Lesbók Morgunblaðsins - 15.10.1961, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
467
aðra, og allir verða þeir að halda
hinum sama hraða, annars er hætt
við stórslysi, þar sem ekið er með
ofsahraða og menn verða að taka
beygjur og skjótast út á þvergöturn-
ar án þess að draga úr hraðanum.
í Arabaríkjunum er bílakstur nán-
ast kappakstur. Hver bílstjóri er ein-
ráðinn í því að vera fremstur, því
að annars finnst honum hann verða
sér til skammar. Og allir eru vissir
um að þar ræður tillitsleysið, enginn
hliðrar til fyrir öðrum, og þess vegna
aka allir í loftinu enda þótt þeir
þurfi ekki að flýta sér. Og hornin
þeyta þeir látlaust. Eg er hér um bil
viss um, að ef hornið væri í ólagi,
myndi bílstjórinn ekki hreyfa bílinn.
Þeir þeyta hornin eins hátt og þeir
geta og láta þau þruma lengi í senn,
svo að öllum ókunnugum hnykkir við.
Þetta er einhver versta plágan í þeim
löndum. Þessi látlausa þruma heldur
vöku fyrir manni á kvöldin og vekur
mann eldsnemma á morgnana, því að
enginn friður er fyrir henni inni í
gistihúsum eða öðrum húsum. Þetta
ætlar að æra mann fyrst í stað, en
svo fer maður að venjast því og tekur
seinast alls ekki eftir hávaðanum.
Það er altalað, að franskir leigubíl-
stjórar, gerir fleiri menn dauðhrædda
en nokkrir aðrir. Eg hefi þó aldrei-
getað skilið hvernig á því stendur,
vegna þess að flestir eru þeir á eld-
gömlum skrjóðum. Mig skyldi ekki
undra þótt þessir bílar hefði verið
notaðir til þess að flytja hermenn
til orustunnar hjá Marne, eða frá
vígstöðvunum hjá Somme — en það
gerðist í fyrri heimsstyrjöldinni. En
aðrir franskir bílstjórar eru á flunku-
nýum bílum, og þeir þeysa eftir breið-
götunum eins og bílarnir komast. Það
er eins og þeir sé sannfærðir um að
gangandi fólk verði að sjá um sig
sjálft. En undarlegt er það, að hvergi
mun minna um bílslys en í Frakk-
landi.
Hollenzkir og þýzkir bílstjórar eru
mjög svipaðir. Þeir eru mjög æðru-
lausir' og kippa sér síður upp við
smámuni en aðrir. Auk þessa eru þeir
framúrskarandi löghlýðnir og gæta
grandvarlega allra umferðarmerkja.
ítali kalla eg góða bílstjóra ,en þeir
aka hratt, og yfirleitt held eg að þeir
telji sjálfa sig betri en þeir eru. Þeir
eru miklu geðbetri en aðrir bílstjórar
Og eru ekki að ásaka hvor annan eins
og títt er.
Djörfustu bílstjórarnir eru án efa
í Suður-Ameríku. Þeir aka svo kæru-
leysislega, að það væri fyrirgefanlegt
þótt útlendingi kæmi til hugar, að þeir
hefði sett sér það markmið að út-
rýma fótgangandi fólki. Aldrei hefi eg
séð bílstjóra þar hægja ferðina fyr en
löngu eftir að eg mundi hafa hemlað
sem allra fastast. Hvað eftlr annað á
maður von á að fótgangandi maður
hafi orðið undir bílnum, og maður
lokar augunum í skelfingu og býst
við að fá á sig blóðslettur — en hvað
eftir annað gerist það kraftaverk, að
slysi hefir verið forðað. Mér
þætti gaman að sjá ökufanta Frakka
setta inn í umferðina á fjölfarinni
götu, t. d. Rio, og vita hvernig þeir
spjöruðu sig þar. Verst er þetta þó
í Argentínu. Þeir eiga Juan Fangio,
heimsmeistarann í kappakstri, og það
er eins og allir bílstjórar í landinu
telji sig jafnoka hans. Eg þori að
fullyrða, að í Buenos Aires er æðis-
gengnari akstur en í nokkurri annari
höfuðborg.
