Morgunblaðið - 04.11.2005, Qupperneq 49

Morgunblaðið - 04.11.2005, Qupperneq 49
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 2005 49 MINNINGAR ✝ Kjartan Ólafs-son fæddist á Strandseli í Ögur- hreppi við Ísafjarð- ardjúp 17. febrúar 1913. Hann lést á Landspítalanum við Hringbraut 25. október síðastlið- inn. Foreldrar hans voru Ólafur Kr. Þórðarson bóndi á Strandseli, f. 19.6. 1875, d. 19.12. 1933, og Guðríður Hafliðadóttir, f. 1.10. 1879, d. 15.12. 1958. Föð- urforeldrar Kjartans voru Þórð- ur b. á Hjöllum í Skötufirði, Gíslason og Guðrún Ólafsdóttir, b. á Skjaldfönn, Jónssonar og k.h. Jóhönnu Egilsdóttur, b. á Bakka- seli Sigurðarsonar réttláta í Gils- fjarðarmúla, Jónssonar. Móður- foreldrar Kjartans voru Hafliði vegghleðslumaður Jóhannesson, bróðir Hannibals, afa Hannibals ráðherra og Þóra Rósinkrans- dóttir, bónda á Svarthamri, bróð- ur Sigurðar afa Jóns Baldvins- sonar fyrsta formanns Alþýðu- flokksins. Systkini Kjartans voru Guðrún húsfreyja í Unaðsdal, f. 1897, d. 1987, hún eignaðist sex- tán börn, m.h. Helgi Guðmunds- son, bóndi þar; Hafliði, f. 1900, d. 1969, bóndi í Ögri, k.h. Líneik Árnadóttir frá Ögri, þau áttu sjö börn; Þórður, f. 1902, d. 2002, hann bjó í Odda í Ögurvík, út- gerðarmaður, k.h. Kristín S. Helgadóttir frá Skarði í Skötu- firði, þau áttu fjögur börn og þau skildu, eiga þrjú börn og eitt barnabarn; Guðríður, f. 19.11. 1948, húsmóðir í Kópavogi og ekkja eftir Guðmund Markússon hdl. og eignuðust þau þrjú börn, auk þess sem hún á fjögur barna- börn; Halldór, f. 22.11. 1951, bú- settur í Danmörku, var kvæntur Birnu Hilmardóttur, eiga þau tvær dætur. Auk þess á hann dóttur með Ósk Guðmundsdóttur og þrjú barnabörn. Kjartan fæddist í Strandseli og ólst þar upp hjá foreldrum sínum. Hann lauk prófi frá Héraðsskól- anum á Laugarvatni og síðar frá Samvinnuskólanum 1933. Hann var verslunarstjóri um tuttugu ára skeið, fyrst hjá Kaupfélagi Árnesinga á Selfossi og Eyrar- bakka og síðar hjá Kaupfélagi Hafnfirðinga. Þá var hann starfs- maður Samvinnubanka Íslands frá stofnun hans og síðustu árin fulltrúi þar, en hann lét af störf- um fyrir aldurs sakir 1983. Kjartan starfaði mikið að bind- indismálum, auk þess sem hann var mikill áhugamaður um ferða- lög, ferðamál og ekki síst ætt- fræði. Hann starfaði í ungmenna- félögum í N-Ísafjarðarsýslu og í Árnessýslu. Kjartan átti sæti í framkvæmdanefnd Stórstúku Ís- lands 1961-1981. Hann varð stór- riddari 1963 og frkvstj. Stórstúku Íslands 1963-1978. Hann var fulltrúi IOGT á mótum og þing- um erlendis, auk þess sem hann var í stjórn norræna bindindis- sambandsins og fulltrúi Íslands í norræna góðtemplararáðinu. Þá sat Kjartan í stjórn reglu Must- erisriddara í þrjátíu ár. Síðustu æviárin hefur Kjartan átt góðan vin í Sigríði Helgadóttur. Útför Kjartans verður gerð frá Digraneskirkju í Kópavogi í dag og hefst athöfnin klukkan 13. einn fósturson; Sól- veig, f. 1904, d. 1997, m.h. Hannibal Valdi- marsson alþm. og ráðherra, þau áttu fimm börn; Árni, bóndi á Strandseli, síðar í Reykjavík, f. 1907, d. 1967, k.h. Guðný Guðjónsdótt- ir, þau áttu einn kjörson; Friðfinn, fv. forstj. Háskólabíós, f. 1917, d. 1980, k.h. Halldóra Sigur- björnsdóttir frá Grímsey, þau eignuðust sjö börn. Tveir bræður Kjartans dóu í bernsku, þeir Hafliði, f. og d. í janúar 1899, og Árni, f. 1905, d. 1907. Kjartan lést síðastur systk- ina sinna. Kjartan kvæntist 14. maí 1935 Kristjönu Guðrún Bjarnadóttur, f. 11.11. 