Lesbók Morgunblaðsins - 09.01.1972, Blaðsíða 28
Blessuð
Myiidskreytinff eftir Matthías Ástþórsson.
— og allt
það...
Smásaga
eftir
Jóhönnu
Krist j ónsdóttur
í J>á daffa ltakaði iiún alltai' ti) jólanna . . .
reyndar aóeins tvaer tíiffundir, en hún gat J)«
alténd sagt saumaklúbbnum, að nú væri liún búin
aó baka.
Einu sinni lijó bún til jólasælgætið sjálf ojf
dreifði til fjölskyldimnar. Það var niikil fyrirliöfn
og lnjn nmndi, livað hrifningin liafði verið kurteis-
leg.
I»á las liún líka dönsku lilöðin, þar voru fallegar
myndir af snotruni dönskum biirnum og glaðleg-
um mæðriim Jæirra í eldhúsinu að „júla“. Danska
móðirin leyfði börnunum alltaf að taka Jiátt i und-
irbúning;i jólanna, af því að slíkt treystir samhug-
inn í fjölskyldunni.
Mikið langaði hana til að vera ein af þessiim
hæg-látu, lireinlegu dönsku mæðrum.
Af hverju var aldrei t<;kin litmynd af henni,
þegar bakstrinum með blessuðum börnunum var
lokið. Strýið stóð kámugt út í allar áttir, bullsveitt
af geðvonzku undir höndununi, eldhúsið útbiað í
smjörliki og hveiti. Af hverju gat þessi stund
í hennar eldhúsi ekki orðið frlðsæl og fögur eins
og i dönsku blöðunum. Ilennar krakkar æptu og
göluðti og slógust um deigið, misstu niður eggin
. . . el/.ta steipan lamdi bróður sinn, og liann kleip
litla greyið í hefndarskyni...
. . . Auðvitað eiga börn aldrei að byrgja tilfinn-
ingar inni og guð vissi, að liiin gerði það ekki
heldur. Þessi sanieiningarstund endaði með Jiví að
ÖU börnin fengu sinn kinnhestinn hvert og hún
hné niður á eidhúskoll og grét taugaveikluðiim tár-
um.
. . . Samt gafst liún ekki upp, liún kveikti á
kertunum, dró fram garnið, prjónana, kartonark-
irnar og vatnslitina og svo fóru allir að búa til
jólagjafirnar . . .
. . . Það er svo persónulegt að fá vanskapaðar
pappirskisur eða meira og niinna uppraknaða
pottaleppa. Svo þurfti hún að gera jólahreingern-
inguna upp á nýtt, og kisurnar og pottalepparnir
enduðu í ruslakörfunni og krakkarnir skra-ktu
hvert í kapp við annað af vonbrigðum og \arga-
gangi yfir öUum mistökunum.
. . . stressuð. Æ, Iuin var ekki stressaðri en
gengur og gerist. En nú er aldrei tími til neins,
sagði liún. Hvenær gefur maður sér tíma til að
setjast niður. Hvenær hittir maður Jiessi afkvæmi
sín? Þau eru út um livippinn og livappinn, einn i
leikfimi, annar á bókasafninu, þriðji er að stríða
gömliim konum úti í götu . . .
Hér áður fyrr var hún heima ailan daginn. Þá
gat ég helgað mig heimUinu, sagði hún. Kg var
ekkert tiltakanlega myndarleg i den tið. En ég bjó
J>ó til jólakonfektið ]>arna einu sinni, bakaði smá-
kökurnar og steikti sjálf milit rauðkál i staðinn
fyrir að kaupa það tilbúið í glösum, eins og núna.
. . . Þá talaði liún við ÍHÍrnin, sagði Jieim sögur.
Iín núna, hún sá ckki börnin sín. Lífsbaráttan er
orðin Jiannig, að engu er líkara en allir séu að
drukkna. Við Jiökkuni kærlega fyrir, ef okkur tekst
að kasta kveðju á Jæssi iiörn einu sinni á dag eða
svo, |>egar þau eru að blaupa í liandavinnuna, i
diskótekið og alít það. Samt naut ég ekki Jæssara
stunda eins og ég hefði átt að gera. Það sé ég
eftir á, sagði hún. En núna — lífsþægindakapp-
hlaupið í algleymingi.
En þetta hafði þö ýmsa kosti. Hér áður fyrr
hvarflaði ekki að henni að fara í lagningu einu
sinni í viku. Og bún lét sig ekki dreyma um að
skreppa á Siigu á laugardagskvöldum. Þangað
komust )>ara barnapíurnar, og eiginmennirnir,
sagði liún og liló við, undur kvenlega.
