Morgunblaðið - 17.04.1973, Qupperneq 2
2
MOHGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. APRÍL 1973
Nýr dráttarbátur með
brezkum togurum
BBKZKA ríkisstjórniii tilkynnti
í gfærdag* 1, að hún myndi senda
stærsta og bezta dráttarbát
JVfagnús Kjartansson
Magnús
Kjartansson
í Tékkóslóvakíu
MAGNÚS Kjartansson, iónaðar-
ráðherra, fór sl. laug-ardag til
Prag: í Tékkóslóvakiu í boði
tékkneska verzlunarráðherrans
Andrej Bareak. I för með Magn
úsi er Árni Árnason, deildarstjóri
í iðnaðarráðuneytinu.
Á meðan á heimsókninni í
Tékkóslóvakiu stendur mun
Magnús skoða vörusýningu í
Brno og ræða við tékkneska
ráðamenn um möguleika á nán-
ari efnahagslegri samvinnu milli
landanna tveggja.
ld mynd:
Bjarni Sigtryggsson
sinn og jafnframt hinn hrað-
slcreiðasta til fslands til þess að
láta hann vernda brezka togara,
sem veiddu innan 50 mílna
markanna við landið. Birezka
sjávarútvegsráðuneytið til-
kynnti einnig að dráttarbátiu-
inn héti Lloydsman, 2.041 rúm-
lest að stærð og myndi koma á
miðin í júnímánuði.
Lloydsmian muin hafa sama
verkefni fyrir höndum og þeir
tveir brezku dráttarbátar hafa,
sem nú eru á í slandsmi ðuim,
Statesman og Englishman. —.
Llovdsman gengur 18 miiur. —
Frá þessu seigir í sikeyti, sem
Mbl. barst í gær frá AP. Þar
segir ennfiramuir að áfram sé
unnið að því að koma á viðræð-
um mEIi Jandanna um iandlhe'lg-
ismálið.
Spánartogararnir:
Drátta’ báturinn
m væntanlegur er
júnimánuði.
Fjármálaráðuneytið
ákveður að bíða átekta
— en sjávarútvegsráðuneytið felur
Útgerðarfélagi Akureyringa
að leita nýrra samninga um
smíði á skuttogurunum tveimur
SVO virðist sem skoðanaágrein-
ingur sé nm það milli sjávarút-
vegsráðuneytisins og fjármáia-
ráðuneytisins, hvort spaenska
skipasmíðastöðin, sem smíðað
hefur skuttogara fyrir fslend-
inga, hafi hætt við smíði togar-
anna tveggja fyrir Otgerðarfélag
Akureyringa eða ekki. Talsmað-
ur fjármálaráðnneytisins segir,
að engin yfirlýsing um slíkt hafi
borizt frá spænsku skipasmíða-
stöðinni, en framkvæmdastjóri
Otgerðarfélags Akureyringa seg
ir hins vegar, að félagið hafi
fengið tilmæli frá sjávarútvegs-
ráðuneytinu tim að hefja sem
fyrst samningaviðræður við
pólska aðila um smiði togara í
kvæmdastjóra útgerðarfélags
Akureyringa, að hætt hefði ver-
ið við simáði togaran,na tveggja á
Spáni og Útgerðarfélag, ð væri í
þann m jnd að byrja að leita fyr-
ir sér um smíði eða kaup togara
anmars staðar. Þs-ss fregn ledð-
rétti síðan fjárm,á!aráðuneytið,
og taldi hana byggða á misskiln
ingi mi!l framkvæmdastjórasns
og sj ávarútvegsráðuineytisins.
1 samtali við Morgunblaðið í
gær sagði Jón Sigurðsson ráðu-
neytisstjóri í fjármálaráðuneyt-
inu, að hann gæti ekki annað
séð en framkvæmdastjóri ÚA
hefði lesið eitthvað meira út úr
bréfi ráðuneytisins en i því stóð.
Enn hefði engin yfirlýsing borizt
sem sai.iið var nm frá forráðamönnum spænsku
skipaismiíðastöðvariininar, uim að
þeir hefðu ákveðið að hætta við
smíði togararana tveggja fyrir
ÚA.
stað þeirra
á Spáni.
