Lesbók Morgunblaðsins - 09.01.1972, Blaðsíða 23

þegar ég kem ina í 'klefiann,
bregður mér svo við, að ég
forökklast aftur á bak og ~egi:
„Guð í himnaríki, hvað er
þetta sem manni er boðið upp
á!“
£»á heyiri ég íeiknalegan háiv
aða og riifrildi úr næsta kilefa
við hliðina, og þar eru þá toon-
iur sem einnig eru að fárast y£-
ir þvti, hvers toonar tolafa-
ræskni þetta sé, sem þær eigi
að búa í. Ég heyrði eina tooniu
segja háum rómi, að rébtast
væri að fara í land með Atara-
borginni strax aftur og hætta
við ferðalagið, og furðaði mig
elklki á þvi þegar ég fór að lit-
ast nánar uim í miínum klefa.
JÞetta voru etoki mannabústaðir
sem oktour voru ætlaðir.
Þórbergur: Margrétar klefí
var tvær rúmlenigdir og hálf
Iborðbreidd —
Margrét: — því önnur koj-
an skagaði út með miðju borð-
iniu. Út við glugga hjá borð-
irtu var örlítill stoápur, þar
isern björgimarbelti voru
geymd, og hefði etotoi verið við
lit að mast í stoápinn, ef við
helfðum þurft á beltunum að
hallda, nema með því að prila
iupp á borð
Þórbergur: Kliefinn, sem ég
ivar í, var Mtiö eitt lengrl en
tolefi Margrétar. Þar var Stoáp-
iuit, rem þó var ektoi hægt að
igeyma í föt, en á veggnuim á
móti rúmunum voru sex snag-
ar, o" á þá hengdum við föt-
iin okikar. bair var étoki heldur
vatn og errgirm vastour. Til að
homast á tolösebt, eða hetla úr
ELáti. varð maður að fara upp
á nseistu ihæð fyrir ofan. Mér
þótti bað þvii etotoert tilhlötok-
lunaireflni að gainga til kultoks.
Hf ég þurfti að skola, þó etokí
væri nema glas, varð ég
að fara wpp á loft, þaingað til
éig uppgötvaði að hægt var að
helli úr gllasinu í kopp-
irm minn, sem var í llitluim stoáp
undir rúminu.
Gtugga var ektoi hægt að
opna, en niðuir um loftið voru
tvö kxfígöt, sem talsverður gust
uir kom í igegmum. Á borðinu
stóð þynla eða vifta, sem vann
prýðilega sltt verto, og ég held
næsbum þvfi, að hún hafi bjarg-
að lífi okkar, og ég var búinn
að fá ást á henni og dáðist að
þessum hljóða hjálparang'li
þarna á borðinu. Sú lét ekíki
mikið yfir sér (!) Við vorum
þarna fjórir og voru samher-
bero»ismenn mínir aliit fyrsta
fiotoks ferðaflélagar. Þess
vegna var samtoomulagið gott
og viðræður Stoemimtilegar, og
það bjargaði ndtotoru, En hit-
inn var, þrátt fyrir Xoftgötin
og goiuna frá þyrlunni, oft og
einatt svo óskaplegur, rnieðan
við sigldum um Miðjarðarhafið,
„ð maður féhk hálfgerða toöfn
unartilfinningu, þegar toom-
ið var inn í herbergið, og datt
mór etoki annað í hug en ég
væri dauðut- af lieilablóðfalli
marga morgnana þegar ég
vaknaði, l-vi allar æðar stóðu
á blístri og allar taugar pipr-
uðu. Og ég er nú farinn að
halda siðan, að æðarnar í mér
séu etoki mjög stötokar, enda er
ég kominn af Steini Þórðarsyni
sem varð 93 ára og dó
úr engu. En við smávönduimst
{>essu, og ég hef hvergi soifiið
betur en þanna, og það var
vegna þess að hitinn dauðrot-
aði okltour.
