Morgunblaðið - 24.12.1981, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. DESEMBER 1981 4 7
Frammi í skrúðhúsinu, á köldum steinbekk, lá drengur í hvítum slopp og svaf.
TRÉ-
SKÓRNIR
Allt var fullt af alls konar gjöfum.
Einu sinni bar við — það er
svo langt síðan, að allir
hafa gleymt hvenær það
eiginlega var — í litlu
þorpi, sem hét svo skrítnu nafni,
að enginn gat borið það fram eða
munað það, að þar átti heima
drengur, sem hét Halldór. Hann
átti hvorki föður né móður, en var
á vegum frænku sinnar. Hún var
bæði ágjörn og harðlynd og
fannst Halldór vera sér til mikill-
ar byrði. Hún andvarpaði þungt í
hvert sinn sem hún jós súpu á
disk handa honum.
En vesalings drengurinn litli
var svo góður, að honum þótti
samt vænt um gömlu konuna,
enda þótt hann færi að skjálfa í
hvert sinn sem honum varð litið á
stóru búkonuvörtuna með fjórum
löngu hárunum, sem hún hafði á
nefinu. Allir þorpsbúar vissu, að
frænka Halldórs átti sjálf húsið,
sem hún bjó í, og auk þess ullar-
sokk, sem var úttroðinn af gull-
peningum. Þess vegna var hún
látin borga skólagjald fyrir hann,
en þó hafði hún prúttað gjaldinu
svo langt niður, að kennari
drengsins var argur út í hana
fyrir og lét það bitna á Halldóri.
Meira að segja espaði kennarinn
hina drengina, sem voru synir
ríkra foreldra, upp á móti vesal-
ings munaðarleysingjanum, svo
að hann átti ekki sjö dagana sæla
í skólanum.
Á -aðfangadagskvöld fór kenn-
arinn með alla lærisveina sína í
kirkju og svo átti hann að fylgja
hverjum og einum heim til sín á
eftir.
í þetta sinn var allmikill harð-
vindavetur og hafði snjóað marga
daga fyrir jólin og brunagaddur
var á aðfangadag. Skóladrengirn-
ir komu því allir kappklæddir
með loðhúfur niður fyrir eyru, í
tveimur eða þremur jökkum með
tvenna belgvettlinga og á þykkum
stígvélum. En Halldór vesaling-
urinn var í sömu fötunum og
hann gekk í sýknt og heilagt;
hann skalf af kulda og til fótanna
var hann í götóttum sokkum og
með tréskó.
Þegar vondu félagarpir sáu,
hvað hann var fátæklega til fara,
fóru þeir að hlæja að honum og
skopuðust að honum á ýmsan
hátt, en Halldór litli var svo
önnum kafinn við að blása í kaun,
og hann verkjaði svo mikið í
frostbólguhnútana á höndunum,
að hann gaf því engan gaum.
í kirkjunni var yndislegt að
vera. Hún var öll uppljómuð með
fallegum ljósum, og drengirnir
hresstust við hitann'í kirkjunni
og fjörguðust við hljóðfæraslátt-
inn, svo að þeir fóru að pískra
saman. Sonur borgarstjórans
hafði fengið afar stóra og feita
gæs. Hjá bæjarstjórnarformann-
inum var lítið jólatré á kassa og á
greinum þess héngu glóaldin og
fleira góðgæti. Þetta og margt
fleira voru drengirnir að tala um.
Halldór litli vissi af reynslu, að
gamla ágjarna frænka hans
mundi láta hann fara í rúmið í
kvöld, án þess að gefa honum
nokkurn jólamat, en í sakleysi
sínu og sannfæringunni um það,
að hann hefði verið góður og dug-
legur drengur allt árið, vonaði
hann fastlega, að jólasveinarnir
myndu ekki gleyma honum. Hann
einsetti sér að setja tréskóna sína
fram í eldhús, þegar hann færi að
hátta, svo að jólasveinarnir gætu
látið gjafirnar þar.
