Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1949, Blaðsíða 23

LESBÓK MORGUNBL 4ÐSINS
5C7
og eigi altaf í illdeilum við fjelaga
sína. Ójá, það var fallegt eða hitt
þó heldur.
„Hefir ekkert verið gert til að
reyna að laga hann?“ spyr jeg.
„Jú, auðvitað. Alt hefir verið
reynt. Það hefir verið farið vel að
honum, það hefir verið talað um
fyrir honum, honum hefir verið
hótað og hann hefir verið hýdd-
ur mörgum sinnum. Það er ekki
um annað að gera en senda hann
á heimili fyrir vandræðabörn11
„Hvernig er heimili hans“.
„Verkamannsheimili, þar sem
ekki er of mikil reglusemi. En for-
aldrar hans og systkini eru þó heið-
arlegt fólk“.
,Er enginn heima sem getur haft
hemil á honum“.
„Enginn. Hann kemur sjer jafn
illa alls staðar“.
„Þakka yður fyrir upplýsingarn-
ar“.
„Ekkert að þakka, en jeg vona
að yður takist að laga hann“.
Mjer fanst þessi ósk nokkuð
kaldranaleg, því að á bak við var
engin von um að hún mundi ræt-
ast. En ung kenslukona, sem hefir
óbifanlega trú á því að mildi og
kærleikur geti bætt alt, lætur ekki
hugfallast að óreyndu.
Næstu daga reyndi svo á þessa
trú að það lá við að hún færi for-
görðum. Jón var slæmur, hann var
verri heldur en hann var sagður.
Hann átti sífelt í illdeilum við
fjelaga sína, rjeðist að vísu ekki
á þá að fyrrabragði, en stríddi þeim
miskunnarlaust og dró dár að beim.
I kennslustundum var hann ósvíf-
inn og svo blóðlatur, að hann gerði
aldrei neitt. Og hvað honum tókst
upp að skrökva. Hann reyndi að
snúa sig út úr öllu með augljósum
ósannindum. Flestar kenslustundir
sat hann aðeins og hímdi, fullur af
þrjósku. Hvað eftir annað reyndi
jeg að fá hann til að gera eitthvað,
en það var þýðingarlaust. Jeg
fann þó að hann hafði meðal gáfur.
en ekki áhuga fyrir neinu.
Jeg reyndi við hann öll þau ráð,
sem uppeldisfræðingar kunna, en
það var eins og að skvetta vatni
á gæs. Eftir tvo mánuði var hann
jafn hortugur og óskammfei'linn
og í upphafi. Ef jeg talaði hlýlega
til hans setti hann upp kuldaglott,
og alveg eins ef jeg byrsti mig.
Honum stóð nákvæmlega á sama
hvort jeg ljet sem jeg sæi hann
ekki, eða reyndi að vera honum
eins góð og jeg gat. Að lokum
gafst jeg upp. Jeg varð að viður-
kenna með sjálfri mjer að jeg næði
engum tökum á þessum dreng. Jeg
varð að láta hann fara, þótt mjer
væri það sárnauðugt. Jeg rjeði ekk-
ert við hann og hann tafði fyrir
hinum börnunum.
Umhugsunin um þetta helt fyrir
mjer vöku heila r^ótt, en svo hafði
jeg afráðið að tala við yfirkenn-
arann um það að honum yrði vís-
að úr skólanum. Þegar kenslutími
var úti þá um daginn, bað jeg Jón
að verða eftir, jeg þyrfti að tala
við hann andartak. Jeg ætlaði að
segja honum frá ákvörðun minni.
Þetta var kaldan rigningardag og
rökkrið var farið að færast inn í
skólastofuna. En jeg kom mjer ekki
að því að kveikja. Jeg var í því
skapi að rökkrið hentaði mjer best.
Jeg einsetti mjer að tala af mynd-
ugieika og leiða honum fyrir sjón-
ir hve framferði hans væri ósæmi-
legt. En haldið þið að það hafi haft
nokkur áhrif á hann? Ónei, ekki
fremur en þótt jeg hefði talað við
borðið eða stólana.
Þá var það að jeg gafst upp. Það
hefir máske verið að kenna þreytu
eftir andvökunóttina og margra
vikna stríði við þennan dreng. En
aðallega voru það vonbrigðin út
af því að mildi og þolinmæði og
kærleikur megnuðu ekki að bæta
úr öllu. Það er sárt þegar hugsjón-
irnar bregðast, þegar kjarninn í
lífsskoðun manns reynist haldlaus
Ótti og skelfing gagntók mig og
jeg fór að gráta. Jeg gleymdi
drengnum, virðuleik kennarans,
skólastofunni, öllu. Jeg fann að
hjer var enn meirn í h' ' -> • :og
hafði gert mjer í hug .rlund. Ujer
var ekki um mína baráttu að ræða,
gagnslausa viðleitni mína, heidtir
var þetta stærsta mál mannkvns-
ins. Ef vald hins illa var meira
og sterkara en vald hins góða, til
hvers var þá öll þessi lífsbarátta?
Var lífið aðeins skrípaleikur?
Jeg hrökk upp úr þessum hug-
leiðingum við það að lítil og ó-
hrein hönd strauk mjer um kinn-
ina.
„Þjer megið ekki gráta, jeg skal
sjá að mjer“.
Þessu var hvíslað svo lágt að jeg
aðeins heyrði orðin. En jeg sá á
svip drengsins að honum var al-
vara.
„Jón minn, Jón minn, viltu
reyna það?“
„Já“.
„Þá verðurðu að sýna það í verk-
inu. Það er ekki nóg að lofa.
Sýndu mjer að þjer sje alvara með
því að læra litlu margföldunartöfl-
una áður en þú kemur í skólann
á morgun, nei, þú þarft ekki að
læra nema helminginn af henni.
Og svo geturðu reynt að Vera svo-
lítið þrifalegri, þú gætir til dæm-
is þvegið þjer í framan og um
hendur“.
„Já, jeg skal gera það“.
Hann var feiminn og fór hjá Sjer.
Jeg skildi það vel. Svo kvöddumst
við án þess að talast fleira við.
Með mikilli eftirvæntingu beið
jeg næsta dags. Guði sje loí, harin
sveik mig ekki. Hann kom í skól-
ann hreinn um hendur og andlit.
Skórnir voru burstaðir og jeg
komst við er jeg sá að hann hafði
reynt að leyna götunum á treyju-
ermi sinni með því að binda teygju
um hana. Og þegar hann las svo