Morgunblaðið - 03.10.1951, Blaðsíða 12
i
SV gola e'ða kaiði, sumsstaðar
smáskúrir.
225. tbl. — Miðvikudagur 3. október 1951
¥arpsfó§¥ar
heiðargæsarismar friðaðar.
Sjá grein á Ms. S.
og ógætiir fundur
jólfstæðisfjelaganna í gær
Bæjarmálifl: Steínl að örfun
einsfaklinpframtaksins. >
LandhelgismáHð: fsfendingar
sammála um sfefnuna.
FUNDUR SJÁLFSTÆÐISEJELAGANNA í Reykjavík, sem hald-
ínn var í gærkvöldi í Sjálfstæðishúsinu var afar fjölsóttur. Var
fundarsalurinn fullsetinn og margir þurftu að standa.
Rætt var um bæjarmálefni Reykjavíkur og landhelgismálið. —
Framsögumenn voru Gunnar Thoroddsen, borgarstjóri og Bjarni
Benediktsson, utanríkisráðherra.
Mikill einhugur ríkti á fundinum og hlutu framsögumenn ágæt-
ar undirtektir fundarmanna.
Jóhann Hafstein, formaður
Fulttrúaráðs Sjálfstæðisfjelag-
anna setti fundinn og stjórnaði
bonum. Fundarritari var Þór Vil-
hjálmsson.
Gunnar Thoroddsen, borgar-
stjóri, tók fyrstur til máls. Ræddi
hann hlutverk bæjarstjórnarinn-
ar og stefnu Sjálfstæðismanna í
bæjarmálum. Hún grundvallað-
ist á því að örfa og styrkja ein-
staklingsframtak og atorku. Jafn
framt teldu Sjálfstæðismenn eðli
]egt að bæjarfjelagið sjálft hefði
forustu um margvíslegar fram-
kvæmdir, eins og raun bæri vitni.
En menn mættu þó ekki gleyma
því að flestar þeirra fram-
kvæmda hefðu að því stefnt að
efla aðstöðu einstaklinganna í
bfsbaráttunni og athafnaiífi bæj-
arins. Sjálfstæðismenn hefðu líka
beitt sjer fyrir fjelagslegum um-
bótum, menningar og mannúðar-
málum í ríkari mæli hjer en í
öðrum bæjarfjelögum og mundu
halda þeirri stefnu áfram.
Borgarstjóri vjek næst að því
að fjármálastefna Sjálfstæðis-
xnanna í bæjarstjórn byggðist á
framangreindum grundvallar-
sjónarmiðum.
Síðan ræddi hann fjármál bæj-
arins ýtarlega og gerði saman-
burð við ýmsa aðila og fjárstjórn
ríkisins. Flutti borgarstjóri mál
sitt af röggsemi og festu og sann-
aði með fjölda dæma að Reykja-
vík þyldi fyllilega samanburð
við aðra um aðgæslu í fjármál-
um og um góðan fjárhag.
Bjarni Benediktsson, utanríkis-
ráðherra, tók næstur til máls, og
talaði um landhelgismálið. Kvað
hann tilefni ræðu sinnar aðal-
lega vera þau blaðaskrif sem að
uíidanförnu hefðu um þetta mál
birst.
Hann hefði sem utanríkisráð-
herra verið borinn tveim sök-
m: Fyrir að hafa veitt rúss-
neskum veiðiskipum undanþágu til
athafna í landhelgi — og fvrir
að sú stefna hefði verið tekin af
ríkisstjóminni að láta fulltrúa
sína fylgjast með málflutningi í
deilu Norðmanna og Breta íyrir
dómstólnum í Haag og fresta d
xneðan nýjum framkvæmdum í
landhelgismálinu.
Sagði ráðherrann, áð engum
hefði verið veitt undanþága til
athafna í landhelgi. Þegar skipum
Jeyfðist að bæta tjón sitt eftir
óveður, ems og um hefði verið að
ræða, væri um framkvæmd lag-
anna frá 1922 um íjett til fisk-
veiða i landhelgi að ræða, en ekki
undanþágu. Vitnaði ráðherra í
ákv. 3. greinar, þar sem leyft er,
&ð fiskiskip leiti skjóls við strend-
umar til þess að bjarga sjer
■undan stormi og óveðri,
Þá gerði ráðherrann ítarlega
grein fyrir afstöðu sinni til þess
að fresta í bili frekari fram-
kvæmdum í landhelgismálinu með-
an leidd væri til lykta deila Norð-
manna og Breta fyrir alþjóða-
dómstólmun í Haag. Sýndl hann
með sterkum rökum fram á að sú
afstaða væri í alla staði eðlileg
fyrir okkur íslendinga, sem ætt-
um allt undir því, að lög og rjettur
sigraði í viðskiftum þjóðanna. —
Hjer væri skiljanlegt að komm-
únistar vildu fara aðrar leiðir, en
þcirra vegur væri, að ofbeldið
sigraði.
