Morgunblaðið - 26.02.1984, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 1984
45
Eftirmæli hátíðar
frá sjónarhóli áhugamanns
Þá er kvikmyndahátíö gengin
um garð fyrir nokkru meö allri
sinni pomp og prakt. Sýnist sitt
hverjum um ágæti þessarar eins
og svosem hina fyrri, en ég held
hún hafi veriö svona meö lakara
móti núna þegar á heildína er lit-
iö, þó innanum hafi verið margar
góöar myndir, sumar mjög góöar
og jafnvel einstök gullkorn. En
þaö var eins og margar þessara
ágætu mynda hafi fallið í skugg-
ann af miður kræsilegum mynd-
um, sem lítið erindi, ef nokkurt,
hafa átt á þessa okkar árlegu
kvikmyndahátíö.
Einn ágætur maöur skaut því aö
mér aö ef fjöldi myndanna á hátíö-
inni heföi veriö skorinn niöur um
kannski tæplega helming, heföi út-
koman orðiö tiltölulega góö hátíö.
Ég held þaö sé margt til í því. Þaö
er eins og mest kapp hafi verið
lagt í aö hafa uppá sem flestar
kvikmyndir aö bjóöa og aö þaö
hafi komið niöur á gæöunum. Þá
þótti mér vanta myndir frá löndum
eins og italíu, Ástraliu, Nýja Sjá-
landi eöa Ungverjalandi svo eitt-
hvaö sé nefnt, nýrri myndir frá
Bandaríkjunum, fleiri frá Bretlandi
tíö.
og Þýskalandi og svo mætti lengur
telja, en meira um þaö seinna.
Verst var aö sú mynd sem hvaö
mesta athygli vakti úti í hinum
stóra heimi á síöasta ári, Volver a
Empezar eftir José-Luis Garci
skyldi ekki hafa komist til landsins
eftir allt. Nóg haföi maöur hlakkaö
til aö sjá hana. Annars komu
spænsku myndirnar verulega á
óvart. Mér tókst aö sjá þrjár þeirra
og var hver annarri betri. Ef El
Crack, Valentína og Suðriö eru lýs-
andi dæmi um spænska kvik-
myndagerð í dag, er hún meö þeim
bestu í heiminum. Þaö var regluleg
hátíö aö fá tækifæri til aö sjá þess-
ar myndir.
Ég talaöi um miður kræsilegar
myndir og þá koma auðvitað fyrst
upp i hugann myndirnar hans John
Waters frá Bandaríkjunum, Pink
Flamingos, Female Trouble og
Desperate Living, sem var nýjasta
mynd hans á hátíðinni, gerö fyrir
sjö árum. Myndir Waters eiga ekk-
ert skylt viö list enda segir hann
sjálfur aö yfirlýst markmiö hans sé
aö gera mestu „óþverramyndir í
sögu kvikmyndanna“. Þaö er ekki
aö efa að framsýnir menninarpost-
ular geti fundiö út listrænt giidi í
myndum Waters en ég efast um aö
hann geri þaö sjálfur.
Aörar bandarískar myndir voru
eftir John Cassavetes, leikara og
sjálfstæöan kvikmyndageröar-
mann, og var tilgangurinn aö sýna
verk eftir einn slíkan frá Bandaríkj-
unum. Myndir Cassavetes standa
fyrir sínu en heföi ekki mátt vera
með nýlegri myndir? Til dæmis er
Faces frá árinu 1968, og A Women
Under the Influence hefur veriö hér
á kvikmyndahátíö áður. I'm Danc-
ing As Fast As I Can eftir Jack
Hofsiss var sýnd aðeins einu sinni
og ekki í Regnboganum heldur í
Menningarstofnun Bandaríkjanna.
Liquid Sky eftir Slava Tsukerman
var afar skondin og skemmtileg og
mikill fengur í henni á hátíöinni.
Franskar myndir skipuöu veg-
legan sess á hátíöinni sem endra-
nær. Le prix du danger eftir Boiss-
et og L’Ete meurtrier eftir Jean
Becker voru hreint ágætar, sér-
staklega þó sú sföarnefnda, sem
er ein besta mynd sem ég hef séö
í lengri tíma.
