Lesbók Morgunblaðsins - 05.06.1977, Blaðsíða 16

«Úr
hugskoti
%Vood«
^Mlmt
£G>
Eft
/b2 CM.
'A
HÆÖ,
SEM ,
AHN
eðule&a
HÆÐ...
... EM
EKK/
FUR/K
KÖKFU-
BOLTA-
AAAA/A/.
LE/KUR-
/NN VARÐ
JAFNÍ
'AHORF-
ENPUR
5 TÓDU
'A
'ÖND/NNI
pFOAR
FRA/A-
LENGT
VAR/
Andstæðing
AKN/K HORTÐU
AONDOFA
'A MH5
E/TT AU6NA -
BUK, 06
Q'AFU SÍÐAN
LEIKINN
ÍHLUT-
TEKN/NGAR-
SKVNl /
ENA H/NUM
ÖRLA6ARÍKU
LOKASEKÚND-
TÖFRA-
AHRlF-
/N !
omouíHU^
Elizabet II.
Framhald af bls. 11
hittir jafnan fjölmarga aö máli og
fröttir sitt hjá hverjum. Komist
hún.að því, aö starfsmenn hennar
hafi ,,leynt“ hana einhverju, sem
hún taldi sig þurfa að vita fá þeir
óðar áminningu. En það er fátitt,
að þeim verði slíkt á. Oftast nær
fá þeir henni heldur meira efni að
lesa en bráðnauðsynlegt er. Þrátt
fyrir það vill stundum til eftir
fund eða áheyrn, að hún spyr
eftir fyllri upplýsingum, frekari
heimildum um tiltekið mál, en
hún hefur fengið fyrir fram. Er
þaö þá útvegað i snatri. Og að
sjálfsögðu fær drQttning að sjá
hver þau skjöl, þótt leyndarskjöl
séu, sem hún vill.
Því eru nokkur takmörk sett í
stjórnlögum hjá'hverjum drottn-
ing má leita ráða. Henni er hvergi
bannaö að leita ráða hjá formanni
stjórnarandstöðunnar. En slikt
teldist varla hyggilegt, og vart
hugsanlegt, að hún tæki upp á
því. Helztu ráðgjafar hennar eru
forsætisráðherrann, utanríkis-
ráðherrann og innanríkisráðherr-
ann, sem ber reyndar titilinn Rit-
ari drottningar. Auk þessara má
drottning kveðja til hvern ráð-
herra og ráðuneytisstjóra, sem er.
En flesta ráöherra og ráðuneytis-
stjóra hittir hún vanalega á reglu-
iegum fresti, einn i senn, auk þess
á ríkisráðsfundum og í veizlum.
Fyrir allar opinberar móttökur
fær hún greinargóðar upplýs-
ingar um menn og málefni. Henni
er sagt frá öllum, sem hún mun
hitt að máli, sagt stuttlega frá
högum þeirra, starfi og öðru því,
sem aö gagni má koma og þegar
þar aö kemur er ávallt i fylgd með
henni einhver starfsmaöur
hennar, sem kynnir henni fólkið
og kemur af stað samræðum.
Hún vandar mjög til allra
ræðna, sem hún þarf að flytja.
Rækilegar rannsóknir liggja
jafnan að baki þeim. Þegar búið
er að viða að þeim fróðleik, sem
þurfa þykir leggja einkaritarinn
og undirmenn hans drög að
ræðunni. Mega þeir leita sér
hverrar aðstoðar sem er, ef þeim
þykir þurfa. Drottningin fær svo
drögin í hendur og býr ræðuna til
flutnings eftir sinu höfði. Hún
vandar orðaval sitt mjög. Varla er
við því að búast, að hún bryddi
upp á nýjungum í ræðum sinu,
eða taki af skarið i málum. En
henni er gefið að haga máli sínu
jafnan þannig, að tæpast verði að
fundið. Dómgreind hennar í því
efni er mjög traust.
Frá stjórarárum Viktoriu
drottningar er til mikið safn
heimilda — gríðarlegur fjöldi
bréfa drottningar og ráðherra
hennar og er mikið ánægjuefni
sagnfræðingum. Menn voru
bréfaritarar miklir í þá daga. Nú
er síminn að miklu leyti kominn í
staö sendibréfa. Samgöngur auk
þess langtum liöugri en á öldinni
sem leið. Skjallegar heimildir um
slörf og skoðanaskipti drottn-
ingar eru því miklu minni nú
orðið en áður. Þó eru alltaf
færðar einhverjar skýrslur og
skrár. En lögum samkvæmt veröa
þær heimildir ekki gerðar opin-
berar fyrr en hálf öld er liðin frá
ritun.
Viktorfa drottning hélt á sínum
tíma ntikla dagbók, sem orðið hef-
ur sagnfræðingum fróðleiks-
náma. Talið er, að Eh'zabet drottn-
ing haldi lika dagbók. Enginn
starfsmaður hennar hefur séð
þessa bók. En ekki er að efa, að
hún mun varpa ljósi á ýmislegt,
þegar þar að kemur, að hún verði
opnuð sagnfræðingum.