Tveir klefafélagar mínir
sváfu stundum uppi á detatoi,
þelr trevstu sér etoki till að
vera niðri vegna hitasvækjunn
ar. Annar var mjólkurfræðing-
ur og hinn forstjóri Samvinnu-
tryigginga á Isafirði.
Lengst af meðan við sigldium
eftir Miðjaiðarhafinu sváfum
við allsberir undir eiinu iaki.
Og yfiriæknirinn sagði að mesta
mildi væri, að fóikið varð etoki
veikt aif að búa svo lenigi við
þessar þröngu aöstæður.
Margrét: Það sem oktour öll-
tim, sem lentum í þessum 34
neðstu klefum, sárnaði mest
var, að við skyLduim þurfa að
borga langsamlega hæstu
gjöld tiltölulega — og vera
blekkt strax og við keyipbum
miðana, með því að oktour var
ékki sagt um þá vankanta, sem
á herbengjunum eru. Bf það
hefði verið gert, þá hefðum við
Þórbergut- aldrei farið i þessa
ferð.
Þörlbergur: En þwí var haid-
Ið leyndu fyrir okkur, hvernig
klefai-nir voru —
Margrét: — og ekki aðeins
okkur, heldur ölium sem wl-u
í þessum 34 klefum, sem annað
hvort voru fjögurra manna
klefar, eða sex manna.
Það, sem bjargaði mér eins
og Þórbergi, var að konurnar,
sem voru með mér i klefanum,
igátu ekki betri verið né
skemmtilegri. En varla hefur
það verið þeim að þakka, sem
Skipulögðu ferðina. Það leið
varla sá dagur að við töluðum
ektoi um, hvernig við höfðum
verið blekktar, og svo gramd-
ist okkur ennþá meira, þegar
við sáum aðra klefa á hæðun-
um fyrir ofan, þar sem var
bæði vatn og vaskur, stör
klæðaskiápur, sófi og hæginda
stóll og ljós fyrir ofan hverja
tooju, svo fólk gat lesið í koj-
unum. Hjá oktour var ekkert
ljós —
Þórbergur: —- jú, í loftinu,
þar voru tvær perur —
Margrét: — i loftinu, auðvit-
að var ljós þar, en ég sagði að
ekkert ljós hefði verið fyrir of
an kojurnar. En farþegarnir á
efri hæðunum borguðu aðeins
þúsund krónum íslenzkum
meira í fargjald en við sem
bjuggum í Viti, sem við kölluð-
um sivo.
Þórbergur: Og stundum var
þessi afkimi kallaður helvíti.
Margrét: Svíturnar tvær
toostuðu 80 þúsund krónur
tovor, en fjögurra manna skíta-
sltoonsurnar 101.200,00 krónur,
eða 25.300,00 á mann.
Þegar ég stóð fyrir ut-
an klefadyrnar mínar og gat
varla hugsað mér að fara inn
til að eiga þarna heima í fimm
vitour, bar þar að formann
kórsins og ég rauk á hann,
öskui-eið, sló saman hnefunum
og sagði. „Ég heimta að við fá-
um strax endurgreitt eitttovað
af fargjaldinu“. „Það er engin
leið“ sagði hann „ég get ekki
bætt þannig úr þvi, ég verð þá
heldur að hækka við hina. Við
ráðurn ekki verðinu á kojun-
um, það eru Rússarnir, sem
átoveða verðið“. Þá sagði ég:
„Nei, nú er einum of
langt gengið, þetta þarf etoki
að segja mér, Rússarnir leigja
yktour skipið fyrir vissa upp-
hæð og svo ákveðið þið, hvað
hver tooja á að kosta“. Og svo
sagði ég: „Heldurðu að þið bætt
uð úr stoák fyrir mér, þó þið
hækkuðuð við hina“.
Þriðja daginn heyrðum við
því fleygt, að karlakórinn
hefði sent tvo menn til Len-
ingrað að skoða skipið, áður
en það yrði tekið á leigu. Þá
segi ég við þetta fólk, sem
sagði mér. „Getur það átt sér
staö?“ Já, er mér svarað. Það
er alveg rétt. „Hverjir voru
það?“ spyr ég. „Það voru
Ra-gnar Ingólfsson og Kjartan
Helgason, forstjóri Landsýnar".