Ekkert skil ég í því af hverju ekki
voru fleiri þýskar kvikmyndir á há-
tíöinni. Þaö eina sem boöiö var
uppá var Querelle eftir Fassbinder
og heimildarmynd um gerö henn-
ar. Reyndar botnaöi ég aldrei neitt
í Querelle, frétti aö tveir sálfræöi-
nemar viö Háskólann heföu veriö
yfir sig hrifnir. Því trúi ég vel. Ég
held ég heföi haft meira gaman af
aö sjá Hammett eftir Wim Wend-
ers. Fassbinder var auðvitaö á
margan hátt ágætur leikstjóri og
kvikmyndageröarmaöur en ég
held aö hróöur hans hér uppi á
íslandi hafi oft veriö geröur meiri
en efni stóöu til.
Þaö leiðir hugann líka aö því
hvort maöur sé ekki oft plataöur á
miöur góðar myndir meö spenn-
andi lýsingum í dagskrá. Gott
dæmi er aö finna í kvimyndagagn-
rýni Ólafs M. Jóhannessonar í
Morgunblaöinu 8. þ.m. þar sem
hann fjallar um sænsku myndina
Hemligheten undir fyrirsögninni
„60 mínútna röfl“. Segir hann
myndina ekki ganga út á annað en
röfl tveggja Stokkhólmsbúa. En í
dagskrá hátíöarinnar kveöur sér-
deilis viö annan tón. Þar er vitnaö í
gagnrýnanda aö nafni Jannike
Alund, sem segir eftirfarandi um
myndina: „Þessi kvikmynd er full af
ódrepandi lífslöngun. Hún snýst
gegn öllum eyöingaröflum á rokk-
þrunginn galvaskan hátt.“
Þá þótti mér vanta heilmargar
myndir sem maður á varla kost á
aö sjá nema á hátíöum sem þess-
um. Skulu hér nokkrar nefndar. My
Dinner With André, sem er kana-
dísk gerö 1982 eftir Louis Malle,
Angelo, My Love eftir leikarann
Robert Duvall, sem er bandarísk,
gerö á síöasta ári, E La Nove Va
eöa Skipiö siglir áfram eftir Fellini
sem einnig var gerö á síöasta ári,
Danton eftir André Wajda gerö í
Frakklandi 1982, L'Argent eftir
Robert Bresson gerö í Frakklandi
1983, mynd þeirra bræðra Paolo
og Vittorio Taviani, La notte di San
Lorenzo frá 1982, Cammina
cammina eftir Ermanno Olmi gerö
á síöasta ári, Storie di ordinaria
follia eftir Marco Ferreri frá 1982,
Sasame Vuki eftir Kon lchikawa og
Come Back To the 5&Dime, Jimmy
Dean, Jimmy Dean, bandarísk eftir
Robert Altman frá 1982, svo
nokkrar séu nefndar.
Auövitaö hlýtur þetta alltaf aö
vera spursmál um peninga en mér
þykir furöu sæta aö engin þessara
annars merkilegu mynda skyldi
hafa veriö fengin hingað á kvik-
myndahátíö. Þaö mætti segja mér
aö einhver þeirra heföi sett
sterkan svip á hátíöardagana. Þaö
væri reyndar nógu gaman aö vita
hvernig myndir eru valdar yfirleitt á
þessar hátíðir.
— ai.
væru enn einu sinni aö gera þeim
slæman grikk.
Fréttir um þetta birtust í „Inquiry
Magazine" áriö eftir og vöktu mikla
athygli. Þetta var þó aöeins eitt af
mörgum svipuöum atvikum.
Á tímabilinu frá því í janúar 1979
til júní 1980 voru 147 viövaranir
skráöar í varnarmiöstöð í Chey-
enne-fjalli í Colorado. Fleiri en ein
uröu til þess aö kalla varö saman
svipaöan fund og áöur var nefnd-
ur.
Strákurinn sem leikur tölvufríkiö
heitir Matthew Broderick. Sá er
síst óvanur því aö leika á hvíta
tjaldinu og hefur meira aö segja
unniö til Tony-verölauna fyrir fram-
lag sitt.
Dabney Coleman, sem þekkist
úr Tootsie, On Golden Pond og 9
to 5, leikur Dr. John McKitterick,
sérfræöing í tölvum varnarmiö-
stöövarinnar og John Wood leikur
Dr. Stephen Falken, fööur stríös-
leikjaforrits tölvunnar, sem seinna
í myndinni er fenginn til aö fást viö
tölvuskömmina þegar allt viröist
ætla aö enda í ragnarökum.
Leikstjórinn John Badham hefur
veriö aö sækja í sig veöriö æ síöan
hann lét frá sér fara myndina Sat-
urday Night Fever meö gull-
drengnum Travolta og viröist ekki
geta gert annað en aö leikstýra
velsóttum myndum eins og Blue
Thunder ber meö sér og nú War
Games. — ai
(UnniA úr l’hotoplay)
Loftmynd af kvikmyndaverinu 20th Century Fox.