1911 úr Ögurnesi, d. 5.6. 1985, dóttir Bjarna Einars Ein- arssonar, útvegsb. í Ögurnesi og k.h. Halldóru Sæmundsdóttur frá Hörgshlíð í Mjóafirði, húsfreyju. Börn Kjartans og Kristjönu eru: 1) María Erla, f. 30.1. 1936, hús- móðir, búsett í Kópavogi, var gift Árna Björgvinssyni, þau skildu, eiga þau tvö börn, sex barnabörn og eitt barnabarnabarn. 2) Bolli, f. 31.8. 1937, fyrrv. bæjarstjóri á Ísafirði og kennari við VÍ, var kvæntur Hrefnu Pétursdóttur Jacobsen, sem er látin og eign- uðust þau tvo syni, hann á eitt barnabarn; Einar, f. 18.10. 1941, fyrrv. deildarstjóri hjá SÍS, var kvæntur Hildi Kristjánsdóttur, Við kveðjum þig með tregans þunga tár sem tryggð og kærleik veittir liðin ár. Þín fórnarlund var fagurt ævistarf og frá þér eigum við hinn dýra arf. (Guðrún Jóh. frá Brautarholti.) Þín elskandi dóttir, Guðríður. Elsku hjartans afi minn. Fyrir mér ertu sigurvegari. Þú áttir 92 fal- leg, stórbrotin og yndisleg ár. Ævi, fulla af minningum um góðar stund- ir með vinum og ættingjum. Ég veit þetta af því að þú varst svo duglegur að segja okkur barna- börnunum frá því sem á daga þína hafði drifið. Þú varst mikill sögu- maður allt fram á þinn seinasta dag. Þú gerðir okkur hin rík. Rík af sög- um um fyrri tíma sem við höfðum annars ekki fengið að taka þátt í. En við urðum þess heiðurs aðnjótandi að endurlifa tímana í gegnum frá- sagnarlist þína. Takk fyrir mig. Minningarnar hrannast upp. Brosið þitt og faðmlagið. Ævinlega glaðlegur og sposkur til augnanna. Tilhugsunin um að sitja með þér yfir „uppáhelltum“ kaffibolla í Kópavog- inum að ræða um það sem á daga manns hafði drifið yljar mér um hjartaræturnar. Ekkert var nota- legra. Burt úr skarkalanum. Þú varst alltaf svo innilegur og hlýr. Það var sama hvert umræðuefnið var, alltaf sýndir þú áhuga og tókst virkan þátt. Þú bjóst yfir svo mikilli þekk- ingu og reynslu. Vangaveltur mínar litu alltaf öðruvísi út eftir heimsókn til þín. Urðu heilsteyptari. Takk fyrir mig. Ég minnist þess alltaf hvað það kom annar tónn í röddina hjá mömmu þegar hún var að tala um þig og ömmu Kristjönu. Ég áttaði mig ekki á því fyrr en seinna að þetta var ekki bara blæbrigðamunur í röddinni. Þetta var virðingartónn, jafnvel lotning. Ég átti eftir að kynnast því af sjálfsdáðum seinna að mín rödd breyttist líka með árunum þegar ég talaði um ykkur. Fyrir mér stóðst þú alltaf fyrir gildi. Gildi á borð við dyggðir, rétt- sýni og kærleik. Fyrir mér hafðir þú allt sem góða manneskju þarf að prýða. Fyrir mér verður þú alltaf hvunndagshetja. Fyrir mér ert þú og verður alltaf einn fallegasti mað- ur sem ég hef kynnst. Fyrir mér verður þú alltaf einstakur. Ég mun búa að því um aldur og ævi að hafa fengið tækifæri til að kynnast manni eins og þér. Ég verð þér innilega þakklátur fyrir allt sem þú hefur gefið mér. Mikið er ég glaður að Sandra mín og börnin, Daníel Aron og Helena María, hafi fengið að hitta þig og kynnast Sig- ríði. Án efa verður það gott vega- nesti fyrir okkur út í lífið. Takk fyrir okkur. Við eigum öll eftir að sakna þín en jafnframt munum við fagna lífinu þínu. Þú ert sigurvegari. Ástar- og saknaðarkveðjur. Davíð Guðmundsson. Elskulegasti afi minn, ég sakna þess að faðma þig og fá koss frá þér. Ég fann alltaf fyrir svo mikilli væntumþykju frá þér, það var svo gott. Það var notalegt hvað við feng- um góða og fallega kveðjustund með þér á spítalanum rétt eftir að þú kvaddir