Lesbók Morgunblaðsins - 05.06.1977, Page 15

TVÆR
TILLÖGUR
jslendingum ætti að reynast auðveldara að
meta bókmenntaverðlaun norðurlandaráðs
eftir að Ólafur Jóhann Sigurðsson fékk þau,
og virðist þessvegna undrunarefni hvað
þeirra er sjaldan getið í fjölmiðlum okkar. Ég
mun þó Iftt bæta úr þvf hér. Hinsvegar
langar mig að koma á framfæri tveimur
tillögum um framkvæmdaatriði þeirra.
Hin fyrri er að dómnefnd hvers þátttöku-
lands velji framvegis eina bók til verðlaun-
anna ár hvert f stað tveggja eins og tfðkast
hefur.
Tilgangur bókmenntaverðlauna þessara er
að skera úr um hver sé besta bók ársins á
Norðurlöndum. Dómnefndunum er sá vandi
falinn hverri um sig að ákveða hver muni
besta bók hlutaðeigandi lands hverju sinni.
Þessu sjónarmiði er spillt með þvf að láta
tvær bækur koma til greina frá hverri þjóð.
Slíkt fyrirkomulag rýrir gildi verðlaunanna
og á þessvegna ekki rétt á sér. Kynningar-
sjónarmiðið sem réð miklu í þessu efni
upphaflega var alltaf hæpið og verður auk
þess umdeilanlegra erfram Ifða tímar.
Síðari tillagan er mér ennþá hugstæðari.
Hún er að færeyingar gerist jafnrétthár aðili
að bókmenntaverðlaunum norðurlandaráðs
og danir, finnar, íslendingar og norðmenn.
Sú tillaga þarfnast varla greinargerðar.
Kunnugum dylst enganveginn að færeyingar
eru sérstök þjóð. Saga þeirra og tunga vitnar
um menningarlegt sjálfstæði hvað sem
stjórnarfarslegri bókfærslu Ifður. Og höfða-
tölureglan er þeim ekkert óhagstæð þó fbúa-
fjöldi Færeyja sæti engum stórtfðindum.
Smárfki getur hæglega reynst jafnoki fjöl-
mennra þjóða í bókmenntum og listum. Þess
munu og óræk dæmi.
íslendingar ættu að beita sér fyrir því að
norðurlandaráð viðurkenni færeyinga hlut-
genga hinum þjóðunum fjórum um bók-
menntaverðlaun þess. Munurinn á tungum
fslendinga og færeyinga er sáralftill. íslend-
ingum er leikur einn að lesa færeyskar bæk-
ur sér að gagni. Færeyingar geta á sama hátt
notið íslenskra bóka milliliðalaust. Aðild fær-
eyinga að bókmenntaverðlaunum norður-
landaráðs yrði færeyskri menningu lyfti-
stöng. Hún myndi og auka veg fslenskunnar.
Enginn gæti áfellst fslendinga að ganga hér
fram fyrir skjöldu. Við erum dómbærastir
norðurlandaþjóðanna á andlega sjálfstæðis-
baráttu færeyinga. Okkur er þessvegna
skyldast að muna hana.
Mig furðar raunar á því að danir skuli ekki
hafa gert tillögu um þátttöku færeyinga að
bókmenntaverðlaunum norðurlandaráðs.
Það væri Ifkt þeim og f samræmi við forustu
þeirra um ýmislegt sem best telst í norrænni
samvinnu. En fyrst þeim hefur láðst að
hlutast til um að færeyingar nái þessum rétti
sínum þá ættu íslendingar að sýna rögg af
sér og taka af þeim ómakið.
Það væri réttmæt uppreisn fámennri en
sérstæðri menningarþjóð sem hefur varð-
veitt tungu sína aðdáunarlega og lagt af
mörkum snjallar og fagrar norrænar bók-
menntir. Helgi Sæmundsson.
Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
T3 ■sV*1 vefíK- PÆei aftf* ■ B; SKoQ WN em- ■or*- 8-.HK ÞKIicr »«c K'iiOUH ór.cp IK
K A 5 T A ■t* A D Y R
Mko rjK- E L X A N Hnnril F L 7 A s b
1 N C L D- Hiryttífl '0 N A d N l R TV«N A S-
MflÐ P N ÞUCÞI E N T S T
SlEtSK STarf WIR Ck A- K >kK«T 1 T
^ATA í í?o.'c 1 á T u M 5RF/W )ar- A N á 1 v N V' <? U
ífnR 4clt 1 í> R A R d o r« ntfí gJPg. SPitif) A. a/ HNN- R'iki A N N 1 fc
UWfí f ÍMI 4 7 A F A R M 'A /. rui\. Fiutou n á 4 REW IR 1 i> LÆR- OÓMi
fMF" ’P- MEtri N A s 1 Xhöip ótftdtr A U $ u n MHIÐ KcM l f) N í N
' if ETTiFtí V ro IflMB WWha R / M i N N d N A
E 'o s ir*r,fc féUiC^ K ’A K</ en- mafn N d l N N A OLÞU CPNt- MR
■ JpSF L Æ K u R l N N KR- ÆPfl F jA * b s
WÓ.Ð- IH d Æ R A N V* N MiMl MlKMR ? K. T A II L dR.
roftT- Æ T 1 AR N A á. L Á R uc4 T A N K i
F / R Aí F A H’flS- MP- R 'A M A R jMfl- pflb A f)
yT UPP- í Pd- errfl Kd oPP ItJO'j- 'A N - anna

fhi r L£\K- TÆK- '£>,
( -AjKjT \ j 1
A A N A WL Tr>- A R FEF~ ME-D HfíC $ / /KJ úk
p ' Á, U u
Tfl 'fi Í-L jlfiUR MRK ST/Kf?
FlTfí fc’AJtf
r ToRWU /MN aÆw- Fno/n<; \<oEn- FtUClL- /NT-M
ToTAK ELIKifí
e l. o- srÆsi HCR- fiGfZá- /M
M n FN Sro U 0.1" l'RÍR
íflTrt" UtT. AF Cv l a ?r i/
AF&flN (Í.U.T7. ÉNM
\l iT- SuM BrUk- /A R 'A fÆti VeIæl '
L'lK- PTVli" -r y a/F? l irufc- / rJ ni T<? í-U
Ilfncd- ■areiM- J 1 vl/' fvrir OFAN ■
ímvir: LAWR BeiTfí KFVR
DýRun FRUM- E FN l E FNI MAfiK
íAti- oA C- KRAM-i Kvf- Æ-Mft
þ*