Eimreiðin - 01.09.1900, Side 44

204
Árið 1890 skiftust landsbúar eftir atvinnu þannig, að 2271
lifðu af framleiðslulausri atvinnu (embættismenn, kennarar o. s. frv.),
45,730 af landbúnaði, 12,401 af sjávarútveg, 1868 af iðnaði, 1737
af verzlun, 2355 af daglaunavinnu, 1411 af óákveðinni atvinnu,
823 af eftirlaunum og eignum sínum, 2323 vóru þurfalingar og 8
fangar. En síðan hafa þessi hlutföll sjálfsagt breytst nokkuð.
1890 vóru 1105 konur á móts við hverja 1000 karlmenn í
landinu. IJá vóru um */s allra landsbúa ógiftir, rúmlega */4 giftir
og um 68/4°/o ekkjur og ekkjumenn. Pá komu og að meðaltali 7
manns á hvert heimili. Pá vóru í landinu 273 blindir, 67 heyrnar-
og málleysingjar, 91 fábjánar og 126 vitfirringar.
Margt bendir á, að fólki muni framvegis stöðugt fjölga í land-
inu. Fyrst og fremst það, að á hinum síðari árum hafa jafnan
miklu fleiri fæðst en dáið á hverju ári (1895 fæddust t. d. 1373
fleiri en dóu). í annan stað má búast við minni manndauða en
að undanförnu, af því svo margt hefir verið gert á hinum síðari
árum til þess að bæta heilbrigðisástandið í landinu: læknaskipun
endurbætt, hýbýli bætt, meira hreinlæti, betra og hollara viður-
væri o. s. frv., enda hefir barnadauði farið stórum minkandi. í
þriðja lagi má búast við, að færri drukni í sjó og vötnum en
hingað til, þar sem svo margar stórár hafa verið gerðar greiðari
yfirferðar og fiskiveiðarnar virðast vera að færast í það horf, er
gerir þær hættuminni. Sömuleiðis má nefna notkun bárufleyga,
sundkenslu o. fl., sem getur stutt að því, að færri farist voveiflega
en hingað til. Að þetta muni geta gert nokkurn mun, má ráða
af því, að á árunum 1850—77 druknaði nokkuð á þriðja þúsund
manns eða fyllilega 3°/o af öllum þeim, sem dóu í landinu á þessu
tímabili. Loks má búast við, að fleiri nýjar atvinnugreinir rísi
smámsaman upp, svo að freistingin verði minni til að leita af landi
burt. Á dálítilli byrjun í þá átt er þegar farið að brydda (tó-
vinnuvélar o. fl.), enda hefir fólksflutningur til Ameríku verið til-
tölulega lítill hin síðari árin.
Pegar bæði alt þetta og margt fleira, sem til mætti tína, er
athugað, er fylsta ástæða til að gera sér góðar vonir um mikla
fólksfjölgun á hinni komandi öld.
STJÓRNARFAR OG EMBÆTTASKIPUN. Um síðusu alda-
mót drotnaði algert einveldi á íslandi. 19. öldin byrjaði ekki
glæsiiega, því 18. öldin hafði klykt út með því að gefa hinu forna