þennan heim. Mikill friður ríkti með þér og þú varst svo fal- legur. Mér þótti yndislegt að sjá hversu vel fjölskyldan stóð saman við þennan mikla missi. Það sem kemur fyrst upp í huga minn, þegar ég hugsa um afa, þá er afi úti í garði með skóflu í hendi, úti- tekinn og á hlýrabol. Þegar maður kom niður í Birkihvamm og enginn svaraði dyrabjöllunni þá fór ég bein- ustu leið út í garð og þar var afi að bogra yfir beðunum. Afi var með hæstu trén í hverfinu og þótti hon- um afskaplega vænt um þau, enda gáfu þau gott skjól. Afi var mjög ættfróður og hafði endalausan áhuga á því. Hann gat rakið ættir úr öllum landshlutum. Hann var alltaf að segja manni frá frænkum og frændum og hvernig við vorum skyld og hefur margt sí- ast inn, enda gaman að vita sitthvað um ættina sína. Afi gat nefnt alla bæi á landinu hvern á fætur öðrum, enda búinn að ganga þetta allt í gegnum tíðina, þvílíkt afrek! Ótrú- legt að hlusta á hann rekja þetta allt, það er eins og að hlusta á ein- hvern lesa upp úr bók. En þetta var allt vel geymt í minni hans fram á síðasta dag. Afi tók aldrei bílpróf en ferðaðist þó mikið fótgangandi og með margs kyns samgöngutækjum jafnt innan- lands sem erlendis. Alltaf þegar ég kom heim úr ferðalögum, hvaðan sem það var í heiminum, þá hafði afi alltaf komið á sömu slóðir og fræddi mig um staðina (hann náði alltaf að toppa mann). Hann mundi eftir hverju smáatriði, gleymdi engu. Mamma mín kallar það límminni og það á ágætlega við. Afi var ótrúlega barngóður, elsk- aði börn, enda átti hann marga af- komendur. Við vorum dugleg að heimsækja afa og ömmu í Birki- hvammi í gamla daga af því að það var svo spennandi að leika uppi á háalofti og fara í búðó inn á skrif- stofunni hans afa. Margar minningar koma upp þeg- ar maður sest niður og skrifar orð um elsku afa. Allar minningarnar eru hlýjar, enda afi yndislegur mað- ur og algjör hetja í okkar augum. Hans verður sárt saknað, en hann fékk að lifa stórkostlegu og við- burðaríku lífi og það er nú afar dýr- mætt. En eitt vitum við með sanni þegar við fæðumst, að við deyjum. Elsku besti afi, takk fyrir allt. Þín Nana. Afi minn, elskulegur, virðulegur, heiðarlegur, traustur, trúr, stoltur. Allt sem prýðir góðan mann. Stór og sterk persóna. Góð fyrirmynd. Afi minn göngugarpurinn og ferðalangurinn. Bar ríka virðingu fyrir landinu, náttúrunni, blómunum og skordýrunum. Fíflarnir fengu uppreisn æru í garðinum hans og köngulærnar fengu að vinna sitt listaverk í friði. Afi minn að laga Bragakaffið góða með kaffiskeiðinni sem brotnaði en fékk hlutverk sitt aftur eftir við- gerðina með snærisspottanum, eins og ný! Suðusúkkulaði og piparkökur með kaffinu og að sjálfsögðu kaffi- rjóminn. Afi minn, langafi barnanna minna með þau á hnjánum að segja þeim sögur af Grámanni í Garðshorni, kenna þeim að segja komdu sæl(l) og vertu blessuð(aður), telja fing- urna, klára mjólkina sína svo þau verði stór og sterk. Óspar á hrósyrði þeim til handa. Afi minn stoltur af fallega hópn- um sínum en það kallaði hann fjöl- skylduna sína og hann ljómaði eins og sólin þegar við komum öll saman. Afi minn sposkur á svip og axl- irnar hristust af hlátri Afi minn og ég á gæðastundum í einlægu spjalli um lífið og tilveruna. Afi minn, elsku afi minn, takk fyr- ir allt og allt. Ég kveð þig eins og þú kvaddir mig alltaf þar sem þú stóðst á úti- tröppunum, fylgdist með mér þar til ég hvarf úr augsýn og veifaðir: Guð veri með