Morgunblaðið - 04.11.2005, Qupperneq 72

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 2005 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
Opið 8-24 alla daga
í Lágmúla og Smáratorgi
Næring ekki
refsing
Mundu
eftir ostinum
FRAMKVÆMDUM við Laugaveg og Snorra-
braut er að ljúka og er stefnt að því að opna
gatnakaflann á Laugaveginum 11. nóvember
fyrir bílaumferð. Áfram verður þó unnið að
frágangi gangstétta en það mun þó ekki
hindra aðgengi gangandi vegfarenda frekar
en verið hefur. Myndin er tekin í gær þegar
starfsmenn voru að undirbúa malbikun göt-
unnar en henni lauk í gærkvöldi.
Morgunblaðið/Júlíus
Laugavegurinn opnaður 11. nóvember
EMBÆTTI sýslumannsins á Blöndu-
ósi mun taka að sér að innheimta
sektir og sakarkostnað á öllu landinu
en í dag annast hvert lögregluemb-
ætti fyrir sig innheimtu á því svæði
sem því tilheyrir. Verður því sett upp
sérstök innheimtumiðstöð á Blöndu-
ósi samkvæmt ákvörðun Björns
Bjarnasonar dóms- og kirkjumála-
ráðherra. Er miðað við að innheimtu-
miðstöðin taki til starfa á næsta ári. Í
dag eru umsvifin mest hjá innheimtu-
deild embættis lögreglustjórans í
Reykjavík og verður stefnt á að flutn-
ingurinn muni ekki leiða til uppsagna
starfsfólks annars staðar á landinu.
Samkvæmt tilkynningu frá dóms-
málaráðuneytinu er markmiðið með
þessum breytingum að samræma,
einfalda og efla innheimtu sekta og
sakarkostnaðar á öllu landinu.
Bjarni Stefánsson, sýslumaður á
Blönduósi, kveðst fagna þessu verk-
efni og því trausti sem embættinu hafi
verið sýnt. Ætlar hann að þetta fyr-
irkomulag muni leiða til meiri skil-
virkni. Nú hefjist vinna við að koma
innheimtumiðstöðinni á laggirnar en
líklegt þykir að 10–15 störf muni
skapast á Blönduósi. Segir Bjarni það
mjög mikið fagnaðarefni þar sem
Norðurland vestra hafi verið í mikilli
varnarbaráttu undanfarið því upp-
gangur í atvinnulífinu hafi verið ann-
ars staðar á landinu og hafi þessi
landshluti jafnvel misst fólk frá sér.
Innheimtumiðstöð sektar færð til Blönduóss
Líklegt að 10–15 störf skapist
ÁKVEÐIÐ var að
efna til opins próf-
kjörs til að velja á
framboðslista
Framsóknarflokks-
ins í Reykjavík
vegna borgarstjórnarkosninganna
næsta vor á sameginlegu kjör-
dæmaþingi suður- og norðurkjör-
dæmis í gærkvöldi.
Jafnt kynjahlutfall
Prófkjörið fer fram laugardag-
inn 28. janúar næstkomandi og
rennur framboðsfrestur út 29. des-
ember. Prófkjörið verður opið öll-
um flokksbundnum framsóknar-
mönnum og þeim sem undirrita
stuðningsyfirlýsingu við flokkinn.
Kosið verður um sex efstu sæti
listans og er kjör í tvö efstu sætin
bindandi. Þá á að vera jafnt hlufall
kynja í fjórum efstu sætum listans.
Yfir 200 manns voru á fundinum
og var samstaða um að efna til
prófkjörs.
Opið próf-
kjör hjá
Framsókn
FYRSTU niðurstöður jöklamælinga hausts-
ins benda til þess að jöklar hafi hopað mun
minna í ár en árin 2003 og 2004.
Oddur Sigurðsson, jarðfræðingur hjá
Orkustofnun, sagði niðurstöður haustsins
ófullkomnar enn sem komið er. Enn liggja
ekki fyrir mælingar allra jökla. Sumir jöklar
fóru og undir snjó áður en náðist að mæla þá
í haust og nokkrar mæliniðurstöður hafa
ekki enn borist Jöklarannsóknafélagi Ís-
lands.
„Ef ég miða aðallega við Sólheimajökul, þá
rýrnaði jökulsporðurinn miklu minna í sum-
ar en sumurin tvö á undan. Árin 2003 og 2004
varð metrýrnun og sporðurinn dróst þá aftur
um samtals hátt í 200 metra. Rýrnunin var
þá yfir 90 metrar annað árið og yfir 80 metr-
ar hitt. Í ár dróst jökuljaðarinn aftur um að-
eins 28 metra,“ sagði Oddur.