Ráðherrann rakti nákvæmlega
þær aðgerðir, sem síðari ár hefðu
átt sjer stað í landhelgismálinu.
Árið 1948 hefðu verið sett lög
um vísindalega verndun land-
grunnsins. Tilraunir gerðar um
friðun Faxaflóa. Samningnumvið
Breta frá 1901 sagt upp 3. okt.
1949. Gefin út reglugerð um
stækkun landhelginnar fyrir Norð
urlandi 1950. Um þessar aðgerðir
hefðu Sjálfstæðismenn haft foi'-
göngu. Á það lagði ráðherrann
áherslu, að hann teldi, að Islend-
ingar hefðu verið og væru sam-
mála í öllum meginatriðum í fram
kvæmd þesa mikilvæga máls þjóð-
arinnai-.
Auk framsögumanna tóku til
máls: Ólafur Thors, ráðherra,
Finnbogi Guðmundsson og Frið-
leifur Friðriksson, og studdu þeir
allir málflutning framsögu-
manna.
Ólafur Thors ræddi all ítarlega
báða málaflokkana, sem á dag-
skrá voru og afstöðu Sjálfstæð-
ismanna til þeirra. Hvatti hann
flokksmenn til þess að standa
fast um þau sjónarmið, sem Sjálf
stæðismenn í ríkisstjórn og bæj-
arstjórn hefðu fylgt.
Var ræðu formanns flokksins
mjög vel fagnað af fundinum.
Lauk þessum fundi þar með
og var hann fjelögunum til sóma
og fundarmönnum til mikillar
ánægju.
Sjálhbjargarviðleilni og atorka fjölskyldunnar nýtur sín við
smáíbúðabyggingarnar.
Á 44 mínútum milli
Akureyrar og Rvíkur
SÍÐASTLIÐINN mánudag setti
Dougjasflugvjelin „Gunnfaxi“
frá Flugfjelagi íslands nýtt
hraðamet á leiðinni Reykjavík—-
Akureyri. Flaug hún vegalengd-
ina á 44 mínútum eða þremur
mínútum skemur en þessi leið
hafði verið farin áður á stytstum
tíma.
Flugstjóri á „Gunnfaxa“ í þess-
ari ferð var Anton Axélsson.
Örlypr hefur selt
23 myndir
AÐSÓKN að málverkasýningu
Örlygs Sigurðssonar í Listamanna
skálanum hefur verið ágæt og
hafa 23 myndir selst. — Er tala
sýningargesta komin upp í um
700.
Jón Pálmason kjörinn
forseti Sameinaðs þings
Sigurður Bjarnason íarseti Hd. Bernh. Sfefánsson Ed,
FUNDUR hófst í Sameinuðu þingi kl. 2 e .h. í gær. A dagskr®
var kosning forseta, varaforseta og skrifara. Kosningin fór þann-*
ig að Jón Pálmason var kjörinn forseti Sameinaðs þings með 23j
atkv. Jörundur Brynjólfsson fyrsti varaforseti með 32 atkv. 03
Rannveig Þorsteinsdóttir annar varaforseti með 28 atkv. ,
Skrifarar voru kjörnir: Jónas Rafnar og Skúli Guðmundssoiti
í kjörbrjefanefnd hlutu kosningu: Þorsteinn Þorsteinsson, Láru3
Jóhannesson, Rannveig Þorsteinsdóttir, Gísli Guðmundsson
Sigurður Guðnason. j
f FORSETAKJÖR í N.D. \
Strax að fundi loknum í Sanla
þingi hófust fundir í deildum*
Forseti neðri deildar var kjör-
inn Sigurður Bjarnason með 2Q
atkv., fyrsti varaforseti Jóffl
Gíslason með 20 atkv. og annaíi
varaforseti Halldór Ásgrímssoa
með 21 atkv. Skrifarar voru
kjörnir Ingólfur Jónsson og PálJ
Þorsteinsson.
Kviknar í bát í Keila-
víkurhöfn
KEFLAVÍK, 2. okt. — f morgun
kl. 8 kviknaði í m.b. Bjarni Ólafs
son, í höfninni í Keflavík.
Eldurinn kom upp í lúkar báts
ins og var orðinn allmagnaður,
þegar hans varð vart.
Slökkvilið Keflavíkur kom á
vettvang og tókst að ráða niður-
lögum eldsins, en skemmdir urðu
talsvert miklar.
Upptök eldsins eru ókunn, en
málið er í rannsókn. — Helgi.
EMeimili Árnessýslu 1 Hveragerði
tekur til starfa næsta sumar
Gísli Sigurbjörnsson verður forsljóri þess.
