Morgunblaðið - 30.11.1968, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBKR 1968

Útgefandi
E'ramkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstj ómarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgrei'ðsla
Auglýsingar
Askriftargjald kr. 130.00
í lausasölu
Hf. Árvakur, Reykjavík,
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjiamasom frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjöm Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Aðaistræti 6. Simi 22-4-80.
á mánuði innanlands.
Kr. 8.00 eintakið.
ÞING A.S.Í.
snemma í gærmorgun. Þingið
samþykkti m.a. víðtækar
breytingar á skipulagi ASl,
sem miða að því að Alþýðu-
sambandið verði fyrst og
fremst byggt upp á landssam-
böndum, en þó er gert ráð
fyrir að einstök verkalýðsfé-
lög geti átt beina aðild að
ASÍ skv. nánari reglum. 1
framtíðinni munu ASÍ-þing
einungis koma saman á fjög-
urra ára fresti í stað tveggja
áður, en landssamböndin eiga
hins vegar að halda þing sín
annað hvert ár. Loks var
fjölgað í miðstjórn Alþýðu-
sambandsins og kosin sam-
bandsstjórn, sem koma á
saman til fundar árlega.
Um hið nýja skipulag Al-
þýðusambandsins hafá staðið
miklar deilur innan samtak-
anna og endanleg mynd þess
mótast mjög af því, að um
málamiðlun er að ræða. Á
þessu stigi er ógjömingur að
spá nokkru um það, hvernig
nýja skipulagið reynist, en
markmiðið með því er auð-
vitað að sníða verkalýðs-
hreyfingunni nútímalegri
stakk.
Alþýðusambandsþingið fjall
aði um margvísleg málefni,
en auk skipulagsmálanna
voru veigamestu mál þings-
ins að sjálfsögðu atvinnu- og
kjaramál. Samþykktir þings-
ins um þessi mál mótast ann-
ars vegar af kröfum um at-
vinnuöryggi og að kjör hinna
lægstlaunuðu verði ekki
skert. í heild má segja, að
andrúmsloftið á þinginu hafi
verið slíkt, að ekki sé sér-
stök ástæða til svartsýni um
úrslit samningamála verka-
lýðshreyfingarinnar, atvinnu-
rekenda og ríkisvaldsins í vet
ur. Um það verður þó engu
spáð fyrr en á reynir.
Forsetakjörs á ASÍ-þingi
var beðið með mikilli eftir-
væntingu. Ástæður þess voru
aðallega tvær. Hannibal
Valdimarsson, sem gegnt
hafði forsetaembættinu sl. 14
ár, lýsti yfir því í setningar-
ræðu sinni, að hann gæfi ekki
kost á sér til endurkjörs og
að hann teldi rétt að kynslóða
skipti yrðu í forustu samtak-
anna. Hin orsökin til hinnar
miklu eftirvæntingar um for-
setakjörið var sú, að vegna
deilumála kommúnista og
fyrri samstarfsmanna þeirra
mátti búast við að fylkingar
skipuðust með öðrum hætti
en á þingum ASÍ sl. 14 ár.
Niðurstaðan varð sú, að
Hannibal Valdimarsson var
endurkjörinn forseti Alþýðu-
sambands íslands til næstu
fjögurra ára, eftir að skorað
hafði verið á hann að gefa
kost á sér til endurkjörs.
Varaforseti var kosinn Bjöm
Jónsson, formaður Einingar
á Akureyri, en miðstjómar-
sætin að öðra leyti skiptust
milli aðila á þinginu eftir
styrkleika þeirra. Hinnar
nýju forastu ASÍ bíða mikil
verkefni bæði á sviði innri
mála Alþýðusambandsins og
einnig við gerð örlagaríkra
kjarasamninga í vetur. Lands
menn allir hljóta að vona, að
Alþýðusambandið gangi til
þeirra samninga með ábyrgð-
artilfinningu og þjóðarhag
fyrir brjósti.
