Tíminn - 15.02.1964, Blaðsíða 3

I
HEIMA OG HEIMAN
NátttröiliS á glugganum. Þessl mynd birtist fyrst í Lesbók barna og unglinga, tveim árum eftir a3 Ásgrímur
!■ hélt sína fyrstu sýningu.
UNGU FOLKI BOÐ-
ID Á SÝNINGU...
L'NGA FÓLKINU í skólum lands-
stendur til boða frá morgundegin-
■u’m og fram undir vorið að koma
í Ásgrímssafn og skoða þar mynda
sýningu, sem valdar hafa verið
myndir á sérstaklega af því tilefni.
Hefur verið skipt um myndir í
óllum stofum heimilis Ásgríms 03
í vinnusalnum á loflinu, myndir
úr þjóðsögum, fslendingasögum,
Jandslagsmyndir, sjálfsmynd og
tnynd af Kóngaliljum, sem Kjar-
val sendi Ásgrími á afmælisdaginn
og enn fleiri. Einnig verður skóla-
fólkinu leyft að skoða heimili lista
mannsins hátt og lágt og málverka
geymsluna miklu og vönduðu í
kjallaranum.
Þetta er sérsýning fyrir unga
fólkið á íslandi. Það ber hins veg-
ar ekki svo að skilja, að það hafi
ekki hingað til verið velkomið í
Á.sgrímssafn. Segir safnvörðurinn
Ejarnveig Bjarnadóttir okkur, að
þangað hafi unglingar komið oft,
j mist einir sér eða í ihópum í fylgd
með kennara og öllu oftar með
Hjörleif Sigurðsson listmálara til
íylgdar, en hann hefur einmitt það
starf með höndum að leiðbeina
Þetta er önnur myndin af Kóngalilj-
um í vasa, sem Kjarval sendi, en svo
var vasinn sóttur.
unglingum um listasöfn og sýning-
ar í Reykjavík. Einkum kveður frú
Bjarnveig það ánægjulegt, sem
hún hefur veitt athygli, að ungling
ar hafa hrifizt svo af Ásgrímssafni,
af heimilinu og listaverkunum, að
sumir hafi hvatt foreldra sína til
að fara líka og skoða og ekki
verið í rónni íyrr en allt heimilis-
fólkið hafi verið búið að skoða
heimili Ásgríms málara.
En það er takmarkað, sem kemst
ó veggina í ekki stærra húsi, og
er því skipt um myndir nokkrum
sinnum á ári, venjulega þrisvar.
Samt tekur fjögur ár að sýna allar
myndirnar, sem til eru ,í safninu,
er listamaðurinn gaf íslandi eftir
sinn dag. Það eru nefnilega um
400 málverk og teikningar. Síð-
ustu árin, sem Ásgrímur lifði,
gerði hann nokkuð af því að fara
S uppboð og kaupa þær myndir
eftir sjálfan sig, sem hann vildi
heldur að væru til á einum 03
MARGIR hafa nú lagt orð i
belg um ráðhúsið, og eru skoð-
anir þeirra að vonum sundurleit-
ar. Þó má gera ráð fyrir, að
minni óánægju hafi gætt en bú-
ast mátti við áður en líkanið var
sýnt, því menn eru svo illu van-
ir, að þeir eru sem á nálum, þeg-
ar opinberar byggingar eru á
döfinni. Bölsýnismenn béldu, og
raunar ekki að ástæðulausu, að
líkanið yrði í ætt við Heilsu-
verndarstöðina, en það var nú
öðru nær. Mér er ekki grunlaust
um, að þeir sem láta sig stíls-
máta í byggingum nokkru varða,
hafi andað léttara, og verið fegn-
ari en svo, að þeir myndu eftir
að krítisera hlutfallið milli skál-
ans og turnsins, sem virðist, í-
skyggilega þykkur austur-vestur
miðað við skálann.
