Morgunblaðið - 02.07.2000, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 2. JÚLÍ 2000 B 11
Guðmunda Elíasdóttir söngkona
Þingvalla, Geysis, Gullfoss og Heklu
að taka tólf til sextán daga. Svo mikil
var örtröðin orðin við Geysi þá að
William Morris segir tjaldstæðið þar
vera það „andstyggilegasta, sem við
höfum nokkurn tíma haft, allt útatað
í fíðri og fuglsvængjum og kinda-
beinum, en framar öllu bréfarusli."
Eins og best barið buff
íslendingar hafa varla verið fjöl-
mennir á fyrmefndum stöðum en lík-
lega hefur þó fólk ferðast meira á síð-
ari hluta 19. aldar, en við sjáum fyrir
okkur í dag. Guðrún Borgfjörð segir
t.d. í endurminningum sínum: „Oft-
ast fór ég eitthvað mér til gamans á
hverju sumri. Stundum fórum við
Hólmfríður Rósenkrans einar sam-
an. Hún var mikil reiðkona. Hólm-
fríður reið besta hesti, en ég var á
höstum fola og var bara eins og best
barið buff á stitjandanum." Guðrún
heimsótti m.a. stórbýlið Kotvog. „Ég
ætla ekki að tala um trakteringarn-
ar. Fyrst fengum við kaffí og kökur,
en síðar um daginn fínasta miðdag,
vín og hvað eina.“ Þær Guðrún og
Hólmfríður hafa líklega verið að
supla í sig kaffið og vínið á Suður-
nesjum um 1880.
Vorið 1883 flutti Sigfús Blöndal,
síðar íslenskufræðingur og orðabók-
arhöfundur, til Reykjavíkur frá
Heggstöðum í Miðfirði með foreldr-
um sínum og systkinum. Meðan faðir
hans var að finna húsnæði fékk hann
inni fyrir fjölskylduna á Veitingahús-
inu Geysi við Skólavörðustíg. „Við
héldum til uppi á lofti, í stóru her-
bergi. Niðri var veitingastofa, til
vinstri við aðaldymar, og önnur
óæðri til hægri. Mikið var drukkið af
öli úr glerkollum, og þótti mér það
vont í fyrstu, er ég fékk að bragða á
því. Ég kom oft niður í veitingastof-
urnar, og bannaði móðir mín mér það
í fyrstunni en ég skeytti því engu,“
segir Sigfús í ævisögu sinni. Fjöl-
skyldan dvaldi í veitingahúsinu í
rúman mánuð en fékk þá leigt hús-
næði í vesturbænum.
Lautarferðir og langsiglingar
Ferðamátinn breyttist sannarlega
þegar kom nokkuð fram á 20. öldina.
Bílarnir tóku við af hestinum - þarf-
asta þjóninum.
Þegar leið á 20. öldina fóru æ fleiri
að eignast bfla og betri og betri vegir
voru lagðir. Þá fóru að tíðkast svo-
kallaðar lautarferðir, fólk fór með
kaffi á flöskum og pönnukökur og
kleinur í boxum útí guðs græna nátt-
úruna og settist þar eða sat upp við
dogg og horfði á trén sem ung-
mennafélagar í sveitinni höfðu ný-
lega plantað. Síðar tók þeir efna-
meiri að sigla í skemmtiferðir til
annarra landa, áður fór fólk helst ut-
an til náms eða starfa. Þannig stóð
t.d. á ferðum Guðmundu Elíasdóttur
með gamla Gullfossi árið 1937.
Með föðurarfinn, 168 krónur
danskar, í perlubróderaðri buddu
sem hún batt um hálsinn, sté Guð-
munda dans á dekkböllum á Gull-
fossi. „Grammifóni var komið fyrir á
þilfarinu og dansinn stiginn á vagg-
andi öldum,“ segh’ hún í æfisögu
sinni Lífsjátningu. Á Gullfossi var
hún kysst í fyrsta skipti. „Það gerði
ungur stúdent á leið til Hafnar og ég
sá hann aldrei aftur. En kossinn
brann lengi á vörum mér.“
Er leið á öldina fóru íslendingar
að færa enn út kvíarnar og fara í
fyrstu sólarlandaferðimar. Hætt er
við að margir hafi komið með kossa-
brenndar vai’ir úr slíkum ferðum, og
gera kannski enn - og það eru engin
þau krem til sem veita vörn gegn
brennandi sumarást.
