Morgunblaðið - 20.06.1964, Blaðsíða 23

Laugardagur 20. júní 1964
MORCUNBLAÐIÐ
23
Brottflutningur skæru-
liða frá N.-Borneó
hófst í gær
Fundur Rahmans, Súkarnós og Macapa-
gals heíst í Tókíó í dag
Hér er róðrarsveit slysavamadeildarinnar Hraunprýðis í Hafnarfirði, sem sigraði á Sjómanna-
daginn þar í bæ. Talið frá vinstri: Sylvia Halisteinsdóttir, Guðfinna Jónsdóttir, Sirrý Karlsdóttir,
Orri Illugason stýrimaður, Sigurlina Björgvinsdóttir, Jónína Jónsdóttir og Erna Friðfinnsdóttir. —
Ljósmynd: Herdis Guðmundsdóttir.
— Krúsjeff
Framh. af bls. 1
tneðferð, ef leyft yrði að flytja
þau til Sovétríkjanua.
Krusjeff og Krag ræddust við
í tvær klukkustundir í dag. Að
fundinum loknum sagði Krag. að
ékveðið hefði verið að auka við-
skipti Dana og Rússa.
Krag sagði, að þeir Krúsjeff
hefðu rætt ýmis alþjóðleg vanda
mál og skipzt á skoðunum um
um að dýrin fengju mjög góða
þau, en auðvitað hefði verið ó-
hugsandi að þeir næðu samkomu
lagi, enda hefði ekki verið gert
ráð fyrir neinum samningavið-
ræðum nema um viðskiptamál.
Aðspurður sagði Krag, að við
ræður sínar við Lyndon B. John
son Bandaríkjaforseta í Washing
ton fyrir skömmu, hefðu skiljan
lega haft nokkur áhrif á spurn-
ingarnar, sem hann bar fram á
fundinum með Krúsjeff og svör-
in, sem hinn sovézki forsætisráð
herra fékk.
Kjarnorkuvopnalaus
fivæði.
Krag sagði, að viðræðurnar við
Krúsjeff hefðu verið mjög frjáls
legar og vingjarnlegar. Sem svar
við spurningu fréttamanns sagði
hann, að þeir hefðu ekki rætt
kjarnorkuvopnalaus svæði. Áður
en Krúsjeff kom til Danmerkur
hafði utanríkisráðherra landsins
Per Hækkerup látið í ljós þá von,
*ð Krúsjeff ræddi ekki tiilögur
•em fram hafa komið um að Norð
urlöndin ýrðu kjarnorkuvopna-
laus svæði.
★
f * .
I ræðu sinni á fundi stúdenta-
félagsins ræddi Krúsjeff hins veg
«r þessar tillögur og sagði, að
imeginmarkmið þeirra væri að
tryggja friðinn í Evrópu. Hann
minnti á tillögu Kekkonens Finn
landsfoseta um að Norðurlöndin
yrðu kjarnorkuvopnalaust svæði,
tillögu Undens, fyrrv. utanrikis-
ráðherra Svílþjóðar svipaðs eðlis
©g tillögu Pólverja um kjarnorku
vopnlaust svæði í Mið-Evrópu.
Krúsjeff sagði, að Sovétríkin
væru hlynnt þessum tillögum,
en kvaðst vita, að þær nytu ekki
elmenns fylgis í Danmörku. —
IHann sagðist vilja leggja áherzlu
é. að Sovétstjórnin væri fús til
að skuldbinda sig til að virðá
kjarnorkuvopnalaus svæði, e/
eamkomulag næðist og önnur
kjarnorkuveldi gerðu slíkt hið
sama.
Krúsjeff lýsti ánægju sinni
með að Danir og Norðmenn vildu
hvorki kjarnorkuvopn né erlenda
hermenn í löndum sínum og einn
iig taldi hann ánægjulegt að þess
ar tvær þjóðir hefðu ekki í
hyggj-u að taka þátt í sameigin-
leguim kjarnorkuflota Atlantshafs
bandalagsins. Afstaða Dana og
! A X II U G I Ð
að borið saman við útbrei'ðslu
er langtum ódýrara að auglýsa
i Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.
Norðmanna í þessum efnum hlyti
að gleðja alla friðelskandi menn.
