Lesbók Morgunblaðsins - 09.06.1968, Blaðsíða 3

SMÁ5ACA eftir Eila Pennanen
TVÖ SAMAIM
búið svona lengi í leiguherbergi,“
,,Ja, það er ódýrt. Leigan er aðeins
fimmtíu á mánuði. Og húsmóðir mín
hugsar um þvott og hreingerningu."
„Nú geturðu leigt þér íbúðarhæð.“
„Vissulega. Og það ætla ég að gera.“
„Íbúðarhæð.“
Hún hló. Hversvegna? Hún var þó
ekki að fá móðursýkiskast?
„Héðanífrá verð ég að hugsa um
hvernig ég kem fyrir. Ég verð að kaupa
húsgögn.“
„I íbúðarhæðina."
„Já. Ég hef ekki efni á meiru. Og
það er hægt að fá stórar og góðar hæð-
ir.“
„Vitanlega."
Hún hló aftur, ógeðfelldum hlátri.
Svo fór hún fram í eldhúsið til að ná
í meiri kökur. Hann leit gætilega á eftir
hsnni, fylgdi mjaðmahreyfingum hennar
eftir með augunum. Kertaljósin blöktu.
„Ég hef verið að reikna út að þessi
aðstoðarmannsstaða getur ekki verið
eins afleit og ég taldi fyrst.' Ég verð
bara að láta Porila fara. ÖUum finnst
það sama. Porila er ómögulegur."
„Er þetta það sem þú hefur verið að
brugga?“
„Ég verð þó að ná eins góðum tök-
um á þessu og mögulegt er, ef ég tek
við starfinu. Og það væri útilokað með
Porila. Þú skilur, það gæti komið til
mála núna, þegar Lahto. . . “
„Drottinn minn dýri! Þetta er ný hlið
á þér.“
„Hvað áttu við? Ég verð allavega að
hugsa um prófessorsstöðuna. Ef svo vel
skyldi fara, að Lahto. . . .“
,,Ert.u að bíða eftir að hann deyi?“
„Ef staðan losnar áður en Petajáinen
er kominn í nógu góða aðstöðu, þá er
mitt tækifæri.“
„Hefurðu ekki tekið til greina háskól-
ana úti um landið. Þú veizt að það eru
komnir margir nýir.“
Var hæðni í rödd hennar? Hún bætti
við í einkennilegum tón: „Ég hefði aldrei
haldið að þú værir svona raunsær, skal
ég segja þér.“
Eg er þó varla neitt mergsoginn?
Snauður? Að vera tvö saman er strax
viss aðstaða: það verður að skilgreina
hana og gera áætlanir og hrinda í fram-
kvæmd. Hefur mér orðið á skyssa ein-
hversstaðar? Hefur mér sézt yfir eitt-
hvað? Nei. Það er ómögulegt. Ætti ég
að láta undan, gefa eftir, sleppa tök-
unum og taka til athugunar? Henni félli
ekki við mig ef ég gerði það. Hún vill
ekki að ég vilji það sem hún vill. Svo
verður hún móðursjúk. Hún á sínar mis-
Fordyrið í íbúðinni hennar var í lag-
inu eins og L: og í hornið hafði hún
troðið belgmikilli kommóðu, erfðagrip,
svo ekki var hægt að opna dyrnar inn
í setustofuna nsma að hálfu leyti. Hann
velti því fyrir sér hversvegna hún gæfi
ekki systur sinni, sem hafði meira rún,
þessa rokokomublu. Hann varð að siká-
skjóta sér inn: og það var hvorki þægi-
legt né virðulegt.
En kommóðan var vönduð, hún var
virðuleg. Hún myndi ekki gefa hana
neinum. Bráðum myndi hún fá sér stærri
íbúð.
Hann sat í armstólnum og fyllti út í
hann á allar hliðar og niðurúr. Hann
hafði þyngzt, safnað fitu þessi löngu
námsár. Nú var náminu lokið. Nú hafði
hann próf, titil: hann gat hafið frama-
feril sinn í alvöru. Hann var að mylja
kökurnar niður á disk með vinstri hend
inni. En þetta var eini gallinn á honum:
að öðru leyti var hann alveg eins og
hann átti að vera.