. . . Og Jiá las liún dönsku blöðin. Að hugsa sér,
hvað lnin hafði gert smáar andlegar kröfur. Gat
hún ekki sökkt sér niður í J>essi blöð, klippt sam-
vizkusamlega út allar litskrúðugu mataruppskrift-
irnar og línit þær snyrtilega inn í bök, og svo beið
Iuin alltaf í ofvæni eftir að frétta af framhalds-
sögunum, og sendi imi ráðningar í öllum getraun-
iim og liapiHlrætfum og svoleiðis. Drottinn minn
dýri, sagði liún, aldrei vann maður svo sem neitt.
En ég skrifaði einu sinni lesendabréf og J>að var
birt — 25 króimr danskar fékk niaðlir fyrir „Læser
pá Island" stóð undir og allt J>að.
Þetta var eitt af mörgu sem hafði breytzt. Nú las
hún Njúsvík, Tæm og öll hin blöðin, liún lagði sig
reglulega fram iim að setja sig inn í hciinsmálin.
Samtiminn, unihverfið krefst Jiess, sagði liún.
Krefst Jiess að maður taki afstöðu. Svo les maður
Solzlienitsyn á kvöldin. Og Rifbjerg og svoleiðis
menn. Hann er reyndar tízkufyrirbrigði, l>að er nú
mitt mat. Það fer ekki hjá J>ví að ég móti smám
sanian minn eigin bókmenntasmekk, ég læt niig
ekki lengur hafa J>að að láta segja mér að þetta sé
gott og annað vont. Kafar ofan í hlutina, skilurðu
. . . og les svo Billedbladet og Familjejúrnal með
áfergju á hárgreiðsliistofunni. Og af því að hún fór
alltaf einu sinni í viku J>á missti lnin aldrei að
ráði úr frambaldssögunni. Það var mikil blessun.
Þessu nýja lífi fylgdu margir kostir, en livenær
hafði hún tíma til að tala við kunningjána, fara í'
heimsóknir? Nú skrifaði hún tölur inn í stóra bók
allan claginn og svaraði í síma. Eg sakna Jiess að
hitta ekki gömlu vinina ol'tar. Þessir vinnufélagar,
sagði hún, — þeir eru ágætir fyrir sinn iiatt, én
vinnustaðakynni verða álltaf yfirborðskennd. Bla-
blablablahla . . . segja Jieir og maður svarar í
söiiiu mynt. Þetta skilur ekkert eftir. Maður er
engu nær.
Hún kom upp stigann með eitt barnið í fanginu,
horin græn í nefinu, annað var komið inn á teppið
á kófdrullugiim stígvélum. Hún brosti griátnis-
lega. Hvað segirðu J>á? Allt ágætt. Sæki ég nokkuð
illa að? Ekki aldcilis. Gaman að sjá liig — hef
ekki séð þig síðan í gær og kltikkan að ganga
tólf og eftir að setja upp kartöflurnar og búa um
og eigininaðiirinn alltaf eldsúr, ef maturinn var
ekki til á réttum tíma og allt í reglu. Ég leit nú
bara inn. Ég á ekkert erindi. En gaman. Nú lielli
ég á könnuna og við tökiuii lífinu með ró. Hættiði
þcssiini öskrum, af hverju kenuirðu á skítiiguni
skónum, sérðu ekki að hún cr nýbúin að ryksuga?
Lcyfðu henni nú að fá eitthvað af dótinu ]>inu . . .
þú ert svo góður, stór strákur og liún svo lítil og
mikið flón . . . svona . . . svona . . . haiin verðiir
góður við J>ig á eftir . . . sittu l>á hjá mömmii og
svo leikiði ykkur á eftir. Ilvar er strákurinn . . .
jæja, hvað segirðu annars? Nei ekki mola, ég er
niargbúin að segja J>á, J>á konia Karíus . . . jæja,
einn mola |>á . . . Mikið er gott að setjast niður og
slappa af . . . ég var að lionia úr búðinni . . . já,
|>á man ég að ég er víst bratiðlaus. Já, hvað varstu
að segja . . . .Jú, ég lield að Jiiggi tíu dropa, það
er svo liressandi að fá kaffið . . . nei, ekki annan
mola, l>á koma Karíus og Baktus . . . jæja, einn
28 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
9. janúar 1972