Morgunblaðið - 05.06.1948, Blaðsíða 14

14
MORGVNBLAÐiB
Laugardagur 5. júní 1948.

KEMJA KONA
(Cftir Ben -JL
mee
mi
SWtagtfllHlðlfntf '
NJÓSNARARNIR
95. da gur
„Jeg hefi verið á mörgum
íundum sem þessum á undan-
fernum árum“, sagði hann, , og
margir af yður hafa verið þar
J-íka. Bæði yður og mjer mun
Cinnast að ekkert n,ýtt hafi
komið hjer fram í kvöld, að
þjer hafið .ekki heyrt þatta
allt áður. Enda er það svo, að
fyyQ sem var satt fyrir mörg-
uin árum, er satt enn í dag.
Enn í dag sjáum vjel dagsdag-
Jega meðbræður vora, jafnvel
æruverðuga menn, liggja í göt-
unum fyrir hunda og manna
fó'.um. Á hverjum vetri frjett-
uia vjer um menn, sem hafa
orðið úti vegna þess að þeir
voru ölvaðir. Alls staðar eru
veitingaknæpur enn, og þús-
undir manna drekka frá sjer
vit. —
Oss er gjarnt að álasa öðr-
um. en gleyma því hvernig
vier erum sjálfir. Hjer inni sje
jeg marga, sem fordæma
dryliltjuskan, en fá sjer þó í
staupinu. Hvernig haldið þjer
að þjer getið unnið bindindis-
•nálinu gagn, ef þjer neytið
sjáííir áfengis daglega? Ef
^er/ .æítlið að aðvara æsku-
♦i.anninn sem heldur á fyrsta
staupinu, þá svarar hann yð-
ur: ..Hvers vegna eruð þjer að
•^^jedika yfir mjer? Þjer drekk-
♦ð sjálfur. Hvers vegna má jeg
ekki fara að dæmi yður?“ Þjer
segið bá máske að þjer kunnið
að drekka í hófi, en hvaða gagn
er í því. Ætli hann treysti
sjer ekki vel til að drekka í
hófklíka?
Erigimr mælir drykkjuskapn-
Uin bóí, Ollum býður við því
að horfa á drukkinn mann.
En liver gerði hann að drykkju
manni? Eða koma allir
dryldtjumenn úr sömu stjett
fcjóðfjelagsins? Enginm maður
getur sagt með sanni við sjálf-
an sig: „Mjer er óhætt. Jeg
•víerð aldrei drykkjumaður“.
Menn^þrapa • ekki ofan í hyl-
dýpið undir eins. Menn verða
ekki drykkjumenn í eihum
svip. Á mjóm þvengjum læra
hurrdarnir að stela. Ormar naga
♦ ætur trjánna smám saman.
Og smám saman færast menn
uær hyldýpinu, þangað til þeir
tuapa — og þá er þeim allar
bjargir bannaðar".
í sama bili varð honum lit-
ið-framan í Jenny og þá flaug
honum*'í hug, að hann væri
sjálfur einn af þeim, sem væri
að leika sjer að voðanum. Og
honum fannst sem hann væri
að hreinsa sjálfan sig. Hann
horfðr stöðugt á hana síðan og
Jt'xðnvar -.eins og hann væri að
ásaka hana fyrir að steypa sjer
♦ hættu. Og hann horfði stöð-
ugt. á hana og talaði af enn
»neiri ákefð en áður.
„Þjer hafið heyrt þetta mörg
lun sinnum“, þrumaði hann.
„J-jer hafið heyrt þetta og þjer
hafið' kinkað kolli til sam-
þykkis. En nú. er svo komið að
það-nægir ekki að kinka kolli.
Nú barf áræði, athafnir og á-
i-æði til þess að berja þennan
ósóma niður.