Mannlegt eðli
hefur ekki breyst
Við erum óneitanlega farin að fjar-
lægjast íslenskar slóðir og það er
næsta mikill óþarfi, því aðstæður
okkar til að ferðast um landið okkar
eru orðnar svo góðar að það er varla
neitt að sækja til útlanda nema góða
veðrið - en það er nú líka talsvert.
Þótt íslendingar séu fyrir margt
löngu hættir að skunda um landið í
orlofsferðir á milli bæja eða ríða á
milli merkisstaða með trússhesta í
taumi þá láta þeir sannarlega ekki
undir höfuð leggjast að ferðast um
landið. Nú er það hinn fjórhjólaði
þarfi þjónn sem sér um flutninga ís-
lenska ferðafólksins um malbikaða
vegi, milli ágætra gistihúsa, gisti-
staða og tjaldstæða. Manneskjan er
alltaf söm við sig í grundvaUaratrið-
um. Þótt okkur finnist sem lífskjör
og hættir hafi breyst stórfenglega á
þeim rösklega hundrað árum sem
liðin eru frá hinum mikla Suður-
landsskjálfta 1896, þá er breytingin í
raun minni en ætla mætti við fyrstu
sýn - og engin hvað snertir mannlegt
eðli og tilfinningar. Það hefur
ábyggilega fylgt mannkyninu frá ör-
ófi alda að langa til að sjá sig um og
eiga náðuga daga. Sumarleyfi nútím-
ans taka yfirleitt mið af þessu tvennu
- fólk vill hvfld og tilbreytingu, svo
einfalt er það og hefur alltaf verið.
Mýkingarefni sálarinnar
APÓTEKIÐ SPÖNGINNI
Kynning
morgun **
frá kl. 14-17
llmkjarnaolíur, nuddolíur.freyðibað,
sturtusápa, augnmaski og andlitsúði frá
KELSOK&RUSSELL
AROMATHERAPY
Vestur-íslendingar
leita ættingja sinna hér
heima.
Sjá: www.kristur.net
Ríkisvíxlar f markflokknm
Útboð mánudagiim 3. júlí
Á morgun, mánudaginn 3. júlí kl. 11:00 mun fara fram útboð á ríkisvíxlum hjá
Lánasýslu ríkisins. Að þessu sinni verður boðið upp á 2'ó mánaða ríkisvíxil, en að
öðru leyti eru skilmálar útboðsins í helstu atriðum þeir sömu og í síðustu útboðum.
í boði verður eftirfarandi flokkur ríldsvíxla í markflokkum:
Núverandi Áædað hámark
Flokkur Gjalddagi Lánstími staða* tekinna tilboða
RV00-0919 19.september2000 2'^monuður 0 2.S00.-
Sölufyrirkomulag:
Ríkisvíxlamir verða seldir með tilboðs-
fyrirkomulagi. Öllum er heimilt að bjóða í
ríkisvíxla að því tilskyldu að lágmarksfjárhæð
tilboðsins sé ekki lægri en 20 miUjónir.
Öðrum aðilum en bönkum, sparisjóðum,
fjárfestinga lánasjóðum, verðbréfafyrirtækjum,
verðbréfasjóðum, lifeyrissjóðum og trygginga-
félögum er heimilt að gera tilboð í meðalverð
*MUljónir króna i
|
s
samþykktra tilboða, að lágmarki S00.000 krónur.
Öll tilboð í rfldsvíxla þurfa að hafa borist Lána-
sýslu rfldsins fyrir kl. 11:00, mánudaginn 3. júlí
2000. ÚtboðsskUmálar, önnur tilboðsgögn og
allar nánari upplýsingar eru veittar hjá Lánasýslu
rfldsins, Hverfisgötu 6, í síma 562 4070.
LÁNASÝSLA RÍKISINS
Hverfisgata 6, 2. hæð • Sími: S62 4070 • Fax: 562 6068
www.lanasysla.is * utbod@lanasysla.is