Morgunblaðið - 19.05.1976, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. MAl 1976
7
Nýsköpunar-
skjálfti
Á fyrstu árum íslenzka
lýðveldisins var viS völd i
landinu svonefnd ný-
sköpunarstjóm, en aðild
aS henni áttu SjálfstæSis-
flokkur, AlþýSuflokkur og
Sósfalistaflokkur, sem var
forveri AlþýSubanda-
lagsins. Stöku sinnum
hafa hugmyndir um slikt
stjórnarsamstarf skotiS
upp kollinum siSan, þrátt
fyrir grundvallarágreining
þessara flokka um utan-
rikismál og fleiri mál. Af
einhverjum ástæSum
virSist einhver
nýsköpunarskjálfti á rit-
stjórnarskrifstofum
Timans og i Framsóknar-
flokknum og hefur þaS
leitt til þess, aS i ÞjóS-
viljanum I gær birtist svo-
hljóSandi yfirlýsing frá
LúSvík Jósepssyni: „j út-
varpsumræðum, sem fram
fóru á fimmtudagskvöld
hélt Halldór Ásgrimsson
alþm. þvi fram, aS ég
hefSi tekiS undir hug-
myndir um myndun
svonefndrar „nýsköpun-
arstjórnar", þ.e.a.s.
stjórnar, sem mynduS
yrði af SjálfstæSis-
flokknum, AlþýSuflokkn-
um og AlþýSubanda-
lagi. Þessi fullyrðing
Halldórs er alröng. Mér
hefur ekki dottiS i hug
aS stySja slika hugmynd
og hefi þvi ekkert sagt
i þá átt. sem hægt
væri að tengja við
slika hugmynd. Fullyrðing
Halldórs er augljóslega
sett fram I þeim tilgangi
aS draga úr þeim áhrifum,
sem íhaldssamvinna
Framsóknar hefir með þvi
að telja mönnum trú um,
aS AlþýSubandalagiS sé
tilbúiS til ihaldssamvinnu.
í útvarpsum ræðunum
beindi ég máli mínu sér-
staklega til launafólks og
skoraSi á það ásamt með
öðru frjálslyndu fólki. að
mynda breiSari og öflugri
samstöSu en nokkru sinni
áSur til þess að hægt yrSi
aS tryggja þjóðinni nýja
framfarastjórn og losa
þjóðina viS núverandi
afturhaldsstjórn. ÞaS er
býsna athyglisvert aS
þingmaSur Framsóknar-
flokksins skuli telja sjálf-
gefiS, að hans flokkur geti
ekki tekiS þátt i myndun
„framfarastjómar", sem
sérstaklega stySjist við
samtök launafólks."
Nýsköpunar-
draumar
En sama dag og þessi
yfirlýsing Lúðviks Jóseps-
sonar birtist i ÞjóSviljan-
um ritar Þórarinn Þór-
arinsson forystugrein í
Tlmann sem hann nefnir
„Draumar um nýja
nýsköpunarstjórn" og
segir m.a.: „Mikil von-
brigði rikja nú I heim-
kynnum Þjóðviljans.
RáSamenn hans hafa um
skeið aliS þá drauma
ásamt Birni Jónssyni og
Gylfa Þ. Gíslasyni, að
núverandi rikisstjórn væri
að falla og yrði leyst af
hólmi af nýrri ný-
sköpunarstjórn, þvi aS
Bjöm og Gylfi myndu sjá
um aS vinstri stjórn yrði
ekki endurreist. Það er nú
komiS á annað ár siSan
ÞjóSviljinn tók að spá falli
stjórnarinnar og sá i anda
Lúðvik Jósepsson sem
sjávarútvegsráðherra i
nýju nýsköpunarstjórninni
og Kjartan Ólafsson sem
arftaka Brynjólfs Bjarna-
sonar I sæti menntamála-
ráðherra. Nú er ekki sjá-
anlegt. að þessir draumar
rætist aS sinni og aS ríkis-
stjórnin muni sitja til loka
kjörtímabilsins. Þess
vegna rikja mikil von-
brigði hjá ÞjóSvilja-
mönnum og beina þeir
ekki sizt spjótum sinum
að þeim sem þeir telja
eiga þátt i þvi, aS
nýsköpunardraumurinn
skuli ekki strax rætast á
þessu kjörtimabili. ÞaS
kom fljótt i Ijós eftir að
núverandi stjórn var
mynduS, aS ýmsir leiS-
togar Alþýðubandalagsins
undu þvi illa aS vera utan
stjórnar. Þó gátu þeir
betur sætt sig viS þetta
meSan efnahagserfiS-
leikarnir voru mestir, en
óskhyggja þeirra magn-
aðist. þegar viSskipta-
kjörin tóku aS rétta
við á ný. Vegna af-
stöSu aSalleiðtoganna i
AlþýSuflokknum, Bjöms
Jónssonar og Gylfa Þ.