Upphaf þessa máls var frétt í
ríkisútvarpinu, sem höfð var eft-
ir Gísla Konráðssyni, fram-
Vikuaflinn 14þús. tonn
HEILDABLODNUAFLINN var
sl. laugardagskvöld orðinn 436.
226 lestir eða 158.571 lest meiri
en á allri loðnuvertíðinni í fyrra.
Bjarni Sigtryggsson
formaður B.Í.
ADALFUNDUB Blaðamannafé-
lags íslands var haldinn að Hótel
Esjn sl. sunnudag. Fráfarandi
formaður félagsins, Elías Snæ-
land Jónsson, minntist f upphafi
Sigurðar Guðmundssonar rit-
stjóra Ujóðviljans, sem er nýlát
inn. Hisu fundarmenn úr sætum
í virðingarskyni við minningu
hins látna ritstjóra, sem var einn
af elztu félögum í blaðamanna-
stétt.
Á fundinum voru fluttar skýrsl
ur stjórnar og lesnir reikningar
sjóða. Kom þar m. a. fram að
stjórn félagsins gerði á sl. ári
þrjár ályktanir til að mótmæla
aðgerðum sem miðuðu að því að
koma í veg fyrir að blaðamenn
gætu hæft beztu aðstöðu til frétta
flutnings frá þeim stöðum, sem
voru vettvangur stórviðburða.
I skýrslum gjaldkera kom fram
að í Lífeyrissjóði félagsins eru
nú um 16 millj. kr. og hefur
sjóðurinn eflzit verulega á síðustu
árum.
1 Menningarsjóði félagsins eru
nú tæpl. 1,3 miilj. kr. Á árinu
veitti sjóðurinn styrki til 19
blaðamanna og hefur sá sjóður
einnig eflzt vel.
Orlofsheimilasjóður félagsins
var stofnaður við gerð síðustu
launakjarasamninga og er um
150 þús. kr. eftir fyrsta starfs-
árið.
Formaður félagsins fyrir næsta
ár var kjörinn Bjarni Sigtryggs-
son, ritstjórnarfulltrúi á Alþýðu
blaðinu, en aðrir í stjórn: Atli
Steinarsson (Morgunblaðinu),
Árni Gunnarsson (fréttastofu út
varpsins), Eiður Guðnason (Sjón
varpinu) og Elías Sn. Jónsson
(Tímanum).
Vikuaflinn nam samtals 14.026
lestum og lönduöu alls 19 skip
einhverjum afia.
Tíu hæstu bátarnir á loðnuver
tíðinni nú eru: Guðmundur RE
18.029, Eldborg GK 15.276, Gísli
Árni 12.153, Fífill GK 10.748, Súl
an-EA 10.558, Heimir SU 10.287,
Skírnir AK 10.221, Reykjaborg
10.212, Rauðsey AK 9.761 og Hilm
ir SU 9.224.
Hæstu löndunarstaðirnir eru:
Reykjavík 50.989, Neskaupstað-
ur 38.662, Seyðisfjörður 38.500 og
Keflavík 38.321.
Allmargir bátar eru nú að
hætta veiðum og talið ósennilegt
að loðnuveiðarnar muni standa
fram yfir hátíðar.
Hins vegar sagði Jón, að mál-
in stæðu nú þannig, að vitað
væri að spænska skipasmíða-
stöðin ætti í miklum vandræð-
um með að standa við samning-
inn um smíði á togurunum
tveimur, sem væri orðfem mijög
óhagstæður fyrir fyrirtækið
vegna verðlagsþróunarininar und
amfaúið, auk þess sem hún hefði
tapað verulega á smíði fyrstu
togaranna fjögurra. „Við bíðum
því enn eftir því að Spánverjarn-
ir annað hvort rifti samningnum
eða ráðist í smáði togaranna,"
sagði ráðuneytisstjórinn.
