Morgunblaðið - 06.03.1970, Blaðsíða 11

MORGUN’BLAÐIÐ, PÖSTUDAGUR 6. MARZ 11970
11

Framtíðaráætlanir um hafnargerð
í Þykkvabæ og Dyrhólaey
Ingólfur Jónsson samgöngumála-
ráðherra svarar fyrirspurnum
INGÓLFUR Jónlsson samgöngu-
málaráðlherra svaraði í gær fyr-
irspurn frá Birni Fr. Björnssyni
og Karli Guðjónssyrii um hafnar
máiiefná svohljóðandi:
Hvað líður ranmsóknum á
möguleikuim til hafnargerðar í
Þy'kkvabæ í Rangárvallasýslu og
við Dyrhólaey í Vestur-Skafta-
fellssýslu?
í svarræðu Inigólfs Jónissonar
komiu fram margvíslegar upp-
lýsingar, m.a. að lágmarkskostn
aður við gerð hafniarmainnvirkja
við Dyrhólaey mynidi síkipta
mörgum hundruðum miUjóna og
væru lægstu tölur, eom nefndar
hefðu verið í því sambandi 500
millj. kr. Hvað snerti hafnar-
gerð í Þykkvabæ mætti búast
við, að hún yrði enn dýrari en
við Dyrhólaey. Engu að síður
taldi ráðlherrainin rétt, að haldið
væri áfram ramnsóknum á hafn-
arsvæðinu við Dyrhólaey og
Þýkkvabæ. Hér fara á eftir meg-
inatriðin úr ræðu ráðherrans.
GREINARGERÐ
VITAMÁLASTJÓRA
Ingólfur Jónsson skýrði frá
því í upphafi, að rannsóbnir á
þessum málum hefðu farið fram
á vegum vitamálaskrifstofunnar
og hefði vitamálastjóri nýlega
sent frá sér greinargerð þar að
lútandi. í þessari greinargerð
kæmi m.a. eftirfarandi fram:
,,Á vegum vitamálaskrifstof-
unnar og hafnarmálastofnunar
ríkisins hefur um árabil verið
unnið að ramnsóknum á hafnar-
stæði við Dyrhólaey. Það eru nú
l'iðin mörg ár síðan fyrst kom
fram hugmynd um byggingu
hafnar við Dyrhólaey, en segja
má, að hugmyndir manma hafi
verið allóljósar um það, hvers
konar höfn ætti þar að vera.
Lengi var fyrst og fremst hugs-
að um fiskilhöfn, þar sem gjöful
mið eru stutt út af Mýrdalmuim.
Var þá aðeins hugsað um að
gera slíkar endurbætur á strönd
iiruni, að lendinig yrði auðveldari,
en útgerð hefur verið stunduð
úr Mýrdal við Dyrhólaey um
langa 'hríð, þótt segja megá, að
hún hafi að öllu leyti lagzt nið-
ur seinni árin. Hinar fyrstu at-
huganir leiddu strax í ljós, að
mjög fjárfreíkt yrði að gera við-
unandi aðstöðu við eynia, þar
sem bæði er við að eiga opið
Atlantshafið og sömuleiðis feyki
legan sand'burð með ströndinni.
Hafa allar afhuganir leitt í ljós,
að óhugsandi er með litlum til-
kostnaði að gera þær umtoætur
á lendingu við Dyrhólaey, er
niokkra þýðimgu hefði gagnvart
útgerð eða siglingum. Hefur því
verið lögð megimáherzla á gruind
vaBarramnisðknir í sambamdi við
mögullega hafnargerð við Dyr-
hólaey. M.a. hafa tveir stúdentar
fengið það sem prófverkefni að
gera till. að höfn við eyna. Verk
efni þessi hafa verið unindn undir
leiðsögn prófessora, sem báðir
hafa niokkra þekkingu á íslenzk
um staðháttum og á staðháttum
við Dyrhólaey sérstaklega. Árið
1963 varð prófessor Per Bruun,
nú kennari við Tækniháskólann
í Þrándheimi, starfandi sem
sendikeinnari við Háslkóla Islands
á vegum bandarísku Fulbright-
stofnumarininar og var hann þá
fenginn til að gera áætluin um
þær rannsókniir, er gera þyrfti
við Dyrhólaey með tilliti til
væntainflegrar hafnargerðar
þar. Nokkru áður, eða 1957,
fóru fram mælingar við
Dyrahólaey og var þá mælt haf-
svæðið út af eynni. Sú mæling
var endurtekin 1963, og þyrfti
að endurtakast nú innan skamms
og verður endurtekin. í till.
þeim, er prófessor Bruun gerði,
var megináherzla lögð á grund-
vallarrannsóknir á þeim nátt-
úruöflum, sem við er að etja
við eyna. Er hér fyrst og fremst
um að ræða mælingar á straum-
um, bylgju, vindi og sandflutn-
ii»gi. Þessum rannsóknum hef-
ur verið sinnt nokkuð, og hef-
ur nú verið fengið til lands-
ins mælitæki til þess að mæla
bylgjuhæð. Þetta mælitæki var
uppi í Hvalfirði, en týndist í
óveðrinu um daginn. ðg hef hins
vegar lagt svo fyrir, að annað
mælitæki verði keypt til lands-
ins, sem kemur með vorinu, og
verður það sett upp við Dyr-
hólaey í sumar og haft þar til
prófuna.r. Þetta tæki var til
reynslu í nágrenninu, á Reykja-
víkursvæðinu í mynni Hvalfjarð
ar, í sambandi við ferjuleið yf-
ir Hvalfjörð eða milli Reykja-
víkur og Akraness.
