Morgunblaðið - 06.03.1970, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. MARZ 1970
19
— Lækkun
Framhald af bls. 28
vegna vísiitöluhækkunár á
. láunuim laun'þega 1. des. 1969.
• STÓRLÆKKUN
A BIFREIÐAVERÐI
Hinn 1. marz sl. var alveg
fellt niður 60% leyíisgjald af
ininfluttuim bíluim. Þesisi ráð-
stöfun hefur í för m.eð sér
stórlæfctouin á bílaver'ðdniu, sem
var orðið svo hátt, að bifreiða
inmflaiitniinigur til landsins
hafði dregizt stórlega saman.
Aligenigiustu bílategundir
læfcka um 40—50 þúsumd
krónur vegna þess, að leyfis-
gjaldið var fellt niður.
0 SÖLUSKATTUR
FELLDUR NIÐUR AF
FARMIÐUM
Söluislkiattur á farmiðum
með skipum og flugvélum til
útlanda var alveg felldur nið-
ur 1. marz sl. Þetta þýðir veru
lega læktoum á verði farseðla
til anmarra landa. Fluigfarse'ð-
ill til Kaupm,ammiahafniar og til
batoa lætokar t.d. um 1329
krónur vegna þesisara ráðstaf-
ania, farseðill til Luxemborg-
ar og til bafca læktoar um
1495 króniur og til Lomdon og
til batoa um 1175 krónur.
0 LÆKKUN TOLLA
Eims og að fraiman greinir
toemur tollalæfckunin etoki
fram í lægra vöruiverði strax.
Ástæðam er einf aldlega sú, að
enn eru tál í landinu miklar
birgðir af vörum, sem greidd-
ir hafa verið hærri tollar af
en niú eru í gildi. Á næstu
vifcum og mámiuðum miunu
hins vegar toomia á miartoað-
imn vörur, sem fadlið hafa umd
ir lægri tolla og þá á það að
toorna fram í lægra vöruverðd
í verzlunum. Þó er hægt að
niefnia eitt dæmi, sem sýnir
hva'ða áhrif tollalækkamár
geta haft og mumu hafa til
lækitounar á vörurverði. Sama
daig og tollalæktoanir tóku
gildi voru tilkynmtar verð-
lætotoanár á ljósmyndafilmum
og tovitomyndafilmium. Filrna,
sem áður kostaði 590 krómur,
læfcitoaði um 100 krómur í 490
króniur. Filma, sem áður toost-
aði 630 krónur, lætotoaði í 550
krónur. Á næstu vikum og
mánuðum má væntamlega
lesa í blöðurn við og við frétt-
ir um aðrar slífcar verðlækk-
anir.
0 HÆKKUN SÖLUSKATTS
Einis og margsiinmis hefur
toomið fram hækifca'ði sölu-
stoattur almemnt úr 714 % í
11% hinn 1. marz sl. Þetta
þýðir að vara, sem áður toost-
aðd kr. 107.50, kostar nú 111
króniur. Verðhækkumim á ekki
að verða mieiri en sem þessu
nieimur. I einistaka tilvitoum
kann samfara hætotoum vegnia
sölusfcattsins að hafa orðið
hækkum vegnia launahækk-
amia,, svo sem vísitöluhæitotoana
1. desember 1969.
Á hinn bóginn hafa nokkr-
ir aðilar tilkynmt að þeir
muni halda verði á vörum
sínum óbreyttu þrátt fyrir
sölugtoattshæktoumiima. Má þar
nefna sælgætisframleiðendur,
sem hafa tilkynnt óbreytt
vehð og a.m.k. ein húsigagma-
verzlum hefur auglýst óbreytt
verð fyrst um sinm.
0 HÆKKUN A BÓTUM
ALMANNATRYGGINGA
Hér að framiam hefur verið
rakið hvernig verðlagi á ein-
stokum vörutegundum eða
þjónustu hefur verið haldið
niðri eða jafnrvel lækkað þrátt
fyrir söluskattshækkumina. En
í mœisita mánuði toemur til
framtovæmda veruleg hækkum
á bótum almiarmatryggimga,
sem einnig mum vega upp á
móti söluskattshækkumimmi.