þér, elsku vinurinn. Þín Helga. Hann afi minn í Kópó er dáinn. Þessi glæsilegi, heilsteypti og ynd- islegi maður sem í mínum huga var eilífur, klettur sem alltaf hefur verið til staðar, hnarreistur og tignarleg- ur. Hann var glæsilegur maður, víð- förull og ættfróður með eindæmum. Afi sem alltaf átti heitan lófa, hrós, malt að drekka og var fullur af fróð- leik um allt milli himins og jarðar. Ég á margar góðar minningar úr Birkihvamminum þar sem alltaf var tekið á móti mér opnum örmum. Tréð og hreiðrin við eldhúsglugg- ann, leikirnir á háaloftinu og þegar ég fór og kynnti hann fyrir kærast- anum mínum. Hversu glaður og hamingjusamur hann var þegar ég fór með litlu stelpurnar mínar til hans og hversu mikið ég minnti hann alltaf á ömmu. Nú hefur hann verið leystur frá friðlausum öldum lífsins og vitjar ævintýra á öðru tilverustigi. Hafðu þökk fyrir allt, elsku afi minn, Guð þér fylgi um alla eilífð. Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífsins degi, hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka hér. Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem gleymist eigi, og gæfa var það öllum, er fengu að kynnast þér. (Ingibj. Sig.) Þín Fanney Dóróthe. „Það ætla ég að vona, Guðríður mín, að þín búskaparár hérna verði færri en mín.“ – Svo mæltist Hall- dóru, konu Baldvins Jónssonar, þeg- ar hún afhenti ömmu minni búrlykl- ana á Strandseljum, en þau höfðu búið þar samtals í 15 ár. Amma og afi, Guðríður Hafliðadóttir og Ólafur Þórðarson, settu þar saman bú. Afi dó 1933, en amma hélt áfram að búa með syni sínum, Árna, til ársins 1944, er þau fluttu út á Ísafjörð. Samtals urðu því búskaparár ömmu á Strandseljum 45. Þar ólu þau amma og afi upp sjö börn sín, sem á legg komust, og var meðal þeirra Sólveig, móðir mín. Kjartan var næstyngstur, fæddur 1913. Hann var ungur gagntekinn af ungmennafélagshugsjóninni, um að vinna Íslandi allt, að ganga heill til allra starfa, iðka bindindi, afla sér þekkingar, og ekki hvað sízt að rækta jörðina, ekki síður en huga og hönd. Guðrún systir hans (f. 1897) bjó í Unaðsdal ásamt manni sínum, Helga Guðmundssyni, annáluðum dugnaðarmanni og sjósóknara. Haf- liði bróðir hans (f. 1900) ræktaði tún á Garðsstöðum og kom þar upp reisulegu húsi. Árið 1935 var gamli bærinn á Strandseljum rifinn og nýtt hús, steinsteypt, reist á einu sumri. Kjartan hafði hug á að byrja að búa, en hvarf frá því og má segja að hann hafi helgað starfskrafta sína Sambandi íslenzkra samvinnufélaga. Hann vann hjá Kaupfélagi Árnes- inga (á Eyrarbakka), hjá Kaupfélagi Hafnarfjarðar og hjá Samvinnu- sparisjóðnum og Samvinnubankan- um. Eitt helzta áhugamál Kjartans frænda var að kynna sér hagi lands og lýðs. Hann ferðaðist um allt Ís- land og má segja að hann hafi þekkt hvern fjörð og vík á landinu. Síðan fór hann oft til Norðurlanda og gekk á fjöll á Skandinavíuskaganum, og voru þeir ófáir staðirnir sem hann heimsótti þar. En kröftum sínum varði hann ekki hvað sízt í þágu Góðtemplarareglunnar. Hann starf- aði þar af miklum þrótti og var um tíma áhrifamaður í Stórstúku Ís- lands. Móðurbróðir minn tók bind- indisheit sitt svo alvarlega, að hann átti einkar erfitt með að deila rými með drukknum mönnum. En þá er eftir ótalið starf það sem hann sinnti, einkum eftir að hann lét af störfum hjá samvinnuhreyfingunni. Það var ættvísi. Ég hygg að hann hafi hafizt handa, eins og svo marg- ir, með því að setja saman eigin