Lesbók Morgunblaðsins - 25.05.1952, Blaðsíða 6

f 274 ■
i LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
klárt þegar á árunum 1936—37, er
framtíðaríþróttasvæðum bæjarins
var válinn staður undir Öskju-
hlíðinni að vestanverðu. Var skeið-
völlur, bein braut og sporbraut, af-
markaður á norðanverðu íþrótta-
svæðinu. Á næstu árum lét bærinn
ræsa allt landið fram og þurrka
það, og leggja akveg að því og
meðfram því. Mátti landið heita
fullbúið til vallargerðar, þegar
öllum fyrirætlunum um frekari
framkvæmdir var skyndilega
kollvarpað við hernámið vorið
1940 og byggingu flugvallarins.
Eins og kunnugt er var svo Lauga-
dalurinn valinn fyrir framtíðar
íþróttasvæði bæjarins. Hefir vil-
yrði fengizt fyrir því, að Fáki verði
ætlað svæði undir skeiðvöll Just-
ast í þessu landi, og hefir völlur-
inn verið markaður inn á bráða-
birgðauppdrátt. Hins vegar hefir
aðeins vestasti hluti hins fyrir-
hugaða íþróttasvæðis verið endan-
lega skipulagt, þ. e. það svæði, sem
ætlað er aðalleikvangi og sund-
laug. Telji Fákur æskilegt að koma
upp framtíðarskeiðvelli á þessum
stað, þarf að vinna að því að fá
landið afhent til þeirra nota. Hefir
stjórn félagsins nú hafizt handa í
þeim efnum, eftir að málið hafði
legið í þagnargildi um skeið.
Efns og sjá má af því, sem nú
hefir sagt verið, hafa óviðráðan-
legar orsakir valdið því, að félag-
inu hefir enn ekki tekizt að fá
hentugan og Varanlegan samastað
fyrir skeiðvöll, en ekki aðgerðar-
leysi eða framtaksleysi félagsfor-
ystunnar.
kappreiðarnar. í þeim efnum hefir
Fákur verið langt á undan öðr-
um og raunar skapað fyrirmynd,
öðrum til eftirbreytni. Þegar á
öðru starfsári sínu hóf Fákur veð-
málastarfsemi og hélt henni áfram
næstu ár, eftir reglum, sem félag-
ið sjálft setti sér. Árið 1926 voru
sett lög, er bönnuðu peningahapp-
drætti og önnur happspil, eins og
það var orðað, er stofnað væri til
án lagaheimildar. Þar eð ætla
mátti, að þessi lög gætu einnig
tekið til veðmálastarfsemi Fáks,
þótti rétt að leita til Alþingis um
lagaheimild fyrir henni. Þótt með-
ferð málsins á þinginu sýndi, að
aiþip.gismenn væru starfsemi Fáks
yfifleitt hlynntir og vildu greiða
fyrfcr framgangi málsins, snerust
nokkrir þingmenn hins vegar hat-
ramlega á móti málinu og gerðu
allt^. sem í þeirra valdi stóð, til að
hindra framgang þess. Töldu þeir
að hér væri um „svindil-brask-sér-
leyfí“ að ræða, eins og einn þing-
maður komst að orði, og þar fram
eftir götunum. Málstaður Fáks
átti þó glæsilegum sigri að fagna.
Var honum veitt lagaheimild til
veðmálastarfsemi í sambandi við
kappreiðar sínar, til 5 ára í senn,
með skilyrðum, er sett yrðu í
regiugerð, útgefinni af dómsmála-
fáðuneytinu. Fyrsta veðmálareglu-
gerðin var gefin út 1. maí 1928,
og var hún í meginatriðum sam-
hljóða þeim reglum, er Fákur hafði
farið eftir. Síðan hefir aldrei verið
nein fyrirstaða á að fá veðmála-
leyfið framlengt.
Árið 1941 var leitað til Alþingis
um heimild til handa Sjómanna-
dagsráði til að reka veðmál í sam-
bandi við kappróður. Sú heimild
var veitt orðalaust. En það eftir-
tektarverða við þá leyfisbeiðni
var það, að hún var borin fram
af flokksbróður þeirra manna, sem
hatramlegast höfðu barizt gegn
leyfisveitingunni til Fáks. Má Fák-
ur því vel una dómi reynslunnar
um þennan þátt í brautryðjenda-
starfi sínu.
Nú um þessar mundir eru að
hefjast hinar svonefndu getraunir
íþróttafélaganna, en áður hafa þau
haft til athugunar að koma á veð-
málastarfsemi í sambandi við
íþróttamót, og má því segja, að
þau feti einnig í fótspor Fáks í
þessum efnum.
- :-***' . ’W:
IV.
Annar gildasti þátturinn í starf-
semi Fáks hafa hagbeitar- og
hesthúsmálin verið. Eitt af stefnu-
skrármálum félagsins var „að
Uyggja félagsmönnum góða sum-
arhaga fyrir hesta sína“. Varðandi
fóðrun hestanna á vetrum er hins
vegar í stefnuskránni aðeins ætlazt
til, að félagsmenn séu fræddir um
„hús, hirðingu og fóðrun“, en fé-
lagið tók eigi að síður brátt að
gefa hesthúsmálunum gaum.
Allt fram til þess tíma, að Fák-
ur kom til sögunnar, höfðu hesta-
eigendur haft tiltölulega rúmt um
sig, hvað beitilönd snerti, þótt
ýmsir yrðu raunar að leita til
bænda í nágrenninu, bæði í Mos-
fellssveit, á Kjalarnesi og víðar,
um hagbeit fyrir hesta sína.
Þegar á fyrsta starfsári sínu tók
félagið hagábeitarmálin til með-
ferðar. Voru allir á einu máli um
að keppa yrði að því að tryggja
Fáki til frambúðar næga sumar-
haga handa hestum félagsmanna.
Var augastaður hafður á ýmsum
löndum, svo sem Breiðholtslandi,
Lágafellslandi, Fífuhvammslandi,
Bessastaðanesi og Geldinganesi.
Miðdalur í Mosfellssveit kom einn-
ig til álita, og var jafnvel rætt um
kaup á þeirri jörð. Hentugast var
Breiðholt talið, en við eftirgrensl-
an kom í ljós, að það hafði þá þeg-
ar verið leigt til ábúðar.
Þegar sumarið 1922 tókst ein-
um af Fáksfélögum að ná tangar-
III.
í sambandi við Skeiðvallarmál
félagsins og kappreiðar er vert að
minnast á eitt atriði, sem haft hef-
ir mjög mikla þýðingu fyrir þau
mál, og raunar alla starfsemi fé-
lagsins, en það er veðbankinn, eða
veðmálastarfsemin í sambandi við