Verður nú gerð grein fyrir
þeirn hæfckunum:
Elli- og örorfcuiífeyrir fyrir
einstaikliniga var árlega kr.
43.044, em verður nú í apríl
kr. 45.288.00. Hjómialífeyrir var
kr. 77.484.00, en verður í apríl
kr. 81.516.00. Ekkjulífeyrir var
kr. 40.992.00, en verður í apríl
kr. 43.128.00. Hér er um heild-
argreiðslur á ári að ræða, en
allar þessar bastur eru yfir-
leitt greiddar út mánaðarleiga.
Þegar þær verða greiddar út
í apríl verður ekki aðeins
greidd út aprílgreiðslan með
hækkuninni heldur einmig
hækkum fyrir jamiúar, fehrúar
og marz.
Fjölskyldúbætur verða
óbreyttar með 1. barni eða
kr. 4.356.00 á ári, en þær
hækka með öllum bömum
eftir 1. barni í kr. 5.532.00.
Þessi hæktoun á fjölskyldubót-
um tetour gildi 1. apríl, þammig
að hæfcfcunim kemur fram á
þessu ári fyrir 3 ársfjór’ðunga.
Barnalífeyrir og meðlags-
greiðslur hækka á ársgrumd-
velli úr kr. 18.876.00 í kr.
19.860.00.
Mæðralaun með einu barni
voru kr. 3.780.00, em verða í
apríl kr. 3.972.00. Með tveim-
ur bömum voru þau kr.
20.496.00, em verða í apríl kr.
21.564.00. Með þremur börn-
um eða fleirum voru þau kr.
40.992.00, em verða kr.
43.128.00. Bæði mæðralaum og
barnalífeyrir og meðlaigs-
greiðslur em greiddar út
mániaðarlega, þarunig a'ð í
apríl verða aiuk aprílgreiðsl-
unnar greiddar hækik-amir fyr-
ir jamúar, febrúar og marz.
Ekkjubætur við dauðsfall
matoa em greiddar í 3 mán-
uði og voru kr. 4.495.00 á mán
uði, en verða kr. 4.729.00. Ef
viðkomandi hefur bam á
framfæri sínu eru greiðslur
til viðbótar í 9 mánuði. Þær
voru kr. 3.371.00, en vérða kr.
3.546.00.
Fæðingarstyrkur hækkar
úr kr. 10.200.00 í kr. 11.600.00.
Af framanisögðu er ljóst, að
í næsta mánulði koma til út-
borgunar vemlegar hækkamdr
á bótum almannatrygginiga.
Allar þessar ráðstafanir, tolla-
læktouinin, hæktoun bóta al-
manmiatryggimga, niðurfelling
leyfisgjalda af bifreiðum, nið-
urfelling sölustoatts af fiski
o.fl. eiga að jafna út áhrifin
af sölustoattshætotouninmi þann
ig, að þegiar frá líður verði
etoki um hætotoun á fram-
færslukostoaði að ræ'ða, svo
nokkru nerni.
— Alþingi
Framhald af bls. 11
og borga þanmig stóran hluta af
fcostnaði við hafniargerðina. Það
þarf fyrst að fá samþytotota lög-
gjöf um lamidshöfm, áður heldur
en höfn við Dyrhólaey getor orð
ið að veruleika.
HAFNARGERÐ DÝRARI
í ÞYKKVABÆ
Hvað varðar haifmair'gerð í
Þykkvahæ, segir vitamálastjóri,
þá hafa af hálfu íslendimga eng-
air rannisókmiir farið þar beinlímis
fram aðmar em athugamir á samd-
burði við suðvestuTströmdimia í
heiild, einis og ég minntisit á áðan.
Hims vegair voru af amerísfca
varnarliðinu gerðar nokítorar at-
huigamir á árumium torinigum 1950
á byggingu hafmar við Þykfcva-
bæ. Ti'l eru frá þeim tíma all-
góðar sjómælingar af svæðimu
nær ströndimni á milli Hofsóss og
Þjórsáróss. Benda lauslegar at-
huganir til þess, að mjög mikill
sanidburður sé á þessu svæði jafn
fraimt því, sem útgrymmi er þar
mjög mikið. Eirjs og áður sa-gði
í saimbandi við DyrhóOaey, má
gera ráð fyrir, að ef hötfn ætti
að vera sæmilega tryggð yrðu
hafmargarðar að ná út á a.m.k.