Gíslasonar var þeim Ijóst,
að ekki var grundvöllur
fyrir nýrri vinstri stjórn í
náinni framtið. Fyrir
AlþýSubandalagiS var þvi
ekki um annað að ræða ef
þaS átti að komast i stjórn
á ný. en þátttaka i nýrri
nýsköpunarstjórn. Björn
Jónsson og Gylfi Þ. Gisla-
son gylltu lika eftir megni
þessa hugmynd I augum
ráðamanna AlþýSubanda-
lagsins. ÞaS bættist
svo við, að italski
kommúnistaflokkurinn,
sem ýmsir leiðtogar
AlþýSubandalagsins hafa
litiS á sem fyrirmynd tók
aS herSa þann áróður, aS
hann og kristilegi flokkur-
inn ættu aS mynda stjóm
saman. Qamlir leiðtogar
AlþýSubandalagsins frá
nýsköpunarárunum eins
og til dæmis Einar
Olgeirsson tóku og mjög i
sama streng. . . Þá kunna
ýmsir aS halda, aS varnar-
málin muni standa i
veginum en þar visa hinir
itölsku lærimeistarar
veginn. Þeir segjast vera
reiðubúnir að sætta sig
viS þátttökuna i NATO og
að NATO haldi áfram
bækistöSvum sinum á
ftaliu. Þess er lika
skemmst aS minnast, að
þingmenn AlþýSubanda-
lagsins lýstu sig andviga
landhelgissamningnum
1973 en greiddu svo at-
kvæði meS honum vegna
stjórnarþátttökunnar. ÞaS
stendur því ekki á leiðtog-
um Alþýðubandalagsins
fremur em Bimi cg Gylfa
að ráðast i nýtt
nýsköpunarævintýri. Þess
vegna ríkja nú vonbrigði
hjá Þjóðviljanum, þegar
hann gerir sér Ijóst. aS
draumurinn um það muni
ekki rætast næstu
misseri."
Athyglisvert
orðaval
Ekki má á milli sjá, hvor
er ákafari, Þórarinn í að
sanna nýsköpunardrauma
á Alþýðubandalagsmenn,
eða Lúðvlk að bera sllka
drauma af sér. Hitt vekur
óneitanlega athygli, að
I útvarpsumræðunum
notaði Lúðvfk Jósepsson
nýtt orð um þá rfkisstjórn,
sem hann kýs helzt, þ.e.
„framfarastjórn", en um
áratuga skeið hefur þessi
forystumaður Alþýðu-
bandalagsins og aðrir (
hans flokki ekki talað um
annað en vinstri stjórn.
Menn geta svo túlkað
þetta breytta orðaval að
vild.
Eina fram-
bærilega ræðan
Margir hafa spurt,
hvers vegna Morgunblað-
ið birti f heild ræðu
Magnúsar Torfa Ólafs-
sonar f útvarpsumræðum
sfðastliðinn fimmtudag.
Svarið er, að Morgunblað-
ið hefur þann hátt á að
velja þá ræðu talsmanna
stjórnarandstöðunnar,
sem blaðið telur málefna
legasta og þess virði að
koma á framfæri við al-
menning til þess að lýsa
sjónarmiðum stjórnarand-
stöðunnar. Ræða
Magnúsar Torfa Ólafsson
ar f útvarpsumræðunum
var eina frambærilega
ræðan af hálfu stjórnar-
andstæðinga.
Sr. Bernharð Guðmundsson skrifar frá Addis Ababa:
Sr. Bernharð Guðmunds-
son hefur enn sent blaðinu
nokkra pistla frá Afríku.
Hann kemur eins og fyrri
daginn vfða við og hefur
frá mörgu að segja af
starfi sfnu og samstarfs-
manna sinna þarna á suð-
urslóðum. 1 þessu spjalli
og þvf næsta er hann á
Madagascar, en eins og fyr-
irsögnin ber með sér eru
„höfuðstöðvarnar“ ennþá f
Addis Ababa.
Stína frænka gaf mér ungum
bók í jólagjöf, sem náttúrulega er
ekki i frásögu færandi. En þvi
minnist ég þessarar bókar, að mér
fannst titill hennar svo frámuna-
lega heimskulegur. Ég var nú
kominn í 10 ára bekk og vissi
fyrir löngu að jörðin var hnöttótt.