Erlendir
fréttapunktar
Þeir Francis Coppola og Georg
Lucas munu leggjast saman á eitt
um aö gera næstu mynd Paul
Schraders (Blue Collar, American
Gigolo, Cat People), aö veruleika.
Shcrader hefur löngum fariö
sinar eigin leiöir og fer þessi nýj-
asta mynd hans, Mishmia, ekki
varhluta af því þar sem allt tal á
henni veröur á japönsku!
Eins og nafnið bendir til, fjallar
myndin um japanska skáldiö (Sjó-
arinn sem hafiö hatnaöi, m.a.), og
stjórnmálamanninn umdeilda,
Yukio Mishima, sem framdi
sjálfsmorö áriö 1970. Útkoman
veröur örugglega forvitnileg.
Nýjasta stórfyrirtækiö í kvik-
myndagerö á vesturströndinni
nefnist Home Box Office — HBO
— og hefur fram aö þessu einung-
is matreitt efni í sitt risavaxna
kaplasjónvarpsfyrirtæki, samnefnt,
er nú komiö meö fyrstu myndir sín-
ar í gang frammi fyrir myndavélun-
um. Nefnast þær Flashpoint, meö
þeim ágætu leikurum Kris Kristoff-
erson og Treat Williams í aöalhlut-
verkum, Bill Tannen leikstýrir.
Sú næsta veröur Catholic Boys
og er myndatakan aö hefjast í
N.Y.C., meö Donald Sutherland og
John Heard í aöalhlutverkum.
Michael Dinner leikstýrir. Báöar
eru myndirnar dýrar og eru þetta
góöar fréttir úr heimi sífækkandi
kvikmynda.
Góöar fréttir! Sá merki leikstjóri,
Stanley Kubrick, hefur nýlega gert
þriggja mynda samning viö Warn-
er Bros, en ekkert hefur heyrst fyrr
frá karli síöan 1980, er The Shin-
ing birtist á tjaidinu.
Fyrsta myndin mun nefnast Full
Metal Jacket, byggö á skáld-
sögunni The Short Timers eftir
Gustav Hasford, sem tók þátt í
Viet Nam-styrjöldinni 1967. Telja
margir hana vera bestu skáldsög-
una sem fjallar um stríöiö. Hún
fjallar um nýliöa i landgönguliði
flotans, feril hans allt frá upphafi í
æfingabúöum til stórorrustunnar í
Hue 1968.
Keir Dullea og Douglas Rain
munu endurtaka hlutverk sín i
2010, úr forveranum 2001, en
Dullea lék geimfarann David
Kris Kristofferson fer meö annaö
aöalhlutverkiö í Flashpoint, sem
gerist í Tucson, Arizona. Viö
skulum vona að sá vestri lukkist
betur en þessi sem myndin er úr,
Heaven’s Gate.
Bowman en Rain var hin minnis-
stæöa rödd tölvunnar H.A.L.
Taka myndarinnar er aö hefjast
þessa dagana hjá M.G.M. undir
stjórn Peter Hyams sem þegar
hefur ráöiö í þrjú aöalhlutverkin þá
Roy Scheider, John Lithgow og
Bob Balaban, en þeir munu leika
vísindamenn sem gerðir eru út af
örkinni i leit aö hinu týnda geim-
skipi Discovery, meö þá H.A.L. og
Bowman innanborös.
Kvikmyndafyrirtækiö 20th Cent-
ury Fox varö stærst í samkeppn-
inni á milli bandarisku risanna í
fyrra. Lá þar þyngst á metunum
kvikmyndin Return of the Jedi,
sem nú hefur tekiö inn rösklega
kvartbilljón dala, en fyrirtækiö átti
21% af innkomu allra kvikmynda-
sýninga vestan hafs í fyrra.
Warner Bros var annaö meö
17% hlutdeild, Columbia og Para-
mount deildu meö sér þriöja sæt-
inu meö 14%. Universal var
skammt undan meö 13% og
MGM/UA lenti í sjötta sæti meö
10% af kökunni. Orion fékk 4% og
Buena Vista (Disney) 3%.
20th Century Fox og Warner
Bros hafa oftast hlotiö toppsætiö
frá árinu 1970, eöa fjórum sinnum
hvort. Universal og Paramount
þrisvar.
S.V.
Hér sjáum viö mynd úr hinni sögufrægu 2001. A Apaco Odyssey. Nú er
framhald myndarinnar aö fæöast hjá MGM.