Það eru hófdrykkjumennirn
ir, sem eru verstir. Þeir segja
sem svo: „Jeg ætla að fá mjer
eínn gráan til að laga melting-
u.ia. Jeg geri ekki annað en
bragða það“. En það eru smáu
staupin, sem verða oss að fóta-
kefli. Það endar með því að
þau verða svo mörg að vjer vit-
um ekki fótum okkar forráð,
við hrösum og getum ekki riS-
ið á fætur aftur. Þjer vitið það
að enginn segir þegar hann
byrjar að drekka: „Jeg ætla
mjer að fara í hundana“. Nei,
hann segir: „Jeg er öruggur.
Mjer er óhætt að leika irijer
að eldinum“. Þangað til hann
fellur.
Þetta er svo sem ekkert nýtt.
Og hjer í Hálfvíti er setið um
líf og velferð mannanna. Hing-
að koma ungir menn utan af
hafi, innan úr skógunum og
siglandi niður ána. Það er set-
ið fyrir þeim. Þeir eru leiddir
í gildrur til þess að ræna þá
manndómi sínum og fje og
steypa þeim í glötun. En borg-
arstjórinn og lögreglustjórinn
segja okkur að loka augunum
fyrir þessu, snúa okkur und-
an og taka fyrir nefið svo að
vjer finnum ekki óþefinn úr
forarvilpum lífsins. Þeir segja
að vjer skplum vera þolinmóð
ir og rólegir. En jeg segi yð-
ur: Nú er þolinmæðin á þrot-
um Hjer dugir engin hálf-
velgja. Ef vjer lokum augun-
um og látumst ekkert sjá nema
að vjer sjeúm sjálfir öruggir,
þá gerumst vjer meðsekir í því
að ungum mönnum sje steyt
í glötun. Vjer erum samsekir
þeim, sem freista þeirra og
steypa þeim í glötun. Vjer höf
um enga afsökun. Vjer erum
jafn sekir eins og þótt vjer
freistuðum þeirra til þess að
tæma fyrsta staupið.
Það er kominn tími til að
hefjast handa. Hjer þýðir eng-
in bolinmæði og hálfvelgja.
Hundrað röskir menn gæti í
einu vetfangi brent til ösku
þessar siðleysis knæpur og
hreinsað borgina okkar. Yður
þykir þetta máske full frek-
lega til orða tekið. En þá vor-
kenni jeg yður fyrir úrræða-
leysið. Hjer þarf athafnir. Hjer
þarf áræði“.
Hann veifaði höndunum í
guðmóði til þess að leggja á-
hersl.u á orð sín.
„Hefjist handa“, hrópaði
hann. „Hefjist handa og sýnið
að þjer sjeuð menn. Ef þetta
svívirðilega athæfi á að halda
áfram, þá eyðileggur það borg-
ina okkar. Ef Hálfvíti er góð-
ur staður, þá skulum vjer hætta
að ergja oss út af honum. En
ef það er vondur staður, þá
skulum vjer með guðs hjálp
þurka hann út, svo að hans sjá-
ist engar minjar framar“.
Þar lauk hann máli sínu og
rödd hans bergmálaði um all-
an salinn. Hann horfði á Jenny,
sá engan nema hana, og stóð
þannig nokkra stund. En þá
var hann orðinn breyttur svo
að hann settist.
V
VII.
Hann laumaðist út um bak-
dyrnar áður en fundinum var
lokið, því að hann vildi forð-
ast menn. Hann skálmaði svo
hratt. að þeir sem mættu hon-
um hopuðu úr vegi. Hann var
ekkert að hugsa um hvert
halda skyldi. Honum fannst
blessuð hressitig í því að koma
út í kvöldsvalann. Og svo
gekk hann eins og nefið vissi.
Vagn náði honum, ók fram
fyrir hann og Staðnæmdist þar.
Þegar hann ætlaði að ganga
fram hjá, ávarpaði Jenny
hann:
„Linc“.