15—20 metxa dýpi. Við Dyrhóla-
ey eru um 600 metrar út á 16
faðma dýpi, en við Þykfcvabæ
virðast vera a.m.k. 1000 metrar
út á tilsvaran'di dýptarlínu.
Það er því auðséð, að hafmar-
garð'ar í Þykkvabæ yrðu all'taf
tvöfalt lemgri en í Dyrhólaey og
etoki vitað um meina gTjótnámu
þar í nágreimmu, þannig að bú-
a:3t má við, að hafnargerð þair
yrði sýnu dýrari heldur en við
12655 nemendur
í umferðarskólanum
„Ungir vegfarendur”
Dyriiólaey. Til þess að hafa serni
gieggsta mynd af hafnarskilyrð-
um og möguleikum tii hafnar-
byggin'ga á suðurströndinmi tel
ég, að eðlilegt sé, að haldið verði
áfram þeim frumranmsókmum,
sem þegar eru í gangi og hygglst
á yfirstamdamdi ári, nota nokkurn
hluta af því fé, sem veitt er til
almennra hafnarrannsó'kna í
þessu skyni, en það verður varið
talsverðum hluta af því fé þar
núna. Telja má, að flestar þær
athuganir, sem gerðar eru á öðr-
um stöðum, séu einmig í gangi
fyrir hinm.
MÖGULEIKAR
FYRIR HENDI
í stuttu máli má segja, að á
báðum áðurnefndum stöðum, við
Dyrhólaey og í Þyklkvabæ, séu
möguleálkar til bafnarigerðar, en
kostnaðarmunurinn er mjög mik
ili, og hafur verið gizkað á, að
ef hatfnargerðin í Dyrhólaey
taostar 1500 millj., eins og vita-
málastjóri telur, að sé lágmarto,
þá toosti höfn í Þykkvabæ 800—
1000 mililj. Það er vitamlega sjálf
sagt að rammsaka þetta eins og
hægt er, en ég er hræddur um,
af það sé eins með Þykkvabæ
eins og Dyrhólaey, að ef hefjast
ætti hamda með hafnargerð þar,
yrði að fá lög um lamdshöfn áð-
ur heldur en hægt væri að hefj-
ast hain'da, því að þótt Rangár-
valiasýsia sé helmirag'. fjölmenm-
ari heldur en Vestur-Skaftafells-
sýsla, þá er ég viss um það, að
hún er efcfci fær um að taka á sig
þann hluta, sem hún þyrfti að
grei.ða samkv. hafnarlögum fyrir
slíka hatfnargerð.
í SAMRÆMI við hlultverfc Um-
ferðarmálaráðs hefur umferðar-
fræðslia sú, sem Slysavamafélag
íslands hefur haft með höndum
fyrir böm undir skólasky’ldualdri
og starfrækt hefur verið undir
nafninu „UMFERÐIN OG ÉG“,
og uimferðarskólimm „UNGIR
VEGFARENDUR" er starfrætot-
ur hefur verið af lögregkmm og
umfeirðarnefnd Reykjavítour,
verið endurSkipulögð og sam-
einuð og verður framivegis rekin
af Umtferðarmálaráði undir nafn-
iniu „UNGIR VEGFARENDUR”.
Umferðarmálairáð hetfur boðið
öllum stærstu sveitarfélögum
landsins aðild að rekstri Skólans
og hafa 20 sveitarfélög tefcið því
boði. Eru öll börn í þessum sveit-
arfélögum, sem fædd eru 1962 —
1965 — 1966 og 1967, inmrituð
í skólanm og eru þau sam'tals
12655. Skýrsluvélar rítoisinis og
Reykj arvíkurborgar hatfa ummið
spjaldsferá fyrir Skólann og áform
að er, að hvert barn fái á þessu
ári 7 semdingar, ýmist verkefni,
umtferðarævintýri eða spil, au'k
atfmælissendinga. Iækið er við að
semda út fyrstu semdinguma, en
samtals verða á árinu send frá
skólanum um 114 þús. bréf.
