Morgunblaðið - 04.02.1997, Qupperneq 26

Morgunblaðið - 04.02.1997, Qupperneq 26
26 ÞRIÐJUDAGUR 4. FEBRÚAR 1997 LISTIR MORGUNBLAÐIÐ Morgunblaðið/Árni Sæberg FRÁ sýningu Halldórs Ásgeirssonar í Gallerí Ingólfsstræti 8. Hjarta vatnsins Fyrsti gleðileikurinn MYNPUST Gallerí Ingólfsstrætl 8 INNSETNING Halldór Ásgeirsson. Opið kl. 14-18 fímmtudaga til sunnudaga til 16. febrúar; aðgangur ókeypis. ÞAÐ hefur sannað sig aftur og aftur í myndlistinni, að það er ekki allt fengið með umfangi og íburði; fátæklegur einfaldleiki get- ur oft leitt fram áhrifamiklar sýn- ir, sem hafa meiri áhrif í hugum þeirra sem þær fá litið en flóknari samsetningar ná oft á tíðum. Vatn og Ijós eru undirstaða alls þess lífs sem þrífst á jörðunni, og eru svo ríkur þáttur í hversdags- legri tilveru okkar að hlutverk þeirra og fjölbreytt gildi vilja auð- veldlega gleymast. En hér eins og á fleiri sviðum kemur sýn lista- manna okkur til hjálpar og minnir á verðmæti hins sjálfsagða með því að draga fram hið sérstaka, sem kynnast má í gegnum það. Halldór Ásgeirsson hefur um nokkurra ára skeið verið að fjalla um sjálfsagða hluti í list sinni, ef svo má segja. Á sínum fyrstu sýn- ingum notaði hann málverkið sem tjáningarmiðil, en svo tók eldurinn við og með honum mótaði Halldór reykteikningar og rekavið. Um síðir hóf listamaðurinn að um- breyta hraungrýti sem varð til í eldi með þeirri sömu orku; bráðið hraunið varð að hárfínum taum- um, þar sem litaspjald efnisins kom vel fram. Þessi vinna með eldinn bar Halldór að öðrum undirstöðum heimsins þar sem er birta og vatn. Á sýningu fyrir rúmum tveimur árum staflaði hann upp yfir tvö Biddu um Banana Boat ef þú vilt spara 40-60% Þegar þú kaupir Aloe Vera gel. □ Hvers vegna að borga 1200 kr. fyrir kvartlítra af Aloe geli þegar þú getur fengið sama magn af Aloe Vera geli frá Banana Boat á um 700 kr eða tvðfalt meira magn af Banana Boat Aloe Vera gei á 10OOkr. O Hvers vegna að bera á sig 2% af rotvarnarefnum þegar þú getur fengið 99,7% (100%) hreint Banana Boat Aloe Vera gel? o Banana Boal nsringarkremið Brún-án-sótar i úðabnísa eða meðsólvöm»8. □ Stýrðu sólbrúnkutóninum með t.d. hraðvirka Ðanana Boat dðkksólbrúnkuotiunni eða -kreminu eða Banana Boat Golden olíunni sem framkallar gyllta brúnkutóninn. □ Hefur þú prófaó Naturica húðkremin sem alír eru að rala um, uppskrift Birgittu Klemo, eins virtasta húðsérfæðings Norðurtanda? Naturica Ort-krám og Naturica Hud-krám. Banana Boat og Naturica fást i sólbaðsstofum, apótekum, snyrtiv. verslunum og öllum heilsubúðum utan Reykjavikur. Banana Boat E-gelið fest líka hjá Samtðkum psoriasis-og exemsjúkinqa.___________________________________ Heilsuval - Barónsstig 20 n 562 6275 hundruð flöskum með vatnsblönd- uðu litbleki, þar sem litrófið var spannað frá nær glæru yfir í dökkt og aftur til baka með afar sterkri uppröðun. Hluta af þeim flöskum var síðar komið fyrir á þann veg, að dagsljósið lék um þær, og þá lék nýtt litróf um umhverfíð, sí- breytilegt eftir stöðu sólargangs- ins. Listamaðurinn hefur haldið áfram að vinna á þessum grunni í sífellt fleiri tilraunum, og sýning- in nú er einn þáttur í þeirri vinnu. í kynningu á henni hefur Halldór leitað í texta ljóðskáldanna Octavio Paz og Reiner Maria Rilke, sem hafa fjallað um innsta eðli vatnsins; með þeirra orðum má segja að listamaðurinn sé að leitast við að fá vatnið til að sýna hjarta sitt. Aðferðin er í sjálfu sér afar ein- föld; fimm gierílát af mismunandi iögun eru sett á stall, og hvít ha- logenljós fest við þau. Vatn bland- að litbleki fyllir ílátin, og ljósin varpa tærum litum þeirra - rauð- um, bláum, grænum, flólubláum - á vegg salarins, þar sem hver tónn fær sjálfstæða tilveru og mýkt, sem rökkvað rýmið laðar fram. Þessi fátæklega innsetning byggist á hinu sama og öll mynd- list, þ.e. samspili birtu og annars