Lesbók Morgunblaðsins - 02.12.1951, Blaðsíða 12
5\-
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
NAKTA GYÐJAN
LETTA cr sagan af þremur ungum
’Englenriúö^um, sem aetiuðu að Ktna
fjallið-Nanga Parbat í Himalajafjöllum.
Nanga ^arbat þýðir Nakta gyðjan. —
j.Ienn L .sir voru Richard Marsh,
Vv uliam Crace og James Thornley, allir
.nilli tvitugs og þrítugs. Þeir höfðu
bynst-W dlandi meðan á striðinu stóð
og ákveúið sV kanna í fjelagi Kara-
koram-fj lin, sem eru nyrst i Pakist-
an, undi eins og þeir væri lausir úr
herþjónnstu. Gerðu þeir ráð fyrir að
d „Jt þarna eitt ár, því að þar er
s+ '"t landsvæði, sem litt hefur verið
'• ...> j. Þarna eiga hirðingjar einir
h"- og eru á sífeldu ferðalagi með
sauöf ■ sitt og "eitur.
Noi .tru efti’ jl5 stríðinu lauk fóru
þeir .« v il .lUÍands aftur. Það var
ekki ætlan þ-irra að freista þess að
klífa Nam»a Parbat. Þeir heldu rak-
leitt til Pakist..n og hugðust kanna þar
svæði það, er þeir höfðu haft
augastað á áður. En þegar til kom
fencu þeir ekki landvistarleyfi hjá
stjórninni 'í Pakistan. Þá var það að
Nanga Parbat freistaði þeirra. Þetta er
sjöunda hæsta fjall í heimi og engunt
hefur enn tekist að ganga á tind þess,
en margir týnt lífinu við þær tilraun-
Ir. Fjallið er 26.620 fet á hæð, snarbratt
og snævi þakið.
Þeir leigðu sjer nú fjóra burðar-
menn af Sherpa-kyni og í nóvember
höfðu þeir gert sjer aðalbækistöðvar
hjá fjallinu í 12.500 feta hæð. Þarna
urðu þeir svo að hafast við í sex vikur,
því að ekki gaf til að halda áfram.
Voru þá sífeldar stórhríðar með grimd-
arfrosti, fönn hlóð í fjallið og stórkost-
leg snjóflóð komu þar hvert á eftir
dðru.
Þegar upp stytli heldu þeir áfrarn og
om-tst í 14.650 feta hæð og gerðu þar
bækistöðvar. Þá neituðu burðar-
karlarnir að haida lengra. Þeir voru
hræddir. Þeir töluðu um hve margir
hcfði farist á þessum slóðum og að
cínhver dularöfl refsuðu þeirn, sem
ætiuð'i að ganga á fjallið. Siðan fóru
b: . ðárkarlgrnir.
Nú .uru þeir fjelagar þarna þrír
eftir. Þeir höfðust við í tjaldi og elduðu
mat sinn á „pr'mus". Aðalfæða þeirra
var „pemnrikan", niðursoðnar nauta-
tungur, kex, sukkulaði og harðabrauð,
kaffi og kókó.
Þarna urðu þeir aftur hríðteptir og
styttu sjer stundir eftir föngum. Thorn-
ley var góður söngmaður og hann
skemti oft með söng. Svo lásu þeir
leikrit Shakespeares, og á hverjum
degi lásu þeir kafla úr biblíunni.
Enn heldu þeir svo áfram þegar
veður birti, en þeim miðaði Lítið og
íjóra daga voru þeir á leiðinni þangað
er þeir gátu sett þriðju bækistöðina.
En þá hafði Marsh kaUð svo á fótum,
að hann var ekki fær um að halda
lengra. Varð hann því að snúa aftur
og halda niður til aðalbækistöðvanna
og komst þangað heill á húfi.
Næstu daga var bjart og gott veður.