Skýrslur u.m umferðarslys
sýna, að meiri hluti þeirra barna,
sem slasast í umferðinmi eru
umdir skólaskyldualdri. Er því
mikii’vægt að koma á skipulegri
fræðslu fyrir börnin, en ætlazt
er til, að börnin leysi verketfnin
með aðstoð foreldra eða eldri
systkina. Umferðarfræðsla fyrir
börm umdir skólaskyldualdri í
formi bréfaskóla, var fyrst tek-
in upp í Noregi og íslamdi. Á s.l.
ári var stofnaður bréfaskóli í
Svíþjóð, og í undirbúningi er
svipað fræðslustarf í Danmörku
og Fininilaindi.
Stærsti aðilinm að umferðar-
skólanum er Reykjaivítourborg
með 6.519 börn.
Úmferðarskólinin „UNGIR
VEGFARENDUR“ er fyrsti þátt-
urinin í umferða.rfræðsiukerfi,
sem miðar að því að veita öllum
vegfarendum, unguim sem öldm-
um, akamdi sem gamgándi,
fræðslu um umferðarmál.
(Frá Umferðainmálaráði).
Pargtmliíaííiii
v i' h
Bifreið yðar er
vel tryggð hjá okkur
ViS viljum benda bifreiðaeigendum á eftirlaldar tryggingar og þjónustu hjá Samvinnutryggingum:
OAbyrgðartrygging
Bónuskerfið hefur sparað bifreiða
eigendum milljónir króna frá því að
Samvinnutryggingar beittu sér fyrir þeirri
nýjung. Gætnir ökumenn fá nú allt að 60%
afslátt af iðgjaldi og eftir 10 tjónlaus ár er
11. árið iðgjaldsfrítt.
OKaskótrygging
Iðgjaldaafsláttur er allt að 40%, ef
bifreið er tjónlaus í eitt ár. — Auk
þess lækka iðgjöld verulega, ef sjálfs-
ábyrgð, kr. 2.000.00—10.000,00, er tekin í
hverju tjóni.
®Hálf-Kaskó
er ný trygging fyrir allar tegundir og
gerðir bifreiða. Iðgjöld eru sérlega
lág eða frá kr. 850,00 á ári.
OÖF-trygging
Þetta er dánar- og örorkutrygging
fyrir ökumenn og farþega. Bætur
eru frá kr. 100.000,00—600.000,00 og iðgjald
kr. 250,00 á ári.
^11111111)1
®Akstur í útlöndum
Viðskiptamenn Samvinnutrygginga
geta fengið alþjóðlegt tryggingar-
skírteiní „Green Card", ef þeir ætla utan
með bifreiðir, án aukagjalds.
®10 ára öruggur akstur
Þeir sem tryggt hafa bifreið í 10 ár
hjá Samvinnutryggingum og aldrei
ient f bótaskyldu tjóni, hljóta heiðursmerki
og eru gjaldfríir eilefta árið. ,Hafa samtals
á þriðja þúsund bifreiðaeigendur hlotið
þessi verðlaun. 1. maí sl. fengu 225 bifreiða-
eigendur frítt iðgjald og námu brúttóiðgjöld
þeirra kr. 1.148.100,00.
Tekjuafgangur
Unnt hefur veríð að greiða tekju-
afgang af bifreiðatryggingum sex
sinnum & liðnum árum. Samtals nemur
greiddur tekjuafgangur kr. 68.133.236,00 frá
því 1949.
®Þegar tjón veróur
Alt kapp er lagt á fljótt og sann-
gjarnt uppgjör tjóna. Samvinnu-
tryggingar hafa færa eftirlitsmenn, sem
leiðbeina um viðgerðir og endurbætur.
Trygqið bifreið yðar þar sem öruggast og
hagkvæmast er að tryggja.
SAMVirvrVUTRYGGINGAR
ÁRMÚLA 3, SlMI 38500