í Pakistan og Singapore eru Sikkar
aðallega bílstjórar. Trúarbrögð þeirra
banna þeim að láta skera hár sitt
og skegg, en þeir vöðla því undir
marglita túrbana. Þetta eru einhverjir
gjörfulegustu menn í heimi, háir og
vel vaxnir, en þess vegna finnst manni
það hálf afkáralegt að sjá þá sitja
undir stýri í gömlum Ford. Þeir eru
frásneiddir því að taka neitt tillit til
bilanna. Þeir fara krappar beygjur á
fleygiferð og skeyta því engu þótt
neyðaróp hvíni í hjólum og öxlum.
Ástralíumenn aka ágætlega því að
þeir þekkja á hreyflana og vita hvað
má bjóða þeim. Mér hefir altaf fund-
izt að beztu bílstjórar séu þeir, sem
á einhvern óskiljanlegan hátt finna
það á sér hvernig bílnum og hreyfl-
inum líður, og ofbjóða þeim því
aldrei.
Það er nú skammt siðan að eg
kom í fyrsta skipti til Japans. Og
stuttur akstur með leigubíl til út-
hverfa Tokyó sannfærði mig þegar
um tvennt. í fyrsta lagi að eg var
viss um að hver einasti bílstjóri frá
Buenos Aires mundi verða keyrður í
klessu á skammri stund á götunum
í Tokyó og í öðru lagi að mér myndi
aldrei auðnast að segja frá þessu.
Eg steig upp í bílinn eftir 30 klukku-
stunda flug yfir pólinn og eg var
kominn að niðurfalli af þreytu. Þetta
var einn af hinum ódýru leigubílum,
svokallaður „70 yen taxi“. Bílstjór-
arnir á þeim verða að aka eins og
vitlausir menn til þess að ná dag-
launum á móts við hina. Og það er
ekki hægt að lýsa akstri þeirra. Þeir
strjúka á fullri ferð svo nærri öðrum
bílum að varla hefði getað verið papp
irsblað á milli. Þeir þeysast fram úr
bæði vinstra megin og hægra megin
ef nokkur smuga er. Þeir skeyta ekk-
ert um rauð ljós, og þeir koma yfir
fótgangandi menn eins og refsidóm- .
ur guðs. Það er líklega vegna þessa,
að um allan heim eru japanskir fim-
leikamenn. Þeir eru sóttir beint á
göturnar í Tokyó, þar sem þeir hafa
æft sig á þessum ódýru bílum. Og
eg er viss um að úr þeirra' hópi
hafa verið sjálfsmorðsflugmennirnir,
sem steyptu sér niður á herskip
bandamanna. Það þurfti ekki annað
en taka bílstjóra af „70 yen taxi“ og
setja hann upp í flugvél, hann þurfti
enga sérstaka æfingu, þetta lá allt i
eðli hans.
En bezti bílstjórinn, sem eg hefi
komizt í kynni við, var kínverskur
leigubílstjóri í Honolulu. Eg vissi
aldrei hvað hann hét, eða þá að eg
hefi gleymt nafninu. Hann hafði til
umráða stóran Limousine bíl, sem
flugfélagið átti, og hann ók mönnum
frá flugvellinum til hinna ýmsu gisti-
húsa á Waikiki strönd. Hann þaut á
hinum stóra bíl í gegnum umferðar-
þvöguna og vissi alltaf upp á hár
hvað var óhætt, og þrátt fyrir þetta
hliðraði hann dásamlega til fyrir öðr-
um. Hann sagði mér að hann hefði
áður verið „richshaw-maður“ í Shang-
hai. (Richshaw er kerra, sem mönn-
um er beitt fyrir, og þeir verða alltaf
að hlaupa eins og fætur toga). Hér
er máske lausnin fundin að ala upp
góða bílstjóra. Látið þá spreyta sig
fyrir richshaw í nokkra mánuði, áður
en þeir byrja á bílprófinu!
(Ted Bonner)