efnis. Birtan lýsir upp myndverk, höggmyndir, filmur - og hér litað vatn, sem endurvarpar sínum iit- um á umhverfið. Sjónhrifin sem þetta skapar eru góð áminning um að listin getur í raun verið allt í kringum okkur, og þar er ekki um neinn einkarétt að ræða. Engu að síður þarf athugula listamenn til að laða hana fram, líkt og til að fá vatnið til að sýna hjarta sitt. Eiríkur Þorláksson Nýjar bækur • ÆTTIR Þingeyinga, V. bindi, er eftir Indriða Indriðason og Bryiyar Halldórsson. Sá síðarnefndi skrifar í formála: „f stuttu máli má segja að tilgangur- inn með þessu ritverki sé að skrá- setja ættir allra núlifandi Þingeyinga og gera það þannig að ekki verði um margtalningu á einstökum mönn- um að ræða, heldur verði hvetjum og einum skipað í ei.nhveija eina ákveðna ætt. Fylgt er þeirri reglu, að ef báðir foreldrar eru Þingeying- ar, þá fylgja börn ætt föðurins, en annars því foreldri sem er Þingey- skrar ættar. Skilgreiningin á því hver er Þingeyingur, var að þeir sem eru fæddir og uppaldir í Þingeyjar- sýslu og á lífi 1950, sem var ártalið sem upphaflega var miðað við, teld- ust Þingeyingar. Þessari reglu er í meginatriðum haldið í þessari bók.“ Héraðsnefndir Suður- ogNorður Þingeyinga gefa út. Bókin er 304 síður. Ásprent prentaði. BOKMENNTIR Lcikrit SPERÐILL eftir Snorra Bjömsson á Húsafelli Þórunn Valdimarsdóttir bjó til prent- unar, frú Vigdís Finnbogadóttir rit- aði formála, Jóhann Pétursson gaf út, 1996,57 síður. SPERÐILL, leikrit séra Snorra Björnssonar á Húsafelli, mun vera elsta varðeitt leikrit sem samið er á íslensku. Verkið var skrifað á síðari hluta átj- ándu aldar en fræðimönn- um ber ekki saman um nákvæman ritunartíma þess. SperðiII er kómedía í ein- um þætti. Aðalpersónur leiksins eru tveir reisandi menn sem taka tal saman, Sperðill og Musicant. Sá fyrrnefndi er uppstökkur raupari og oflátungur sem hefur yfir tveimur undir- mönnum að segja, þeim Strokki og Endakólfi, þótt hann geti ekki sjálfur talist hátt settur í samfélagi manna. Musicant er „einn kringum reisandi“ föru- maður sem ráfar um sveitir og skemmtir heimafólki með söng. Samtal umrenn- inganna einkennist af stærilæti Sperðils sem gefur sig út fyrir að vera mikill maður og menntaður. Þeir ræða um söngiist, hreinlæti og gestrisnina sem eðli- lega er sameiginlegt hagsmunamál þeirra. Sperðill talar niður til Musicants, slær um sig með latínu- slettum sem fyrst og síðast koma upp um fákunnáttu hans í þeim fræðum og pískar sendisveina sína fullur hroka. Leikritið einkennist af ýmsum stílbrögðum gleðileiksins, eins og Þórunn Valdimarsdóttir bendir á í eftirmála, höfundur beitir ýkjum, MEÐ febrúarbyrjun hefst menning- ardagskrá, sem Þessalóníkuborg hefur sett upp í tilefni þess að hún verður Menningarborg Evrópu í ár. Vígsluhátíðin stendur heilan dag og þar er beitt nýjustu sýningar- tækni, sambland myndasýninga, hljóðgerva og fyrirlestra. Næstu daga verða settar upp sýningar, söngleikir og tónleikar af ótal gerðum, alls um 30 listvið- burðir í þessum mánuði, inn í leik- húsum og jafnvel á kaffístofum bæjarins. Öll listform munu eiga sér einhvem fulltrúa í dagskránni. Þá verða fyrirlestrar og upplestrar skálda inn á milli og margvíslegar ráðstefnur og fundir um menning- armál. Næstu borgir í Makidóníu- héraði bjóða einnig upp á ýmsa list- viðburði sem tengjast hátíðinni seinna í sumar. Auk listamanna úr borginni og næstu héruðum koma gestir frá gjörvöllu Grikklandi. Einnig setja erlendir listamenn upp alls kyns listviðburði. Sem dæmi um myndlistarvið- burði verður seinna í vetur opnuð yfirlitssýning úr ýmsum áttum á verkum eftir Caravaggio, umdeild- an ítalskan málara frá 16. öld, sem nú virðist vera að fá uppreisn æru. Einnig verður stór sýning á listmun- um sem klaustrin í Athos eiga, og ekki hafa verið sýnd fyrr. Kirkjulegir tónleikar eru nokkrir, m.a. 13 