Hann staðnæmdist og sá að
Pat Tierney sat í ökusæti. Hann
neri augun til þess að sjá bet-
ur. Þá sagði hún:
■ „Linc, jeg ætlaði að ná í
þig í fundarlok, en misti af
þjer. Will er veikur og hann
langar til þess að þú komir
til sín. Geturðu komið?“ og
er hann hikaði við svarið, sagði
hún: „Komdu upp í vagninn“.
Hann hlýddi henni þegjandi
og settist hjá henni. Hann hafði
ákafan hjartslátt. Hann fann
að bau sátu þjett saman, og þó
fannst honum sem hún væri
langt í burtu. Hún mælti lágt:
„Þú talaðir snildar vel í
kvöld, Linc“.
Þá andvarpaði hann eins og
hann hefði lengi staðið á önd-
inni. Hann svaraði engu og þau
töluðu ekki orð fyr en þau
komu heim til hennar. Þá kall-
aði hún í Pat:
„Viltu gera svo vel að bíða
eftir Mr. Pittridge og aka hon-
um heim til sín. Hann stend-
ur ekki við nema andartak“.
„Jeg skal gera það“, sagði
Pat. „En það er framorðið“.
Pittridge heyrði ekki óá-
nægjuhljóminn í rödd Pats.
Hann gekk á eftir Jenny inn
í húsið. Hún lokaði útidyra-
hurðinni á eftir þeim og bau
voru þarna tvö ein í anddyr-
inu Hún sneri sjer að honum
og mælti blíðlega:
„Jeg var hrifin af þjer í
kvöld, Linc“. Svo gekk hún al-
veg að honum. „Jeg var hrif-
in af þjer. Jeg man sjerstak-
lega eitt sem þú sagðir. Nú
þarf áræði, sagðir þú. Manstu
það ekki?“
Augu hennar tindruðu. Og
áður en hann vissi af lá hún
í faðmi hans, þrýsti sjer blý-
fast upp að honum og hann
kysti hana.
Þá kallaði McGow ofan af
loftinu :
„Eruð þjer þarna, frú Eve-
red?“
Hún sleit sig af honum á
augabragði og gekk nokkur
skref frá honum.
„Já“, sagði hún með sinni
venjulegu rólegu rödd. Hann
undraðist það að hún skyldi
vera svo róleg eftir þetta, því
að siálfur var hann eins og
festur upp á þráð. „Og hann
Linc frændi er með mjer. Hann
er kominn til að finna Will.
Við komum upp rjett bráð-
um“.
Hún gekk nær stiganum og
ætlaðist til að hann kæmi á
eftir sjer. En er hann' stóð
þarna sem steingjörvingur,
brosti hún og tók í handlegg-
inn á honum og leiddi hann
með sjer.
VIII.
Will var eirðarlaus í rúm-
inu og honum leið illa. Frú
McGow sagði að Mason læknir
hefði komið þangað og hann
hjeldi að yngstu drengirnir
væri með mislinga.
„Hann skildi eftir dálítið af
pillum og manna“, sagði hún.
Jenny spurði hvað það væri
og frú McGow útskýrði:
4LGLVSING
K R GH L l,S IGI Lítl
Eftir M. CATHCART 6010«
9.
„Jæja Múhammeð — hvað segirðu þá í friettum?‘‘ spurðí
cinhver á arabisku, sem börnin skildu jafn vel og sitt eigið
rnóðurmál.
„Ekkert sjerstakt. Þetta er erfitt. Énska konan er tor-«
tryggin og hefur gætur á mér.“
„Við verðum að fá einhverjar ákveðnar frjettir í dag.“
„Spyrjið ensku kennslukonuna."
„Þjer er illa við nærveru hennar, Múhammeð?“
„Jeg myndi vinpa betur einn.“
„Við vorum heldur ekki ánægðir. Þess vegna kölluðum
við þig til hjálpar. Hún vinnur mjög hægt. Jeg geri ráð
fyrir, að hún viti ekki, að þú vinnur fyrir okkur?“
„Nei — hún hefur e^kki hugmynd um það.“
„Jeg held að þetta sje aðeins öfundssýki af Múhammeðs
hálfu, Vitali“, sagði nú þriðja röddin, og börnin þóttust viss
um að í þetta sinn væri það egyptski njósnarinn, sem talaði.
