín eitthvað fyrir
þau.
É« ljósmynda úlfaldahöfðingj-
ann
Á leiðinni að Mosku Múha-
meðstrúarmanna varð á vegi
mínum gamall úlfaldahöfð-
ingi, svipmikill með mikið
skegg, klæddur í yfirhöfn. sem
mér sýndist einna helzt vera
úr strigapokaefni. Þessi sonur
spámannsins vakti eftirtekt
mína, svo að ég gekk í veg
fyrir hann á götunni, lagði
hönd á brjóst mér og sagði:
,.Allah“ benti á kvikmyndavél-
ina mína og á hann, og virt-
ist hann skilja það. að: mig lang
aðí til að taka af honum mynd.
Gamli maðurinn varð góðfús-
lega við bón minni, sétti upp
Framhald á bls. 62
Arabisku börnin í öngstrætunum eru falleg og indæl, en leik-
svæði þeirra er hulið óhreinindum. Takið eftir plastpokan-
um á höfði litla herrans. (Mynd Fr. S).
Fáeinar svipmyndir
frá sólheitum degi
í Norður Afríku
Moskan í Algeirsborg. Takið eftir mönnunum þremur, sem
sitja I skugga „minarettunar“. (Mynd: Fr. S.)
■LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 43