manna kór patríarksins í Moskvu, og frægir íkonar og aðrir helgigripir verða teknir út úr kirkj- unum og komið fyrir á listasöfnum. Nákvæm dagskrá hefur verið gerð fyrir næstu þijá mánuði og lausleg dagskrá fyrir allt árið. Alls kímni og skrumskælingum til að skemmta lesandanum/áhorf- andanum og skopast að ýmsum einkennum samtímans. Snorri hæðist að náttúrulögmáli stétta- skiptingarinnar og þeim sem fullir tilgerðar hreykja sér af skólagöngu og innihaldslausum titlum á kostn- að alþýðunnar. Undir lok verksins hrynur þessi heimur; lágkúrulegur misskilningur - eitt af leiðarstef- um leiksins - verður til þess að tvímenningarnir takast á í slags- málum þar sem Sperðill verður undir á táknrænan hátt. Laskaður drattast hann heim á bóndabæ þar sem hann hvetur langþreytta og skólausa fylgisveina sína til hefnda en þeir gera uppreisn gegn valdi hans: „Fjandinn má þéna þér leng- ur þinn rassbrotni narri!“ (41), segir Strokkur í lok leiksins. Raun- veruleikinn leysist upp og persón- urnar einnig: Endakólfur og Strokkur ummyndast í hvítan koma listamenn frá um 30 löndum til Þessalóníku í tilefni þessa. Vegna fyrri tengsla sinna við borgina eru breskir viðburðir nokkuð áberandi. Breska útvarpið og Lundúnaborg koma þráfaldlega fyrir í dag- skránni. Frá Norðurlöndunum virð- ast Svíar helst koma þarna við sögu. Það verður því töluvert alþjóðlegt yfírbragð yfír hátíðinni. Þó er undir- tónninn þjóðlegur, ekki aðeins grískur heldur ekki síður makedón- ískur. í rauninni byijaði hátíðin strax sparitrefil og kött á meðan Sperð- ill hangir eins og hvert annað bjúga í lykkju á þvertré og lekur úr báð- um endum. Þrátt fyrir að hér sé um margt ófullkomið leikverk á ferð, verk sem erfitt er að sviðsetja vegna fáránleika lokasenunnar, eins og frú Vigdís Finnbogadóttir talar um í formála, er hugsanlegt að Snorri hafi sótt í smiðju erlendra leikskálda og tekið mið af við skrifin þótt þau beri þess ekki endilega merki nema að litlu leyti enda leik- flétta og persónusköpun hvort tveggja afar frum- stæð. Ekki er ólíklegt að hann hafi haft veður af gleðileikjum Lúðvíks Hol- bergs hins danska og heiti söguhetjunnar er að öllum líkindum sótt til erkitýpu þýskra trúða, Hans Wurst, sem setti svip sinn á þarlend alþýðuleikrit á átjándu öld. Þórunn Valdimarsdóttir bendir einnig á að aðalper- sónurnar hafi átt sér fyrir- myndir í samtíð Snorra. Þannig eigi Sperðill hvorki rætur sínar í uppflosnuðum háskólaborgara né hús- gangsmanni heldur trúðs- legum landpósti og Music- ant sé tilbrigði við mann sem þekktur var fyrir ljót hljóð, og hljómar sú kenn- ing ekki ósennilega. Þegar SperðiII er metinn verður að hafa það hugfast að Snorri hafði aldrei í leikhús komið, leikritið var ekki skrifað í tengslum við skipulega leikstarfsemi. Það verður til „í miðju ragna rökkri á degi einskis mánaðar", eins og Snorri segir sjálfur og ber að taka því sem slíku. Útgáfan er öll hin vandaðasta og henni ber að fagna enda fyllsta ástæða til að gefa Sperðli gaum sökum þeirrar stöðu sem hann hefur tekið sér í íslenskri leikbók- menntasögu. Eiríkur Guðmundsson í desember með ýmsum sýningum og tónleikum, eins konar forleikur til að hita upp. Þá komu m.a. tveir þekktir drengjakórar utanlands frá, þ.e. drengjakórinn frægi frá Vínar- borg og annar frá Armeníu. Jólahá- tíðin í borginni var með sérstökum blæ í tilefni þess sem í vændum var. Á föstudag hélt t.d. Sinfóníu- hljómsveitin í Vínarborg sérstaka Schubert-tónleika. Á morgun hefst röð sýninga á lögum úr verkum Donizettis á vegum óperuskólans í borginni. SNORRI í augum Páls á Húsafelii. Menningarhátíð í Þessalóníku KLAUSTRIN í Athos. Sýning verður á listmunum sem klaustrin eiga, en þeir hafa ekki verið sýndir fyrr og til þessa hafa konur ekki stigið fæti inn í klausturbygginguna.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.