Lesbók Morgunblaðsins - 25.05.1952, Blaðsíða 4

f 272 '
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Kristín Jónsdóttir: Smali í hestaleit
dag og ég hafði ekki stundlegan
frið fyrir honum fyr en ég hafði
komið honum á léreftið. Hraun eru
svo ósegjanlega dularfull, þessi
hamslausi sköpunarkraftur sjóð-
andi og vellandi hraunflóðsins.
— En það má sjá að þú hefir líka
gaman af að mála fallega hluti,
sagði ég.
— Fyrir mig eru þetta meira en
hlutir, svaraði hún. Líttu á þessa
litlu mynd af tinkönnu og ávöxt-
um. Fyrir mig er hún eins og lóu-
söngur á vordegi. Þarna er grá-
hvíti iiturinn í bráðnandi fönnum
og gulgrái liturinn sem er á jörð-
inni þegar hún er laus úr vetrar-
viðjum. Og þarna er litur vorlofts-
ins, að vísu nokkuð „hörkugulur"
ennþá — og þarna eru form, sem
teygja sig upp í birtuna. — Gömul
tinkanna og nokkur epli á brotnum
diski eru ekki aðalatriðið, heldur
línur þær og litir, sem byggja upp
flötinn og skapa þessa „stemningu“
— með öðrum orðum „abstrakt“ —•
hugtak útskýrt í línum og litum.
— Ekki málar þú „abstrakt“?
— Nei, ekki í þess orðs venjulega
skilningi. Slíkar myndir hafa þó
oft haft geisisterk áhrif á mig, en
ég skil þær ekki altaf. En maður
á að vilja læra og skilja. Gröndal
sagði einu sinni: „Menn vita hversu
torvelt er að geta litið réttum aug-
um á hlutina — eitt fagurt málverk
getur verið eins og lokað sjónum
vorum, þó það blasi við oss með
skærum og fögrum litum; það er
eins og einhver fyrirmunun sé, eins
og einhver blæja eða glýja á milli
þess og vor, svo að vér sjáum ekki
fegurðina fyr en þeir hafa lokið
upp á okkur augunum, sem vit
hafa á“. Þetta er hverju orði sann-
ara.------
Við höfum nú staðnæmst fyrir
framan myndina af smalanum, sem
rekur fjárhóp á undan sér. Hún
minnir mig á aðra mynd, sem frú-
in hafði hér á sýningu fyrir tveim
árum, en er hér ekki nú. Ég spyr
því: Hvað hefirðu gert af „Smal-
anum í hestaleit“?
— Hann fór til Noregs, og kom
ekki aftur. Manst þú eftir þeirri
mynd?
— Já, og mig langar til þess að
spyrja þig hvernig hugarástand
þitt er þegar þú skapar slíka
mynd.
— Myndin er í mér og ég sjálf
í myndinni, í hverju einstöku at-
riði hennar. Ég er úfið hárið á
stráknum, ég er kuldahrollurinn í
herðum hans og krókloppnar hend-
urnar. Ég er í uppspertum eyrum
hundsins, er sýnilega tekur þátt í
leitinni af brennandi áhuga. Ég
er kolgrár þokubakkinn, sem
hvolfist yfir blásvört fjöllin í
norðrinu. Ég er í fjúkandi skýun-
um — eins og guð er í storminum.
Skilurðu þetta?
— Nei.
— Ég ekki heldur, segir hún.
A. ó.
5W íW íW I «Í£i3
Mola r
ALDRAÐUR fjallabóndi kom til kaup-
staðarins i fyrsta skipti og vegna þess
að hann þurfti að vera þar um nóttina,
tók hann sér gistingu í gistihúsi. Þegar
hann kom heim var hann heldur ar-
mæddur og sagði kerlu sinni frá því að
sér hefði ekki komið blundur á brá
alla nóttina, vegna þess að ljós hefði
logað i svefnherberginu.
— Hvaða asni ertu, sagði konan. Hví
fórstu ekki á fætur og blést á það?
— Ég blés og blés, en það var þýð-
ingarlaust, þvi að ljósið var innan í
lokaðri flösku.
—x—
Maður var á gangi eftir þjóðvegi
um kvöld og sá að verkamaður lá þar
í vegarskurðinum. Ferðamaðurinn hélt
að honum hefði orðið illt, gekk að
honum og ýtti varlega við honum.
Verkamaðurinn opnaði fyrst annað
augað og svo hitt.
— Hættu að hrista mig, sagði hann
önuglega.
— Ég hélt að yður hefði orðið illt,
sagði ferðamaður.
— Illt? Síður en svo. Hvað er fram-
orðið?
— Klukkan er sjö?
— Hamingjan góða, hrópaði þá
verkamaður. Ég er að gera við þenn-
an veg og átti að hætta klukkan sex
og nú hefi ég unnið klukkutíma fram-
yfir.