Eimreiðin - 01.01.1905, Page 45

45
Á 4. mynd sést móskeri, sem tíðkast á Rússlandi. a er
stungið lóðrétt niður í mólagið og svo er stálblaðinu b snúið, svo
það sker móstrenginn frá botninum. Með spaðanum c er svo
strengurinn skorinn í hæfilega stórar flögur. Móskeri þessi er
hentugur þar sem ekki er hægt að veita vatni frá, því með hon-
um má skera mó talsvert niður fyrir vatnsyfirborð. Hann kostar
42 krónur og er ekki margbrotnari en svo, að vel mætti smíða
hann heima.
Stundum er mór skorinn með vélum.
Pessar móskurðarvélar eru þannig útbún-
ar, að hægt er að skera mó með þeim
alt að því 10 m. niður fyrir vatnsyfir-
borðið, og eru þvi einkum brúkaðar þar
sem mýrar ekki verða ræstar fram. En
bæði eru þær nokkuð dýrar og auk þess
víst óvíða þörf á þeim heima, svo ég
sleppi að lýsa þeim nánar.
Vinnukostnaður við móskurð er mjög
misjafn. Mishátt kaupgjald, munur á þétt-
leik mósins, hvort mýrin er vel ræst eða
ekki o. s. frv. geta gert að verkum, að
mórinn verði tvöfalt dýrari, eða meira, á
einum stað en öðrum. Eftir skýrslum frá
mörgum stöðum er þó víst óhætt að telja,
að smálestin þur á þurkvelli kosti ekki meira
en 3 kr. að meðaltali. Oft kostar hún ekki
nema 2 kr., og sé mórinn skorinn með
vélum, jafnvel ekki nema 1,20—1,60 kr.
Um þurkvöllinn er talað hér að fram-
an. Stærð hans fer eftir því, hvernig
flögunum er raðað og hvernig þær eru í
laginu. Venjulega eru þær hér um bil tvöfalt breiðari en þykt
þeirra, og eru lagðar á rönd með litlu millibili. Hver dagslátta
þurkvallar rúmar þá mó úr nálægt því 500 m. eða sem svarar
75—100 smálestum af þurrum mó.
Smápartar mósins éru aðallega ýmsir meira eða minna fúnir
jurtapartar, sem liggja mjög óreglulega í allar áttir, hver ofnir í
annan. Af þessu byggingarlagi mósins leiðir, að hann dregst lítið
og ójafnt saman við þurkinn, og verður holóttur og gljúpur og