Það sem réttilega hefui; verið
gagnrýnt, er fyrst og fremst
staðarvalið. Rómantískar grillur
virðast hafa bundið forgöngti-
sama .stað, í safninu, sem hann
gaf síðan allri þjóðinni.
menn ráðhúsbyggingarinnar við
norðurenda Tjarnarinnar, svo
þar er ekki úr að aka hvað sem
tautar. Til að þjóna slíkri róman-
tík skal grafa gryfju, firnadjúpa
og sízt horft í kostnaðinn, eða
fyrirfinnst nokkur staður í
Reykjavík, þar sem jafn langt er
niður á fasta undirstöðu? Þá er
ekki horft í að rífa jafn fagurt
mannvirki og Búnaðarfélagshúsið
cr, enda skilst manni planlagt
að uppræta gömul hús í miðbæn-
um, burt séð frá því, hvort það
eru vel eða illa gerð hús. Það
er engu líkara en liér hafi verið
fallið frá öllum sjónarmiðum um
nýjan miðbæ fyrir fullt og allt.
En fyrst ráðhúsið skal standa
við Tjörnina, því þá ekki að nota
Alþingishúsið fyrir ráðhús, þegar
fyrirhugað ráðhús á ekki að taka
nema hluta af skrifstofuliði borg
arinnar. Alþingishúsið er fornem
bygging, en nýtur sín ekki sem
skyldi af því að Gúttó skyggir á
Ungur tók Ásgrlmur ákvörðun
ucn að verða listamaður og læra
til þess eftir því sem föng væru á.
En efni voru ekki afgangs heima
í sveitinni fyrir austan fjall til
slíkra hluta. Þó réð hann sig til
sjós til að vinna sér fyrir farar-
eyri til útlandsins og skóladvalar
þar. Eftir sjö ára vinnu lagði hann
svo frá landi með það sem han:i
átti þá til, haustið 1897. Fyrir
peninga, er hann vann sér inn síð-
ast, keypti hann efni í tvenn föt,
íór með það til konu og bað hana
að sauma fyrir sig föt, sem hún
tók að sér. Skilaði hún svo saum-
iðum fötum innan skamms, en
þegar Ásgrímur mátaði "þau, kom
í Ijós, að þau voru alltof þröng á
hann, svo þau stóðu alls staðar á
beini. Bað hann konuna blessaða
að sauma nú föt úr hinu efninu
sem væru honum mátuleg. Tók
konan það að sér, en þá tókst
ekki betur til en svo, að þessi
seinni föt urðu alltof víð á piltinn.
Fór hann samt með þau til útlánds
ins. Þegar hann fór að koma sér
íyrir í Kaupmannahöfn, fékk
hann leigt herbergi með ungum
manni dönskum- sem reyndist vera
klæðskerasveinn. Þegar nú Ásgrím
ur fer í fyrsta sinn í nýju fötin
og ætlar út að spásséra í þeim í
kóngsins Kaupinhöfn, er herbergis-
félagi hans viðstaddur og rekur
hann upp stór augu, hefur aldrei
séð önnur eins spariföt. Segir hann
við Ásgrím, að það sé sök sér að
ganga í þessu inni við, en biður
hann fyrir hvern mun að láta ekki
sjá sig í þessu á almannafæri. Ef
iélagarnir af klæðskerastofunni
mættu þeim, sæju þessi ósköp og
kæmust að því að þeir byggju sam
an, yrði hann að athlægi á sauma
stofunni hér eftir. Lánaði hann
siðan Ásgrími föt af sér, svo hann
gæti farið út að spásséra án þess
það. Það síðarnefnda er hins veg-
ar einskis ver.t hús. Alþingishús-
ið er þegar allt of lítið fyrir
starfsemi þingsins, fyrirhugað
ráðhús of lítið fyrir borgarskrif-
finnskuna. Alþingishúsið mundi
sóma sér vel sem toppráðhús og
stolt borgarinnar fyrir Tjarnar-
endanum, ef Gúttó væri rifið. og
steingarðurinn. Þá mætti lengja
Tjörnina og færa hana lítið eitt
nær Ráðhúsinu — Alþingishús-
inu fyrrverandi. Borgin og þingið
gætu reist einfaldar skrifstofu-
byggingar yfir starfsemi sína á
hentugum stað, og með góðu sam
komulagi ættu þessar stofnanir
að geta unnið í sama húsi þar M1
ráðizt verður í að byggja nýtt
Alþingishús.