ætt- artölu. En um það er lauk hafði hann á hraðbergi áttvísi um alla Djúpmenn. Sumt af því mun hann hafa ritað, og er það handrit dýr- mætt í augum okkar sem áhuga höf- um á ættum Djúpmanna. Ekki verður frænda míns minnzt svo að ekki sé nefnd kona hans, en hún hét Kristjana Bjarnadóttir, en faðir hennar var Bjarni Einar, út- vegsmaður í Ögurnesi. Þau eignuð- ust saman fimm börn, og er af þeim kominn allfjölmennur frændgarður. Ævi Kjartans frænda míns er svipuð margra annarra af hans kyn- slóð. Þegar hann var að vaxa úr grasi, var ekki um margar leiðir að velja til að afla sér þekkingar og færni, en héraðsskólarnir, sem þá voru að koma til sögunnar, breyttu miklu hjá mörgum. Það mun hafa vakað fyrir mörgum bændasonum að umbylta nú öllum búskaparhátt- um og skapa nýtt líf í sveitum. En það höfðu ekki allir færi á að taka þátt í þeim bardaga, og hröktust á mölina og stofnuðu það nýja líf sem færðist í bæi og borg. Meginhluta ævinnar bjó hann og starfaði á suð- urhluta landsins. En hugur hans og hjarta var samt í heimasveitinni: í Ögurhreppi við Djúp. Kjartan Ólafsson hefur nú kvatt okkur hinztu kveðju, síðastur systk- ina sinna. Blessuð sé minning hans. Arnór Hannibalsson. Það var alltaf hátíð að hitta Kjart- an Ólafsson. Hvort sem maður mætti honum í dagsins önn eða gat sest niður í næði og numið af honum tíðindi forn og ný var stundin nota- leg og hlý og björt. Hann var ramm- íslenskur heimsborgari, víðförull og víðsýnn, en bundinn uppruna sínum og átthögum traustum böndum. Kjartan Ólafsson var hugsjóna- maður. Áratugum saman var hann í forystusveit íslenskrar bindindis- hreyfingar og þar munaði um hand- tök hans. Hann var lengi fram- kvæmdastjóri Stórstúku Íslands og stórritari og einnig í stjórn nor- rænna bindindissamtaka. Hann var þaulreyndur félagsmálamaður, hon- um voru falin erfið verk og sýndur mikill trúnaður. Hann reyndist jafn- an hinn nýtasti maður í hvívetna. Ég kynntist því vel hve hæfur maður Kjartan var, bæði í störfum sínum heima og erlendis. Hann var góður ræðumaður, mælti vel á tung- ur frænda vorra norrænna og var vinmargur og skemmtilegur. Það sást best þegar brugðið var á leik eftir erfiða fundi. Kjartan Ólafsson var afar góður ferðafélagi, fróður, margvís og ráð- snjall. Sama var hvort farið var um Ísland eða ferðast meðal erlendra þjóða; alls staðar var Kjartan fróð- leiksbrunnur. Ungur hafði hann far- ið fótgangandi um flest héruð Ís- lands og kunni skil á örnefnum um allt land. Ég hygg hann hafi þekkt með nafni flesta bæi á landinu og getað rakið sögu þeirra margra og ábúenda aftur í aldir. Hann hafði einnig farið víða erlendis og kunni skil á landsháttum og menningu margra þjóða. Kjartan Ólafsson hefur nú safnast til feðra sinna. Að honum er mikill sjónarsviptir þótt kominn væri á tí- ræðisaldur. Hann var í rauninni aldrei gamall. Eldur kærleikans brann ófölskvaður í brjósti hans. Hann trúði á sigur sannleikans. Hann var hollur félögum sínum og hugsjónum og drengur góður. Við Björg söknum vinar í stað, biðjum honum og ástvinum hans Guðs blessunar og kveðjum með orðum þeim sem Jónas lagði Gunnari í munn: „Farðu vel, bróðir og vinur.“ Ólafur Haukur Árnason. KJARTAN ÓLAFSSON  Fleiri minningargreinar um Kjartan Ólafsson bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga. Höfundar eru: Markús Guð- mundsson og Guðmundur og Sig- ríður, Birkihvammi 7.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.