SÝSLUSJÓÐUR Árnessýslu hefur fest kaup á tveim húsum í
Hveragerði, er notuð verða sem elli- og hjúkrunarheimili. Hafa
tekist um það samningar milli sýslunefndar og stjórnar Elliheim-
ilisins Grund hjer í bænum, að hún taki að sjer stjórn þessarar
stofnunar, sem taka mun til starfa næsta sumar.
1 gær átti Mbl. símtal við sýslu-'S*
mann Ámessýslu um þetta máli,
og sagðist honum svo frá:
PLÁSS FYRIR 25
Umboðsmenn sýslunefndar Ár-
nessýslu hafa nýlega samið við
stjórn Elli- og hjúkrunarheimilis-
ins Grund í Reykjavík, um rekstur
elliheimilis fyrir sýsluna. Leggur
sýslan til tvær húseignir í Hvera-
gerði og er þar pláss fyrir 25 vist-
menn. Heimili þetta mun taka til
starfa næsta sumar.
Stofnun elliheimilis í Árnes-
sýslu hefur verið, í undirbúningi
í nokkur ár, en málið til lykta leitt
með fyrrnefndum samningi á sam
eiginlegum fundi umboðsmanna
sýslunefndar og stjórnar Grundar,
á Selfossi s.l. laugardag.
HÚSIN HEPPILEG
Sýslumaður skýrði svo frá, að
hús þessi væru að dóini forstjóra
Grundar, vel til reksturs fallin og
ekki þyrfti að gera á þeim miklar
breytingar. Átti annað húsið hjer-
aðslæknirinn, en hitt Bjarni Ey-
vindsson, og voru hús þessi keypt
með það beinlínis fyrir augum,
að þar yrði starfrækt elli- og hjúkr
unarheimili.
EFRI DEILD
Forseti efri deildar var kjör-
inn Bemharð Stefánsson meíl
11 atkv.9 fyrsti varaforseti Þor-
steinn Þorsteinsson með 11 atkv,
og annar varafcrseti Lárus Jó»
hannesson með 11 atkv. Skrifar-
ar deildarinnar voru kjörnir:;
Sigurður Ólafsson og Karl
Kristjáxisson. Næsti fundur var,
boðaður í Sam. Alþingi kl. 2 e..lv,
í dag. Þar á eftir verða deildar-
fundir. í
______________________ T 1
Einar með „línuna"!
FYRSTI árangurinn af ferffl
Einars Olgeirssonar til Sovjet-
ríkjanna kom í ljós í gær, er
hann kvaddi sjer hljóðs utam
dagskrár í sameinuðu þingn
og las upp yfirlýsingu í Kom-
inform tón, þar sem ríkis-
stjóminni og lýðræðisflokkun-
um var brigslað um landráÆ
vegna komu varnarliðsins ogl
samstarfsins við lýðræðis-
þjóðirnar.
Bjarni Benediktsson utan-
ríkisráðherra, benti á það, að
þessi yfirlýsing væri þa<3
fyrsta sem heyrðist frá al-
þingismanninum síðan hama
kom úr ferð sinni frá Sovjet-
ríkjunum, enda væri hún veö
í samræmi við þá „línu“, serffi
kommúnistum um allan lxeixzQ
væri skipað að fylgja.
Einar bar sig heldur iliig
yfir þessari athugasemd ráð-
herrans og fór allur hjá sjet
en þingheimi blöskraði, þegar
þetta handbenai kommúnism-
ans þóttist vera að túlka íá»
lenskan málstað. _j
NU ÞEGAR hefir verið út-
hlutað um 159 lóðum á land-
svæði því, sem Reykjavíkur-
bær hefir látið skipuleggja
fyrir smáíbúðarbyggingar upp
af Sogaveginum, í hæðinni
norðanvert við Bústaðavegs-
hverfið. Unnið er áfram að
lóðaúthlutuninni og lagt kapp
á að hraða henni sem mest.
Á þessu byggingarsvæði
hefir verið líf og fjör að und-
anförnu, einkum um helgar.
Menn hafa gengið af kappi í
að grafa grunna, steypa grunn
plötur undir húsin, og viðað
að sjer efni. Vinnuskúrum hef
ir verið komið upp og sumir
eru þegar komnir vel á veg
með að hlaða.
Það ánægjulegasta við þessa
byggingarstarfsemi er að sjá
hina sjerstæðu hagnýtingu
yinnuaflsins. Sumssíaðar eru
allir meðlimir fjölskyldunnar
að verki, húsbóndinn, konan
og börnin. Vinir og kunningj-
ar leggja fram dagsverk sín og
fá þau seinna endurgoldin,
þegar röðin kemur að þeim,
með sitt hús.
Sjálfsbjargarviðleitni og at-
orka einstaklinga og fjölskyld
unnar setur svip sinn á vinnu-
brögðih og vinnuglcðin nýtur
sin í ríkurn xnæli.
fÖÉ-Í
^ - 0