Nototoru seinna sama dag
mæti ég Kjartani á einum gang
inum og segi við hann eins
neyðarlega og ég gat, „Segðu
mér eitt Kjartan, ég hef heya-t
því fleygt, að tveir menn tiafi
flogið til Leningrað til þess að
Stooða skipið. Er það rétt?“
Hann verður vandræðalegur og
svarar. „Jú, það er rétt“.
„Hverjir voru það, sem send-
ir voru?“ spyr ég. „Það var ég
og hainn Ragnar“ svarar hann.
„Hvernig í ógköpunum getið
þið verið þekktir fyrir að við-
urkenna, að þið hafið leigt
skipið fyrir svona margt fólk,
eftir að hafa skoðað það?“
spyr ég enn. Þá bregzt hann
reiðutr við og segiir. „Ja, við gát
um ekki skoðað hverja vistar-
veru í skipinu". Þá segi
ég. „Þess gerðist ekki heldur
þörf að slkoða hiverja vistar-
veru. Þið þurftuð ekki annað
en skoða einn eða tvo klefa á
hverju farrými, og þannig var
hægt að fá heildarsýn yf-
ir ástand skipsins“. Hann varð
ótovæða við.
Þessu til viðbótar get
ég sagt, að ég hafði orð á þvi
við einn aif rússnestou yfir-
mönnunum, að þessir 34 klefar
væru etoki mönnum bjóðandi í
svo lanigt ferðalag, heldur
væru þeir fyrir húsdýr. „This
is for animals, but not for
men“, sagði ég við hann. Hann
var alveg á sama máli.
Seinna spurði ég annan
Rússa: „Eru þessir klefar yfir-
leitt notaðir í venjulegum áætl
unarferðum ykkar frá Lenin-
grað til London?“ „Já“ svaraði
hann, „fyrir stúdenta og fólk
sem hefur lítil fjárráð. Enda
taka þau ferðalög ekki lenigri
tíma en einn til tvo sólar-
hringa milli landa“.
Þórbergur: Innréttingin ber
þess vitni, að skipið er orðið
dálítið úrelt, enda 26 ára gam
alt. En það þytoir ágætt sjó-
Skip, enda hafði Þórarinn skip
herra orð á því.
Margrét: Já, og margir aðr-
ir, sem vit höfðu á, sögðu a3
skipið væri ágætt sjóskip.
Þórbergur: Á þeirri skoðun
var einnig Þórbergur Þórðar-
son, sem var á skútum í gamla
daga.
Margrét: Þrátt fyrir þennan
aðbúnað var férðin skemmtileg
enda var matur góður og öll
framreiðsla fyrsta flotoks, og
ferðir í landi voru auðvitað í
senn skemmtilegar og fróðleg-
ar, þó að ýmislegt hefði mátt
betur fara, en það stafaði af
ókunnugleik þeirra sem a3
ferðinni stóðu.
Þórbergur: 1 „sightseeing'*-
ferðunum eða gónferðum i
landi gengu tólf stórir strætis-
vagnar, en túlkar voru aðeins
fimm, þannig að ekki var einu
sinni hálfur túlkur á bil. Þorr-
inn af fóikinu skyldi litið sem
etokert i ensku, og það fór þess
vegna fram hjá mörgum, þegar
útlendu leiðsögumennimir,
sem voru i hverjum bíl, út-
skýi-ðu á ensku það sem fyrtr
augu bar. Svona var runnið
blint í sjóinn með margt. Og svo
vitlega höfðu fararstjóram-
ir reiknað út farþegafjöldann.
Margrét: Þó að þessi
ferð hafi að mörgu leyti mis-
fcekizt vegna reynsluleysia
þeirra sem að henni stóðu —
Þórbergur: — og karakter-
deyfu —
Margrét: — þá verður húm
karlakórnum vonandi til noklc
Framhald á bls. 27.
9. jániúax 1972
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 23