Lesbók Morgunblaðsins - 23.10.1949, Blaðsíða 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
467
T
BARNAHEIMILI SEM
FORELDRAR STJÓRNA
í ÖLLUM löndum er skortur á
barnaheimilum og leikskólum fyr-
ir smábörn. Flestir telja það skyldu
hins opinbera að sjá fyrir bessu,
en í Bandaríkjunum hafa for-
eldrarnir sjálfir tekið höndum
saman til þess að koma upp leik-
skólum. Þeir leigja húsnæði, út-
vega alt, sem til þess þarf og ráða
þangað æfða forstöðukonu. Svo
skiftast mæðurnar á um að hjálpa
henni. Og feðurnir hjálpa líka til
Einn hefur eftirlit með húsbúnaði.
onnar sjer um bókhald, þriðji útveg
ar alt, sem heimilið þarf o.s.frv. For
eldrafundir eru oft haldnir til þess
að taka ákvarðanir um alt, er heim-
ilinu og börnunum viðkemur. Á
þessum fundum æru líka ræddar
umsóknir að vist fyrir börn, og
þegar úr því er skorið hvaða börn-
um skuli bætt við, er ekki aðeins
litið á það, hve langt er síðan um-
sókn barst, heldur einnig á ástæð-
ur heimilanna, hvernig börnin eru
upp alin og hvort æskilegt sje að
fá foreldrana í fjelagsskapinn.
Áður en það er fyllilega afráðið
hvaða börnum skuli bætt við, eru
fjelagskonur sendar heim á heim-
ilin til þess að kynna sjer heimilis-
braginn og hvaða áhuga foreldr-
arnir hafi fyrir uppeldi barna sinna
og hvernig þau telji að börn skuli
alin upp. Síðan skýra konurnar
frá öllu þessu á foreldrafundi og
þá er ákvörðun tekin.
Þess er krafist að móðir fylgi
barni sínu og sje með því fyrsta
daginn, sem það er á heimilinu.
Og hún getUr þá líka hjálpað til
þar. Það er talið hafa ákaflega
mikla þýðingu að börnin sjeu ekki
fyrsta daginn með öllum ókunnug-
um.
Barnið kemur svo auðvitað í
heimilið á hverjum degi, en móðir
þess vinnur þar ekki nema svo sem
einn dag í viku. Það er þó talið
æskilegt að þær komi sem oftast
og aðeins til bóta að sem flest-
ar mæður sje altaf þarna til eftir-
lits. Á morgnana hafa vissar konur
þann starfa að sækja börnin heim
og fylgja þeim í barnaheimilið.
Þau eiga að vera komin þangað kl.
9 og eru þar fram til hádegis. Þeim
er gefin hressing einu sinni á því
tímabili, en þar er ekki eldhús og
sparast mikill kostnaður og fólks-
hald við það að þurfa ekki að mat-
reiða handa þeim. Sjeð er um að
börnin fari þegar að leika sjer og
mæðurnar leiðbeina þeim um það
og stilla til friðar ef eitthvað ber
út af. Þessi heimili eru því jafn-
framt talin ágætur skóli fyrir mæð-
urnar. Þær læra þar ýmislegt hver
af annari um meðferð barna, og
getur það orðið til góðs á heimil-
um þeirra. Börnin hafa líka meiri
not tímðns þegar margar mæður
eru með þeim heldur en ef þar
væri ein eða tvær stúlkur til eft-
irlits. Mæðurnar finna upp á ýmsu
börnunum til skemtunar. Sumar
eru góðar að segia sögur, aðrar
kunna mikið af kvæðum og vís-
um, enn aðrar geta sungið eða leik-
ið á hljóðfæri o. s. frv. Alt hefir
þetta mikla þýðingu fyrir börnin
og mæðurnar sjálfar. Og svo læra
þær hver af annari ýmsa leika bg
dægrastyttingar fyrir börnin.
Á hverjum morgni ér hvíldar-
tími. Þá eru börnin látin hvílast á
teppum á gólfinu eða á borðunum.
Þetta hefir gefist vel. Að þeim
tíma loknum er svo aftur farið í
leika og skemt sjer af kappi þang-
að til börnin fara heim.
Það er ekki hlaupið að því á
þessum húsnæðisleysistímum að fá
húsnæði fyrir barnaheimili En
með þessu fyrirkomulagþ sem hjer
hefir verið lýst, þurfa húsakynnin
ekki að vera svo merkileg, enda
komast þessir leikskólar af með
mjög einfalt húsnæði.
^ ^ ^ ^ ^
/i/,-
ÞESSI SAGA gerðist nokkru fyrir
þrælastríðið. Sunnanmaður skuldaði
Norðanmanni 1500 dollara. og gat ekki
borgað þá. En hann átti þræl, sem
Ephus hjet og því sagði hann við Norð-
anmanninn að hann gæti' ifengið þræl-
inn upp í skuldina. Þeir urðu ásáttir
um þetta. l; iv .
„Ephus, nú á jeg þig“, sagði Norð-
anmaður, „en jeg káeri rriig ekki um
að fara með þig til Nbrðúrríkjanna.
Jeg ætla því að gefa þjer kost á því
að kaupa þjer frelsi“,i i
Þrællinn varð þessu grájfeginn, en
kvaðst ekki eiga grænan eyri. Norð-
lendingurinn sagði þá:
„Jeg skal láta þig fá vagn og svo
geturðu stundað akstur. Þú mátt draga
frá allan kostnað þinn, en ágóðanum
skiftir þú svo jafnt á milli okkar. Og
þegar þú hefir eignast 1500 dollara á
þennan hátt, geturðu keypt þjer
frelsi“.
Ephus gekk að þessu og byrjaði
þegar að vinna. Honum gekk svo vel,
að hann varð brátt að fá sjer hjálp,
og áður en langt um leið hafði hann
fjóra vagna í gangi. Þegar hann hafði
sent eiganda sínum 3000 dollara fjekk
hann brjef, þar sem Norðanmaðurinn
sagði að nú væri tími til þess kom-
inn að hann keypti sjer frelsi. Ephus
svaraði því engu. Nokkru síðar sendi
Norðanmaður rakleitt til hans að fá
peningana.
„Mikið mátt þú vera þakklátur fyr-
ir að fá frelsi“, sagði sendimaður.
„Já, það er hverju ,orði sannara“,
sagði Surtur, „en heldurðu að mjer
detti í hug að fara að kaupa annan
eins ræfil og jeg er orðinn, sköllótt-
an og tannlausan“.