Síðan fór hann lofsamlegum orð-
um um hlutleysi Svía og kvaðst
sannfærður um, að vináttusam-
band Rússa og Finna væri mikil
vægur þáttur til varðveizlu frið
arins í Norður-Evrópu.
Frlðsamleg sambúff.
Forsætisráðherrann lagði áherzlu
á nauðsyn friðsamlegrar sam-
búðar þjóða, sem byggju við ólík
þjóðfélagskerfi. Hann sagði, að
Sovétríkin hefðu ekki í hyggju
að blanda sér í innanríkismál
annarra landa, en vildu nú sem
fyrr skora á þjóðirnar að gera
allt, sem í þeirra valdi stæði til
þess að tryggja friðinn í heim-
inum og koma i veg fyrir kjarn-
orkustyrjöld. Mikill árangur
hefði náðst á veginum til bættrar
sambúðar síðustu árin, frá því að
Kúbudeilan stóð sem hæst þar til
samningurinn um takmarkað
bann við kjarnorkutilraunum var
undirritaður í Moskvu, en varast
yrði að ofmeta árangurinn. Mikil
vægasta verkefni mannanna væri
nú, að koma í veg fyrir gereyð-
ingarstyrjöld og vinna að al-
gerri afvopnun undir alþjóðlegu
eftirliti. Hinar miklu fjárfúlgur,
sem nú væru notaðar til vígbún
aða'r ætti að nota í þágu friðar-
Ankara 19. júní (AP-NTBJ.
TVRKNESKA þingið greiddi í
dag atkvæði um stefnu stjórn-
arinnar í KýpurmáJinn. 200 voru
samþykkir stefnunni, 194 á móti,
en 2 sátu hjá Áffur en atkvæffa-
greiffslan fór fram, hafði Ismet
Inönu forsætisráffherra, lýst þvi
yfir aff hefffi stjórnin ekki traust
töluverffs meiri hluta þingmanna
— Evrópumenn
Framhald af bls. 1
bertville væri eins og eyðiborg.
Enginn maður sæist á ferli á
götunum.
Sem kunnugt er, hafa upp-
reisnarmenn látið til sín taka í
héraðinu Kivu að undanförreu
og fyrir skömmu höfðu þeir Al-
bertville á vaidi sínu nokkra
daga áður en her stjórnarinnarí
í Leopddville tókst að hrekja
þá á brott.
Mioise Tshom.be, fyrrv. fylkis-
stjóri Katanga, sem dvelst nú í
útlegð, sagði í dag, að friður
kæmist ekki á í Kongó fyrr en
erlendir hermenn hefðu yfir-
gefið landið. Hann sagði, að
bandaríski r og belgískir her-
menn í Kongó hefðu drepið
marga Kongóbúa og valdið
landinu miklu tjóni. Kvaðst
hann hafa sannanir fyrir þvi að
bandærískir hermenn væru í
Kongó ocg myndir, sem sýndu
þorp, er orðið hefðu fyrir
sprengjuáíiásum bandarískra
fluavéLa
ins og velmegunarinnar í heim-
inum.
Krúsjeff minnti á ýmsar tillög
ur um afvopnun, sem Sovétríkin
hafa lagt fram undanfarin ár og
sagði, að það vandamál, sem nú
krefðist skjótastrar úrlausnar
væri trygging friðar í Evrópu.
Undirita ætti friðarsamninga við
Þýzkaland og viðurkenna að það
væri nú tvö ríki. Þegar það hefði
verið gert væri ekki lengur hætta
á að upp úr syði í álfunni. Bæri
að harma, að til væru þeir, sem
vildu, að Vestur-Þýzkaland yrði
aðili að kjarnorkuflota Atlants-
hafsbandalagsins, en slíkt yrði
sízt til þess að draga úr viðsjém
í Evrópu. Friðelskandi menn
væru mjög áhyggjufullir vegna
þessa.
1 lok ræðu sinnar sagði Krús-
jeff m.a., að viðræður sínar við
danska ráðamenn sýndu, að
möguleikar væru á auknum sam-
skiptum þessara ríkja og allt
benti til þess að samband Dana
og Rússa gæti orðið góð fyrir-
mynd friðsamlegrar sambúðar
ríkja með ólík þjóðfélagskerfi.
Hann lofaði Dani fyrir dugnað á
sviði landbúnaðar og skipasmíða
og kvaðst vona, að nánara sam-
starf tækizt með þeim og Rúss-
um um landbúnað.
myndi hún biðjast lausnar.