Það skal tekið fram, að þessi
hugmynd er ekki komin frá und-
irrituðum, sem veit þó ekki til,
að fylgjendur hennar hafi kom-
ið henni á framfæri I blöðum.
— BÓ.
Framhald á 13. síðu.
„Fögur er hlíðin". Glöggt sést, að belzllð vantar á hest Gunnars. Var það
þess vegna, sem hann snerl aftur?
Á FÖRNUM VEGI
TÍMI'NN, laugardaginn 15. febrúar 1964 —
VÍÐAVANGUR
Velmegunin ekki einhiít
Alþýðublaðið uppgötvar mik-
inn sannleika í gær. Hann er
þessi: ,,Hin mikla velmegun
undanfarinna missira hefur
skapað gífurlega eftirspurn eft-
ir húsnæði". Velmegunin er þá
ekki alveg einhlít. Nú á hún
mikinn þátt í húsnæðisvandræð
unum. Þetta er snjallasta skýr-
ingin, sem menn hafa féngið á
vanda þeim, sem Emil húsnæð-
ismálaráðherra hefur átt við að
etja og ekki ráðið við. Alþýðu-
blaðið sér ckki þá staðreynd,
að síðustu árin hafa verið
byggðar alt að helmingi færri
íbúðir en lágmarksnauðsyn er
talin til þess að halda í horfi,
og orsök þess er margfaldur
byggingakostnaður og einstök í-
haldssemi í því að verja fé til
íbúðalána. Nei, það er bara vel-
megunin, sf.m veldur þessari
vaxandi áráttu manna að vilja
hafa sæmilegt þak yfir höfði
sér. Ef dregið væri úr ,,velmeg-
uninni“, mundu menn sætta sig
við lélegra þak. Það er rétt eins
og Alþýðublaðinu detti í hug,
' a® með því að liafa betri stjórn
á „velmeguninni" gæti fólk al-
veg komizt af án húsnæðis.
Rétflætisorðan í dag
Vísir ræðir um sjónvarp i
gær og segir um það:
„Dreifbýlismönnum num
það valda nokkrum áhyggjum,
| að sjónvarpið mun ekki komast
fyrst um sinn norður í Gríms-
ey og austur á Djúpavog. En
það væri fásinna, að láta dreif-
býlissjónarmiðið tefja fram-
kvæmdir málsins. Sinn tíma
tekur að koma upp endurvarps-
stöðvum, þannig að sjónvarpil
nái út á öll landshornin. Það
kemur síðav meir, en nauðsyn
er að hraða framkvæmdum við
þá stöð, sem nær til yfir 100 þús
und manna hér á suðvestur-
horni landsins".
Það er ekki erfitt að dæma j
dag. f gær veittum við Vísi
sannleiksorðuna fyrir málflutn
ing, en í dag fær hann réttlætis
Iorðuna með heiðri og sóma-
Þarf fleiri umbúðaverk-
smiðiur
/
Undanfarna daga hafa orðið
nokkrar umræður í blöffum um
þá fyrirætlun nokkurra frysti-
húseigenda með Einar ríka í
broddi fylkingar að stofna nýja
verksmiðju til þess að fram-
Ieiða umbúðir um fisk til út-
flutnings, þó að fyrir sé í land-
inu mjög fullkomin verksmiðja
til þessara þarfa og afköst henn
ar séu miklu meiri en þarf til
þess að fullnægja þörf fiskút-
flutningsins til umbúða. Vísir
ræðir þetta í gær af allgóðri
skynsemd og segir:
„Auðvitað er hver og einn
Ifrjáls að því að stofna eigin
verksmiðju til þess að annast
slíka framleiðslu. Því verður
ekki á móti mælt. En þetta
mál er þó ekki með öllu einka-
mál frystihúsanna, þar sem ný-
lega hefur verið lagður skattur
á þjóðina til þess að styrkja
rekstur þeirra. Þess vegna er
eðlilegt að það sé rætt opinber-
Ilega, hvort skynsamlegt sé fyrir
samtökin að leggja í milljóna
s fjárfestingu til þess að afla sér
f þeirrar þjónustu, sem þegar er
7 fyrir hendi með mjög hagstæð-
j um kjörum".
3