Marsh var með sjónauka og fylgdist
með ferðum fjelaga sinna. Hann sá að
þeir voru að gera sjer nýar bæki-
stöðvar í 18.000 feta hæð og báru
þangað vistir dag eftir dag. Hann sá
þá halda enn hærra og reisa þar tjald.
Næstu þrjá daga var gott veður, en
hann sá ekkert til ferða þeirra, hann
sá aðeins tjaldið. Svo gerði hríðarbyl,
en þegar honum slotaði og birti aftur
sá Marsh ekki tjaldið. Það var horfið.
Sennilega hafði snjóflóð sópað því
burtu.
Marsh ákvað þá að legqja á fjallið
og reyna að bjarga fjelöéum sinum.
En þá vildi það óhapp til að suðuvjelin
bilaði og án hennar gat hann ekki
verið. Hann varð því að leita til næsta
þorps og ná sjer í nýa suðuvjcl. Þang-
að voru 50 mílur og hann var fimm
daga í því ferðalagi. En hann kom með
tvo aðstoðarmenn með sjer og svo
lögðu þeir allir á stað i leitina.
Mikil ófærð var í fjallinu og þeir
voru heilan dag að komast til næstu
bækistöðvar fyrir ofan. Daginn eftir
var komið hríðarveður með grimmd-
arfrosti. Þeir sáu þá að þýðingarlaust
var að reyna að lialda áfrarn, þvi að
þeir mundu ekki komast þangað er
seinast hafði sjest til fjallgöngumann-
anna. Auk þess var hætt við að þá
mundi fljótt kala, ef þeir freistuðu að
fara hærra. Þeir urðu því að snúa aftur
til aðalbækistöðvanna.
Nú sendi Marsh einn af fylgdar-
mönnum sínum til næstu herstöðva til
þess að segia frá því hvernig komið
værl, og að þeir Crace og Thornley
mundu nú vera orðnir matarlausir, ef
þeir væri enn á lifi. Nokkrum dögum
seinna kom sendimaður aftur og með
honum liðsforingi og nokkrir her-
menn. Þeir sögðu að ekkert vit væri
í því að ganga á fjallið á þessum tíma'
árs, og ekkert þýddi að leita hinna
týndu manna fyr en í maí eða júní.
Marsh var þó ekki á því að gefast
upp við leitina. Hann fekk nú flugvjel
til þess að fara með sig þangað er hann
hafði seinast sjeð fjelaga sína. Þeir
flugu fram og aftur með fjallinu á þeim
slóðum, en urðu einkis vísari. Þar sást
hvorki tjald nje menn.
Hvað hafði orðið um fjallgöngu-
mennina? Annað hvort hafa þeir hrap-
að í jökulgjá, eða orðið fyrir snjóflóði.
Og enn er Nakta gyðjan ósigruð.
® ®
—■ Draugagangur
Frh. af bls. 571.
það „grái maðurinn“ í New York,
sem talinn er vera afturganga John
Williams hershöfðingja, sem var
meðal fyrstu ensku landnemanna
á þeim slóðum. Þá er og hauslaus
draugur, sem gengur ljósum log-
um í Sterling í Massachusetts, og
heimilisdraugur, sem gerir skark-
ala og læti í svefnherbergi í
Vallejo í Kaliforníu. Hann er sagð-
ur skrækja, berja í veggina,
slökkva ljós, fara í gegn um heila
veggi og kippa sængurfötum ofan
af mönnum.
Hjer lýkur þessum sögum. Þótt
þær þyki undarlegar nú, er von-
andi að innan skamms fari vís-
indamenn að átta sig á því, hvaða
öfl eru þar að verki, því að fyrir-
burðirnir gerast og lúta vissum
náttúrulögmálum. Gaman væri ef
hægt væri að fá sögur af slíkum
atburðum, sem nú gerast hjer á
landi. — Þeim sögum er haldið
niðri vegna þess að menn óttast að
hlegið verði að sjer og þeir taldir
hjátrúarfullir, ef þeir segja frá því
sem fyrir þá ber. Það er líkast því