Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1898, Page 51

Eimreiðin - 01.05.1898, Page 51
i31 brjefi, dagsettu 22. nóvember 1684, og skipaði hann þeim að láta sig vita úrslit málsins sem fyrst. Rannsókn málsins er mjög löng og flók- in, og skal þess að eins getið hjer. með fám orðum, sem snertir tóbak eða tóbakssölu. I annari grein í kæru prestanna er þess getið, að Jón biskup hafi verið settur frá sýslu sinni »fyrir tóbakshöndlun, sem hann við fram- andi óprivilígeraðar nationes bmkað hefur«, þvert á móti konungsbrjefi; báru prestarnir fram vottorð, sem tveir lögrjettumenn höfðu eiðfest á Heynesþingi 3. ágúst 1672, um að Torfi Hákonarson, »sem þá var með þeim hollenzku ófríhöndlurum«, hefði lýst því yfir i lögrjettu, að Jón sýslumaður hefði kej^pt af sjer tóbak, en hann kvaðst hafa markað tóbakið með K. M. eða marki konungs. Nú höfðu tveir menn svarið, að ekkert mark hefði sjezt á tóbaksrullunum annað en það, sem hefði verið á þeim frá Hollandi, og þótti klerkunum ekki gott að koma þessu saman. Enn sór Hannes Teitsson á Skaga á Akranesi, að hann vissi ekki betur, en hann hefði geymt þetta tóbak fyrir Jón sýslumann og að vinnumaður hans hefði sótt til sin þessar 6 tóbaksrullur á bestum frá Leirá og flutt þær þangað. Jón biskup færði sjer það til málsbóta, að hann hefði spurt að þvi á leiðarþingi að Leiðmóti við Laxá 24. ágúst 1671, hver eiga skjddi þessar 6 tóbaksrullur og hvernig með þær skyldi fara; lýsti Hannes þvi þar j'fir, að Torfi Hákonarson hefði komið með rullurnar til sín og skilið þær eptir í reiðileysi, því ekki hefði hann talað þar að einu orði, að Jón sýslumaður hefði keypt þær af sjer, og hvorki hefði sýslumað- ur nje nokkur af mönnum hans beðið sig að geyma þær. Pingmenn kváðust ekki geta skorið úr, hver ætti tóbakið, og vísuðu málinu til úr- skurðar Sigurðar lögmanns Jónssonar. Enn kom Jón biskup fram með dóm, genginn að Leirá 13. febrúar 1672, og höfðu 6 menn dæmt þar með Sigurði lögmanni, að flytja skyldi tóbakið til Bessastaða, eins og annað »ófríhöndlara góss«. Var tóbakið nú flutt suður og lagði biskup fram vottorð frá Oluf Jonsen Klov, um að hann hefði tekið við 4 1 tóbaksrullum. En að því er snerti mörkun á rullunum, kvaðst Jón biskup hafa sagt á alþingi 1671, að hann hefði markað þær með marki konungs, K. M., með krít, og við þennan framburð stóð hann enn; sagðist hann ekki geta að því gert, þó markið hefði máðst af, eða þótt því hefði verið breytt. Klerkarnir vóru óánægðir með afbatanir biskups, en hann kvaðst ekki geta sannað framburð sinn betur, en hann hefði gert, þvi Torfi Hákonarson væri dáinn. Ériðja ákærugreinin, sem norðlenzku klerkarnir báru á Jón biskup, var, að hann hefði fengizt við verzlun, engu siður en verzlegir »Handels- menn«, og að hann hafi »stóra höndlan haft með tóbak og með einu excessive háu verði (eptir þvi, sem heyrt höfum) hjer í landinu fortsett og drifið*. Sögðu klerkarnir, að þessi verzlun Jóns biskups væri mörg- um mönnum kunnug, og skyldu þeir sanna, ef Jón bískup bæri á móti, að hann hefði selt tóbak dýrara, en væri kveðið á i alþingisdóminum 1679. Biskup, landfógeti og ýmsir klérkar kváðust ekki vita'fullar sögur 1 Ekki gat biskup þess, hvað orðið hefði af þeim tveimur rullum, sem á vantaði. 9*

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.