Þegar úrslit atkvæðagreiðsl-
unnar voru kunngjörð, gekk
Inönu á fund samráðherra sinna
og ræddi við þá hálfa klukku-
stund. Að fundinum loknum
lýsti hann því yfir, að stjórnin
rayndi sitja áfram þrátt fyrir
hinn nauma meirihluta.
Sem kunnugt er heldur Inönu
til Washington á sunnudag í
boði Johnsons forseta til þess að
ræða Kýpurmálið.
Gæzlulið SÞ
3 mónuði enn
n Kýpui
Sþ. 19, júní — AP
SAMÞYKKT var í dag að gæzilu-
lið Sameinuðu þjóðanna skyldi
vera áfram á Kýpur um 3 mán-
aða skeið. Lönd þau er hlut eiga
að máli og Öryggisráðið voru
sammála um að dvöl gæzluliðs-
ins á eynni væri nauðsynleg til
að koma í veg fyrir að hermdar-
verk og blóðsúthellingar hæfust
á nýjan leik.
Bandaríkin studdu tillöguna
um áframhaldandi dvöl gæzlu-
liðsins eftir að Kýpur, Grikk-
land, Tyrkland og Bretland
höt'ðu samþykkt að hið 6.400
mann gæzlulið skyldi vera áfram
a hinni róstusömu ey.
Tókíó, 19. júní — (AP-NTB) —
• Á MORGCN hefst í Tókíó
fundur æðstu mauna Malaysiu,
Filippseyja og Indónesíu. Var
þetta tilkynnt í dag eftir að fregn
ir bárust frá Norffur-Borneó þess
efnis, aff hópur indónesískra
skæruliða hefðu haldið yfir landa
mærin frá Malaysíu til Indónesíu.
Sem kunnugt er, hafði Abdul
Rahman, forsætisráðherra Mal-
aysíu, sett brottflutning skæru-
liða sem skilyrffi fyrlr því að
hann settist við samningaborffið
með Súkarnó Indónesíuforseta.
• Abdul Rahman, Súkarnó og
Macapagal, forsetí Filippseyja,
koma saman tii fundar í fyrra-
máliff, en gert er ráff fyrir aff
fundinum Ijúki á sunnudag. Dag-
skrá fundarins er stutt miðaff viff
hin miklu vandamál, sem leysa
þarf í sambúff Malaysíu og Indó-
nesíu, en tekið hefur verið fram,
aff þessi fundur skuli fyrst og
fremst verffa upphaf frekari
funda æðstu manna landanna um
vandamálin.
í morgun hófu Indónesíumenn
brottflutning skæruliða frá lands
svæði Malaysíu á Borneó sam-
kvæmt kröfu stjórnar Malaysíu.
Fyrsti skæruliðahópurinn fór yfir
landamærin til Indónesíu frá
Sarawak við varðstöð, sem Thai-
lendingar hafa komið þar upp,
en þeir munu hafa eftirlit með
brottflutningunum. í skæruliða-
hópnum voru 32 menn mjög vel
vopnum búnir. Yfirmaður þeirra,
Surakit Mayalarp, hershöfðingi,
sagði fréttamönnum við komuna
til Indónesíu, að fleiri skæruliða-
hópar myndu flýja í kjölfarið, en
skæruliðar myndu skilja eftir
nokkra menn við landamærin til
þess að fylgjast með gangi mála.
Fregnir um ferðir skærulið-
anna bárust þegar til Tókíó og
utanríkisráðherrar Malaysíu,
Indónesíu og Filippseyja settust
á rökstóla. Eftir tæpa hálfa
klukkustund tilkynntu þeir, að
fundur æðstu manna myndi hefj-
ast á morgun. Utanríkisráðherr-
17. JÚNÍ
á Norðfirði
NESKAUPSTAD, 19. júní. —
17. júní-hátíðahöldin hófust hér
með skrúðgöngu frá bæjartorg-
inu og lék Lúðrasveit Neskaup-
staðar fyrir göngunni. Að lok-
inni skrúðgöngunni hófst sam-
koma við' sundlaugina. Þar lék
lúðrasveitin undir stjórn Haralds
Guðmundssonar. Samkomuna
setti Jóhannes Stefánsson, forseti
bæjarstjórnar, en ávörp fluttu
fulltrúar stjórnmálaflokkanna.