Þess vegna gat nafn bókarinnar
ekki staðizt: Ferðin á heimsenda.
En nú er ég kominn til lands,
sem í fornum sögum, já, reyndar
ekki mjög fornum, var kallað
heimsendi. Þetta er eyjan
Mauagascar. Hið mikla Indlands-
haf umlykur eyjuna og engan
óraði fyrir því f þá tíð að heil
heimsálfa, Astralia, væri fyrir
stafni ef siglt væri nógu lengi í
austur.
göngu Gassa, sama er að segja um
handaverk þeirra. Utskurður,
steinslípun og ísaumur er með
öðrum og fingerðari svip en gerist
hjá Afríkubúum.
Við komum á föstudegi og þá
var markaðsdagur í höfuðborg-
inni, Tanararive. Aðalbreiðstræti
borgarinnar var lokað fyrir allri
bílaumferð og hafði breytzt í
Framtfð Madagascar felst f
frjósamri jörð og starfsfúsri
æsku. Þessi unga stúlka stend-
ur f moldarleðju upp í miðja
kálfa þar sem hún plantar hrfs-
grjónagrösum langtfmum sam-
an.
ÞOKKI.
Að útliti eru íbúar Madagascar,
Gassar, ólíkir Afríkubúum. Þeir
eru lágir vexti og þéttvaxnir, ljós-
brúnir á hörund og augun nokkuð
skásett. Sagt er að þeir likist mest
íbúum Malaysíu. Það er mikil
mýkt og þokki yfir allri fram-
r
A
heimsenda
''■x
firnastóran markað. Söluborðin
stóðu í snyrtilegum röðum undir
litskrúðugum sólhlffum og þarna
fékkst allt sem nöfnum tjáir að
nefna. Sem annars staðar í
álfunni þarf að prútta hressilega
áður en kaup eru gerð. En jafnvel
sú iðja er framkvæmd með þokka I
og alúð.
ÞJÓÐNÝTING
Undarleg andstæða við hina
mildu framkomu borgaranna er
hin harða herstjórn sem þarna
ríkir. Undanfarin ár hafa verið
erfið, byltingar á byltingu ofan. A
miðju sumri 1975 kom til valda
tiltölulega ungur maður
Ratsiraka að nafni, sem hafði
unnið sér mikið álit sem utan-
ríkisráðherra í samningagerð við
Frakka sem áður réðu eynni.
Hann þótti klókur og harðskeytt-
ur og náði miklu hagstæðari
samningum en búizt var við.
Framhald á bls. 25
ókeypis
þjonusta
Dagblaðsins
Viljir þú selja bilinn þinn þá auglýstu hann
í smáauglýsingum Dagbiaðsins fyrir
venjulegt gjald.
Um leið færð þú öll nauðsynleg eyðublöð
viðvíkjandi sölunni (þ.á.m. afsalseyðublað) af-
hent ókeypis í afgreiðslu Dagblaðsins að Þver-
holti 2.
Þar færð þú einnig skriflegar leiðbeiningar
um hvers gæta þarf við frágang sölugagna.
Smáauglýsingar
MMBIABSIMS
I
Bílaviðskipti

Þverholti 2
sími 27022
/
Einstakt tilboð
Glæsileg
TOSHIBA
stereo-samstæða með
öllu tilheyrandi fyrir
aðeins 137.770.—
tfoóluba
Htoshiba
100 ÁRA
í tilefni 100 ára afmælis
Toshiba (Tokyo Shibaura
Electric Co., Japan) getum við
boðið þessa glæsilegu sam-
stæðu á aðeins kr. 137.770.—
Athugið! Aðeins er um tak-
markað magn að ræða.
SM 3000 samstæðan saman-
stendur af: Útvarpstæki með
langbylgju, miðbylgju og FM-
bylgju 16 watta magnara, reim-
drifnum plötuspilara með þung-
um. renndum diski Armurinn er
vökvalyftur
Casettu segulbandstækið er
bæði fyrir upptöku og afspilun í
stereo 2 styrkleikamælar eru á
tækinu og 3ja stafa teljari
2 stórir hátalarar fylgja með og
eru 2 hátalarar i hvoru boxi
Árs ábyrgð. Greiðsluskilmálar:
útborgun 70.000.— síðan
20.000 á mánuði.
DEINAR FARESTVEIT & CO. HF.
Bergstadas*ræti 10 A
Simi 1 69-95 — Reykjavík
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
AIGLYSINGA-
SÍMINN ER:
22480