Hann sagði sömu tilhneigingu mega lesa
út úr öðrum mæliniðurstöðum sem Jökla-
rannsóknafélaginu hafa borist í haust. Jökl-
arnir hafa rýrnað, en aðeins um þriðjung
þess sem rýrnunin var síðustu árin tvö á
undan.
„Þetta eru ekki nákvæmar tölur og ekki
rétt að taka þær bókstaflega á þessu stigi,“
sagði Oddur. „Það geta verið sérstakar að-
stæður sem valda því að jökulsporður hopar
lítið um tíma og tekur svo stökk. Það getur
farið eftir landslagi undir jöklinum og er ekki
óalgengt.“
Jöklar hopa
minna í ár
MIKIÐ er um að Íslendingar sem
eru að koma með flugi frá Banda-
ríkjunum hafi keypt meira en
koma má með tollfrjálst til lands-
ins, og dæmi um mann sem stopp-
aður var með 25 iPod-tónlistarspil-
ara í tollinum.
Kári Gunnlaugsson, aðaldeildar-
stjóri hjá Tollgæslunni á Keflavík-
urflugvelli, segir að þó mikið sé um
að Íslendingar fari í stuttar ferðir
til Bandaríkjanna um þessar
mundir hafi eftirlit ekki verið aukið
sérstaklega. Tollverðir séu hins
vegar með virkt eftirlit og taki
stikkprufur af farþegum á þessari
leið eins og öðrum.
Mikið er um að farþegar hafi
keypt vörur fyrir hærri upphæð en
þær 46 þúsund krónur sem hver
einstaklingur má taka með sér toll-
frjálst inn í landið, þó fáir séu eins
bífræfnir og maðurinn sem stöðv-
aður var með 25 iPod-spilara. Kári
segir að það tilvik sé í meðferð hjá
lögfræðingum embættisins, en
upptaka varningsins og sektar-
greiðslur séu líklegar í því tilviki,
eins og hjá öðrum sem reyna að
fara á svig við lögin með svipuðum
hætti.
Þegar hver einstaklingur er með
varning sem keyptur hefur verið
erlendis að upphæð yfir 46 þúsund
krónur ber honum að fara í rauða
hliðið hjá tollgæslunni og gefa upp
hvað var keypt, helst að framvísa
kvittun, og greiða af því virðis-
aukaskatt og tolla ef svo ber undir.
Kári segir að tollverðir séu þó
orðnir æfðir í að finna verð á vörum
á netinu og meta tolla og skatt sé
kvittun ekki framvísað.
Kári segir að fólk sem fari í
græna hliðið og er tekið í stikk-
prufu fái að njóta vafans, sé hann
fyrir hendi, en þegar um mikinn
varning eða stóra hluti eins og far-
tölvur sé að ræða sé ljóst að farið
sé langt yfir lögleg mörk. Er þá
varningurinn gerður upptækur og
viðkomandi gert að greiða sekt.
Mikið um að Ameríkufarar komi heim hlaðnir varningi
Var stöðvaður með 25
iPod-spilara í tollinum
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Torfason
YFIR helmingur lækna við Landspítalann
sem tóku þátt í könnun sem varðaði óöku-
hæfa einstaklinga í umferðinni segjast
kannast við tilvik þar sem fólk ekur bílum
þrátt fyrir að hafa verið ráðlagt að hætta
því sökum ýmissa veikinda. Könnunina
gerðu þau Hjalti Már Björnsson og Krist-
ín Sigurðardóttir læknar á slysadeild LSH
og birtir nóvemberhefti Læknablaðsins
grein um könnunina. 42 læknar tóku þátt í
könnuninni og sögðust 64% þeirra kannast
við ofangreind tilvik. Vissu læknarnir til
þess að í 52 tilvikum á undanförnu ári
hefðu einstaklingar valdið tjóni í umferð-
inni þrátt fyrir að hafa verið ráðlagt að
hætta akstri.
Að sögn Hjalta er full ástæða til að
kanna þessi mál nánar.
Ýmsir sjúkdómar
Samkvæmt erlendum rannsóknum eru
sjúkdómar á borð við kæfisvefn sem veld-
ur dagsyfju, hjartsláttartruflanir, heilabil-
un, flogaveiki og fleira helstu ástæður
þess að fólki er ráðlagt að hætta akstri.
„Það er greinilegt að einstaklingar sem
er ráðlagt að hætta að keyra fara ekki eft-
ir því. Sjálfur hef ég séð það gerast að ein-
staklingar koma inn á slysadeild eftir að
hafa valdið slysum sem rekja má til sjúk-
dóma.“
Veikir aka
þrátt fyrir
aðvaranir
♦♦♦