STARFSHÆTTIR
ALÞINGIS
Cíðustu vikur hafa mjög at-
^ hyglisverðar umræður
farið fram á Alþingi um
starfshætti þingsins milli
þeirra Bjama Benediktssonar
og Eysteins Jónssonar. í þess-
um umræðum hefur Eysteinn
Jónsson sett fram það sjón-
armið, að þingmennska eigi
að verða fullt starf þing-
manns og að hann eigi að
hafa aðstöðu til þess að gefa
sig allan að því starfi. Bjami
Benediktsson hefur hins veg-
ar lagt áherzlu á, að ekki
megi rjúfa lífræn tengsl
þingsins við atvinnulífið í
landinu með því að gera alla
þingmenn að atvinnustjórn-
málamönnum, heldur beri
þvert á móti að ýta undir það
að menn, sem hafa áunnið
sér traust fyrir störf hver á
sínu sviði þjóðlífsins, fáist til
starfa á Alþingi.
Enginn vafi er á því, að
yfirgnæfandi meirihluti kjóö-
enda mun taka undir þær
skoðanir, sem forsætisráð-
herra hefur sett fram í þess-
um málum. Það væri vissu-
lega illa farið, ef að því yrði
stefnt, að allir þingmennimir
60 yrðu atvinnustjómmála-
menn og hefðu lífsframfæri
sitt eingöngu af stjómmála-
vafstri. Slíkt mundi -rerða til
þess að þingið einangraðist
frá hinu raunveralega starfs-
lífi í landinu og misrti tengsl-
in við fólkið, enda er engin
sérstök ástæða til að ætla að
þjóðin þurfi á að halda 60 at-
vinnustjómmálamönnum. —
Hitt er ljóst, að það skapar
t.d. athafnamönnum og öðr-

UTAN ÚR HEIMI
Bretar eru sárreiðir
Vestur - Þjóðverjum -
Verður sambúðin við bá eins slæm
og sambúðin við de Gaulle ?
SAMBÚÐ Breta og Vestur-
Þjóðverja virðist hafa kólnað
að undanförnu vegns hins ó-
trygga ástands í alþjóðagjald-
1 eyrismálunum og sumir ótt-
ast að fyrir bragðið verði lít-
ill árangur af fyrirhugaðri
heimsókn Harold Wilson til
Bonn eftir rúman einn mánuð.
Kriturinn hefur magnazt
við það að Harold Wilson veitt
ist harðlega að sendiherra
Vestur-Þýzkalands í London,
Herbert Blankenhorn, þegar
þeir ræddust nýlega við í em-
bættisbústað forsætisráðherr-
ans í Downing Street 10.
Frásögnum um samtal þeirra
ber ekki saman, en orðaskipti
þeirra munu hafa átt sér stað
eftir miðnætti aðfaranótt 20.
nóvember. Forsætisráðherrann
hafði haldið veizlu um kvöld
ið og voru þeir Michael Stew
art utanríkisráðherra og Roy
Jenkins fjármálaráðherra í
hópi gestanna.
Flestum heimildum ber sam
an um það, að Wilson hafi
sagt sendiherranum að Bretar
kynnu að neyðast til að taka
þann möguleika til athugunar
að fækka í herliði sínu í Vest
ur-Þýzkalandi ef Vestur-Þjóð
verjar hækkuðu ekki gengi
marksins. Wilson sagði sendi-
herranum að skýra Kurt Ge-
org Kiesinger kanzlara frá
þessu.
VIÐBRÖGÐ ÞJÓÐVERJA
Forsætisráðherrann kom inn
á þetta mál á þingfundi á
þriðjudaginn. Hann var greini
lega reiður og sagði, að „ó-
sannar upplýsingar" um at-
burðinn hefðu síazt út í Bonn
og þar að auki ættu þessar
sögusagnir rætur að rekja til
ummæla opinberra talsmanna
Wilson.