Elísabet II Bretadrottning hef-
ur nú einn um fimmtugt. Það
verður ekki annað sagt en, að hún
hafi elzt mjög vel. Hún er imynd
heilbrigði og hreysti að sjá,
gengur teinrétt og göngulagið
fjaðurmagnað, litaraftið aðdáan-
legt og vöxturinn öfundarefni
mörgum mæðrum, jafnvel þeim
sem yngri eru. Það má vera hverj-
um manni ljóst, að drottningin er
af vel gerðu fólki komin.
Hún er hófsöm í öllum efnum.
Henni þykir gott að fá sér i glas
endrum og eins — gin og gos eða
þurran martini t.d. og hún hefur
yndi af góðu rauðvini. Hún reykir
ekki, hefur aldrei reykt. Hún er
hófsöm í mataræði eins og öðru;
fábrotinn matur þykir henni
beztur. Hún hefur iðkað heilsu-
rækt alla tíð. Hún á við engar
sálarflækjur að striða. Hún á ekki
vanda til þess að ala með sér
áhyggjur. Hún er ekki tilfinn-
ingasönt, heldur jafnlynd og þar,
að auki alltaf önnum kafin. Allt
þetta hjálpast að og gerir það að
verkum, að henni liður yfirleitt,
til sálar og líkama, eins og bezt
verður á kosið.
Þegar hún telur sig þurfa til-
breytingu og hvild frá opinberum
störfum fer hún út í sveit. Hún á
miklar landareignir á ýmsum
stöðum og heldur þar myndarleg
bú. Ilún hefur alla tíð haft yndi af
hundum og hestum. Hún fylgist
grannt með búrekstrinum í
Balmoral og Sandringham. Hún
þykir hafa gott búvit. Ilún þekkir
alla starfsmenn á landareignum
sinurn og búum, er vel til þeirra
og lætur sér annt um þá og fjöl-
skyldur þeirra. Það er áreiðan-
legt, að hún þyrfti ekki aö hugsa
sig tvisvar um, ef hún yrði skyndi-
lega laus undan opinberum
kvöðum og mætti kjósa sér annars
konar líf, þá mundi hún fara út í
sveit og setjast að búum sinum.
Drottningin hefur áhuga á fögr-
um listum. Að vísu hefur hún
greinilega meira dálæti á hefð-
bundnum verkum en nýjungum i
listinni. Hún er jafnan með í
ráðum, þegar valin eru verk til
sýningar almenningi i Queen’s
Gallery. Listasmekkur hennar er
heldur vanalegur. Hún hefur
dálæti á gömlu meisturunum, en
er heldur lítið hrifin af nútíma-
list, eins og fyrr var sagt. Reyndar
hefur hún fest kaup á þó nokkr-
um nútímaverkum um dagana.
En hún er enginn safnari á borð
við ömmu sína og móður. Hún
tekur ballet fram yfir óperur og
synfóníuhljómleika og hún les
fremur litið sér til skemmtunar.
Hún fær kappnóg að lesa í dag-
legu starfi sínu. Fyrir kemur þó,
að hún tekur sér bók i hönd i
frístundum sínum. Það eru þá
helzt ævisögur, sem hún les. Hún
tekur yfirleitt staðreyndir fram
yfir skáldskap.
Hún á því láni að fagna að fjöl-
skyldulif hennar hefur verið
einkar hamingjuríkt. Er það
sannarlega meira en sagt verður
um suma forfeður hennar. Hún
hefur hlotið barnalán. Karl prins,
elzti sonurinn, hefur erft beztu
kosti foreldra sinna, greindina, og
andríki og glaðlyndi föður sins.
Hann er ákaflega elskur að móður
sinni. Það hefur verið gott með
þeim alla tíð. Einn góðan veður-
dag mun hana taka við af henni.
Anna prinsessa er ekki jafn
þæg og ,,prúð“ og Charles hefur
verið. Hún er „ódælust” þeirra
systkina, ef svo má aö orði kom-
ast. Allt er það þó í hófi. Reyndar
er ekki ótrúlegt, að Andrew prins
verði svipaður henni. Um Edward
er of snemmt að segja; hann er
svo ungur enn.
Sennilega hafa yngri dreng-
irnir tveir séð öllu meira til for-
eldra sinna og haft meira af þeirn
að segja en eldri börnin. Þegar
þau Charles og Anna voru litil
voru foreldrar þeirra oftar og
lengur I ferðum um samveldið en
nú orðið.
Það má vera Bretum til nokk-
urrar huggunar á þessu ári, þegar
aldarfjórðungur er liðinn frá því,
að þjóðhöfðingi þeirra kom til rik-
is, að þeir eiga drottningu, sem
þeir geta með réttu verið stoltir
af. Hún settist ung á veldisstól.
Hún hefur verið að vaxa allar
götur upp frá því. Hún er kona
hæversk og einlæg í senn, ráð-
vönd og skyldurækin. Og það er
bjargföst sannfæring hennar, að
starf hennar sé þess virði, að það
sé unnið eins vel og nokkur kost-
ur er. Þarf enda engum að bland-
ast hugur um það, að hún leggur
sig alla fram. Það er áreiðanlegt,
að Bretar hefðu ekki getað hlotiö
betri þjóöhöfðingja.