Hann var þesskonar maður sem hún
vildi giftast. Vildi. Vonaðist eftir. Rétta
orðið. Hjónabandið var heimili ástar-
innar. Ryksugan suðar, hrein, gljáandi
— vinnukonan er með hvíta svuntu,
hún er úr sveit, áreiðanleg í alla staði,
dálítið heimsk en vönduð. Það er aðal-
atriðið. Vandað skal það vera, ef það
verður yfirleitt. Ef og ef og ef....En
hver er nú með efasemdaraus? Ekki ég.
í hreinskilni sagt, kona þarf að eignast
eiginmann og börn. Eg skal þjóna mann
inum og elska hann allt ti.1 dauða, svo
framarlega sem hann er góður og dreng
lyndur, ósvikinn karlmaður. Og börn-
unum verður líka innrætt góðmennska
og drenglund. Ég elska þig: við lifum
saman, hamingjusöm, allt okkar líf.
Vegna þess að lífið er og verður að vera.
„Petajáinen sagðiet ætla að krukka
dálítið í kenninguna mína um pH gildin.
Hann hló og . . . .“
Þetta er það einmitt, sem þarf til að
allt falli í skorður, til að mynda heil-
brigðar heildir. Heimilið er heilagt: að
vera tvö saman er heilagt. Að halda
fast í arfleifðina en horfa fram á við.
Að halda fast með báðum höndum —
tvö saman. Að byggja múr og hrinda
árásum ránsmanna með rósemi. Helgi og
heilbrigði flæða yfir múrinn: þau eru
öllum frjáls, engin þörf á að ræna þeim.
Hinn einangraði griðastaður fyllist svo
út úr flýtur og allt drukknar í ham-
ingju. Ég þakka þér Guð, þetta frið-
land.
Þessi ruglaði saurugi heimur.
„En það verða engin vandræði með
Petájáinen. Og þegar þetta er allt búið
fer ég að skipuleggja í alvöru".
Hann lyfti höfðinu: það glampaði á
gleraugun: og brot úr augnabliki var
veggur sem byrgði sýn. En hann sá:
hún ekki.
Hann tók að litast um. Hversvegna
kertaljós? Hversvegna þessi svipur?
Hann þefaði út í loftið: í stofunni var
undarlegur ilmur, sem virtist veikja
hann, gera hann örlátan, eftirgefanleg-
an........Hún hafði tekið fram ættar-
silfrið, minni samstæðuna, sem hún
hafði fengið úr búinu. Hún átti mikið
af fallegum munum. Vitaskuld, fegurð
var mikilvæg í lífinu, í hversdagslífinu.
Mjög mikilvæg. Á veggnum hékk mynd
af kirkjunni í heimasókn hennar, krítar-
mynd. Hann horfði á kirkjuna: hann
hafði alltaf horft á kirkjuna þegar hann
sat í stofu hennar. Armstóllinn hafði
ávallt staðið á sama stað, þannig að
hægt væri að sjá kirkjuna úr honum.
En hví þá kertaljós?
Andlit hennar var án allrar prýði.
Það var ekkert ungt eða ferskt við hana.
Það gerði ekkert. Þess þurfti ekki. Hún
var ágæt sem kvenmaður. Heimsk var
hún ekki heldur. Hún reyndi ekki að
taka neitt: hún vissi hvað henni bar.
Eða hún hafði að minnsta kosti vitað
það fram að þessu.
„Já, það sem liggur fyrst fyrir hjá
mér líka, er að fá mér betri stað að
búa í.“
„Ég sikil ekki hvernig þú hefur getað
Poul P. M. Pedersen :
LEITA ÞIN
Leita þín í mynd landsins
þú sem ert horfin
leita þín í niði storms og vatns
þú sem ert horfin
leita þín í mynd bjarkar
tign fjalls
regnbogabrú yfir fossi
þú sem ert horfin
Leita þín í mynd hins eyðilega hafs
víðum rökkvuðum skógum
vetraham endalausra heiða
hraunflákum
grænum lágum flæðilöndum
leita þín í mynd hinna haustauðu
hreggblásnu sjávarhamra
þú sem ert horfin
Leita þín
framandi
um langvegu ævinnar
leita þín fram í dauðann
þú sem ert horfin
leita þín
þú sem ert horfin
Snorri Hjartarson
íslenzkaði.
9. júní 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3