„Þið munið það líklega,“ hjelt hann áfram, „að ungfrú
Standing hafði bestu meðmæli, sem völ var á.“
Börnin litu hvort á annað skelfingu lostin, þegar þau
heyrðu nafn ungfrú Standing nefnt.
„Hún kemur hingað á hverri stundu, Múhammeð. Farðu
inn í skrifstofuna og bíddu þar,“ sagði Vitali.
Þeir heyrðu að dyr voru opnaðar og lokaðar.
„Þetta er slæmt, Millal“, sagði Vitali, þegar þeir voru
orðnir tveir einir. „Við verðum að komast að því, hvaða
ráðagerðir Englendingarnir hafa á prjónunum. Það er mjög
mikilvægt að við verðum fyrri til að hefja árásina. Og ef
við fáum aðeins hálfsmánaðar frest til viðbótar, þá þurfum
við ekkert að óttast. Við þurfum á meiri vopnabirgðum að
nalda — en mestu af birgðum okkar hefur verið sökkt x
Miðjarðarhafið. Það hlýtur á einhvern hátt að vera hægt
að komast að því, hvað Englendingar ætla sjer að gera í því
máli,“
Bömin heyrðu nú, að það var barið hægt á dyrnar í hinu
herberginu. Og á næsta andartaki heyrðu þau rödd ungfrú
Standing.
„Jæja, ungfrú Standing — hvaða frjettir hafið þjer að
iæra okkur?“ spurði Vitali.
— Það veitir mjer styrk að
halda í hendina á þjer.
★
Samuel Rogers gaf eftirfar-
andi skýringu á því, hvers-
vegna hann væri svo oft ill-
yrtur: „Mjer er sagt að jeg sje
illyrtur“, sagði hann, „en jeg
hefi svo veika rödd, að ef jeg
væri það ekki, myndi eng-
inn hlusta á mig“.
★
Oscar Wilde hitti einu sinni
Richard Harding Davis.
„Svo þjer eruð frá Phila-
delphia“, sagði Wilde,, þar sem
Wajshinton var jarðaður“.
„Hvaða vitleysa, hann er
jarðaður í Mount Vernon“, svar
aði Davis móðgaður.
Wilde þótti ráðlegra að skifta
um umræðuefni og fór að tala
um þektan franskan lista-
mann.
„Hvað álitið þjer um hann?‘f
sagði Wilde að lokum, „Am-
eríkumenn tala altaf svo
skemtilega um listaverk".
David svaraði: „Jeg tala
aldrei um hluti, sem jeg veit
ekkert um og hefi ekki vit á“.
„Það hlýtur að takmarka
samtalsmöguleika yðar mjög
mikið“, svaraði Wilde.
jAr
Fátækur Þjóðverji, sem var
í ætt við John Jacob Astor, kom
eitt sinn til hans og bað um
aðstoð. Astor gaf honum fimm
dollara.
„Hvað“, sagði ættinginn von
svikinn, „sonur yðar gaf mjer
tíu dollara, en þjer bara fimm“.
„Hann getur það líka“, svar
aði gamli maðurinn argur,
„þessi skepna á ríkan föður“.
★
Ungur blaðamaður var eitt
sinn sendur til auðugs Skota,
og átti hann að hafa samtal
við hann um, hvernig honum
hefði tekist að komast yfir svo
mikla fjármuni.
„Jæja, það er löng saga“,
sagði Skotinn, þegar þeir voru
seztir niður, ,.jeg held það sje
best við spörum Ijósið á með-
an.“ Svo fór hann og slökkti
það.
„Nei, nei, við skulum ekki
hugsa meira um samtalið,“
sagði blaðamaðurinn, „jeg
skil“.