Þá söng Kristinn Hallsson óperu-
söngvari með undirleik Skúla
Halldórssonar tónskálds. Að lok-
um var svo sundkeppni.
Seinna um daginn var svo
keppt í handbolta og knattspyrnu
á íþróttavellinum. Um kvöldið
voru dansleikir fyrir böra og
fullorðna.
Ágætt veður var fyrri part
dagsins, en er líða tók á daginn
rigndi og gerði leiðindaveður. A1
menn og góð þátttaka var í há-
tíðahöldunum. A.L.
arnir hafa ræðst við undanfarna
tvo daga í Tókíó og herma fregn-
ir að góður árangur hafi orðið af
viðræðum þeirra. Utanríkisráð-
herrarnir skýrðu frá dagskrá
fundar Abduls Rahmans, Súkar-
nós og Macapagals á morgun, ea
þeir ræða núverandi ástand í sam
búð landa sinna og taka til at-
hugunar tillögur, sem komið hafa
fram um lausn vandamálanna.
Viðræðunum lýkur á laugardag-
inn, en á sunnudaginn semja
fundarmenn sameiginlega yfir-
lýsingu.
Sem kunnugt er ,h'efur Indó-
nesíustjórn haldið uppi fjandskap
gegn Malaysíu frá því að sam-
bandsríkið var stofnað sl. haust
og hótað að leysa það upp. For-
dæmdi stjórnin stofnun sam-
bandsríkisins og sagði, að hún
miðaði einungis að því að við-
halda áhrifum Breta í SA-Asíu.
Fyrir rúmum hálfum mánuði
féllst Súkarnó á að hitta þá Ab-
dul Rahman og Macapagal og
hélt til Tókíó, en meðan hann
hefur beðið eftir því að Rahman
vildi tala við hann, hafa hon-
um borizt herskáar yfirlýsingar
að heiman. í gær skoruðu ung-
kommúnistar og félag kommún-
ískra kvenna í Indónesíú á for-
setann, að sitja ekki fund með
Rahman og halda áfram skæru-
hernaði á landamærunum.
Macapagal, forseti Filippseyja,
hefur reynt að miðla málum í
deilum Indónesíu og Malaysíu,
en Filippseyingar hafa gert kröfu
til hluta N.-Borneó, sem áður var
nýlenda Breta. Talið er, að
Malaysíustsjórn muni fallast á
þessa kröfu, en Filippseyjastjórn
samþykkja að henni verði ekki
framfylgt fyrr en eftir óákveð-
inn tíma.
— Öldungadeildin
Framhald af bls. 1
var samíþykkt að binda enda A
þófið og ræðutími þingmanna
var takmarkaður við eina klst.
alls.
Barry Goldwater frá Arizona,
er meðal þeirra, sem börðust
gegn frumvarpinu. í dag kvaðst
Goldwater að vísu hlynntur jaifn
rétti allra manna ,en sagði tvær
greinar frumvarpsins fyirmuna
sé að greiða því atkvæði. Eru það
greinarnar um frjálsan aðgang
blökkumanna að gistihúsum, sam
komustöðum o.fl. og um jafnan
rétt þeirra til atvinnu. Komst
Goldwater þannig að orði wn
þessar greinar frumvarpsins, að
þær væru „sem kinnhestur í and
lit stjórnarskrái-innar“ og bryti
í bága við virðingu repúblíkana
fyrir henni.
William Scranton, ríkisstjóri
Pennsylvaníu sem berst g«gn
Goldwater um útnefningu til for
setaefnis repúblikana, sendi
honum simskeyti í dag og skor-
aði á hann að breyta afstöðu
sinni til mannréttindafrumvarps
ins. Goldwater tók Scranton
þetta óstinnt upp og kvaðst ekaki
ætla að afneita eigin sannfær-
ingu til þess að hljóta útnefnlngu
sem forsetaefni flokksins. SNgS-
ist Goldwater fær um að taka
afleiðingum gerða sinna.
Hjartkær sonur minn
INGVI SIGURJÓN ÓLAFSSON
Þvervegi 40,
lézt af slysförum 19. þ.m. — Fyrir hönd aðstandenda.
Sigríffur Sigmundsdóttir.
Naumur meirihluti
Atkvæðagreiðsla um stefnu Tyrkja
í Kýpurmálinu