Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1949, Síða 24
588
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
margföldunartöfluna reiprennandi
upp úr sjer, þá fór kliður um all-
an bekkinn: „Jón kann“.
Þetta var sannarlegur gleðidag-
ur. Og nú kom mjer ekki til hug-
ar að tala við yfirkennarann.
Hægt og bitandi varð Jón allur
annar en áður. Aðrir fóru að taka
eftir þessu líka. Hann var hættur
að hrækja á gólfið, hann tók cfan
og hegðaði sjer vel á leikvellinum.
Hljedrægur og íeiminn var hann
sarnt og sást sjaldan brosa. Hann
var byrjaður að læra, en taldi það
svo sem alveg sjálfsagt að fjelagar
sínir væri sjer fremri. Hann þurfti
því á uppörfun að halda. Jeg gerði
alt sem jeg gat til að innræta hon-
urn sjálfstraust og ljet ekkert tæki-
færi ónotað að láta hann sjá að
jeg treysti honum. Og nú ætla jeg
að segja frá því hvaða árangur
þetta bar.
Það þurfti að sækja bækur heim
til skólanefndarinnar, en þangað
var um hálftíma gangur. Þrír
drengir, sem voru vanir að fara
þessar ferðir, fóru að búa sig. Þetta
var trúnaðarstarí og drengirnir
komu öruggir til mín að sækja
pcningana fyrir bókunum. Þá varð
mjer litið á Jón. Og jeg las þetta
út úr svip hans:
„Mjer er ekki trúandi til að
gera þetta“.
„Jón, komdu hingað með skóla-
töskuna þína“, kallaði jeg. „Það er
best að þú farir með drengjunum.
Það veitir ekki af einum sterkum
og árciðanlegum dreng í viðbót því
að bækurnar cru margar og þung-
ar“.
Jón kaíroðnaði af fögnuði, cn
kom þó hikandi upp að kcunara-
borðinU. Aumingja drengurinn,
hvað hann var vandræðalegur.
Jeg taldi fram peningana. Jeg
man nú ekki fyrir víst hvað upp-
hæðin var mikil, en jeg hcld að
það hafi vcrið um 40 krónur. Alt
var það i smapeniiigum og var íult
umslag af þeim. Jeg ætlaði að
rjetta það að Þóri, hann var áreið-
anlegasti drengurinn í bekknum,
og hann hafði þegar rjett fram
höndina til þess að taka við því.
Það var altaf talið sjálfsagt að
liann gætti peninganna. En jeg
sagði áður en jeg vissi af:
„Það er best að þú sjert gjald-
keri í dag, Jón. Eru vasarnir þín-
ir heilir?“
Báðir jakkavasar hans voru því
miður götóttir, en svo var brjóst-
vasi á treyjunni hans og hann var
heill. Jeg ljet umslagið með pen-
ingunum í þann vasa. Jeg bað hann
ekki um að gæta peninganna vel.
Mjer fanst einhvern veginn með
sjálfri mjer að það mundi særa
hann.
Drengirnir fóru og Jón gekk
seinastur út. Hann var svo ljett-
ur á fæti að það var eins og hann
dansaði fram hjá bekkjunum.
I næsta kensluhljei sagði jeg ein-
um af samkennurunum frá þessu.
Hann sagði að jeg hefði sett dreng-
inn í altof mikla frcistingu. Hvern-
ig í ósköpunum datt mjer í hug að
ía honum svona mikla peninga?
Hann var áður kunnur að óknvtt-
um og óráðvendni. Og nú hafði jeg
lagt tækifærið upp í hendurnar ó
honum.
í næsta tíma var jeg að velta
þessu fyrir mjer. Kennarinn hafði
rjett að mæla. Jeg hai'ði gerst of
djörf. Það var að vísu gott að sýna
tiltrú, en það var hættulegt að leiða
aðra í þunga freistingu. En á hinn
bóginn: Er ekki slík freisting, á
rjcttri stund, cinmitt það besta og
það sem sumir þurfa helst á að
halda? Máske hafði þetta verið of
mikil freisling.... Þannig ásóttu
hugsanirnar mig.
Nú var von á drengjunum á
hverri stundu. Jeg var orðin óróleg
og hrökk við í hvert skifti sem jeg
heyrði eitthvert þrusk. Enn varð
jeg að biða langa stund. Svo opu-
uðust dyrnar og drengirnir komu
inn, en Jón var ekki með þeim. Jeg
hafði þá breytt rangt, jeg hafði
stuðlað að því að hann svkki niður
í fvrri fordæmingu aftur i stað þess
að reisa hann við. Drengirnir voru
súrir á svipinn, og það jók hinn
illa grun minn. Og þeir voru bóka-
lausir.
„Hvar eru allar bækurnar?“
„Jón tók þær af okkur.“ Það var
svo sem hægðarleikur fyrir hann,
því að hann var þeirra elstur og
sterkastur.
„Hvað er þá orðið af honum?“
„Hann sagðist vera þreyttur og
þurfa að hvíla sig, og svo hlupum
við frá honum.“
„Jæja, þakka ykkur fyrir ómakið.
Nú er hugarreikningur, þið sjáið
dæmin þarna á töflunni."
Mjer var ekki rótt og það var
eins og það næði einnig til barn-
anna, því að þau voru altaf að gá
fram að dyrum að vita hvort eng-
inn kæmi.
Svo heyrðist stigið þungt til jarð-
ar og þá hrópuðu öll börnin: „Nú
kemur hann.“
Einn af drcngjunum hljóp fram
að dyrum og opnaði. Þar stóð Jón.
Og það var sjón að sjá hann. Svit-
inn draup af hverju hans höfuðhári
og rann í lækjum niður kinnarnar.
Á bakinu hafði hann tösku troð-
fulla af bókum og aðra í fyrir, og
auk þess var hann með bækur und-
ir báðum höndum. Drengurinn,
sem opnaði, tók við þeim til þess
að Ijetla á honum. Jón strauk hárið
frá enninu mcð treyjucrminni
sinni, dró svo reikninginn upp úr
vasanum og rjctti mjer.
„Þakka þjer fyrir, Jón minn. En
hvernig stendur á því að þú rogast
með allar þessar bækur. Þið áttuð
allir að hjálpast að því.“
Aldrei gleymi jeg svipnum á hon-
um og röddinni:
„Jeg vildi sjálfur bcru allur bæk-
uinar fyrir yöur.“