Bonn-stjórnarinnar.
Forsætisráðherrann sagði að
það væri að sjálfsögðu ekki
venja að skýra frá samræðum
sem þeim er hér um ræddi. Wil
son bætti því við, að hann
hefði aldrei kynnzt öðru eins
í viðskiptum við meira en
hundrað ríkisstjórnir.
Ummæli Wilsons sýna vel
þann urg, sem er í Bretum.
Samkvæmt áreiðanlegum heim
ildum kallaði forsætisráðherr
ann Blankenhorn fyrir sig
vegna þess að Vestur-Þjóð-
verjar höfðu að dómi brezku
stjórnarinnar farið rangt að
þegar þeir tilkynntu áður en
tíveldafundurinn hófst í Bonn
á dögunum hvernig þeir teldu
að leysa ætti erfiðleikana í al-
þjóðagjaldeyrismálunum.
En á því leikur enginn vafi
að brezki forsætisráðherrann
skýrði vestur-þýzka sendiherr
því almennt séð hverjar póli-
anum frá skoðunum sínum á
tískar afleiðingar það hefði í
för með sér ef Vestur-Þjóð-
verjar hækkuðu ekki gengi
marksins og að ein afleiðing-
in yrði sú að kostnaður við
dvöl brezka herliðsins í Vest-
ur-Þýzkalandi mundi hækka,
en þar af leiddi að taka yrði
það mál til athugunar.
í ræðu sinni í Neðri mál-
stofunni vísaði Wilson á bug
æsikenndum fréttum um fund
inn með Blankenhorn og kall
aði þær rangar. Þessar fréttir
voru á þá leið, að Blanken-
horn hefði verið vakinn og að
hann hefði orðið áð flýta sér
til Downing Street til að hlusta
á mikinn reiðilestur um Þjóð-
verja. Samkvæmt sumum þess
um fréttum var sendiherrann
klæddur náttfötum en ekki í
samkvæmisklæðnaði þegar
hann mætti í embættisbústaðn
um.
Hvað sem öllu þessu líður er
ljóst, að Þjóðverjar hafa alls
ekkert tillit tekið til afstöðu
Breta og að hún hafði ekki hin
minnstu áhrif á viðræðurnar
í Bonn. Það er því ljóst, að
Bretar hefðu kosið að ekkert
síaðist út um málið.
Þess vegna virðist afstaða
brezku stjórnarinnar vera sú,
að saka verði Vestur-Þjóð-
verja um að hafa einhliða knú
ið fram stefnu sína án þess að
taka nægilega mikið tillit til
hagsmuna tíveldanna í heild.
Of djúpt væri tekið í árinni
að halda því fram, að sambúð
brezku stjórnarinnar og .þeirr
ar vestur-þýzku sé orðin eins
slæm og sambúð brezku stjórn
arinnar og de Gaulles. En það
sem gerzt hefur hlýtur óneit-
anlega að hafa áhrif á hina
fyrirhuguðu heimsókn Wilsons
til Bonn, en sú heimsókn átti
upphaflega að stuðla að auk-
inni samvinnu Breta og Vest-
ur-Þjóðverja.

Nylega tók tii starfa ný deild flughers Atlantshafsbandalagsins í Napólí á ítalíu, Er flugdeild þess.
ari ætlað að fylgjast með ferðum sovézkra herskipa á Miðjarðarhafi. Var mynd þessi tekin við opn-
un herstöðvarinnar, og sést þar Manlio Brosio, framkvæmdastjóri NATO, kanna heiðursvörð.
um þeim, sem hafa viðamikil
störf með höndum, töluverða
erfiðleika að sitja á þingi eins
og nú hagar til. Þess vegna
þarf að fínna leiðir til þess,
að starfstíma þingsins verði
hagað í samræmi við það, að
þingmenn gegni einnig öðr-
um störfum.