Guðsþjónustunni var lokíð;
söfnuðurinn, sem var farið að
langa í jólamatinn, flýtti sér
heim, og allir drengirnir gengu,
tveir og tveir saman, á eftir kenn-
aranum út úr kirkjunni.
En frammi í skrúðhúsinu, á
köldum steinbekknum, lá drengur
í hvítum slopp og steinsvaf. Þrátt
fyrir kuldann var hann berfætt-
ur.
Þetta var enginn betlari, því
sloppurinn hans var nýr og fal-
o
legur og á gólfinu hjá honum lágu
ýmis smíðatól. Bjarminn frá
stjörnunum féll á andlit hans og
lokuð augun. Andlitið lýsti óum-
ræðilegri blíðu. Og löngu, ljósgulu
lokkarnir voru eins og geisla-
baugur kringum ennið. En fæt-
urnir voru bláir og kaldir.
Skóladrengirnir, sem voru svo
vel klæddir sjálfir, gengu fram-
hjá drengnum án þess að skipta
sér af honum. Þeir litu bara á
hann með fyrirlitningu, eins og
þetta væri flökkubarn. En Hall-
dór einn staðnæmdist og fór að
horfa á þetta yndislega barn, sem
svaf þarna á bekknum.
„Æ,“ sagði foreldralausi dreng-
urinn við sjálfan sig, „þetta er
hræðilegt. Áumingja drengurinn
hefur ekkert á fótunum í þessum
ógnar kulda. Og það sem verra er,
hann hefur hvorki sokka né
tréskó til þess að setja fram í
eldhús í kvöld, svo að jólasvein-
arnir færa honum víst ekkert
meðan hann sefur."
Og Halldór tók skóinn af hægri
fætinum á sér og setti hann hjá
drengnum, sem svaf, og hélt síðan
heim til gömlu konunnar, hopp-
andi á öðrum fæti.
„Nú, þarna kemur þú þá, leting-
inn þinn,“ sagði gamla konan
fokvond, þegar Halldór kom inn á
öðrum tréskónum. „Hvað hefurðu
gert við hinn skóinn, slæpinginn
þinn?“ Halldór sagði aldrei ósatt,
og fór því að segja gömlu konunni
frá því sem komið hafði fyrir. En
gamla konan rak upp tröllslegan
og illyrmislegan hlátur.
„Nú, svo þú fleygir tréskónum
þínurri í flökkubörn! Nú er mér
nóg boðið. Þú skalt hengja þig
upp á, að jólasveinninn leggur
ekkert í skóinn þinn nema ef vera
skyldi sófl til að hýða þig með —
og á morgun skaltu ekki fá annað
en vatn og brauð."
Um leið og hún sagði þessi orð,
rak hún drengnum rokna löðrung
og rak hann inn í skonsuna, sem
hann svaf í. Hann háttaði sig há-
grátandi og loks sofnaði hann á
svæflinum sínum, sem var gegn-
votur af tárum.
En morguninn eftir, þegar
gamla konan vaknaði við eitt
hóstakastið og fór ofan — mikil
undur! Hún sá, að eldhúsið var
fullt af alls konar gjöfum, leik-
föngum, bréfpokum með sætind-
um í, spánnýjum fötum — og ofan
á öllu þessu stóð hægrifótartré-
skórinn, sem Halldór hafði gefið
litla drengnum sem svaf. Halldór
kom hlaupandi, þegar hann
heyrði gömlu konuna kalla, og
hann ætlaði varla að trúa sínum
eigin augum, þegar hann sá allar
gjafirnar jólasveinsins. Allt í
einu sáu þau prestinn koma
hlaupandi. Hann hafði líka orðið
var við barnið, sem svaf á bekkn-
um. Og nú sagði Halldór honum
alla söguna. Og þeim kom saman
um, að barnið sem þeir höfðu séð,
mundi hafa verið Jesúbarnið, sem
öllum gerir gott og alla huggar.