Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1946, Blaðsíða 13

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS g|SSS!g?!§llSj& *i 'U"&* 105
Skrímslin í Lagarfljóti
FYRIR SKÖMMU barst blöðun
um hjer fyrirspurn frá erlendum
fræðamanni viðvíkjandi skrímslun
um í Lagarfljóti. Það er nú svo
langt síðan á þau hefir verið minst
hjer á landi, að þau voru nær
gleymd. Mun það hafa verið Guð-
mundur heitinn Bárðarson er kom
þeim fyrir kattarnef, er hann sann
aði að þau væri ekki annað en rót-
arhnyðjur og annað rekald. En úr
því að fræ^ð þeirra lifir enn er-
lendis, hafa menn máske gaman af
að sjá hvað Hans sýslumaður
Wium sagði um þau. Frásögn
hans er á þessa leið:
— Hvað þau (skrímslin) áhrær-
ir, þá hafa þau alt frá því í fyrra-
vor (1749) sjest að öðru hverju af
valinkunnum mönnum, svo sá
hlutur er að öllu sannferðugur.
1. Sást eitt af lögsagnaranum
Pjetri og tveim eða þremur frá
Ketilsstöðum á Völlum, langt' til.
Öngva mynd sáu þeir á því.
2. Aðrir tveir menn samdægurs
og hitt skeði urðu samferða uþp
eftir Hellunum og sáu fyrir. utan
Arnheiðarstaði skrímsli fara
upp eftir fljótinuí á vöxt við stór-‘
an'sexræðing, með mjög harðri rás.
Það sá og alt fólkið í Hrafnsgerði
sem er bær þar skamt frá. Sá
þriðji fór og út eftir greindum
mönnum, einfara; hann segist sjeð
hafa skamt undan landi sem sel,
er útlítandi á belginn sem á skötu
nær úr sjó dregst, sem strax hafi
stungið sjer með miklum boðaföll
um. Þessir þrír menn komu allir
að Arnheiðarstöðum um kvöldið
og fortöldu Árna Þórðarsyni þess
ar sjónir. En mitt í því sáu þeir
allir eitt þar niður undan bænum,
víst 30—40 faðma, með háum
hnút upp úr bakinu, og einn þeirra
sagðist sjeð hafaúr, því anga fram-
an og aftan, sem legið hefðu langt
út í Fljótið. Alt voru þetta frómir
og ráðvandir menn, sem þetta sáu.
Hjer fyrir utan hefir það sjest heil
oft af öllu fólkinu á Arnheiðarstöð
um bæði nærri og fjarri landi
stundum, en hefir þó aldrei getað
sagt frá þeim skapnaði ánægilega.
3. Eftir þetta fyr á minst sá alt
fólkið frá Hrafnsgerði þrjá hnúka
upp úr fljótinu, og meina nærri
heilan dag sem vatnaði yfir í milli
hnúkanna, mörg hundruð faðma
eftir sem bóndinn, ráðvandur mað
ur sagði mjer.
Nær jeg flutti mig í fyrravor út
hingað var jeg um nóttina á Arn-
heiðarstöðum. Þá sáu um morgun-
inn prestarnir sjera Hjörleifur,
sjera Magnús og sjera Grímur,
sem þar voru með mjer, ásamt öðr
um í stillilogni og besta blíðviðri,
blástur rjett yfir undan í Fljótinu
sem hvalablástur, en þó meiri all-
ur. Þá voru menn farnir út eftir
fljótinu í flutning; sáu þeir skamt
þaðan sém blástur, en var viðlíkt
ojg vörðuí upp úr Fljótinu, sem
eftir það þeir höfðu horft á það
nokkra stund, tók það rás upp að
landinu.
En nú í vor og sumar hefir yfir
tekið. Skrímsli hafa nú sjest í ánni
upp frá Fljótinu, upp frá Hrafn-
kelsstöðum og í hestmynd með
burst upp úr hnakkanum og hend-
ur á hryggnum, svört tilsýndar;
hafi rjett upp tvær trjónur og'
vatnaði yfir í milli. Þetta ætla jeg
satt muni vera, því þetta er ráð-
vant fólk sem þetta sá. Hjer að
auk lagðist eitt á (land) fyrir ut-
an Víðivelli, sjeð af þrem mönn-
um, og annað hafði lagst á land
hjá Hreiðarsstöðum, sem húsbónd
inn segir verið hafa sem stórt hús.
Fleiri látast þetta og annað sjeð
hafa, en- jeg hirði ei þar um að
skrifa, því jeg óttast fyrir, að til
þessa tals sem margs annars, kunni
af þeim er gjöra vilja, lagt verða
Aliquid plus Ultara; samt er ei að
efa, að þetta, sem jeg skrifað hefi,
er sannferðugt.
(Lbs. 379, 4to).
— Þjer komið mjer svo kunnug-
lega jyrir sjónir. Það skyldi þó
aldrei vera, að við hejðum verið
á dansleik sarrían, þegar við vor-
um ung.
— Nei, jeg trúi ekki þ'essu með
storkinn. Það ér eins og með jóla-'
sveininn, það er hlutur, serii þuVBi
hejir komið í kríng.