Islenzk stjórnvöld telja
spænsku skipasmiðastöðina
skaðabótaskylda, fari svo að hún
rifti þessum samningum um
smíði Akureyrartogaranna, og
hafa þau ítrekað þetta sjónar-
mið sitt við forráðamenn
spænsku skipasmíðastöðvarinn-
ar. Að sögn Jóns Sigurðssonar
er ástæðan fyrir því, að islenzk-
um stjórnvöldum er svo i mun
að Spánverjar standi við samn-
inginn sú, að þegar hætt var við
samning þann sem gerður hafði
verið við Slippstöðina um smíði
tveggja skuttogara fyrir ÚA, var
Slippstöðin búin að gera kaúp-
samning á ýmsum búnaði í skip
in fyrir saimtals 140 miHjónir
króna og varð það úr að þessi
kaupsamningur var látinn ganga
inn i samninginn við spænsku
skipasmíðastöðina, sem þannig
skuldbatt sig til að nota þenn-
an búnað í skipin. Jón benti á,
að það gæti orðið erfitt að fá
aðrar skipasmíðastöðvar til að
gera saimis konar sikuldbinidingar
og þá gæti svo farið að selja yrði
fyrrgreindan búnað með veruleg
um afslætti.
Gísli Konráðsson, fram-
Framhald á bls. 31
Gunnar Gunnarsson.
Saga Borgarættarinnar
Ný útgáfa í endanlegri gerð
Bíl stolið
AÐFARARNÓTT laugardags sl.
var bifreiðinni R-11465, sem er
Volkswagen-bifreið, árgerð 1967,
stolið frá Reykjanesbraut,
skammt frá Shell-stöðinni við
öskjuhlíð. Þeir, sem kynnu að
hafa orðið bifreiðarinnar varir,
eru beðnir að láta rannsóknar-
lögregluna vita.
SÁGA Borgarættarinnar var
fyrst í röð hinina stóru skáld-
sagna Gunnars Gunnarssonar
og skipaði horaum rösklega tví-
tugum á bekk meðal norrænna
öndvegishöfunda. í Danmörku
eiinni munu hafa selzt af henni
langt yftr 100 þúsund eintök og
víða annars staðar hafa vinsæld-
ir hennair verið með áþeklkum
hæfti. Þýðingar á sögunni
skipta tugum, og m.a. hefur hún
kiomiið út á grænlenzfcu. Þá má
geta þess, að hún var fyrsta ís-
lenzka skáldsagan, sem tekin
var til kvikmiyndagerðar. Varð
kvitkmyndin mjög vinsæl, eink-
uim hér á landi, og átti hún það
ekki sízt að þakka hinum ást-
sæla listamanni, Guðmundi
Thorsteinsson (Mugg), sem
hafði á hendi eitt aðalíhlutverkið.
Fyrsti hluti sögunnar, Ormar
Örlygssonar, kom út hjá Gylden-
dal sumarið 1912, en úrslita-
sigur vann hún — og höfundur-
inn — með þriðja hlutanum,
Gesti eineygða, 1913. Á íslenzku
kom Saga Borgarættarinnar öll
út á árunum 1914—18. Seinna
hefur hún verið prentuð í tveim-
ur heildarútgáfuim af verkum
skáldsins, en einnig tvívegis í
sérútgáfum (Helgafell 1958 og
1960). Og loks hefur nú Al-
menna bókafélagið sent verkið
frá sér í niýrri útgáfu, endur-
skoðaðri af höfundinum og má
því telja, að þetta sé af hans
hálfu fullnaðairgerð skáldverks-
ins.
Það væri að vonum auðvelt að
benda á ýmis byrjendaeinkenni
á þessu skáldverki ungs höfund-
ar og tekur það bæði til bygging
ar þess og persónusköpunar. Við
nánari gætur má þó gerla sjá
sterk skyldleikatengsl, sem
liggja frá þessu æskuverki tll
annarra og fullkomnari skáld-
verka Gunnars Gunnarssonar.
En jafnauðvelt er að sjá ástæð-
urnar fyrir hinum miklu og al-
mennu vinsældum sögunnar.
Hún er auðug af smitandi frá-
sagnargleði, og hin hraða og
áhrifamikla atburðarás, sem á
köflum er æðihugtæk og spenn-
andi, er dregin sterkum, einföld-
um dráttum, en magnþrungin ör
lög og svipmiklar persónugerðiir
bera ættarmót og eðli hins stór-
botna sögusviðs, íslands, eins og
það hiillir uppi úr sjálfdæimdri út
legð fyrir hugsjónum hins korn-
unga skáldvlkings.
Saga Borgarættarlnnar eir 295
bls. að stærð og útgáfan öll hira
vandaðasta. Bókin er prentuð í
Odda h.f., en bundin í Sveina-
bókbandinu. Torfl Jónsson gerði
útlitsteikningu.