Ingólfur Jónsson.
Þá gerði prófessorinn till. um
að aflað yrði upplýsinga um
byggingarefni til hafnargerðar í
nágrenni við Dyrhólaey. Er hér
um að ræða grjót til byggingar
hafnargarða, svo og steypuefni.
Þá gerði hann einnig till. um,
að athugað yrði jarðvegsdýpi í
nágrenni eyjarinnar. Hefur það
verið gert. Þá hefur prófessor
Trausti Einarsson gert athug-
anir á breytingum suðurstrand-
arinnar með það fyrir augum
að áætla sandflutninga út frá því
sjónarmiði.
Það er ítarleg grg. í tímariti
verkfræðingafélagsins 1966 eftir
Trausta Einarsson um þetta efni,
sem skýrir frá öllum þeim rann-
sóknum, sem hann hefur gert á
sandflutningi meðfram suður-
ströndinni.
NIÐURSTGÐUR
ATHUGANANNA
Niðurstöður athugana prófess
orsins Bruun og hinna tveggja
stúdenta eru i meginatriðum
þessar: Ef byggja skal höfn við
Dyrhólaey, er nauðsynlegt að
gera hafnargarða, en út á það
mikið dýpi, að ekki sé veruleg
hætta á, að úthafsöldur brjóti
í hafnarmynninu. Var talið, að
til þess þyrfti að fara út á 16
metra dýpi, og lengd hafnar-
garðanna yrði þá 600—800 metr
ar. Gerð þessara garða yrði
mjög kostnaðarsöm, eins og gef
ur að skilj a, þar sem vinna þarf
fyrir opnu Atlantshafinu og á
miklu dýpi. Lítur því út fyrir,
AXMINSTCR
Til þœginda fyrir viðskiptavini okkar, höfum við opnað
verzlun okkar að Laugavegi 45b, Frakkastígsmegin
Sími 26280
AXMINSTER - annað ekki
að meginkostnaður við hafnar-
gerð við Dyrhólaey yrði gerð
hafnargarðanna, þar sem aðstæð
ur til að gera hin innri mann-
virki, þ.e.a.s. bryggjur og við-
legukapta, virðast í meðallagi
góðar. Aðeins mjög lauslegar
kostnaðaráætlanir hafa verið
gerðar um þessi mannvirki enda
erfitt að gera nákvæmlega grein
fyrir kostnaðinum, þar sem meg
inhluti hans yrði háður öflun
stórgrýtis til garðanna, en kostn
aður við það er mjög háður
aðstæðum og flutningavegalengd
um. Rannsóknum á því atriði er
hvergi nærri lokið. En óhætt er
að segja með þeirri reynslu, sem
er úr gerð hafnargarða úr grjóti
annars staðar á landinu, að lág-
markskostnaður við gerð hafn-
armannvirkja við Dyrhólaey
mundi skipta mörgum hundruð-
um millj. kr. Lægstu tölur, sem
nefndar hafa verið í því sam-
bandi, eru 500 millj. og tel ég
það allægsta, sem búast má við.
Sjáilfsagt tel ég að halda áfram
rannsóknum á hafnarsvæðinu
við Dyrhólaey, enda má telja,
að þeim mun meiri og betri
upplýsingar, sem fyrir liggi,
þeim mun auðveldari og hrað-
ari geti endanleg áætlunargerð
og framkvæmdir orðið, ef til
skyldi taka. Jafnframt því, sem
rannsóknir á hafnarsvæðinu við
Dyrhólaey eru mikilsverðar
vegna byggingu hafnar þar,
þá eru þær einnig mjög
mi'kilsveirður vegna a'Hrar ann-
amrair hafnairgerðar á summiami-
verðu laradiniu og aiulk þess mikil-
vægur þáttur í almemmri könmiuin
á bylgjum og samdburði við suð-
urströmidina. Þetta er það, sem
vitamálastjóri hefur að sagja um
haifniargerð vdð Dyrhólaey og þær
ramnisóknir, sem fram hafa farið,
og aiuik þess liggnr fyrir það, sem
ég mmmfist á áðan, umsögin og
greinargerð Traiusta Einarssionar
prófeissors. Það verður því ekki
hægt að sagja það, að það hatö
ekki verið uminið nioklkuð að rann
sókn á hafnargerð við Dyrhóla-
ey. FulOiniaðarramm'sólkinium er ekki
liokið, m.a. vegna ’þess að það h«f
ur efcki verið reifcnað með því,
að það væri ráðiat í þessar fram-
kvæmdir alveg strax kostnaðar-
inis veigmia. Og það er alveg ljóst,
að áður heldur em hafizt verður
hanida um hafnargerð í Dyrhóla-
ey, verður að fá samþykkta lög-
gjöf um lamdshöfn þar.
Það er ailveg útilokað, að Vest-
ur-Skaftfellingar og ekíd heldur
þótt fleiri Sumnilenidingar væru
með, gætu tekið að sér að gera
þessa höfn eÆtir hafmarlögumium
Framhald af bls. 19
Börn: Konur:
Nœlonúlpur Crepesokkar 38,"
^^5' Nœlonundirkjólar
Molskinnsbuxur 250 -
300,- Miinpiis 150,-
Stretchbuxur
185. Karlmenn:
Gammósiubuxur V'"”>ublússur 325,-
100,- Vinnuskyrtur
Flónelsskyrtur l,til oúmer 150,-
140,- Sportblússur 495,-
Utsalan
hœttir eftir helgina
Söluskattshœkkunin
ekki tekin
af útsöluvörum
Austurstræti 9.